هانری اول . [ ی ِ اَوْ وَ ] (اِخ )
۞ (حدود
876 -
936 م .) پادشاه آلمان ، پسر اوتون
۞ . در سال
912 پس از مرگ پدرش ، دوک ساکس شد. در سال
918م . کنراد اول
۞ پادشاه آلمان پیشنهاد کرد که ولایت تورنژی از ساکس جدا شود و مراداو تضعیف دوک ساکس که رقیب قوی کنراد به شمار میرفت بود. بدین سبب میان او و هانری اول دوک ساکس در محل ارزبورگ
۞ جنگی سخت درگرفت و به شکست کنراد انجامید. کنراد در بستر مرگ به اشراف آلمان توصیه کرد که رقیب قدیم خود یعنی هانری ، دوک ساکس را به پادشاهی آلمان برگزینند و گفت او تنها مردی است که میتواند از تهاجم مجارها جلوگیری کند. در سال
919 م . بر طبق وصیت کنراد، هانری به پادشاهی آلمان انتخاب شد و سلطنت آلمان بیش از یکصد سال در خانواده ٔ او باقی ماند. هانری مملکت را آرام کرد و حدود آن را مشخص ساخت و جوانان آلمان را از سن شانزده سالگی به خدمت نظام وظیفه گماشت . وی مجارها را در سال
934 م . در محل مرزبورگ
۞ شکست فاحش داد. سرانجام به سال
936م . درگذشت و پس از اوپسرش اوتون کبیر که از پادشاهان نامی آلمان است و او را تالی شارلمانی بلکه بزرگتر از او میدانند، جانشین وی شد. (از تاریخ عمومی قرون وسطی تألیف عبدالحسین شیبانی ج
2 ص
116) (از دایرة المعارف بریتانیکا).