از این . [ اَ ] (حرف اضافه + صفت
/ ضمیر) من هذا. || مثل . مانند: و ازآن امیرالمؤمنین هم از این معانی بود. (تاریخ بیهقی ). || (ص مرکب ) ازین . زین . برای اشاره ٔ وصف جنسی بکاراست و غالباً پس از اسم یا صفت یاء نکره می آورند
۞ به معنی از این قبیل ، از این جنس ، از این نوع . و در مورد تعظیم و تفخیم و تجلیل یا تحقیر و تخفیف و توهین استعمال شود
: زمانی برق پرخنده زمانی رعد پرناله
چنان مادر اَبر سوک ِ عروس سیزده ساله
و گشته زین پرند سبز، شاخ بیدبن ساله
چنان چون اشک مهجوران نشسته ژاله بر لاله .
رودکی .
سرخ چهره کافرانی مستحل ناپاکزاد
زین گروهی دوزخی ناپاک زاد و سندره .
غواص .
بپرسید مر زال را موبدی
از این تیزهش رایزن بخردی .
فردوسی .
از این بنده نوازی و از این عذرپذیری
از این شرمگنی نیکخوئی خوب خصالی .
فرخی .
نگاری با من و روئی نه بل دو روی
۞ دیبائی
از این خوشی از این کشی از این در کار زیبائی .
فرخی .
ترا زین کاردانی کارفرمائی همی بینم
ز رای ملک آرا ملک آرائی همی بینم .
فرخی .
زان گرانمایه گهر کو
۞ هست از روی قیاس
پردلی باشد از این شیروشی پرجگری .
فرخی .
امیر یوسف زین کف گشاده آن سخی است
که گنج قارون با دست او ندارد پای .
فرخی .
جوانی است ناکاردیده ولیکن
از این بخردی داهئی کاردانی .
فرخی .
بگردد تا کجا بیند
۞ بگیتی
از این شوخی بلاجوئی ستمگر
بر او مهر آرد و بیرون برد پاک
مرا از رامش و از خواب واز خور.
فرخی .
آن روز خورم خوش که درین خانه ببینم
زین پنجهزاری رده ترکان حصاری .
فرخی .
کنگی بلندبینی کنگی بزرگ پای
محکم سطبرساقی زین گردساعدی .
عسجدی .
چون اندرو رسی بشب تیره و سیاه
زین آتشی بلند برافروز روزوار.
منوچهری .
کبک چون طالب علمی ست درین نیست شکی مسئله خواندتا بگذرد از شب سه یکی
بسته زیر گلو از غالیه تحت الحنکی
ساخته پایکها را زِ لکا موزگکی
در دو تیریز سترده قلم و کرده حکی
پیرهن دارد از این طالب علمانه یکی .
منوچهری (از تاج المآثر).
زین دادگری باشی و زین حق بشناسی
پاکیزه دلی پاک تنی پاک حواسی .
منوچهری .
زهیربن محمد عتیبه را سالار کرد و به بست فرستاد، ازین گروهی متمردان را عتیبه نزدیک خویش راه داد و قصد کرد که نافرمان گردد. (تاریخ سیستان ). و اندر تاریخ جریر چنانست که بشکارگاه در از سپاه از خاصگاه جدا افتاد ناگاه از این فرومایه مردمان لشکر یکی زد بر شکم او و کشته شد. (مجمل التواریخ و القصص ).
بلی هستند ازاین مشتی پریشان
مدار این جهان باشد بر ایشان .
ناصرخسرو.
زین زیان کاره ، یکی شیر دژم بود کز او
جان نبردی بسلامت گه کوشش ثعبان .
ازرقی .
زین سرابونی یک اندامی درشتی پردلی
مغکلاهی مغروئی دیرآب و دورافشاره ای .
سوزنی .
زین سروقدی ماه رخی غرچه نژادی
عاشق دو صدش پیش رخ همچو قمر بر.
سوزنی .
خمخانه ٔ خرسر ای خر پیر
نه راه بری نه باربرگیر
زین لاشه و لنگ و لوک پیری
از دم تا گوش مکر و تزویر.
سوزنی .
ممدوح بماندند دو سه بارخدایان
زین تنگ دلان تنگ دران تنگ سرایان .
سوزنی .
قدر سوز تو چه دانند از این مشتی خام
هم مرا سوز که صدبار دگر سوخته ام .
مجیر بیلقانی .
وزین غوری غلامی نیز چون قند
ز غوره کرد غارت خوشه ای چند.
نظامی .
روزی آوازی بسمع وی رسید از بالای قصر بنگریست خریرا دید که سلسله را می جنبانید، از این خری ضعیفی ، نحیفی ، لاغری ، ساغری ضعیف شده . (جوامع الحکایات ).
از این خفرقی موی کالیده ای
بدی سرکه در روی مالیده ای .
سعدی .
از این مه پاره ای عابدفریبی
ملایک پیکری طاوس زیبی .
سعدی .
سیرآمده ای ز خویشتن می باید
برخاسته ای ز جان و تن می باید
در هر گامی هزار بند افزون است
زین گرم روی بندشکن می باید.
نجم الدین رازی .
افتاده بازم در سر هوائی
دل باز دارد میلی بجائی ...
زین دل نوازی زین سرونازی
زین جوفروشی گندم نمائی .
عبید زاکانی .
غلامی در خدمت ایبک بود او را قیماز شغال گفتندی ، سرخی بود ازین فتاکی سفاکی ناپاکی هتاکی بی باکی گستی پستی بدمستی . (بدایعالازمان فی وقایع کرمان ).
|| چقدر. چه اندازه
: بکماز گل بکردی و ما را بجای نقل
امرود کشته دادی زین ریودانیا.
بوالمثل .
و رجوع به زین شود.