طوبی . [ با
/ بی ] (اِخ ) نام درختی است در بهشت . (منتهی الارب ) (مهذب الاسماء). نام درختی است در بهشت که بهر خانه از اهل جنت شاخی از آن باشد و میوه های گوناگون و خوشبوئی از آن حاصل آید... و هندیان آن را کلپ برچهه خوانند. (غیاث ) (آنندراج )
: بباغی در او سایه ٔ شاخ طوبی
بباغی در او چشمه ٔ آب کوثر.
فرخی .
درختی ساختم مانند طوبی خرم و زیبا
که هر لفظیش دیناریست هر معنیش خرمائی .
ناصرخسرو.
سایه و مایه که دولت را و نعمت را از اوست
از درخت طوبی و از چشمه ٔ کوثر گرفت .
مسعودسعد.
نهاد گوئی رضوان بشاهراهش بر
میان هر دو سه گامی نهالی از طوبی .
ابوالفرج رونی .
چو طعنه هاست که اطفال باغ می نزنند
به گونه گونه بلاغت بلوغ طوبی را.
انوری .
تحفه ٔ بزم اوست مریم وار
هرچه طوبی به نوبر افشاند.
خاقانی .
فیض هزار کوثر و زین ابر یک سرشک
برگ هزار طوبی و زین باغ یک گیا.
خاقانی .
آن کس که یافت طوبی و طرف ریاض خلد
طرفه بود که چشم به طرفا برافکند.
خاقانی .
بر آتش هرکه مدح تو خواند
۞ جز طوبی و ضیمران ندیده ست .
خاقانی .
هر جا که عدل سایه کند رخت دین بنه
کاین سایبان ز طوبی اخضر نکوتر است .
خاقانی .
بی منت نامیه درختت
افراخته تر ز شاخ طوبی .
سیف اسفرنگی .
صاحب آنندراج گوید: طوبی قامت و طوبی قد از اسمای محبوب است . خواجه آصفی راست
: ز طوبی قامتان بس باشدم سرو خرامانم
چرا قمری صفت هر لحظه بر شاخی دگر باشم .
و نیز آصفی راست
: آصفی طوبی قدان را نشئه ای میشد بلند
التماس جرعه ای زآن مجلس عالی کنم .
|| بهشت به لغت هندیه . (منتهی الارب ) (المعرب ). نامی است بهشت را. (مهذب الاسماء).