لطفی پاشا

لطفی پاشا. [ ل ُ ] (اِخ ) وزیر اعظم عثمانی . متوفی به سال 950 هَ . ق . او راست : قانون نامه ٔ عثمانی به ترکی ، صاحب قاموس الاعلام گوید: یکی از وزرائی است که در زمان سلطان سلیمان قانونی به مقام نخست وزیری رسیده و از نژاد آرناؤد میباشد، در حرم همایون مانند خواجه سرایان پرورش یافته ، به الویه ٔ چند منصوب گشته و در سفر پویه ٔ واقع در جنوب ایتالیا و جزیره ٔکورفه در معیت خیرالدین باربروس به سمت فرمانده لشکر مشغول خدمت بوده ، در حین عودت از آن سفر هرچه بود مدت کمی دچار نکبت و بی طالعی شد پس وزیر ثالث و سپس وزیر ثانی گردید و در خلال همین احوال با خواهر سلطان سلیمانخان ازدواج کرد و به شان و شوکت خویش افزود. در تاریخ 944 هَ . ق . بعد از ایاس پاشا به مسند صدارت عظمی نایل شد، و زمام امور کشور را سه سال در دست داشت و به عللی از زوجه اش جدا و معزول و به دیمتوکه تبعید و در تاریخ 950 هَ . ق . در همانجا گذشته شد او به ادبیات عرب و فقه و حدیث و دیگر علوم رسمی حتی علم طب نیز وقوف تامه داشت و کتاب بسیار به زبان عربی و ترکی به وجود آورد که مهمترین آنها: 1- تاریخ عثمانی (تا زمان خود). 2- آصف نامه راجع به آداب وزرا. 3-یک کتاب دائر به طب . 4- تحفةالطالبین . 5- کتاب الاسئلة و الاجوبة. 6- تنبیه الغافلین و تأکید الکاسلین . 7- کتاب الکنوز فی لطائف الرموز در حدیث . 8- زبدة المسائل فی الاعتقادات و العبادات و غیره است . روی هم رفته وزیری باتدبیر و شخصی عالم و عاقل اما مغرور و خودپسند بود و در مدت صدارت خود پاره ای از مراسم قدیمه را برانداخت و پاره ای اصول جدید احداث کرد و بعض از خیرات و مبرات نیز داشته است . (قاموس الاعلام ترکی ).