قاضی زاده ٔ همدانی

قاضی زاده ٔ همدانی . [ دَ / دِ ی ِ هََ م َ ] (اِخ ) میرزا سید ابراهیم بن میرزا قوام الدین حسین بن عطاء اﷲ حسینی یا حسنی معروف به قاضی زاده . و ظهیر همدانی از اکابرو فحول علمای امامیه و اساتید معقول و منقول عهد شاه طهماسب صفوی و بعضی دیگر از سلاطین صفوی است . وی حکیمی است متکلم ، محقق مدقق ، صوفی مشرب و در عبارات بعضی از اجله به مرجع المتکلمین و سیدالحکماء و المتألهین موصوف بوده و در شعر و فنون ادبی دستی توانا داشته و مراتب علمی او با ورع و تقوی و حلم و وقار و بلاغت توأم بوده و حدیث را از شیخ بهائی فراگرفته و شیخ فضل و کمال او را می ستوده و او را بر میرداماد ترجیح میداده ، و فیمابین ایشان مکاتبات و مراسلات لطیف رد و بدل شده است . وی پس از وفات پدرش که قاضی همدان بوده است عهده دار قضاء آن سامان گردید لکن اکثر اوقات خود را در درس و مطالعه و مباحثه مصروف و مرافعات و فصل خصومات را به عهده ٔ نواب خود موکول میداشت . سید علی خان در سلافة العصر وی را بسیار ستوده و گوید:
و زادبه الدین الحنیفی رتبة
و شاد دروس العلم بعد دروسها
واحیی موات العلم منه بهمة
تلوح علی الاسلام منه شموخها.
او راست : 1- اثبات الواجب . 2- حاشیه اثبات الواجب جلال الدین دوانی . 3- حاشیه ٔ الهیات شفا. 4- حاشیه ٔ شرح اشارات خواجه . 5- حاشیه شرح جدید تجرید. 6- حاشیه ٔ کشاف . وی به سال 1026 هَ . ق . وفات یافت . (روضات ص 10) (الذریعه در مواضع متفرق ) (ریحانة الادب ج 3 ص 43).