میر حسین موسوی
نویسه گردانی:
MYR ḤSYN MWSWY
میرحسین موسوی خامنه (۱۱ اسفند ۱۳۲۰ در خامنه)[۱] سیاستمدار، نقاش و معمار اهل ایران است. او پنجمین و آخرین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ بود. او پس از درگذشت روحالله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی، با تغییر قانون اساسی و حذف پست نخستوزیری، از فعالیتهای اجرایی کناره گرفت. در سال ۱۳۷۷ فرهنگستان هنر را تأسیس کرد و تا دیماه ۱۳۸۸ ریاست آن را بر عهده داشت.[۲]
موسوی در سال ۱۳۴۸ از دانشگاه ملی (شهید بهشتی کنونی) در رشتهٔ مهندسی معماری و شهرسازی، مدرک کارشناسی ارشد دریافت کرد و از سال ۱۳۶۳ تاکنون عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی است. از سال ۱۳۶۸، به تدریس در دانشگاه تربیت مدرس پرداخت و همزمان به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد.[۳] دیگر پستهای او در گذشته وزیر امور خارجه در دولت محمدعلی رجایی، محمدجواد باهنر و محمدرضا مهدوی کنی (سال ۱۳۶۰)، عضویت شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی، سردبیری روزنامه جمهوری اسلامی و ریاست ستاد انقلاب فرهنگی بودهاند. وی به زبانهای فارسی، انگلیسی و عربی و ترکی آذربایجانی نیز تسلط دارد.[۴]
وی نامزد انتخابات جنجالبرانگیز ریاستجمهوری دهم بود که همراه با دیگر معترضان، نتیجهٔ انتخابات را ناشی از تقلب گسترده در انتخابات دانست.[۵] او هماکنون از رهبران جنبش اعتراضی ایران موسوم به جنبش سبز است و «راه سبز امید» را به عنوان بدنهٔ تشکیلاتی آن تأسیس کرده است.[۶][۷][۸][۹] در نظرخواهی نشریهٔ تایم، میرحسین موسوی به عنوان یکی از تاثیرگذارترین افراد جهان در بین برگزیدگان تایم ۱۰۰ سال ۲۰۱۰ برگزیده شد.[۱۰]
جمهوری اسلامی ایران
Coat of arms of Iran.svg
سیاست و حکومت ایران
ارکان نظام جمهوری اسلامی ایران
* قانون اساسی
* رهبری
o سید علی خامنهای
* مجلس خبرگان رهبری
o محمدرضا مهدوی کنی
* مجمع تشخیص مصلحت نظام
o اکبر هاشمی رفسنجانی
* قوای سه گانه
o قوه مجریه
o قوه مقننه
o قوه قضائیه
* نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
o ستاد کل نیروهای مسلح
o ارتش جمهوری اسلامی ایران
o سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
o نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
رهبر و نهادهای وابسته
* مجمع تشخیص مصلحت نظام
* دادگاه ویژه روحانیت
* صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
* بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی
* بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
* ستاد اجرایی فرمان امام (ره)
* کمیته امداد امام خمینی
* شورای سیاستگذاری ائمه جمعه
* شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی
* سازمان تبلیغات اسلامی
* سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
* سازمان اوقاف و امور خیریه
* سازمان حج و زیارت
* آستان قدس رضوی
o عباس واعظ طبسی
دولت (قوه مجریه)
* رئیس جمهور
o محمود احمدی نژاد
* معاون اول رئیس جمهور
o محمدرضا رحیمی
وزارتخانهها
* وزارت امور اقتصادی و دارایی
o سید شمسالدین حسینی
* وزارت کشور
o مصطفی محمدنجار
* وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
o رضا تقیپور
* وزارت امور خارجه
o علیاکبر صالحی
* وزارت اطلاعات
o حیدر مصلحی
* وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
o احمد وحیدی
* وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
o سید محمد حسینی
* وزارت دادگستری
o مرتضی بختیاری
* وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی
o عبدالرضا شیخالاسلامی
* وزارت راه و شهرسازی
o علی نیکزاد
* وزارت صنعت، معدن و تجارت
o مهدی غضنفری
* وزارت نفت
o رستم قاسمی
* وزارت ورزش و جوانان
o محمد عباسی
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
* محمود بهمنی
قوه مقننه
* شورای نگهبان
* مجلس شورای اسلامی
* کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی
* مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی
* دیوان محاسبات کشور
قوه قضائیه
* دیوان عالی کشور
* دیوان عدالت اداری
* دادستانی کل کشور
* سازمان بازرسی کل کشور
* سازمان قضایی نیروهای مسلح
* سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
شوراهای عالی
* شورای عالی انقلاب فرهنگی
* شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
* شورای عالی استانها
* شورای عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی
رهبران
* سید روحالله خمینی
* حسین علی منتظری (قائم مقام سابق رهبری)
* سید علی خامنهای
روسای جمهوری
* ابوالحسن بنیصدر
* محمدعلی رجایی
* سید علی خامنهای
* اکبر هاشمی رفسنجانی
* سید محمد خاتمی
* محمود احمدینژاد
نخست وزیران
* مهدی بازرگان
* محمدعلی رجایی
* محمدجواد باهنر
* محمدرضا مهدوی کنی
* میرحسین موسوی (آخرین)
روسای مجلس شورای اسلامی
* اکبر هاشمی رفسنجانی(دوره اول و دوم و یک سال از دوره سوم)
* مهدی کروبی(سه سال دوره سوم و دوره ششم)
* علی اکبر ناطق نوری(دوره چهارم و پنجم)
* غلامعلی حدادعادل (دوره هفتم)
* علی اردشیرلاریجانی(دوره هشتم)
رؤسای قوه قضائیه
* سید محمد حسینی بهشتی
* سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
* محمد یزدی
* محمود هاشمی شاهرودی
* صادق لاریجانی
حکومت محلی و شوراها
* شهرداری
* شورای شهر
* شورای محلات
* دهداری
* شورای روستا
انتخاباتها
آخرین:
انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی
پیش رو:
انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۹۲)
نمایش • بحث • ویرایش
محتویات
* ۱ سالیان آغازین زندگی
* ۲ آغاز فعالیتهای سیاسی
o ۲.۱ پیش از انقلاب
o ۲.۲ پس از انقلاب
* ۳ نخستوزیری
* ۴ پس از نخستوزیری
* ۵ انتخابات ریاست جمهوری هفتم و نهم
* ۶ انتخابات ریاست جمهوری دهم
o ۶.۱ نامهٔ موسوی به علی خامنهای
o ۶.۲ نتایج انتخابات دورهٔ دهم ریاست جمهوری
o ۶.۳ کشته شدن خواهرزادهٔ موسوی
o ۶.۴ بیانیههای موسوی
o ۶.۵ نامگذاری سال ۱۳۸۹
o ۶.۶ حبس خانگی
* ۷ فعالیتهای علمی و هنری
* ۸ سوابق شغلی
* ۹ جستارهای وابسته
* ۱۰ منابع
* ۱۱ پیوند به بیرون
سالیان آغازین زندگی
میرحسین موسوی در سال ۱۳۲۰ در شهر خامنه در استان آذربایجان شرقی به دنیا آمد.[۱۱][۱۲] پدرش میر اسماعیل موسوی، از بازرگانان چای از تبریز بود. او در خامنه بزرگ شد و پس از پایان دورهٔ دبیرستان در سال ۱۳۳۷ از خامنه به تهران آمد.[۱۳]
سید علی خامنهای از اقوام دور پدری موسوی است.[۱۴] پدر این دو پسردایی و پسرعمه یکدیگرند.[۱۵] سید علی خامنهای از دیرباز روابط خانوادگی نزدیکی با خانواده میرحسین موسوی داشتهاست، تا آنجا که او و برادرش سید محمد خامنهای در دوران جوانی و زمانی که در مشهد و قم اقامت داشتند، هنگام سفر به تهران در خانهٔ پدری میرحسین موسوی اقامت میکردند. [۱۶]
او که مدرک کارشناسی ارشدش را در بهار سال ۱۳۴۸ از دانشگاه ملی ایران (شهید بهشتی) در رشتهٔ معماری و شهرسازی اخذ کرد و پس از تدریس در دانشگاه ملی ایران به عضویت در هیئت علمی این دانشگاه درآمد، طرح ادارهٔ مرکزی آب و فاضلاب اصفهان را در سال ۱۳۴۸ نوشت و تا سال ۱۳۵۰ آن را اجرا کرد و فعالیت های هنریش را در گروه نقاشی قندریز آغاز کرد . [۱۷] سپس طرح مجموعهٔ کانون توحید را در سال ۱۳۵۰ اجرایی کرد. کانون توحید چه پیش از انقلاب و چه پس از آن مرکز تجمع سیاسیون منتقد بوده و هست.[۱۸]
موسوی در ابتدای دهه ۴۰ فعالیت های هنری به ویژه نقاشی را آغاز کرد و بیش از ۱۸۰ اثر نقاشی را خلق کرد.نقاشی های او گرایشهای آبستره، انتزاعی و هنر مفهومی با بهره از تکنیکهای متنوعی چون کولاژ، رنگ روغن، حجم و تجلی یک روح سنتی و نشانه شناسی حکمت، معنا و سنتهای فرهنگی و معرفتی شرقی را در قالبهای مدرن به نمایش می گذارد.[۱۹]
میر حسین موسوی هم چنین در دوران تحصیل همراه با دیگر دوستان خود انجمن اسلامی دانشگاه ملی را تأسیس کرد و پس از اتمام دانشگاه با همان دوستان شرکت سمرقند را بوجود آورد. این شرکت جایی جهت تجمع دوستان به منظور مبارزه با حکومت پهلوی بود. در سال ۱۳۵۲ در اثر حمله عوامل ساواک به شرکت، کلیه افراد آن به اتفاق میرحسین موسوی و عبدالعلی بازرگان دستگیر گردیدند.[۲۰]
آغاز فعالیتهای سیاسی
پیش از انقلاب
او در اواخر دههٔ چهل و اوایل دههٔ پنجاه خورشیدی، با گروههای ملی - مذهبی مثل نهضت آزادی و نهضت خداپرستان سوسیالیست نزدیکی داشت و از جمله کسانی بود که در جلسههای سخنرانی علی شریعتی در حسینیه ارشاد تهران حاضر میشد. میرحسین موسوی، که در آن دوران با نام هنری حسین رهجو فعالیت میکرد، از جمله افرادی بود که در تأسیس جنبش مسلمانان مبارز با حبیب الله پیمان همکاری کرد.
موسوی در سال ۱۳۴۸ زمانی که فارغالتحصیلیاش را جشن میگرفت، در یک نمایشگاه نقاشی که زهرا رهنورد از دانشجویان رشتهٔ مجسمه سازی ترتیب داده بود، بااو آشنا شد و ازدواج کرد.[۲۱] در همان سالها او به دلیل سازماندهی اعتراضات خیابانی بر علیه حکومت، بازداشت و زندانی شد.[۲۲] میرحسین موسوی در سال ۱۳۵۵ تحت تعقیب ساواک و سازمان های امنیتی به همراه همسرش زهرا رهنورد مجبور به ترک ایران شد و به مدت ۱۰ ماه در آمریکا با عضویت در کنفدراسیون دانشجویان ایرانی بر ضد حکومت پهلوی دست به مبارزه زد و در سال ۱۳۵۶ با بازگشت به ایران مبارزات خود را ادامه داد.[۲۳] [۲۴]
با نزدیک شدن به انقلاب ایران و پررنگ شدن نقش رهبری روح الله خمینی در مبارزات ضد حکومت پهلوی، میرحسین موسوی نیز بیشتر به این جریان گرایش پیدا کرد و به ویژه به محمد حسینی بهشتی، از روحانیان بانفوذ نزدیک به روح الله خمینی، نزدیک شد.
پس از انقلاب
با تأسیس حزب جمهوری اسلامی توسط محمد حسینی بهشتی در نخستین روزهای بعد از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، میرحسین موسوی هم به این حزب پیوست و دبیر سیاسی این حزب شد و هم چنین به عضویت شورای انقلاب اسلامی درآمد. او همچنین سردبیر روزنامه جمهوری اسلامی، ارگان حزب نیز بود و در این روزنامه مقالاتی در حمایت از دکتر محمد مصدق و جبهه ملی می نوشت که با مخالفت حسن آیت، محمود کاشانی و عبدالحمید دیالمه از اعضای حزب جمهوری اسلامی مواجه شد. [۲۵] این سه نفر با اعطای پست وزارت امور خارجه به میرحسین موسوی در مجلس نیز مخالفت کردند. [۲۶] در سال ۱۳۶۰ و در کابینه های محمدعلی رجایی، محمدجواد باهنر و محمدرضا مهدوی کنی موسوی به عنوان وزیر امور خارجه معرفی شد.
وزرای کابینهٔ محمدعلی رجایی ر. وزیر وزارتخانه ر. وزیر وزارتخانه
۱ باهنر آموزشوپرورش ۱۲ موسی کلانتری راه
۲ قندی پست ۱۳ تشکیل نشده بود رفاه
۳ تشکیل نشده بود اطلاعات ۱۴ نعمت زاده صنایع
۴ نمازی دارایی ۱۵ عارفی فرهنگ
۵ موسوی امورخارجه ۱۶ دوزدوزانی ارشاد
۶ کاظمپور اردبیلی بازرگانی ۱۷ میرمحمد صادقی کار
۷ منافی بهداشت ۱۸ مهدوی کنی کشور
۸ ؟ معادن ۱۹ گنابادی مسکن
۹ سلامتی کشاورزی ۲۰ تندگویان نفت
۱۰ احدی دادگستری ۲۱ عباسپور نیرو
۱۱ فکوری دفاع ۲۲ ؟ جهاد
وزرای کابینهٔ محمد جواد باهنر←محمدرضا مهدوی کنی ر. وزیر وزارتخانه ر. وزیر وزارتخانه
۱ پرورش آموزشوپرورش ۱۴ تاجگردون(رای نیاورد)←نژادحسینیان راه
۲ مرتضی نبوی پست ۱۵ تشکیل نشده بود رفاه
۳ تشکیل نشده بود اطلاعات ۱۶ هاشمی صنایع
۴ نمازی دارایی ۱۷ نجفی علوم
۵ موسوی امورخارجه ۱۸ معادیخواه ارشاد
۶ عسگراولادی بازرگانی ۱۹ میرمحمد صادقی کار
۷ منافی بهداشت ۲۰ مهدوی کنی←ناطقنوری کشور
۸ تشکیل نشده بود تعاون ۲۱ گنابادی مسکن
۹ سلامتی کشاورزی ۲۲ غرضی نفت
۱۰ اصغری دادگستری ۲۳ غفوری فرد نیرو
۱۱ نامجو دفاع ۲۴ تشکیل نشده بود جهاد
۱۲ بهزاد نبوی←بانکی وزیر مشاور ۲۴ موسویانی معادن و فلزات
نخستوزیری
بعد از کشته شدن محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر، رئیس جمهوری و نخست وزیر وقت در انفجار ۸ شهریور ۱۳۶۰، علی خامنهای، رئیس جمهور ایران شد و ابتدا علیاکبر ولایتی را به عنوان نخستوزیر به مجلس معرفی کرد، اما مجلس به ولایتی رأی اعتماد نداد و خامنهای علیرغم اختلافاتی که در داخل حزب جمهوری اسلامی با میرحسین موسوی داشت، او را به عنوان نخستوزیر به مجلس معرفی کرد. موسوی از آن زمان تا سال ۱۳۶۸ برای ۸ سال، نخستوزیر ایران بود. خامنهای در دورهٔ دوم ریاست جمهوری خود (۱۳۶۴) به شدت مخالف ادامهٔ نخستوزیری موسوی بود ولی با اصرار روحالله خمینی مجبور به معرفی دوبارهٔ او شد. خمینی، به دلیل گزارش محسن رضایی معتقد بود که کنار گذاشتن موسوی لطمهً جدی به روحیهٔ سربازان ایرانی در جنگ ایران و عراق خواهد زد و در پاسخ به ناطق نوری که تعدادی از روحانیون بلندپایه را برای مذاکره واسطه کرده بود، گفت: «انتخاب غیر از ایشان، خیانت به اسلام است.» و به همین دلیل خامنهای در مذاکرات بعدی با ناطق نوری گفت: «حجت بر من تمام شد.» و موسوی را برای نخستوزیری معرفی کرد. نهایتأ در جلسهٔ رأی اعتماد به موسوی ۹۹ نماینده (از ۲۷۰ نماینده مجلس) به او رأی عدم اعتماد دادند و پس از آن مخالفان موسوی به ضدیت با ولایت فقیه متهم میشدند.[۲۷]
از آنجا که تقریبا تمام دوران نخست وزیری میرحسین موسوی همزمان با جنگ ایران و عراق بود، عموما از او با عنوان «نخست وزیر جنگ» یاد میشود. سیاستهای انقباضی دولت او در آن دوران، که به عقیدهٔ خیلیها گریزناپذیر بود، و به ویژه توزیع کالاهای اساسی با کوپن از جمله ویژگیهایی است که دولت موسوی عموما با آنها به یاد آورده میشود.
اختلاف میان موسوی، که به جناح چپ جمهوری اسلامی تعلق داشت، با علی خامنهای، که نزدیکتر به جناح راست جمهوری اسلامی تلقی میشد، در طول دوران هشت ساله همکاری این دو ادامه داشت و منجر به استعفای موسوی در سال های ۱۳۶۲ و ۱۳۶۳ از نخست وزیری شد که با استعفای وی موافقت نشد [۲۸]؛ این اختلاف حتی یک بار در شهریور ۱۳۶۷ و کمی بعد از پایان جنگ ایران و عراق، به استعفای موسوی از نخست وزیری انجامید؛ او با نوشتن نامه ای خطاب به علی خامنه ای به ایجاد اختلال و دخالت های او در حوزه وظایف نخست وزیر اعتراض کرد [۲۹] اما این استعفا از سوی علی خامنه ای خیانت به نظام نامیده شد؛ هر چند اختلافات زیاد با میرحسین موسوی را تایید کرد. [۳۰] این استعفا با مخالفت شدید خمینی روبرو و منتفی شد. گرچه موسوی در نامه استعفا، اختلاف با مجلس بر سر وزرای پیشنهادی را عامل استعفا دانسته است[۳۱]، امیرارجمند سخنگوی موسوی بی اطلاع گذاشتن او از موضوع اعدام زندانیان سیاسی (تابستان ۱۳۶۷) را عامل استعفا میشمارد و میگوید موسوی خواهان تشکیل هیات تحقیق در این مورد شده بود.[۳۲]
با بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ مقام نخست وزیری از ساختار سیاسی ایران حذف شد و با مرگ سید روحالله خمینی، میرحسین موسوی، و کل جناح چپ جمهوری اسلامی، حامی اصلی خود را از دست دادند. بنابراین میرحسین موسوی هفتاد و نهمین، و آخرین نخست وزیر ایران بود.
میرحسین موسوی همان زمان تا حدودی از دنیای سیاست کناره گرفت، به وادی هنر، که پیش از انقلاب در آن فعال بود، بازگشت. البته از آن هنگام تاکنون (۱۳۸۹) بهطور پیوسته عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بودهاست، هرچند معمولاً در جلسات آن شرکت نمیکند.
وزرای کابینهٔ نخست میرحسین موسوی ر. وزیر وزارتخانه ر. وزیر وزارتخانه
۱ پرورش آموزشوپرورش ۱۲ نژادحسینیان راه
۲ مرتضی نبوی پست ۱۳ رفیقدوست سپاه
۳ ری شهری اطلاعات ۱۴ هاشمی صنایع
۴ نمازی دارایی ۱۵ نجفی علوم
۵ ولایتی امورخارجه ۱۶ معادیخواه ارشاد
۶ عسگراولادی بازرگانی ۱۷ توکلی کار
۷ منافی بهداشت ۱۸ نیک روش کشور
۸ تشکیل نشده بود تعاون ۱۹ گنابادی مسکن
۹ سلامتی کشاورزی ۲۰ محمد غرضی نفت
۱۰ اصغری دادگستری ۲۱ غفوری فرد نیرو
۱۱ محمد سلیمی دفاع ۲۲ بهزاد نبوی وزیر مشاور
وزرای کابینهٔ دوم میرحسین موسوی ر. وزیر وزارتخانه ر. وزیر وزارتخانه
۱ اکرمی آموزشوپرورش ۱۲ سعیدی کیا راه
۲ غرضی پست ۱۳ رفیقدوست سپاه
۳ ری شهری اطلاعات ۱۴ بهزاد نبوی صنایع سنگین
۴ نمازی دارایی ۱۵ فرهادی آموزش عالی
۵ ولایتی امورخارجه ۱۶ خاتمی ارشاد
۶ عابدی جعفری بازرگانی ۱۷ سرحدی زاده کار
۷ مرندی بهداشت ۱۸ نوری کشور
۸ تشکیل نشده بود تعاون ۱۹ کازرونی مسکن
۹ زالی کشاورزی ۲۰ آقازاده نفت
۱۰ حبیبی دادگستری ۲۱ بانکی نیرو
۱۱ جلالی دفاع ۲۲ نامدار زنگنه جهاد
پس از نخستوزیری
میرحسین موسوی در این سالها علیرغم کنارهگیری از دنیای سیاست، مسئولیتهای سیاسی حاشیهای داشت. از جمله در سال ۱۳۶۸ با حکم خامنهای عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام شد که این عضویت کماکان ادامه دارد. [۳۳] [۳۴] از سال ۱۳۷۵ نیز عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بودهاست. همچنین در دورهٔ ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶) مشاور سیاسی رئیس جمهوری و در دورهٔ محمد خاتمی (۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴) مشاور عالی رئیس جمهوری بودهاست.
اما عمدهٔ فعالیتهای میرحسین موسوی در این بیست سال، هنری و دانشگاهی بودهاست. او از میانهٔ دههٔ پنجاه خورشیدی مدرس دانشگاه شهید بهشتی بود و در دههٔ هفتاد هم به عضویت هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در آمد. او در طی این سالها مواضعی نظیر اعتراض به ترور سعید حجاریان در سال ۱۳۷۸ [۳۵]، اعتراض به توقیف فله ای مطبوعات در سال ۱۳۷۹ و اعتراض به عملکرد شورای نگهبان در انتخابات تهران در سال ۱۳۷۹ و همسو با اصلاح طلبان داشته است.[۳۶]
موسوی در سال ۱۳۷۷ و با حکم خاتمی، رئیس فرهنگستان هنر شد و عمدهٔ فعالیتهایش را در قالب این نهاد پی گرفت.[۳۷]
انتخابات ریاست جمهوری هفتم و نهم
پس از برگزاری انتخابات مجلس پنجم و از میان رفتن حاکمیت مطلق جناح محافظهکار (جامعه روحانیت مبارز و تشکلهای اسلامی همسو) در مجلس شورای اسلامی، سران گروههای خط امام (که بعدها به اصلاحطلبان معروف شدند) تلاش خود را برای انتخاب یک کاندیدا برای انتخابات ریاست جمهوری هفتم آغاز کردند. در جلسهٔ ۸ اردیبهشت ۱۳۷۵، شورای هماهنگی گروههای خط امام (شش گروه همسو با مجمع روحانیون مبارز و مجمع حزبالله ـ فراکسیون اقلیت مجلس پنجم ـ) که با حضور محمد خاتمی، مهدی کروبی و محمد موسوی خوئینیها (سه عضو بنیانگذار روحانیون مبارز) برگزار شد، پیشنهاد شد تا تمام تلاش برای متقاعد کردن میرحسین موسوی به حضور در انتخابات انجام گیرد و در صورت نپذیرفتن موسوی یکی از این سه عضو ارشد روحانیون نامزدی را قبول کنند. این درحالی بود که حضور علیاکبر ناطق نوری رئیس وقت مجلس شورای اسلامی به عنوان نامزد محافظهکاران در انتخابات قطعی به نظر میرسید.
انتخاب میرحسین با این استدلال صورت میگرفت که او علاوه بر شهرت کافی در میان مردم به واسطهٔ هشت سال ریاست دولت و محبوبیت در میان طبقات پائین و مذهبی احتمالا مورد حمایت کارگزاران سازندگی و جمعیت دفاع از ارزشها نیز قرار خواهد گرفت و مجمع روحانیون مبارز نیز به احتمال فراوان سکوت سیاسی خود را شکسته و فعالیت خود را مجدداً آغاز خواهد کرد.
موسوی که در ابتدا تأکید داشت به هیچ وجه تمایل و آمادگی برای حضور در انتخابات ندارد، در تیر ماه پس از جلسات و درخواستهای مکرر پذیرفت تا موضوع را مورد بررسی قرار دهد. روزنامه سلام که به همراه دوهفتهنامهٔ عصر ما و هفتهنامه مبین تنها نشریات خط امام (جناح چپ) محسوب میشدند، اولین نشریهای بود که این موضوع را در عرصهٔ سیاسی و مطبوعاتی کشور مطرح کرد. در هفتم مرداد با چاپ عکس بزرگی از موسوی در صفحهٔ اول به درخواستهایی که برای کاندیداتوری او میشود، اشاره کرد. در ۲۴ مرداد مجمع روحانیون مبارز به چهار سال کنارهگیری خود از عرصهٔ سیاسی کشور خاتمه داد و یک روز بعد از موسوی خواست درخواست کاندیداتوری را بپذیرد. چندی بعد شورای هماهنگی گروههای خط امام نیز موسوی را نامزد خود معرفی کرد. در ابتدای آبان ۱۳۷۵ حضور موسوی قطعی شده بود، به گفتهٔ محمد سلامتی دبیرکل سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران و عضو ارشد خط امام، در ملاقات روز سوم آبان با موسوی حتی در مورد مسائل جزئی انتخاباتی مانند مهیا کردن دفتر ستاد انتخاباتی هم صحبت شد. انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران هم اعلام کرده بود که در روز هشتم آبان تجمعی را در مقابل خانهٔ میرحسین برگزار میکند، اما موسوی در پیامی که در هفتم آبان منتشر شد، امتناع قطعی خود را از حضور در انتخابات اعلام کرد. محمد سلامتی معتقد است که امتناع موسوی قطعا به ملاقاتهایی مربوط میشود که در سوم و ششم آبان از سوی تعدادی از سران جناح محافظهکار با او صورت گرفته بود.[۳۸]
حامیان موسوی پس از آن به سراغ محمد خاتمی رفتند و خاتمی توانست با یک پیروزی غیرمنتظره در انتخابات دوم خرداد ۱۳۷۶ کرسی ریاست جمهوری را از آن خود کند.
همین حکایت دعوت گسترده از موسوی در انتخابات ۸۴ هم تکرار شد که باز هم موسوی از نامزدی سر باز زد و از حضور ملت ایران عذر خواست.[۳۹]
انتخابات ریاست جمهوری دهم
نوشتارهای اصلی: دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و میرحسین موسوی در انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)
میرحسین موسوی در جمع هوادارانش در تهران
موسوی کاندیدای اصلاح طلبان در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود که پس از بیست سال سکوت و کنارهگیری از ورود به عرصه، در ۲۰ اسفند ۸۷ و پس از مدتها اما و اگر، با انتشار بیانیهای رسماً اعلام نامزدی کرد.[۴۰] محمد خاتمی در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۷ با انتشار بیانیهای به طور رسمی از نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری خرداد هشتاد و هشت به نفع او انصراف داد و عرصه را به میرحسین موسوی سپرد.[۴۱]
جمعیت توحید و تعاون که اعضای آن از نزدیکان موسوی و خاتمی هستند در آستانهٔ انتخابات، ششمین مجمع خود را برگزار کردند. وبگاه کلمه نیز توسط این جمعیت راهاندازی شده که وبگاه رسمی موسوی شناخته میشود.[۴۲][۴۳] در این انتخابات اکثر احزاب اصلاحطلب مانند جبهه مشارکت ایران اسلامی[۴۴]، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی[۴۵]، مجمع روحانیون مبارز[۴۶]، حزب کارگزاران سازندگی[۴۷]، حزب مردم سالاری[۴۸]، حزب اسلامی کار[۴۹]، حزب همبستگی[۵۰]، مجمع زنان اصلاحطلب[۵۱] جمعیت زنان جمهوری اسلامی، انجمن روزنامهنگاران زن و احزاب دیگر و همچنین شورای هماهنگی جبهه اصلاحات[۵۲] از او حمایت کردند.
نامهٔ موسوی به علی خامنهای
میر حسین موسوی در روز انتخابات دهم ریاست جمهوری با نوشتن نامهای اعتراضی به علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی اعتراض خود را نسبت به تخلفات انجام شده در انتخابات نشان داد.[۵۳] در بخشهایی از این نامه آمدهاست: «شواهدی از مداخلهٔ تعدادی از فرماندهان و مسئولان سپاه و بسیج در انتخابات واصل گردیدهاست و به نظر میرسد این عمل در صورت صحت خبر علاوه بر نقض قوانین، شکاف بین فرماندهان و مسئولان رسمی و بدنهٔ سالم و صادق نیروهای بسیج و سپاه را دامن میزند. از آنجا که دامنهٔ اقدامات غیرقانونی فوق مشخص نیست و بخشی از اعضای شعب اخذ رای و ناظران از حامیان نامزد خاص آنان انتخاب شدهاند احتمال تصرف در آراء مردم اذهان را میآزارد.»[۵۴]
نتایج انتخابات دورهٔ دهم ریاست جمهوری
نوشتار اصلی: پیامدهای اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)
همچنین ببینید: احتمال تقلب در انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)
میرحسین موسوی در کنار زهرا رهنورد در راهپیمایی آرام ۲۸ خرداد ۱۳۸۸ در تهران
انتخابات دهم با حضور گستردهٔ مردم همراه بود. طرفداران میرحسین موسوی از روزها قبل از انتخابات در خیابانها تجمع میکردند و همبستگی خود را نشان میدادند. برخلاف انتخابات قبلی که مورد تحریم بسیاری از مردم و گروهها قرار گرفته بود، یک عزم ملی برای انتخابات دهم وجود داشت بهطوریکه بیش از ۸۰ درصد مردم در انتخابات شرکت کردند. پس از پایان انتخابات، وزارت کشور اعلام کرد که محمود احمدینژاد با ۶۴٪ آراء پیروز شدهاست. این مسأله بهت و شگفتی بزرگی را برای مردم به همراه داشت. مردم از روز پس از انتخابات شروع به اعتراضهای خیابانی کردند که با سرکوب نیروهای انتظامی و یگانهای ضدشورش همراه بود. بسیاری نتیجهٔ انتخابات را تقلب خواندند. میرحسین موسوی، با اشاره به نتیجهٔ انتخابات، مردم را ناظر «شعبدهبازی دستاندرکاران انتخابات و صدا و سیما» خواند.[۵۵] مهدی کروبی نتایج انتخابات را مضحک دانست. اما محمود احمدینژاد در سخنرانیاش در ۲۴ خرداد در میدان ولیعصر تهران، انتخابات را سالم دانست و معترضین به نتیجهٔ انتخابات را خس و خاشاک نامید. در روز ۲۵ خرداد، تظاهراتی میلیونی طرفداران موسوی از میدان امام حسین تا میدان آزادی در اعتراض به تقلب در انتخابات و اعلام نتایج غلط صورت پذیرفت. در گزارشی که از سوی محمدباقر قالیباف شهردار تهران به مجلس ارائه شده، آمدهاست «براساس متراژها و اندازهگیریهای صورتگرفته در تجمع حامیان میرحسین موسوی، در میدان آزادی حداقل سه میلیون معترض حضور داشتهاند.»[۵۶] در هریک از شهرستانها نیز تظاهرات برپا شد. در تظاهرات تهران چندین تن کشته شدند. ایرانیان خارج از کشور نیز در حمایت مردم در روبهروی سفارتها تجمع کردند. در طی روزهای بعدی، تظاهرات و اعتراضهای گستردهٔ دیگری در تهران و سایر شهرستانها صورت پذیرفت. از جملهٔ این تظاهرات میتوان به تظاهرات مردم تهران از میدان هفت تیر تا میدان انقلاب در روز ۲۷ خرداد و تجمع بزرگ مردم در میدان امام خمینی در روز ۲۸ خرداد اشاره کرد.
میرحسین موسوی از حامیان اصلی تظاهرات جنبش سبز پس از اعتراضات به نتایج انتخابات بود و در تظاهرات هایی نظیر تظاهرات ۲۵ خرداد، تظاهرات ۲۸ خرداد، نماز جمعه ۲۶ تیر ماه، مراسم بزرگداشت کشته شدگان جنبش سبز در ۸ مرداد ماه و تظاهرات روز قدس در حمایت از جنبش سبز حضور پیدا کرد. [۵۷] [۵۸]
پس از حمایت سید علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی از نتایج انتخابات، سرانجام شورای نگهبان در روز ۸ تیر ۱۳۸۸، نتایج انتخابات ریاست جمهوری را تأیید کرد و پروندهٔ انتخابات را مختومه اعلام نمود. احزاب اصلاحطلب و مهدی کروبی به این تصمیم شدیداً واکنش نشان دادند. مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم نیز نتیجهٔ انتخابات و دولت دهم را نامشروع دانستند و سرکوب معترضان را محکوم کردند. سرکوبها و حبسهای پس از انتخابات، انتقاد شدید برخی مراجع تقلید را نیز در پی داشت.
با این حال روحانیون و شخصیتهای نزدیک به دولت احمدینژاد و فرماندهان سپاه و بسیج از این نتیجه استقبال کردند و اعتراض کاندیداهای دیگر را غیرمستند دانستند و بارها رهبران جنبش سبز از جمله میرحسین موسوی را تهدید به دستگیری کرند. [۵۹] آنان اصلاحطلبان و معترضان را به برپایی یک انقلاب رنگی یا مخملی و همچنین ارتباط با بیگانگان متهم کرده و مسئولیت خونریزیهای اعتراضات را بر عهدهٔ برپاکنندگان آن دانستند. این در حالیست که قاضی محمدحسین شاملو، بازپرس ویژهٔ قتل تهران در نامهٔ خود به رئیس قوه قضاییه، صادق آملی لاریجانی، بازداشتگاه غیرقانونی کهریزک، بازداشتهای غیرموجه و برخوردهای غیرشرعی با برخی افراد بازداشتشده و کشته شدن برخی افراد را ناشی از تغافل، بیدرایتی و مسامحهٔ برخی مسئولان مطرح میکند.[۶۰]
کشته شدن خواهرزادهٔ موسوی
سید علی حبیبی موسوی، خواهرزادهٔ میرحسین موسوی در جریان درگیریهای تظاهرات روز عاشورا کشته شد. وی ظهر عاشورا، در میدان انقلاب از ناحیهٔ قلب هدف گلوله قرار گرفت و بعد از انتقال به بیمارستان ابنسینا واقع در فلکهٔ دوم صادقیه جان باخت.[۶۱] جسد سیدعلی موسوی که در بیمارستان ابنسینا نگهداری میشد از بیمارستان به مکان نامشخصی انتقال یافت. صبح روز چهارشنبه ۸ دی مسئولان با خانوادهٔ سیدعلی موسوی تماس گرفته و به آنها گفتند که اجازهٔ دفن در بهشت زهرا داده شدهاست. بعد از این تماس، پیکر علی حبیبی موسوی در بهشت زهرای تهران با تدابیر شدید امنیتی و با حضور خانوادهٔ موسوی به خاک سپرده شد.[۶۲][۶۳]
بیانیههای موسوی
پس از اعلام نتایج انتخابات دهم ریاست جمهوری و اعتراضات گسترده مردم، میرحسین موسوی اقدام به نوشتن بیانیههایی اعتراضی کرد. این بیانیهها حاوی مسائلی چون تقلب در انتخابات، مخالفت با دولت محمود احمدی نژاد، اعتراض به عملکرد شورای نگهبان، حمایت از حرکتها و اعتراضات مسالمتآمیز مردمی، اعتراض به اعدامهای سیاسی پس ازانتخابات، احقاق حقوق مردم معترض، جانباختگان، بازداشتشدگان و آسیبدیدگان اعتراضات پس از انتخابات است. بیانیههای میرحسین موسوی در اتفاقات و روزهای مهمی چون هفتهٔ آخر خرداد، روز بازداشتها و کشته شدن هواداران جنبش سبز، روز قدس، ۱۳ آبان، روز بسیج، ۱۶ آذر، مراسم چهلم جانباختگان اعتراضات پس از انتخابات، بازگشایی مدارس و دانشگاهها و اعتراضات جنبش سبز در ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ منتشر شد. موسوی هم چنین در یکی از بیانیه هایش در آستانه سالگرد اعتراضات مردمی جنبش سبز در روز تاسوعا و عاشورا، از سیاست های روح الله خمینی در دهه ۶۰ در رابطه با ادامه جنگ با عراق انتقاد کرد. [۶۴] [۶۵] این بیانیهها نقش مهمی در آگاهسازی و راهنمایی مردم و ادامهٔ اعتراضات مردمی پس از انتخابات داشت. یکی از مهمترین این بیانیهها، بیانیهٔ هفدهم است که پس از ضربالعجل تعیین شده توسط حامیان دولت و حاکمیت جمهوری اسلامی به قوه قضاییه انتشار یافت که بازتاب گستردهای در رسانههای جهان داشت. در این بیانیه که پس از تظاهرات روز عاشورا انتشار یافت، میرحسین موسوی از آمادگی خود برای شهادت در راه احقاق حقوق از دست رفتهٔ مردم خبر داد.[۶۶] هم چنین میرحسین موسوی در بیانیه شمارهٔ ۱۸ خود در ۲۵ خرداد ۱۳۸۹ سالگرد بزرگترین راهپیمایی پس از انقلاب، منشور جنبش سبز را اعلام کرد. [۶۷]
نامگذاری سال ۱۳۸۹
میرحسین موسوی در دیداری که با اعضای مرکزی جبهه مشارکت ایران اسلامی داشت، سال جدید (۸۹) را سال صبر و استقامت نامید. این در حالی است که سنت نامگذاری سالها توسط سید علی خامنهای رهبر ایران از سال ۱۳۷۹ تأسیس شدهاست.[۶۸]
حبس خانگی
پس از اعتراضات جنبش سبز در ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ و در خواست مشترک مهدی کروبی و میرحسین موسوی، رهبران جنبش سبز، برای حضور هواداران جنبش سبز در تظاهرات ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ در حمایت از قیام مردم مصر و تونس، حبس خانگی میرحسین موسوی، مهدی کروبی و همسرانشان، او در منزلش واقع در خیابان پاستور با ایجاد دیواری آهنی بر معبر ورودی خانه موسوی، از روز ۲۵ بهمن به منظور جلوگیری از شرکت آنها در تظاهرات آغاز شد و از روز ۲۷ بهمن ماه، پس از درخواست ۲۳۳ نماینده مجلس شورای اسلامی برای اعدام موسوی و کروبی و بیانیه های موسوی و کروبی در رابطه با تظاهرات ۲۵ بهمن ماه، کامل شده و با قطع آخرین ارتباطات محدود موسوی و رهنورد از جمله تلفن، اینترنت و ارتباط با دخترانشان، دیگر هیچ اطلاعی از وضعیت و سلامتشان در دست نبود. هم چنین محافظان موسوی از محافظت وی عزل شده و نیروهای امنیتی جای آنها را گرفتند. [۶۹] [۷۰] [۷۱] [۷۲]
حصر خانگی مهدی کروبی و میر حسین موسوی با اعتراض های زیادی از سوی احزاب و شخصیت های سیاسی مواجه شد. از جمله این واکنش ها می توان به مخالفت های جبهه مشارکت، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، گزارشگران بدون مرز، مجمع نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی، سازمان عفو بین الملل، نهضت آزادی، شورای فعالان ملی مذهبی، مجمع روحانیون مبارز، حزب اعتماد ملی، محمد خاتمی، محمد رضا خاتمی، احمد منتظری، ابوالحسن بنی صدر، سید حسن خمینی، عزت الله سحابی، مصطفی تاجزاده، محسن میردامادی، عبدالله رمضانزاده، علی شکوریراد، عبدالکریم سروش، عبدالکریم لاهیجی، شیرین عبادی، اکبر گنجی، عبدالعلی بازرگان، آیت الله صانعی، آیت الله دستغیب، آیت الله موسوی اردبیلی، آیت الله شبیری زنجانی، آیت الله بیات زنجانی و علی مطهری با حصر خانگی رهبران جنبش سبز اشاره کرد.گفته شد که او، همسرش زهرا رهنورد، مهدی کروبی و همسرش فاطمه کروبی به بازداشتگاهی در تهران منتقل شدند. برخی منابع دیگر هم گفتند که این چهار مخالف حکومت در خانههای خود زندانی شدند.[۷۳] [۷۴] [۷۵] [۷۶] [۷۷] [۷۸] [۷۹] [۸۰] [۸۱] [۸۲] [۸۳] [۸۴] [۸۵]
پس از اعتراضات جنبش سبز در روز ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ و حصر خانگی رهبران جنبش سبز، هواداران جنبش سبز در اعتراض به این حصر خانگی در روزهای ۱ اسفند ۱۳۸۹، ۱۰ اسفند ۱۳۸۹، ۱۷ اسفند ۱۳۸۹ و ۲۴ اسفند ۱۳۸۹ دست به اعتراض و تظاهرات زدند.[۸۶] [۸۷] [۸۸]
در آستانه اعتراضات جنبش سبز در ۱۰ اسفند ۱۳۸۹ در اعتراض به حصر خانگی رهبران جنبش سبز، محسنی اژهای دادستان کل کشور نیز پس از گذشت ۲ هفته از حصر خانگی مهدی کروبی و میرحسین موسوی اعلام کرد، رفت و آمد و ارتباطات تلفنی و غیرتلفنی رهبران جنبش سبز مسدود شده است. [۸۹] این حصر خانگی با اعتراضات شدید مقامات ارشد کشورهایی نظیر آمریکا، اتحادیه اروپا، آلمان، کانادا، بریتانیا، فرانسه، سوئد، هلند، موریس، سری لانکا، یمن، لتونی و نروژ مواجه شد.[۹۰] [۹۱] [۹۲][۹۳]
فعالیتهای علمی و هنری
میرحسین موسوی در جوانی و در حال طراحی یک پروژه معماری.
بنای یادبود شهدای هفتم تیر که توسط مهندس موسوی طراحی گردیده است.
کارهای هنری او به خصوص در زمینهٔ نقاشی دارای کارهای برجستهای است هر چند که نماد شهدای هفتم تیر را نیز او طراحی کردهاست، به همین مناسبت ریاست فرهنگستان هنر را نیز بر عهده دارد. همسر او زهرا رهنورد ریاست دانشگاه الزهرا را به عهده داشت. او دانشآموختهٔ علوم سیاسی است با این همه او نیز در عالم هنر دستی دارد و تندیس «نرگس عاشقان» ساخته اوست که در میدان مادر (محسنی) در تهران نصب است.[۹۴] مهمترین فعالیتهای علمی و هنری میرحسین موسوی به شرح زیر اند:[۹۵]
* عضو هیئت علمی دانشکدهٔ علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس
* عضو هیئت علمی دانشگاه ملی ایران پیش از انقلاب
* عضو هیئت امناء دانشگاه هنر اسلامی تبریز
* تألیف کتب مانند کتاب آثار نقاشی، دولت امید، فرهنگ واژگان علوم سیاسی و پنج گفتار درباره انقلاب و جامعه[۹۶] [۹۷] [۹۸]
* استاد راهنمای رساله های دانشجویان دوره کارشناسی ارشد و دکتری[۹۹]
* بیش از ۱۸۰ اثر نقاشی[۱۰۰]
* برگزاری دهها نمایشگاه نقاشی به صورت انفرادی و جمعی نظیر نگارخانه نیاوران و تالار قندریز موزه ی هنرهای معاصر [۱۰۱][۱۰۲]
* طراحی مجموعهٔ کانون توحید، تهران ۱۳۵۰
* طراحی ادارهٔ مرکزی آب و فاضلاب اصفهان ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۰
* طراحی طرح جامع دانشگاه شاهد
* طراحی تکیه (گلستان) شهدای اصفهان
* طراحی بنای یادبود شهید خرازی
* طراحی مجموعهٔ فرهنگی - تجاری بینالحرمین در شیراز
* طراحی مسجد سلمان فارسی در نهاد ریاست جمهوری
* طراحی مرکز مطالعات استراتژیک
* طراحی بنای یادبود شهدای هفتم تیر
* طراحی سایت دانشگاه علامه طباطبایی
* طراحی نگارخانه خیال ۱۳۸۲ [۱۰۳]
* طراحی مسجد النبی - واقع در خیابان دریان نو، ستارخان، تهران
* طراحی مجتمع تجاری مفید - واقع در خیابان دریان نو، ستارخان، تهران
* طراحی ساختمان اصلی فرهنگستان هنر [۱۰۴]
* طراحی باغ هنرمندان در مجاورت فرهنگستان هنر تهران
* طراحی ساختمان موسسه فرهنگی هنری صبا ۱۳۸۱ [۱۰۵]
سوابق شغلی
او عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجمع تشخیص مصلحت نظام است. اعضای این دو نهاد حکومتی را رهبر نظام جمهوری اسلامی انتخاب میکند. سوابق شغلی میرحسین موسوی به شرح زیر است:[۱۰۶]
* عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی از سال ۱۳۵۷ - ۱۳۶۱
* عضویت در شورای انقلاب اسلامی از سال ۱۳۵۸
* عضویت در نهضت خداپرستان سوسیالیست و جنبش مسلمانان مبارز پیش از انقلاب
* رییس دفتر سیاسی حزب جمهوری اسلامی از سال ۱۳۵۸ - ۱۳۶۰
* قائم مقام دبیرکل حزب جمهوری اسلامی ۱۳۶۰ - ۱۳۵۸[۱۰۷]
* سردبیر و مدیر مسؤول روزنامه جمهوری اسلامی از سال ۱۳۵۸
* صاحب امتیاز روزنامه کلمه سبز از سال ۱۳۸۸
* وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۶۰ - ۱۳۶۱
* رییس ستاد فرماندهی کل نیروهای مسلح [۱۰۸]
* رئیس ستاد انقلاب فرهنگی از سال ۱۳۶۰
* نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۶۰ - ۱۳۶۸(آخرین نخست وزیر ایران)
* رییس بنیاد مستضعفان از سال ۱۳۶۰ - ۱۳۶۸
* رئیس شورای اقتصاد از سال ۱۳۶۰ - ۱۳۶۸
* مشاور سیاسی رئیس جمهور از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶
* عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از سال ۱۳۶۸ تاکنون
* عضو شورای بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸
* استادیار علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس از سال ۱۳۶۸ تاکنون
* استادیار مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه ملی ایران پیش از انقلاب
* عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی از ۱۴ آذر ۱۳۷۵ تاکنون[۱۰۹]
* مشاور عالی رییس جمهور از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴
* رییس شورای هنر از سال ۱۳۷۸[۱۱۰]
* رییس فرهنگستان هنر ایران از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۸
* عضو هیئت مؤسس دانشگاه آزاد[۱۱۱]
جستارهای وابسته
* انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)
* جنبش سبز ایران
منابع
1. ↑ تصویر شناسنامه مهندس موسوی
2. ↑ «میرحسین موسوی از ریاست فرهنگستان هنر برکنار شد» (فارسی). رادیو فردا. بازبینیشده در ۲۰ دی ۱۳۸۸.
3. ↑ «صفحه شخصی میرحسین موسوی خامنه» (فارسی). پایگاه دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس. بازبینیشده در خرداد ۱۳۸۸.
4. ↑ اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی
5. ↑ «تنفیذ حکم احمدی نژاد در «غیاب» چهرههای شاخص سیاسی» (فارسی). رادیو فردا. بازبینیشده در ۲۰ دی ۱۳۸۸.
6. ↑ «تشکیلات «راه سبز امید» شکل میگیرد» (فارسی). رادیو زمانه. بازبینیشده در ۲۰ دی ۱۳۸۸.
7. ↑ معترضان ایران: در راهپیمایی روز جمعه شرکت نمیکنیم، بیبیسی فارسی، بازیابی در تاریخ ۲ آذر ۱۳۸۹
8. ↑ حمله به مهدی کروبی در نمایشگاه مطبوعات، بیبیسی فارسی، بازیابی در تاریخ ۲ آذر ۱۳۸۹
9. ↑ موسوی:سیاست های «ویرانگر» کنونی را به رفراندوم بگذارید، رادیو فردا، بازیابی در تاریخ ۲ آذر ۱۳۸۹
10. ↑ The 2010 TIME 100 Poll
11. ↑ «زندگینامه نامزدها: میر حسین موسوی» (فارسی). بیبیسی فارسی. بازبینیشده در ۶ مهر ۱۳۸۸.
12. ↑ «Biography: Mir-Hossein Mousavi» (انگلیسی). RIANOVOSTI. بازبینیشده در ۱۰ شهریور ۱۳۸۸.
13. ↑ «Mousavi, Hossein Biography» (انگلیسی). biography. بازبینیشده در ۱۰ شهریور ۱۳۸۸.
14. ↑ تصویری از دیدار رهبری با موسوی
15. ↑ دیدار رهبر انقلاب با میرحسین موسوی در منزل پدری سایت رسمی انجمن اسلامی معلمان
16. ↑ ['جلوگیری از حضور مردم در بهشت زهرا برای تدفین پدر میرحسین موسوی' "http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2011/03/110331_l03_mousavi_funeral.shtml"]. 'جلوگیری از حضور مردم در بهشت زهرا برای تدفین پدر میرحسین موسوی'. Retrieved 2011-04-03.
17. ↑ چهره های ماندگار معماری ایران - صفحه 4 - ایران او.کا.ب - انجمنی برای ارتقاء سطح دانش ایرانیان - IRAN OKB
18. ↑ زندگی نامه میرحسین موسوی در یک نگاه
19. ↑ Mir Hossein Mousavi Website | Profile Biography
20. ↑ میرحسین موسوی خامنه
21. ↑ پایگاه خبری تحلیلی فرارو - زهرا رهنورد در نمای نزدیک
22. ↑
Mousavi, Hossein Biography
23. ↑ :: سایت خبری تحلیلی بامداد ::..:: زندگی نامه زهرا رهنورد
24. ↑ پایگاه خبری تحلیلی فرارو - زهرا رهنورد و میرحسین موسوی در نمای نزدیک
25. ↑ مرکز اسناد انقلاب اسلامی - سخنرانی شهید دیالمه در نقد میر حسین موسوی
26. ↑ اين عمار :: نطق مخال٠ت كاشانی Ùˆ شهید آیت با میر Øسن موسوی :
27. ↑ ناطق نوری، انتخاب مجدد میرحسین موسوی به نخستوزیری و ماجرای ۹۹ نفر مرکز اسناد انقلاب اسلامی
28. ↑ پایگاه تحلیلی تبیینی برهان - 3 بار استعفای آخرین نخست وزیر!
29. ↑ توضیح دلایل اصلی استعفای در دستخط نامه خیلی محرمانه موسوی در سال ۶۷ به خامنه ای | انقلاب اسلامی در هجرت
30. ↑ Khodnevis - نظر بنی صدر در باره نامه میرحسین موسوی
31. ↑ رجا نیوز
32. ↑ بی بی سی
33. ↑ مجمع تشخیص مصلحت نظام
34. ↑ مجمع تشخیص مصلحت نظام
35. ↑ ISNA - 03-14-2000 - 78/12/24 - سرویس: / سیاسی / شماره خبر: 4018
36. ↑ ISNA - 05-10-2000 - 79/2/21 - سرویس: / سیاسی / شماره خبر: 6728
37. ↑ «زندگینامه نامزدها: میر حسین موسوی».
38. ↑ کاویانی، حمید. پیشگامان اصلاحات: نقش سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران در تحولات سیاسی دهه ۷۰، تهران: روزنامه سلام، ۱۳۷۹ ISBN 964-92512-8-6، صص ۱۴۵-۱۶۹
39. ↑ «میر حسین موسوی کیست؟». وبسایت سیاوشون.
40. ↑ «به امید ادای وظیفه قصد خویش را برای نامزد شدن درانتخابات ریاست جمهوری اعلام میکنم». کلمه، وبسایت رسمی موسوی، ۲۰ اسفند ۱۳۸۷.
41. ↑ «کناره گیری رسمی خاتمی از انتخابات». بی بی سی، ۲۶ اسفند ۱۳۸۷.
42. ↑ «در صورت پیروزی گشتهای ارشاد را جمع آوری میکنم». کلمه، وبسایت رسمی موسوی، ۱۸ فروردین ۱۳۸۷.
43. ↑ «برای گردش آزاد اطلاعات و آزادی بیان تلاش میکنم». کلمه، وبسایت رسمی موسوی، ۱۸ فروردین ۱۳۸۷.
44. ↑ «بیانیه تحلیلی جبهه مشارکت ایران اسلامی و دلایل حمایت از میرحسین موسوی در انتخابات ریاست جمهوری». سایت جبهه مشارکت ایران اسلامی، ۲۱ فروردین ۱۳۸۸.
45. ↑ «حمایت سازمان مجاهدین از میرحسین موسوی». بیبیسی فارسی.
46. ↑ «اعلام حمایت مجمع روحانیون مبارز از موسوی».
47. ↑ «حمایت رسمی کارگزاران از میرحسین موسوی». سایت تابناک.
48. ↑ «حمایت رسمی جبهه مشارکت از نامزدی میرحسین اعلام شد». سرمایه، ۱۹ فروردین ۱۳۸۸.
49. ↑ «حمایت حزب اسلامی کار از کاندیداتوری موسوی».
50. ↑ «حمایت رسمی حزب همبستگی از میرحسین موسوی». سایت نواندیش.
51. ↑ «ظرفیتهای مجمع زنان اصلاح طلب در اختیار ستادهای موسوی قرار میگیرد».
52. ↑ «شورای هماهنگی جبهه اصلاحات و هم چنین حزب اعتدال و توسعه از میرحسین موسوی حمایت میکند».
53. ↑ BBC فارسی - ایران - متن کامل نامه میرحسین موسوی به آیتالله خامنه ای
54. ↑ : نامه میرحسین موسوی به آیتالله خامنهای :
55. ↑ «میرحسین موسوی میگوید، تسلیم «دروغ» نخواهد شد» (فارسی). دویچهوله. بازبینیشده در ۱۰ شهریور ۱۳۸۸.
56. ↑ «وبگاه انتخابنیوز».
57. ↑ «حامیان میرحسین موسوی امروز در میدان امام خمینی(ره) تجمع آرام برگزار خواهند کرد/ حضور میرحسین موسوی و زهرا رهنورد در تجمع میدان امام خمینی(ره)» (فارسی). ۲۸ خرداد ۱۳۸۸ ساعت ۱۰:۴۸. بازبینیشده در ۲۸ خرداد ۱۳۸۸ ساعت ۱۶:۳۷.
58. ↑ دعوت موسوی برای راهپیمایی در روز دوشنبه, بیبیسی فارسی
59. ↑ جنجال در مجلس بر سر «زمزمه محاکمه موسوی و کروبی» - © 2011تمام حقوق این وبسایت بر اساس قانون کپیرایت برای رادیو فردا محفوظ است
60. ↑ جوان فردا، نامه بازپرس ویژه قتل تهران به رئیس قوه قضائیه درباره کشته شدگان حوادث اخیر
61. ↑ «خواهر زاده میرحسین موسوی، شهید شد» (فارسی). جنبش راه سبز. بازبینیشده در ۶ دی ۱۳۸۸.
62. ↑ پیکر علی حبیبی موسوی به خاک سپرده شد
63. ↑ تشییع پیکر خواهرزاده موسوی برگزار شد
64. ↑ حمله مستقیم موسوی به امام خمینی (ره) /امام با پذیرش قطعنامه به اشتباه جنگ اعتراف کرد!
65. ↑ میرحسین/ امام در جنگ خطا کرد !!!
66. ↑ (فارسی). وبگاه رسمی، ۱ فروردین ۱۳۸. http://www.kaleme.org/1388/10/11/klm-7047. بازبینیشده در دی ۱۳۸۶.
67. ↑ بیانیه 18 میر حسین موسوی و منشور سبز « سایت خبری تحلیلی کلمه
68. ↑ رادیو زمانه | خبر اول | ایران | موسوی: سال آینده سال صبر و استقامت است
69. ↑ میرحسین موسوی و زهرا رهنورد در بازداشت خانگی / محافظان عزل شدهاند « سایت خبری تحلیلی کلمه
70. ↑ تشویق خشونت در مجلس اوباشگرایی است | .: سحام نیوز :
71. ↑ جنبش راه سبز - ایجاد دیوار آهنی در معبر ورودی خانهی میرحسین موسوی
72. ↑ شبکه خبر :: نمایندگان مجلس اشد مجازات سران فتنه را خواستار شدند
73. ↑ نوه امام خمینی حصر میرحسین و کروبی را محکوم کرد | ندای سبز آزادی
74. ↑ سید محمدرضا خاتمی: آقای صادق لاریجانی! شما دیگر صلاحیت ندارید « سایت خبری تحلیلی کلمه
75. ↑ \http://www.entekhabateazad.com/index.php?option=com_content&view=article&id=3772%3A2011-02-26-16-00-21&catid=28%3A1389-02-09-02-29-42&Itemid=62
76. ↑ BBC فارسی - ایران - شورای فعالان ملی-مذهبی خواستار آزادی موسوی و کروبی شدند
77. ↑ جنبش راه سبز - ابراز نگرانی محمد خاتمی از حصر خانگی میرحسین موسوی و مهدی کروبی
78. ↑ آیتالله دستغیب: هرچه سریعتر به حصر غیر قانونی و غیر شرعی آقایان موسوی و کروبی پایان دهید « سایت خبری تحلیلی کلمه
79. ↑ جنبش راه سبز - مطهری: موسوی و کروبی به صدا و سیما دعوت شوند تا حرفشان را بزنند
80. ↑ BBC فارسی - ایران - جبهه مشارکت حصر خانگی موسوی و کروبی را محكوم کرد
81. ↑ BBC فارسی - ایران - احمد منتظری به رهبر ایران پیشنهاد تشکیل شورایی پنج نفره داد
82. ↑ :: Tagheer ::
83. ↑ بنی صدر: دفاع از حقوق انسان ایجاب می کند هر ایرانی و غیر ایرانی از حقوق آقایان موسوی و کروبی با تمام توان دفاع کند | انقلاب اسلامی در هجرت
84. ↑ اخبار
85. ↑ آیتالله صانعی: حصر خانگی موسوی و کروبی، نشانه درماندگی عاملان و آمران آن است | ندای سبز آزادی
86. ↑ دعوت به راهپیمایی روز سه شنبه، در اعتراض به ادامه حصر غیرقانونی رهبران جنبش سبز
87. ↑ حمایت «شورای هماهنگی راه سبز امید» از ابتکارات جنبش زنان
88. ↑ درگیریهای پراکنده و تجمعهای اعتراضی در شهرهای مختلف ایران
89. ↑ اژه ای: رفت و آمد و ارتباطات تلفنی و غیرتلفنی موسوی و کروبی مسدود شده
90. ↑ انتقاد وزیر امورخارجۀ فرانسه از دیکتاتوری و عدم رعایت حقوق بشر در ایران | .: سحام نیوز :
91. ↑ واکنش جامعۀ بین الملل نسبت به بازداشت آقایان موسوی و کروبی
92. ↑ احضار سفیر ایران در سوئد در اعتراض به «بازداشت» موسوی و کروبی - © 2011تمام حقوق این وبسایت بر اساس قانون کپیرایت برای رادیو فردا محفوظ است
93. ↑ نامه تعدادی از رهبران سابق جهان به آیتالله خامنهای و ابراز نگرانی از ناپدید شدن موسوی و کروبی | تحول سبز
94. ↑ میرحسین موسوی در وبگاه آفتاب
95. ↑ «صفحه شخصی میرحسین موسوی خامنه» (فارسی). پایگاه دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس. بازبینیشده در خرداد ۱۳۸۸.
96. ↑ کتاب برنامه های میر حسین موسوی - میرحسین موسوی :: FarsiEbook.com :: کتابخانه قفسه
97. ↑ i ketab : Persian book :: آی کتاب :: مجموعه نقاشی های میرحسین موسوی
98. ↑ زندگی نامه میرحسین موسوی در یک نگاه
99. ↑ سوابق مهندس میر حسین موسوی
100. ↑ Mir Hossein Mousavi Website | Profile Biography
101. ↑ میرحسین موسوی در وبگاه آفتاب
102. ↑ Mir Hossein Mousavi Website | Profile Biography
103. ↑ میرحسین و موسسه فرهنگی -هنری صبا [آرشیو] - باشگاه مهندسان ایران
104. ↑ آفتاب - افتتاح ساختمان اصلی فرهنگستان هنر، با معماری موسوی
105. ↑ میرحسین و موسسه فرهنگی -هنری صبا [آرشیو] - باشگاه مهندسان ایران
106. ↑ «صفحه شخصی میرحسین موسوی خامنه» (فارسی). پایگاه دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس. بازبینیشده در خرداد ۱۳۸۸.
107. ↑ سوابق مهندس میر حسین موسوی
108. ↑ سوابق مهندس میر حسین موسوی
109. ↑ ««اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی»» (فارسی). دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی. بازبینیشده در ۱۶ خرداد ۱۳۸۹.
110. ↑ سوابق مهندس میر حسین موسوی
111. ↑ میرحسین و جاسبی اعضای جدید هیات موسس دانشگاه آزاد
پیوند به بیرون
در پروژههای خواهر میتوانید در مورد میرحسین موسوی اطلاعات بیشتری پیدا کنید.
Search Wikiquote در میان گفتاوردها از ویکیگفتاورد
Search Wikisource در میان متون از ویکینبشته
Search Commons در میان تصویرها و رسانهها از ویکیانبار
* وبسایت خبری تحلیلی کلمه، وابسته به میرحسین موسوی
* قلم نیوز - ستاد میر حسین موسوی
* وب سایت زهرا رهنورد
* ستاد انتخاباتی میرحسین موسوی
* وبسایت سلام میر حسین
* دربارهٔ میرحسین موسوی
* وبگاه میرحسین موسوی
* خبرگزاری امید ملت - میرحسین موسوی
ن • ب • و
میرحسین موسوی
انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ • کمپین موسوی در انتخابات ۱۳۸۸ • اعتراضات به نتایج انتخابات ۱۳۸۸ • حمله به کوی دانشگاه ۱۳۸۸ • راه سبز امید • جنبش سبز • تومار اعتراضی جنبش سبز
Mir-Hossein Mousavi.jpg
دموکراسی • آزادی • عدالت
ن • ب • و
جنبش سبز ایران
انگیزه و اهداف
اعتراض به نتایج اعلامشده انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ در ایران و درخواست ابطال آن
رویدادهای مهم
پیامدهای انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران • احتمال تقلب در انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران • نافرمانیهای مدنی در ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ • حمله به کوی دانشگاه تهران (۲۵ خرداد ۱۳۸۸) • حبس خانگی میرحسین موسوی، مهدی کروبی و همسرانشان
چهرههای شاخص
میرحسین موسوی • مهدی کروبی • محمد خاتمی • زهرا رهنورد • فاطمه کروبی
تشکیلات
راه سبز امید • شورای هماهنگی راه سبز امید
رسانههای مورد استفاده جنبش
وبگاه کلمه • جنبش راه سبز • فیسبوک • توئیتر • روزنامه کلمه سبز • روزنامه اعتماد ملی • سحام نیوز • تلوزیون رسا
حامیان سرشناس (دائم یا مقطعی)
حسینعلی منتظری • یوسف صانعی • سید علیمحمد دستغیب • علی اکبر هاشمی رفسنجانی • سید حسن خمینی • فائزه هاشمی رفسنجانی • عفت مرعشی • جمیله کدیور • مصطفی تاجزاده • عطاءالله مهاجرانی • علیرضا حسینی بهشتی • زهرا اشراقی • سید علیرضا بهشتی شیرازی • سعید حجاریان • بهزاد نبوی • محمدرضا خاتمی • محسن کدیور • عبدالکریم سروش • اردشیر امیرارجمند • مجتبی واحدی • محسن سازگارا • عزتالله سحابی • نهضت آزادی ایران • مجمع روحانیون مبارز • حزب اعتماد ملی • اصلاح طلبان • شورای فعالان ملی-مذهبی ایران • جنبش مسلمانان مبارز
دانشگاهیان و روشنفکران حامی
یرواند آبراهامیان • داریوش آشوری • ژانت آفاری • تورج اتابکی • مهرزاد بروجردی • علی بنو عزیزی • مازیار بهروز • میثاق پارسا • حمید دباشی • ابراهیم سلطانی • علی میرسپاسی • عباس میلانی • حسن یوسفی اشکوری • والنتین مقدم • افشین متین عسگری • آصف بیات • مهرانگیز کار • رامین جهانبگلو • تورج دریایی • مهرداد مشایخی • شیرین عبادی • هاله افشار • عبدالکریم لاهیجی
راهپیماییها و تظاهراتها
۲۳ و ۲۴ خرداد ۱۳۸۸ • ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ • ۲۵ تا ۲۸ خرداد ۱۳۸۸ • ۲۹ خرداد • ۳۰ خرداد • ۳۱ خرداد • مجموعه تظاهراتهای تیر ماه ۱۳۸۸ • نماز جمعه ۲۶ تیر ۱۳۸۸ • روز قدس ۱۳۸۸ • ۱۳ آبان ۱۳۸۸ • ۱۶ آذر ۱۳۸۸ • درگذشت و تشییع حسینعلی منتظری • تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ • ۲۲ بهمن ۱۳۸۸ • چهارشنبهسوری ۱۳۸۸ • ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ • ۱ اسفند ۱۳۸۹ • ۱۰ اسفند ۱۳۸۹ • ۱۷ اسفند ۱۳۸۹ • چهارشنبهسوری ۱۳۸۹ • تشییع جنازه عزتالله سحابی • ۲۲ خرداد ۱۳۹۰ • ۲۵ بهمن ۱۳۹۰
مخالفان
علی خامنهای • محمود احمدینژاد • غلامعلی حداد عادل • علی لاریجانی • احمد جنتی • محمدتقی مصباح یزدی • حسین طائب • محمدرضا نقدی • اسماعیل احمدیمقدم • بخشی از سپاه پاسداران • بخشی از بسیج • نیروی انتظامی • صداوسیما • لباس شخصیها • صادق لاریجانی • سید احمد خاتمی
کشته شدگان
ندا آقاسلطان • سهراب اعرابی • محسن روحالامینی • امیر جوادیفر • اشکان سهرابی • سید علی حبیبی موسوی • کیانوش آسا • صانع ژاله • محمد مختاری • (فهرست جانباختگان)
مرتبط
نماد سبز • روبان سبز • من مجیدم • شعارهای جنبش • پیام نوروزی رهبران جنبش سبز (۱۳۸۹) • تظاهرات حامیان حکومت در ۹ دی • منشور جنبش سبز
ن • ب • و
نخستوزیران جمهوری اسلامی ایران
مهدی بازرگان • محمدعلی رجایی • محمدجواد باهنر • محمدرضا مهدوی کنی • میرحسین موسوی
پرچم جمهوری اسلامی ایران
ن • ب • و
انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)
نامزدها
(به ترتیب حروف الفبا)
محمود احمدینژاد
در انتخابات • هاله نور • اصولگرایان
محسن رضایی
در انتخابات •
مهدی کروبی
در انتخابات • حزب اعتماد ملی • غلامحسین کرباسچی
میرحسین موسوی
در انتخابات • نماد سبز • کلمه سبز • زهرا رهنورد
پیامدهای اعلام نتایج
عمومی
احتمال تقلب در انتخابات • کودتای ۲۲ خرداد • ناآرامیها و تظاهرات
حمله به کوی دانشگاه تهران • قطع سامانهٔ پیامک • آمار انتخابات • مراسم تحلیف و تنفیذ • زندانی کردن میرحسین موسوی، مهدی کروبی و همسرانشان در خانه
روزشمار پیامدها
۲۳ خرداد • ۲۴ خرداد • ۲۵ خرداد • ۲۶ خرداد • ۲۷ خرداد
۲۸ خرداد • ۲۹ خرداد • ۳۰ خرداد • ۳۱ خرداد
جانباختگان سرشناس
ندا آقاسلطان • محسن روحالامینی • ناصر امیرنژاد • کیانوش آسا • اشکان سهرابی
• یعقوب بروایه • ترانه موسوی • محمد کامرانی • سهراب اعرابی • مهدی کرمی • سید علی موسوی
وابسته
مقایسه نامزدها • جنبش سبز • رأی من کجاست؟ • تظاهرات میلیونی ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ • نماز جمعه ۲۶ تیر ۱۳۸۸ تهران • راهپیمایی روز قدس • تظاهرات ۱۳ آبان • تظاهرات ۱۶ آذر • درگذشت حسینعلی منتظری • تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ • ۲۲ بهمن ۱۳۸۸• چهارشنبهسوری ۱۳۸۸ • ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ • ۱ اسفند ۱۳۸۹ • ۱۰ اسفند ۱۳۸۹ • ۱۷ اسفند ۱۳۸۹ • چهارشنبهسوری ۱۳۸۹ • ۲۲ خرداد ۱۳۹۰ • ۲۵ بهمن ۱۳۹۰
واکنش مراجع • خس و خاشاک • کودتای مخملی • فهرست بازداشتشدگان پس از انتخابات • شکنجه معترضان • شائبه نقش روسیه در انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران • شائبه نقش نیروهای خارجی در سرکوب مردم ایران
مناظرههای تلویزیونی
احمدینژاد–موسوی • کروبی–احمدینژاد
برگرفته از «http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C&oldid=6131175»
ردههای صفحه:
* مقالههای متوسط
* وزیران دولت اول (محمدعلی رجایی)
* وزیران دولت دوم (محمدجواد باهنر)
* وزیران دولت سوم (میرحسین موسوی)
* وزیران دولت چهارم (میرحسین موسوی)
* زادگان ۱۹۴۲ (میلادی)
* اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام
* فعالان دموکراسی در ایران
* سران جنبش سبز
* استادان دانشگاه تربیت مدرس
* اهالی آذریتبار ایران
* استادان دانشگاه شهید بهشتی
* نویسندگان اهل ایران
* روزنامهنگاران اهل ایران
* مقالهنویسان اهل ایران
* زندانیان سیاسی اهل ایران
* وزیران دولت موقت محمد رضا مهدوی کنی
* اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی
* اهالی خامنه
* نقاشان اهل ایران
* فعالان سیاسی اهل ایران
* زادگان ۱۳۲۰
* افراد زنده
* نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)
* وزیران امورخارجه جمهوری اسلامی
* معماران اهل ایران
* دانشآموختگان دانشگاه شهید بهشتی
* اعضای شورای انقلاب اسلامی ایران
* اعضای فرهنگستان هنر ایران
* خاندان موسوی
* نخستوزیران جمهوری اسلامی ایران
واژه های همانند
۱ مورد، زمان جستجو: ۰.۱۹ ثانیه
میرحسین موسوی خامنه (زادهٔ ۱۱ اسفند ۱۳۲۰ در خامنه) سیاستمدار، نقاش و معمار اهل ایران است.