مسجد جامع سامرا

مسجد جامع سامرا یکی از مسجدهای مشهور سامرا است که در سده نهم میلادی بنیان نهاده شد. در سال ۸۴۸ میلادی بنیان نهادن این مسجد شروع شد و در سال ۸۵۱ میلادی در دوره خلافت متوکل علی‌الله -که پایتخت خلافت عباسی را از بغداد به سامرا برد- پایان یافت. مسجد جامع سامرای عراق، در دوران عباسی‌ها ساخته شد که مناره حلزونی شکلی که دارد از مهمترین شاخصه‌های آن به شمار می‌رود، این مناره با ارتفاع ۵۳ متر یکی از بلندترین مناره‌های جهان اسلام محسوب می‌شود.

از جمله اقداماتی که خلیفه عباسی در این شهر انجام داد، ساخت مسجد جامعی وسیع در وسط شهر بود که در نهایت زیبایی و ظرافت در سالهای ۲۳۷-۲۳۳ ساخته شد. این مسجد ۵۰ متر بالاتر از سطح دریا قرار دارد و به صورت ۵ حلقه دایره‌ای است که بر روی هم سوار شده‌اند و همه اینها بالای سطحی مربع شکل قرار دارند. این حلقه‌های دایره‌ای در پایان به اتاقکی منتهی می‌شوند. امروزه از این مسجد تنها دیوار بیرونی و مناره حلزونی شکل معروف آن با نام ملویه، بر جای مانده‌است.

نگارخانه [ویرایش]




منبع [ویرایش]

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ مسجد جامع سامرا موجود است.
ویکی‌پدیای انگلیسی مدخل Great Mosque of Samarra
رده‌های صفحه: مسجدهای سامرا مسجدهای عراق معماری عربی میراث جهانی یونسکو در عراق
قس عربی
المئذنة الملویة تعتبر واحدة من الآثار العراقیة القدیمة وقد کانت فی الأصل مئذنة المسجد الجامع الذی أسسه المتوکل عام 237 هـ فی الجهة الغربیة لمدینة سامراء، واعتبرت فی حینها من أکبر المساجد فی العالم الإسلامی. قام بتشییدها المهندس الکلدانی دلیل یعقوب [بحاجة لمصدر].. المئذنة الملویة تقع على بعد 27.25 متر من الحائط الشمالی, وهی مقامة على قاعدة مربعة ضلعها (33 م) وارتفاعها (3 م) یعلوها جزء اسطوانی یحیط به من الخارج درج حلزونی یلتف حول بدن المئذنة من الخارج وهو من خمس طبقات تتناقص سعتها بالارتفاع، الدرج سعته 2 متر وهو بعکس عقارب الساعة وعدد درجاته تبلغ 399 درجة والارتفاع الکلی للمئذنة یبلغ 52 مترا. فی أعلى القمة طبقة یسمیها أهل سامراء "بالجاون" وهذه کان یرتقیها المؤذن ویرفع به الأذان.
وتقع المئذنة الملویة فی مدینة سامراء العراقیة التی تحتوی عدة آثار تعود لعصر حکم الدولة العباسیة. تظهر المئذنة الملویة على الدینار العراقی. وبسبب هذا الصرح سمیت سامراء (سر من رأى), وکانت الصومعة الملویة کمئذنة ولیست کما یظن البعض للزینة.
[عدل]تصمیمها وابعادها

تقسم الملویة إلى ثلاثة اقسام هی : القاعدة من مربعین الواحد فوق الآخر وارتفاعهما معا 4.20، وطول ضلع المربع الأسفل (31.5)م وهناک افریز بارز ارتفاعه (15) سم یمتد حول الجوانب الاربعة للقاعدة. اما المربع الثانی فهو المربع السابق مباشرة واصغر منه قلیلا وابعاده(3.60×3.40)م، وجوانب القاعدة مزخرفة بعدد من الحــنایا المستطیلة المجوفة فهناک ست حنایا على الجانب الجنوبی المقابل للضلع الشمالی للجامع، وتسع حنایا على کــل جانب من الجوانب الثـــلاثة الاخـرى. یتحدث أجدادنا أنهم رأوا بقایا أعمدة من الخشب على قمة الملویة المسماة بالجاون ویقال إنها سقیفة یستظل بها المؤذن وإن هناک أیضا درابزین من الخشب یمسک به الصاعد ومن الجدیر بالذکر أن الناس کانوا یعتمدون حین ذاک على رؤیة المؤذن على قمة الملویة لتحدید أوقات الصلاة. بالطبع یتعذر وصول الصوت إلى مسافات بعیدة.
وإن اتجاه المسجد نحو القبلة دقیق بشکل کبیر مما یعکس صورة مشرقة عن التقدم العلمی الذی کان علیه المسلمون آنذاک.
[عدل]وصلات خارجیة

ربیع القیسی، "الملویة - منارة المسجد الجامع فی سامراء", مجلة "سومر". noormags.com
هذه بذرة مقالة عن موضوع له علاقة بالعراق تحتاج للنمو والتحسین، فساهم فی إثرائها بالمشارکة فی تحریرها.
هذه بذرة مقالة عن موقع أثری أو تاریخی تحتاج للنمو والتحسین، فساهم فی إثرائها بالمشارکة فی تحریرها.
تصنیفات: آثار العراقمساجد العراقمواقع أثریةمآذن تاریخیةآثار إسلامیةآثار عربیةآثار عباسیةمساجد عباسیةمساجد العالم العربی مساجد تاریخیة
قس انگلیسی
The Great Mosque of Samarra[1] is a 9th century mosque located in Samarra, Iraq. The mosque was commissioned in 848 and completed in 851 by the Abbasid caliph Al-Mutawakkil who reigned (in Samarra) from 847 until 861.
The Great Mosque of Samarra was at one time the largest mosque in the world; its minaret, the Malwiya Tower, is a vast spiralling cone 52 meters high and 33 meters wide with a spiral ramp.[2]
The mosque had 17 aisles, and its walls were panelled with mosaics of dark blue glass. It was part of an extension of Samarra eastwards.
On April 1, 2005, the top of the Malwiya minaret was damaged by a bomb. Insurgents reportedly attacked the tower because U.S. troops had been using it as a lookout position. However, per Tony Blair in his January 21, 2011 Iraq Inquiry testimony, insurgents had attacked the mosque to incite Sunni-Shite violence and further destabilize the country. The blast removed pieces of brick from the top of the minaret along its spiral ramp.[3]
The art and architecture of the mosque was influential; stucco carvings within the mosque in floral and geometric designs represent early Islamic decoration. Additionally, the mosque of Ibn Tulun in Cairo, Egypt was based on the Samarra mosque in many regards.[4]
The mosque was destroyed in 656 AH after the Hulagu Khan invasion of Iraq. Only the outer wall and its minaret remain.[5]
[edit]See also

Minaret of Samarra
[edit]References

^ in Arabic: جامع سامراء الکبیر‎ or المسجد الجامع فی سامراء or مسجد سامراء الکبیر
^ See Historic Mosques site.
^ See BBC article concerning damage to the mosque.
^ Behrens-Abouseif, Doris. "Islamic architecture in Cairo: an introduction." American University in Cairo Press: 2005. 51-57
^ "مسجد سامرا ؛ برخوردار از مناره ای 53 متری و حلزونی شکل" (in Persian). Mehr News Agency. Retrieved 27 March 2012.
[edit]External links

The Great Mosque, Samarra, Iraq
Photo of The Great Mosque
Photo and information
Photos, floor plans, and information
Ernst Herzfeld Papers, Series 7: Records of Samarra Expeditions, Great Mosque of al-Mutawakkil Collections Search Center, S.I.R.I.S., Smithsonian Institution, Washington, DC
Ernst Herzfeld Papers, Series 7: Records of Samarra Expeditions, 1906-1945 Smithsonian Institution, Freer Gallery of Art and Arthur M. Sackler Gallery Archives, Washington, DC
[hide] v t e
Mosques in Iraq

Abdul-Aziz al-Samarrai mosque Abu Hanifa Mosque Al-‘Abbās Mosque Al ‘Askarī Mosque Al Kādhimiya Mosque Great Mosque of Kufa Great Mosque of Samarra Imām ‘Alī Mosque Imām Husayn Mosque

Category Islam in Iraq Mosques by country
View page ratings
Rate this page
What's this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)

Submit ratings
Categories: Mosques in Iraq9th-century mosquesArabic architectureBuildings and structures in SamarraWorld Heritage Sites in Iraq