علی بصری

علی بصری . [ ع َ ی ِ ب َ ] عبداﷲبن جعفربن نجیح سعدی (بالولاء) بصری مشهور به ابن مدینی و مکنّی به ابوالحسن . نام او در «النجوم الزاهرة» به صورت علی بن عبداﷲبن جعفربن یحیی بن بکربن سعید آمده است ، و آن را به صورت علی بن عبداﷲبن جعفربن نجیح بن بکر نیز ذکر کرده اند. وی محدث و حافظ و اصولی و اخباری و مورخ و نسابة و لغوی بود. اصل اواز مدینه است و در سال 161 یا 162 هَ . ق . در بصره متولد و در سال 234 هَ . ق . در سامرة درگذشت در عسکردفن شد. ابن الندیم در الفهرست سال وفات او را 258 هَ . ق . در سن 72 سالگی ذکر کرده است . تعداد تألیفات وی در «تهذیب الاسماء» نووی ، دویست کتاب ذکر شده است .از جمله کتابهای اوست : 1 - الاسامی و الکنی ، در هشت جزء. 2 - الاشربة. 3 - التنزیل . 4- تفسیر غریب الحدیث .5 - الضعفی . 6 - العلل . 7- قبائل العرب ، در ده جزء.8 - القیافة و الزجر و الفال . 9 - المدلسین . 10 - المسند فی الحدیث . (از معجم المؤلفین ج 7 ص 132). صاحب معجم المؤلفین به مآخذ ذیل نیز اشاره کرده است : المنهج الاحمد ص 43. عیون التواریخ ابن شاکر. الوافی صفدی ج 12 ص 86. الفهرست ابن الندیم ج 1 ص 231. الانساب سمعانی ص 516. تهذیب الاسماء نووی ج 1 ص 350. طبقات الحنابله ٔ فراءص 168. میزان الاعتدال ذهبی ج 2 ص 229. النجوم الزاهره ٔ ابن تغری بردی ج 2 ص 277. طبقات الشافعیه ٔ سبکی ج 2 ص 266.تذکرةالحفاظ ذهبی ج 2 ص 15. تهذیب التهذیب ابن حجر ج 7 ص 349. شذرات الذهب ابن عماد ج 2 ص 81. مفتاح السعادة طاش کبری ج 2 ص 164. کشف الظنون حاجی خلیفه ص 76. فهرس مخطوطات الظاهریه ٔ یوسف عش ج 6 ص 201. ایضاح المکنون بغدادی ج 1 ص 38 و سایر مجلدات و صفحات . فهرس المخطوطات المصوره ٔ سید ج 2 ص 109. و رجوع به الفهرست ابن الندیم شود.