ذات الشمال . [ تُش ْ ش ِ ] (ع اِ مرکب ) دست چپ . سوی چپ . جهت چپ . طرف چپ . سوی دست چپ . (مهذب الاسماء). جانب چپ . (قاضی خان بدر محمد دهار). به چپ
: هم بتقلیب تو تا ذات الیمین
تا سوی ذات الشمال ای رب دین .
مولوی .
و صاحب غیاث از لطائف نقل کند مراداز ذات الشمال گنه کاران و کافران باشند چرا که نامه ٔاعمال ایشان را بدست چپ آید، و صاحب آنندراج نیز عین آن را نقل کرده است .