زبیده خاتون . [ زُ ب َ دَ ] (اِخ ) دختر امیر یاقوتی ، مادر برکیارق ، بزرگترین فرزندان سلطان ملکشاه بن الب ارسلان است . راوندی آرد: برکیارق که از زبیده خاتون بود دختر امیر یاقوتی خواهر امیر اسماعیل ، بزرگتر فرزندان سلطان بود، نظام الملک میل او میکرد و سلطان را بر آن می داشت که ولایت عهد بر او تفویض کند و سلطان را نیز برکیارق موافق تر می آمد. اما سلطان ملکشاه پسری داشت از تَرکان خاتون دختر طمغاج خان ، نام او محمود، مادر میخواست که سلطان او را ولی عهد کند و او سخت خرد بود.
۞ و این سبب عداوت ترکان خاتون با نظام الملک بود و او که بر سلطان استیلا داشت میخواست تاج الملک ابوالغنائم پارسی را به روی نظام الملک برکشد و سلطان رابر آن می داشت که وزارت بدو دهد و تقبیح صورت نظام الملک میکرد. (از راحة الصدور چ اقبال ص
133 و
134).