کوچه دادن

کوچه دادن . [ چ َ / چ ِ دَ ] (مص مرکب ) گذاشتن راه برای کسی است تا بگذرد مرادف راه دادن . (آنندراج ). به کنار رفتن جمعیت و راه دادن . (ناظم الاطباء). راه دادن به کسی تا وارد شود یا بگذرد. (فرهنگ فارسی معین ). به دو سوی شدن انبوهی مردم و بازگذاشتن راهی نسبتاً وسیع برای گذشتن بزرگی یا چیزی بزرگ . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). راه باز کردن از میان جمعیت برای اینکه کسی یا شخص عالی مقامی بگذرد. در صورتی این عمل کوچه دادن نامیده می شود که مردم به اختیار خویش روند و راه بازکنند. (فرهنگ لغات عامیانه ٔ جمالزاده ) :
چرخ از جان شنود ناله ٔ جانکاه مرا
زلف شب کوچه دهد آه سحرگاه مرا.

محسن تأثیر (ازآنندراج ).

ز هر طرف که رود اهل درد کوچه دهند
به ملک عشق کسی کو به عیش متهم است .

طالب آملی (از آنندراج ).

در این بساط من آن بحر پر شر و شورم
که بحر کوچه دهد همچو رود نیل مرا.

صائب (از آنندراج ).