پهلوی دژ

پهلوی دژ. [ پ َ ل َ دِ ] (اِخ ) نام یکی از دهستانهای هفتگانه ٔبخش بانه ٔ شهرستان سقز. این دهستان در جنوب باختری بخش واقع شده و محدود است از طرف شمال بدهستان سبدلو، از باختر بدهستان سرشیو، بخش مرکزی سقز. از طرف خاور بدهستان پشت آربابا از بخش بانه ، از طرف جنوب بمرز ایران و عراق . منطقه ای است کوهستانی و جنگلی ، هوای آن سردسیر، آب آن از چشمه سارهای متعدد. سرچشمه ٔ دو رودخانه بنام سلیمان بیک و بوین در این دهستان یعنی در کوههای بین این دهستان و سرشیو است و هر دو رودخانه در دهستان پشت آربابا بهم ملحق میشوند و تشکیل رودخانه ٔ نیروان را میدهند. بلندترین قله ٔ کوههای مرز در این دهستان کوه کوته رش میباشد که 2842 گز از سطح دریا ارتفاع دارد. از قلل مرتفع بین این دهستان و دهستان سرشیو قله ٔ کوه هفت تاش را میتوان نام برد که 2446 گز ارتفاع دارد. گودترین نقطه ٔ دهستان اراضی آبادی شترمل میباشد که 1525 گز ارتفاع دارد. محصول عمده ٔدهستان غلات و مختصر حبوبات و لبنیات و انواع محصول جنگلی از قبیل مازوج ، سقز، قلقاف و غیره است . شغل سکنه زراعت و گله داری و تهیه ٔ زغال و هیزم است . این دهستان از 30 آبادی کوچک تشکیل شده و سکنه ٔ آن در حدود3 هزار تن است . قراء مهم آن بشرح زیر است : پهلویدژ،بوین بالا و پائین ، کانی ناو، دوسینه . زبان مادری ساکنین دهستان کردی است . راههای دهستان مالرو است و فقط تابستان و فصل خشکی از بانه تا آبادی عباس آباد اتومبیل میتوان برد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 5).