اورامان تخت

اورامان تخت . [ اَ ت َ] (اِخ ) یکی از دهستانهای بخش زراب شهرستان سنندج . حدود و مشخصات آن بشرح زیر است : از طرف شمال بخش مریوان ، از جانب جنوب باختر اورامان لهون ، از شمال باختر کشور عراق از خاور دهستانهای ژاوه رود و کلاترزان . سه رشته ارتفاعات مشخص بشرح زیر در این دهستان دیده می شود. 1- کوهستان شاهو در جنوب دهستان واقع شده برودخانه سیروان منتهی میگردد سپس در همان جهت ادامه یافته و کوه تخت نامیده میشود جهت آن شمال باختر بجنوب خاور و خط الرأس آن از خاور درکی به بعد مرز ایران و عراق است . ارتفاع قله تخت بین شهر اورامان و هانی کرمله 2985 گز قله باختری درکی 2450 گز و قله در باختر آبادی درکی 2550 گز است . 2- رشته دوم موازی با رشته اول بین دره ٔ رودخانه ٔ سیروان و دره ٔ زرآب واقع شده کوه حشه دول و کوه سالان نامیده میشود. ارتفاع قله ٔ حشه دول در باختر زرآب 1489 گز است . 3- دنباله ٔ ارتفاعات جنوبی بخش مریوان تا محل دوآب این بخش ادامه دارد. مرتفعترین قلل این رشته در خاور آلمانه کوه پیازدول و در شمال گوشخانی کوه کره میانه نامیده میشوند. ارتفاع پیازدول 2942 گز و قله ٔ کره میانه 2955 گز است . اختلاف ارتفاعات کنار رودخانه ها با قلل اطراف بسیار و شیب ارتفاعات تند ومناسبت صعب العبور است . برای روشن شدن وضعیت ارتفاع چند نقطه مهم کنار رودخانها ذکر میشود: ارتفاع محل تلاقی رودخانه آوی هنگ به رود کماسی 1220 گز. ارتفاع محل تلاقی رودخانه ٔ زرآب برودخانه ٔ مریوان 1050 گز. ارتفاع محل تلاقی رودخانه ٔ سیروان به رودخانه ٔ زرآب 1005 گز. رودخانه مریوان در این دهستان با رودخانه هائی که از دهستان کلاترزان می آید درمحلی بنام درود بهم ملحق پس از عبور از تنگه کوهستانی و گذشتن از سه هزارگزی خاوری شهر اورامان بین آبادی نوین و اسپریز با رودخانه ٔ سیروان که از دهستان ژاوه رود می آید یکی شده بنام رودخانه ٔ سیروان وارد دهستان اورامان لهون میگردد. تنها راه فرعی که فقط در فصل خشکی اتومبیل کوچک ممکن است برود بین زرآب مرکز اورامان و قصبه ٔ مریوان می باشد که بوسیله ٔ پادگان نظامی احداث شده است بقیه ٔ راههای دهستان مالرو و صعب العبور است . محصول عمده ٔ دهستان در قسمت رزاب و قراء شمالی توتون ، غلات ، لبنیات در حدود شهر اورامان و کنار رودخانه ٔ سیروان میوجات میباشد. شغل قسمت اول زراعت و گله داری و قسمت دوم کسب و دوره گردی و صنایع دستی وباغبانی و شال و کرباس و گیوه بافی است . دهستان اورامان تخت از 47 آبادی تشکیل شده و سکنه ٔ آن در حدود 14500 نفر و قراء مهم آن بشرح زیر است : شهر اورامان ، دل ، انجمنه ، دزلی ، رزآب ، گوشخانی ، ژیوار، اسپریز هزارخانی ، درکی ، بلبر. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 5).