علیقلی خان

علیقلی خان . [ ع َ ق ُ ] (اِخ ) (حاج ...)ملقب به سردار اسعد. او فرزند سوم حسینقلی خان ایلخانی بختیاری بود. وی یکی از سران جنبش آزادی خواهی و انقلاب در زمان مشروطیت به شمار می رفت . پدرش در شعبان 1299 هَ . ق . بدست مسعودمیرزا ظل السلطان کشته شد و او پس از مرگ پدر چند سال در زندان به سر برد. پس از رهایی از زندان به تهران آمد و با امین السلطان بستگی پیدا کرد. هنگامی که ناصرالدین شاه به قتل رسید وی در تهران بود و با پنجاه سوار بختیاری و اولاد کرم خان فقط مراقب حفظ جان اتابک بود که پس از درگذشت شاه ، در عمارت گلستان به امر مملکت داری پرداخته بود. در سال 1326 هَ . ق . وی در پاریس می زیست و به یاری عده ای از ایرانیان آنجا اردویی تدارک دید و از راه دریا به ایران بازگشت و در جمادی ثانی 1327 هَ . ق . وارد تهران شد. وی در کابینه ٔ محمدولی خان سپهدار اعظم ، وزیر داخله (کشور) بود. سردار اسعد در چند سال پایان عمر از بینایی محروم و فلج گردید و در نیمه ٔ دوم محرم سال 1336 هَ . ق . درگذشت . او علاوه بر شجاعت ، قلمی رسا داشت و آثار فراوانی از خود به جای گذاشت که از آن جمله است «تاریخ بختیاری ». (از متن و حواشی کتاب انقلاب ایران ، تألیف ادوارد براون ، ترجمه ٔ احمد پژوه ).