غده ٔ تیموس . [ غ ُدْ دَ
/ دِ ی ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب )
۞ غده ای است که در جلو قصبةالریة و یا محل انشعاب دو شاخه ٔ قصبةالریة (برونش ها) قرار گرفته و در قسمت فوقانی قفسه ٔ سینه و عقب استخوان جناغ سینه واقع است . غده ای است صاف و به علت رگهای زیاد قرمزرنگ و به واسطه ٔ چربی زیادی که دارد رنگش قرمزمتمایل به سفیدی است . وزن آن در حدود
30 گرم است . این غده در اطفال مخصوصاً در سن
2-
5 سالگی رشدش زیاد است ولی به تدریج از حجم آن کم شده و در اشخاص بالغ به کوچکی نخود می شود و دیگر ترشح آن زیاد نیست و تأثیری در بدن ندارد. این غده که در رشد و نمو بدن در طفولیت به کار میرود، در حین نمو و رشد کودک در نمو استخوان و اعضای تناسلی فعالیت دارد. علاوه بر چربی غده ترکیبات فسفر و نوکلئین
۞ و اسید تیمونوکلوئنیک
۞ دارد و مخزنی از نوکلئوپروتئید است . در کوچکی این غده کارش تهیه ٔ گلبول سفید است و چون جنین خیلی احتیاج به گلبول سفید دارد همچنین بچه ٔ شیرخوار تا زمانی که احتیاج به گلبول سفید دارد این غده نمو می کند، و لنفوسیت یا لوکوسیت تهیه می کند. پس از
3سالگی کوچک می شود و عقده های لنفاوی کار آن را انجام میدهند. با برداشتن این غده و یا از بین بردن آن در اثر اشعه ٔ ایکس لاغری و سوء مزاج مفرط ظاهر می گردد و در حیوان یک خرفتی فوق العاده دیده می شود. بزرگی و عظم این غده بیشترعوارض فشاری را نشان میدهد یعنی غده در سینه به عناصر مجاور فشار می آورد و باعث نفس تنگی ، اختلالات صدا، وسرفه ، کبودی لبها و دستها می گردد و ضمناً گاهی در اطفال عوارضی مشاهده می شود به اسم حالت تیمولنفاتیک
۞ که غده ٔ تیموس و عقده های لنفاتیک هر دو نمو می کنند. این اطفال حساسیت زیادی درامراض عفونی دارند. بزرگی تیموس مرگ ناگهانی را نیزسبب می شود. در داروسازی به واسطه ٔ فسفر زیادی که این غده دارد از پودر غده استفاده می کنند. (کالبدشناسی و فیزیولوژی دکتر نیک نفس چ دانشگاه صص
308 -
309).