ناپلئون سوم . [ پ ُ ل ِ ءُ ن ِ س ِوْ وُ ] (اِخ )
۞ برادرزاده ٔ ناپلئون اوّل است و پدرش لوئی بناپارت پادشاه هلند و مادرش هورتانس بوهارنه
۞ بود. در سال
1808 بدنیا آمد دوران جوانی خود را با ماجراها و حوادث گذراند. در سال
1836 در استراسبورگ و در
1840 در بولونی علیه لوئی فیلیپ پادشاه فرانسه قیام کرد و گرفتار شد و به زندان ابد محکوم گردید. دیری نگذشت که در لباس یک بنا از زندان هام
۞ به بلژیک گریخت . ناپلئون سوم پس از انقلاب سال
1848 به فرانسه برگشت و خود را جانشین و محیی افکار ناپلئون اول وانمود کرد و بعنوان برقرار کننده ٔ نظم و امنیت عمومی از طرف استانهای فرانسه به ریاست جمهوری برگزیده شدو در
10 دسامبر
1848 رسماً به این مقام رسید. هر چند که او به حفظ و مراعات قانون اساسی سوگند یاد کرده بود ولی پس از سه سال در
2 دسامبر
1851 شخصیتهای جمهوریخواه و سلطنت طلب پاریس را بازداشت کرد و مجلس را منحل ساخت . او با خشونت و بیرحمی تمام مخالفان خودرا سرکوب کرد و در نتیجه ٔ مراجعه به آراء عمومی برای ده سال دیگر به ریاست جمهوری انتخاب شد و در سال بعد با یک مراجعه ٔ دیگر به آراء عمومی به امپراطوری رسید. تاریخ امپراطوری دوم به سه دوره تقسیم میشود:
دوران اول آن بین سالهای
1852 تا
1860 است در این دوره ناپلئون سوم در نتیجه ٔ وضع قانون امنیت عمومی با استبداد و قدرت تمام سلطنت کرد، در دوره ٔ دوم که از
1860تا
1867 مدت گرفت بعضی مصونیتها و آزادیها به مردم داده شد، و در دوره ٔ سوم بین سالهای
1868 تا
1870 ناپلئون سوم «امپراطوری لیبرال » اعلام کرد. در این دوره حکومت امپراطوری دست به اصطلاحات اجتماعی زد، صنایع و کشاورزی و بازرگانی را تشویق و بنگاههای خیریه دایر کرد. ناپلئون سوم نیز با اروپائیان جنگهائی کرد: برای برتری یافتن بر کشورهای اروپائی جنگ کریمه را که از سال
1854 تا سال
1856 طول کشید ایجاد کرد و با معیت انگلستان در چین مداخله نمود و «کوشن شین » را به تصرف درآورد. در ایتالیا و مکزیک مداخله هائی نمود وبا پروس اعلان جنگ کرد. ولی در این جنگ در سدان
۞ به اسارت افتاد (اول سپتامبر سال
1870) و پس از آنکه مدتی در اسارت آلمانها بسر برد بالاخره مجلس ملی فرانسه او را از امپراطوری عزل کرد. ناپلئون سوم در سال
1873 م . درگذشت .