استناد

استناد. [ اِ ت ِ ] (ع مص ) پشت به چیزی واگذاشتن . (زوزنی ) (تاج المصادر بیهقی ). پشت بچیزی بازدادن . پشت بازنهادن بسوی چیزی . (منتهی الارب ). پشت دادن . || پناه وا (با، به ) کسی دادن . (زوزنی ). پناه به کسی بردن . پناه با کسی دادن . (تاج المصادر بیهقی ): استناداً به ؛ تعویلاً به : به اهتمام دولت و حمایت عزت سلطان اعتضاد و استناد جست . (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 273). || نسبت کردن بر. برداشتن به کسی . || استناد کردن بچیزی ؛ آنرا سند آوردن : استناد کردن به آیتی یا حدیثی یا گفته ای و غیره . || تکیه کردن . ۞ || مؤلف کشاف اصطلاحات الفنون آرد: الاستناد؛ عندالاصولیین هو ان یثبت الحکم فی الزمان المتأخر و یرجع القهقری حتی یحکم بثبوته فی الزمان المتقدم ، کالمغصوب فانه یملکه الغاصب باداء الضمان مستنداً الی وقت الغصب حتی اذا استولد الغاصب المغصوبة فهلکت . فأدی الضمان یثبت النسب من الغاصب . کذا فی التوضیح فی فصل المأموربه المطلق و الموقت . اعلم ان الاحکام تثبت بطرق اربعة. الاول الاقتصار. و هو ان یثبت الحکم عند حدوث علة الحکم لا قبله و لا بعده کما فی تنجیز الطلاق و العتاق بان قال انت طالق . و الثانی الانقلاب و هو صیرورةما لیس بعلة علة کما فی تعلیق الطلاق بالشرط بان قال ان دخلت الدار فانت طالق . فعند حدوث الشرط ینقلب مالیس بعلة علة. یعنی ان قوله انت طالق فی صورة التعلیق لیس بعلة قبل وجود الشرط و هو دخول الدار و انما یتصف بالعلیة عندالدخول . و الثالث الاستناد و هو ان یثبت الحکم فی الحال ثم یستند الحکم الی الماضی بوجود السبب فی الماضی و ذلک کالحکم فی المضمونات . فانها تملک عند اداء الضمان مستنداً الی وقت وجود سبب الضمان و هو الغصب . و کالحکم فی النصاب ، فانه تجب الزکوة عندتمام الحول بوجود الشرط عنده مستنداً الی وقت وجود سبب الزکوة و هو ملک النصاب . و الرابع التبیین و هو ان یظهر فی الحال ان الحکم کان ثابتاً من قبل فی الماضی بوجود علة الحکم و الشرط کلیهما فی الماضی . مثل ان یقول فی یوم الجمعة: ان کان زید فی الدار فانت طالق . ثم تبین یوم السبت وجوده فیها یوم الجمعة. یقع الطلاق فی یوم الجمعة. و یعتبر ابتداء العدة منه ، لکن ظهر هذا الحکم یوم السبت . هکذا فی الاشباه و حاشیة الحموی .