اسماعیل

اسماعیل . [ اِ ] (اِخ ) ابن عبداﷲبن جعفر طیاربن ابی طالب . ملقب به زاهد. شیخ طوسی در رجال او را یک مرتبه از اصحاب سجاد (ع ) و تابعی شمرده گوید از پدر خویش روایت میکرد، و یک بار از اصحاب باقر (ع ) و مدنی خوانده ، بار سوم او را از اصحاب صادق (ع ) شمرده است . هنگامی که محمدبن عبداﷲبن حسن مثنی ضدّ عباسیان بسال 145 هَ . ق . با همکاری فرزندان امام حسن قیام کرد و بنی الحسین با وی مخالفت کردند، صاحب ترجمه از همکاری با بنی الحسن خودداری کرد و بهمین سبب بنی الحسن او را به زندان افکندند ودر حال پیری که از یک چشم نابینا و از دو پا مفلوج بود او را بکشتند. و در حدیثی که بنی الحسین بنفع خودو ضدّ بنی الحسن نقل کرده اند از اسماعیل ستایش بسیارشده و او را مظلوم و قتیل بنی اخیه لقب داده اند و این کلمه ٔ «بنی اخیه » در نسخه ٔ چاپی عمدةالطالب (تألیف قرن نهم هجری ) به کلمه ٔ «بنی امیه » تصحیف شده است .
در کتب انساب برای عبداﷲبن جعفر فرزندی جز این اسماعیل یاد نشده ولیکن در زیارتنامه های «ناحیه ٔ مقدسه » و «زیارت اول رجب » دو تن از کشتگان روز عاشورا بنام محمد و عون بن عبداﷲبن جعفر آمده و بنابراین این دو تن برادران اسماعیل خواهند بود، ولی این صحیح نیست ، چه صاحب عمدةالطالب عون و محمد اصغر را دو فرزند جعفردانسته که در رکاب پسر عم خود حسین (ع ) شهید شدند. ولیکن مقاتل نویسان این دو تن را فرزندان زینب بنت علی (ع ) و عبداﷲبن جعفر طیار شمرده اند. رجوع به تنقیح المقال ج 1 ص 138 و 139 و رجوع به فهرست عیون الاخبار وفهرست عقدالفرید شود.