غزالة. [ غ َ ل َ ] (اِخ ) زن شبیب بن یزید و در شجاعت از مشاهیر زنان بود. در موصل به دنیا آمد و به همراهی شوهرش بر عبدالملک بن مروان خروج کرد (
76 هَ . ق .) و در جنگها دلیرانه شرکت میکرد. خالدبن عتاب رباحی در جنگی واقع در ابواب کوفه وی را کشت و قتل او اندکی پیش از غرق شوهرش شبیب واقع شد (
77 هَ . ق .). (از اعلام زرکلی ). جاحظ در البیان و التبیین گوید: غزاله حجاج بن یوسف را از پیش خود راند و اشعار زیر را که از عمران بن حطان است به وی خواند:
اسد علی و فی الحروب نعامة
فتخاء تنفر من صفیر الصافر
هلا برزت الی غزالةالوغی
بل کان قلبک فی جناحی طائر
صدعت غزالة قلبه بفوارس
ترکت مدابره کأمس الدابر.
(البیان والتبیین چ قاهره 1351 هَ . ق . ج 1 ص 120).
جاحظ او را از جمله ٔ زهاد صاحب نطق و بیان شمرده است . (ایضاً ج
1 ص
282). غزال و به قول صاحب عیون الاخبار غزاله پس از کشته شدن شوهرش شبیب امام گردید.(عیون الاخبار ج
2 ص
155). برای تفصیل رجوع به البیان و التبیین صفحات مذکور و عقدالفرید ج
5 ص
325 و عیون الاخبار ج
1 ص
170 و ج
2 ص
155 و مجمل التواریخ و القصص ص
304 و
456 و تاریخ گزیده ص
271 و اعلام زرکلی شود.