برد

برد. [ ب ُ ] (ع اِ) نوعی از جامه . (مهذب الاسماء) (آنندراج ). جامه ای بوده است قیمتی و گرانبها. (یادداشت مؤلف ). پارچه ای که در یمن بافته میشده است یا خاص یمن بوده . قماش که از پشم شتر سازند. (ملخص اللغات حسن خطیب ). قماشی است مخصوص یمن که آنرا برد یمانی گویند. (برهان ). ج ، ابرد. برود. (منتهی الارب ) (آنندراج ). ابراد. (مهذب الاسماء) : از اردویل [ اردبیل ] جامه های برد و جامه های رنگین خیزد. (حدود العالم ). و از ری کرباس و برد وپنبه و عصاره و روغن و نبید خیزد. (حدود العالم ).
ازین شد روی من همگونه ٔ برد
تو کندی جوی و آبش دیگری برد.

فخرالدین اسعد (ویس و رامین ).

پنبه ٔ بسیار خیزد [ جهرم ] و بردو کرباس آرند از آنجا. (فارسنامه ٔ ابن بلخی ).خویشتن را خلق مکن بر خلق
برد تو بهتر از کهن دیباست .

مسعود.

تا جسم و دلت هست بهم هر دو مرکب
نایدت زد و برد قبائی و کلائی .

سنایی (دیوان چ مدرس رضوی 612).

بردهای ابریشمین و پشمین میزرهای باریک . (تاریخ طبرستان ابن اسفندیار). و از جمله ٔ آن غنائم سیصد تخت برد بخزانه ٔ سلطانشاه رسید. (جهانگشای جوینی ) (دیوان چ مدرس رضوی 612).
که نگردد صاف اقبال تو درد
هم نگردد اطلس بخت تو برد.

مولوی .

تا یقین است آنکه پیغمبر به کعب بن زهیر
جایزه مدحت ببخشیده ست برد خویشتن .

نظام قاری .

نرمدست و قطنی و خارا و حبر
برد وابیاری و مخفی آشکار.

نظام قاری (دیوان ص 37).

از درج برد و مخفی وابیاری و بمی
سرخط همی ستانم وتکرار میکنم .

نظام قاری (دیوان ص 36).

بخطهای ابیاری و برد و مخفی
نوشتند القاب و مدح مناقب .

نظام قاری (دیوان ص 38).

- برد یمانی ؛ برد منسوب به یمن :
ز برد یمانی و تیغ یمن
دگر هرچه بد معدنش در عدن .

فردوسی .

چون زر مزور نگر آن لعل بدخشیش
چون چادر گازر نگر آن برد یمانیش .

ناصرخسرو.

شب بسر ماه یمانی درآر
سر چو مه از برد یمانی برآر.

نظامی .

آبگینه ٔ حلبی بیمن و برد یمانی بفارس .

سعدی (گلستان ).

- برد یمن ؛ برد یمانی . برد که از یمن آرند :
ده اشتر ز برد یمن بار کرد
دگر پنج را بار دینار کرد.

فردوسی .

- برد یمنی ؛ برد یمانی :
سرور جمله ٔ اثواب ز روی معنی
هست برد یمنی لبس رسول مختار.

نظام قاری .

|| گلیم سیاه چهارگوشه که عرب آنرا بخود پیچد. بردة، یکی آن است . ج ، بُرَد. (منتهی الارب ) (آنندراج ).