تویسرکان
نویسه گردانی:
TWYSRKAN
تویسرکان یکی از شهرهای استان همدان در ایران است. این شهر مرکز شهرستان تویسرکان است و ۴۲٬۵۲۰ نفر جمعیت دارد.
تویسرکان در جنوب کوه الوند و شهر همدان واقع شدهاست. این شهر به خاطر تعدد و بزرگی درختهای گردویش بسیار معروف است. آب و هوای شهر معتدل کوهستانی است. این شهر بر روی ویرانههای شهر قدیمی رودلاور (رودآور) که بر اثر حمله مغول ویران شده، ساخته شدهاست. در واقع پس از ویرانی رودآور، از ادغام دو روستای توی و سرکان، تویسرکان به وجود آمدهاست.
شهرستان تویسرکان در گذشته و براساس قانون تقسیمات کشوری مصوب ۱۳۱۶ ه.ش یکی از بخشهای تابعه شهرستان ملایر در استان پنجم کشور بود که در سال ۱۳۲۸ ه.ش از ملایر منفک و به شهرستان ارتقاء یافت.[۱]
محتویات [نمایش]
نام شهر [ویرایش]
نام این شهر از دو بخش توی و سرکان تشکیل شده، و علت نامگذاری هر یک را چنین بیان میکنند:
در برخی نواحی ایران محلهایی به نام توی هست، برای اینکه اشتباهی رخ ندهد در هر جا چنین محلی باشد بهنام نزدیکترین محل به آن خوانده میشود؛ (مانند توی دروار در دامغان) که نزدیک به قریه دربار است و (توی کازرون) و این توی چون در یک فرسنگی سرکان است به تویسرکان مشهور است.
جغرافیدانان سده سوم و چهارم هجری غالبا تویسرکان را (توی رودلاور) و (توی همدان) نوشتهاند و این توی احتمالا با زبان قومی که پیش از مادها در این سرزمین میزیستهاند، مرتبط است.
در بسیاری از زبانهای ایرانی کلمه «سر» به معنی بزرگ و مهتر است و «گان» در زبان پهلوی به معنی جا و مکان آبادانست و قبل از استیلاء اعراب نام بسیاری از شهرها و قصبات ایران به گان ختم میشد.
به این ترتیب سرکان ممکن است به معنای محلی باشد که بزرگان و خوانین در آن سکونت دارند و در واقع تویسرکان محل سکونت ییلاقی بزرگان شهر رودآور بوده است[۲]. تویسرکان از دو قسمت توی و سرکان تشکیل نشده است. سرکان شهر ییلاقی با حدود ده هزار نفر جمعیت در فاصله هشت کیلومتری شمال غرب تویسرکان است. و تویسرکان شهری تاریخی . و باستانی و مرکز شهرستان تویسرکان با حدود شصت هزار نفر جمعیت است و سرکان در شمار شهرهای کوچک تابع تویسرکان است.
زبان و مذهب [ویرایش]
دین و مذهب اکثر مردم آن، اسلام و شیعه جعفری است و زبان اکثر آنان فارسی می باشد و در بعضی روستاها آمیزهای از لکی، کردی و لری است[۳][۴] لازم به ذکر است روستاهای مجاور به استان کرمانشاه و شهرستان نهاوند و ملایر، به لری، لکی، کردی یا آمیزهای از اینها صحبت میکنند و نیز ساکنان 3 روستاي کوچک نیز زبان ترکی تکلم می کنند.[۵]
ترابری [ویرایش]
فاصله تویسرکان تا تهران 400 کیلومتر می باشد که از مسیر ملایر - شازند - اراک - قم - تهران عبور میکند.
شخصیتهای معروف [ویرایش]
حیقوق پیامبر [ویرایش]
آرامگاه حیقوق در تویسرکان
حیقوق پیامبر یکی از پیامبران صاحب کتاب بنی اسراییل و معاصر با دانیال نبی است. وی حدود ۲۶۰۰ سال پیش میزیسته و نگهبان معبد بزرگ یهودیان در اورشلیم بودهاست. حدود سال ۵۹۰ قبل از میلاد، بختالنصر، پادشاه کلده به اورشلیم حمله کرد و یهودیان زیادی را به قتل رساند و نزدیک به بیست هزار نفر از آنان را اسیر و به شهر بابل پایتخت کلده که نزدیک بغداد فعلی قرار داشت انتقال داد. حیقوق در بین این زندانیان بود و مدت طولانی در زندان به سر برد.
در سال ۵۴۸ قبل از میلاد کورش کبیر پادشاه ایران به کلده حمله کرد و در جنگی طولانی لشکریان کلده را شکست داد، بابل را تصرف کرد و طی فرمانی دستور آزادی کلیه اسرا و زندانیان یهود را صادرنمود. پس از آزادی از بند اسارت بابلیان، حیقوق به ایران مهاجرت کرد و در شهر تویسرکان (رودآور) ساکن شد و در همین شهر درگذشت.
آرامگاه حیقوق پیامبر در تویسرکان طی قرون متمادی چندین بار بازسازی شدهاست و آخرین بار توسط مرحوم استاد محمدعلیخان میرزایی (ملک جمشید)در سال ۱۳۴۰ هجری شمسی بازسازی شده است. این آرامگاه یکی از قدیمیترین آثار تاریخی ایران محسوب میشود.هم اکنون آرامگاه این پیامبر زیارتگاه اهالی شهرستان تویسرکان و اقلیتهای دینی سایر شهرهای ایران میباشد.
رضیالدین آرتیمانی [ویرایش]
رضیالدین آرتیمانی شاعر معروف عصر صفوی است. مدفن این شاعر بزرگ در قسمت شمالی شهرستان تویسرکان در حوالی میدان هلال احمر واقع شده و دارای استراحتگاه نیز میباشد ساقی نامه معروف او با این بیت آغاز میشود:
الهی به مستان میخانهات به عقل آفرینان دیوانهات
رضی الدین آرتیمانی داماد شاه عباس صفوی می باشد و در محلی به نام همینه در بالای محله جولستان دفن گردیده است. . محله جولستان از قدیمیترین محلات شهرستان تویسرکان میباشد.این محل در اصل خانقاه رضی الدین بوده است.[نیازمند منبع]
مکانهای توریستی [ویرایش]
پارک توریستی کمربسته: واقع در شهر سرکان در ۳ کیلومتری تویسرکان
آرامگاه میررضیالدین آرتیمانی
آرامگاه حبقوق پیامبر
آرامگاه شاه زاده ناصر در روستای کرزان
قلعه اردلان: در روستای اشتران تویسرکان
آرامگاه عبدالله و امامزاده هادی در روستای کرزان
پل تاریخی فرسفج (جنوب غربی شهر فرسفج)
قلعه تاریخی عصر قاجاریه در روستای کرزان
پل تاریخی عصر قاجاریه در روستای کرزان
کاروانسرای شاهعباس (۵ کیلومتری جاده تویسرکان-غربان)
مدرسه شیخ علی خان زنگنه یا حوضه علمیه شهر تویسرکان
درخت چنار قطور و کهنسال ۳۰۰۰ ساله (شهر تویسرکان)
دره گزندر سرابی (تویسرکان)
درهباغهای سرکان (سرکان)
دره باغهای آرتیمان (روستای آرتیمان)
راسته بازار ( بازار سر پوشیده مربوط به دوره صفویه
صنایع دستی [ویرایش]
فرش و قالی تویسرکان [ویرایش]
در روستاهای تویسرکان به دلیل وجود زمستانهای پر برف و دهات دور از دسترس و وجود پشم و پنبهٔ فراوان، از قدیم قالی بافی وجود داشتهاست. وجود فرشهای بالنسبه مرغوب با نقوش و رنگ آمیزیهای زیبا که متجاوز از ۱۰۰ سال عمر دارند نشان از فرشبافی مطلوب و با ارزشی، حداقل در برخی روستاها یا مناطقی که دارای خان و ارباب بودهاند، میدهد.
پانویس [ویرایش]
↑ صورت ضمیمه قانون اصلاح قانون تقسیمات کشوری
↑ «وجه تسمیه تویسرکان و سرکان». همدان دروازه تاریخ. بازبینیشده در ۱۸ اکتبر ۲۰۰۸.
↑ شرکت آب و فاضلاب استان همدان، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.
↑ جغرافیای استان همدان، سال دوم دبیرستان، وزارت آموزش و پرورش، تهران: ۱۳۷۶. ص۳۶.
↑ جغرافیای استان همدان، سال دوم دبیرستان، وزارت آموزش و پرورش، تهران: ۱۳۷۶. ص۳۶.
منابع [ویرایش]
تاریخ ایران باستان عباس اقبال
سایت دانشگاه هنر اسلامی تبریز
پیوند به بیرون [ویرایش]
وبگاه تویسرکان
انستیتو زبان های خارجی ماهان تویسرکان ، مترجم حضوری و راهنمای توریستی تویسرکان ، خیابان انقلاب پل قاضی 4227198 www.uandmyfuture.blogfa.com
[نمایش]
ن • ب • و
استان همدان
[نمایش]
ن • ب • و
مراکز شهرستانهای استان همدان
[[رده:تویسرکان]
رده: شهرهای استان همدان
قس انگلیسی
Tuyserkan (Persian: تویسرکان, also Romanized as Tūyserkān, Tooyserkan, Tūīsarkān, and Tūysarkān)[1] is a city in and capital of Tuyserkan County, Hamadan Province, Iran. At the 2006 census, its population was 42,520, in 11,802 families.[2]
Tuyserkan is located about 100 km south of Hamadan, in western Iran. However, it was formerly called Roud Avar. Latter was ruined in the invasion of the Mongols and its people fled to Toy (or Tuy) village, afterwards called Toyserkan because of its proximity to Serkan (a town located northwest of Toyserkan). The ancient hills of Baba Kamal, Roudlar, Shahrestaneh, the remains of a Sassanid city in Velashjerd, the Saljuk Dome named after prophet Habakkuk, the Safavid building of Shaykh Ali Khani School and the Qajar period’s covered bazaar, are all indicative of Toyserkan’s historical background. Toyserkan is well known for its quality Walnut trees within Iran and the world. Its weather is mild and nice in the summer and cold in the winter, the city is surrendered by Zagros Mountains with great views and landscapes.
Shrine of Habakkuk in Tuyserkan.
[edit]References
^ Tuyserkan can be found at GEOnet Names Server, at this link, by opening the Advanced Search box, entering "-3087912" in the "Unique Feature Id" form, and clicking on "Search Database".
^ "Census of the Islamic Republic of Iran, 1385 (2006)" (Excel). Islamic Republic of Iran. Archived from the original on 2010-11-16.
[hide] v t e
Hamadan Province
Capital
Hamadan
Counties and cities
Asadabad County
Asadabad
Bahar County
Bahar Lalejin Mohajeran Salehabad
Famenin County
Famenin
Hamadan County
Hamadan Juraqan Maryanaj Qahavand
Kabudarahang County
Kabudarahang Gol Tappeh Shirin Su
Malayer County
Malayer Azandarian Jowkar Samen Zangeneh
Nahavand County
Nahavand Barzul Firuzan Giyan
Razan County
Razan Damaq Qorveh-e Darjazin
Tuyserkan County
Tuyserkan Farasfaj Sarkan
Sights
Ganjnameh Shrine of Habakkuk, Toyserkan Hamedan Stone Lion Ali Sadr Cave Hamedan Museum of Natural History Noshijan fire temple,Malayer Shrine of Esther and Mordechai, Hamedan Baba Taher Mausleum, Hamedan Avicenna mausoleum, Hamedan Emamzadeh Yahya,Hamedan Alvand ski resort Pirsolayman lagoon Median capital of Hegmataneh, Hamedan Ecbatan dam Geyan lagoon Baba-pireh shrine Ecbatana
This Hamadan province location article is a stub. You can help Wikipedia by expanding it.
View page ratings
Rate this page
What's this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)
Submit ratings
Categories: Tuyserkan CountyCities in IranCities in Hamadan ProvinceIran geography stubs
قس ترکی استانبولی
Tuyserkan (Farsça: تویسرکان), İran'ın Hamedan Eyaleti'nde şehir.
Kendi adını taşıyan Tuyserkan şehristanı'nın yönetim merkezi olan şehrin 2006 yılı nüfusu 42.520'dir.[1] Eski ismi 'Rud Avar' olan kent, Hamedan'ın 100 km. güneyindedir. Daha sonraları yakınında bulunan Serkan kentinde dolayı ismi Tuyserkan olarak değiştirilmiştir. Geçmişte Moğol saldırılarında tahrip olan kentte çok sayıda tarihi eser bulunmaktadır. Sasani dönemine ait Baba Kemal, Roudlar, Shahrestaneh, antik tepeler, Şeyh Ali Khani medresesi ve Kaçar dönemine ait bir bedesten bunlar arasında sayılabilir.
Kaynaklar [değiştir]
^ [1]
Şablon:Tuyserkan şehristanı
[gizle] g · t · d Hamedan Eyaleti
Yönetim merkezi
Hamedan
Şehristanlar ve Şehirler
Bahar şehristanı
Bahar • Lalecin • Muhaciran • Salehabad
Esadabad şehristanı
Esadabad
Famenin şehristanı
Famenin
Hamedan şehristanı
Hamedan • Curekan • Maryenec • Kehavend
Kebuder Aheng şehristanı
Kebuder Aheng • Gültepe • Şirinsu
Melayer şehristanı
Melayer • Azenderiyan • Cuvkar • Samen • Zengene
Nihavend şehristanı
Nihavend • Berzul • Firuzan • Kiyan
Razan şehristanı
Razan • Demek • Korva Dercezin
Tuyserkan şehristanı
Tuyserkan • Feresfec • Serkan
Köyler
Hamedan Eyaleti'ndeki yerleşim yerleri listesi
Turizm
İbn Sina mozelesi
Kategoriler: Hamedan Eyaleti'ndeki şehirlerHamedan Eyaleti'ndeki şehristan merkezleriTuyserkan şehristanı'ndaki yerleşim birimleri
قس روسی
Туйсерка́н[1][2][3][4] или Туйсарка́н[2][3][4] (перс. تویسرکان) — город на западе Ирана, в провинции Хамадан. Административный центр шахрестана Туйсеркан. Пятый по численности населения город провинции[4].
Содержание [показать]
[править]География
Мавзолей пророка Аввакума
Город находится в южной части Хамадана, в горной местности, на высоте 1 890 метров над уровнем моря[2]. Туйсеркан расположен на расстоянии приблизительно 25 километров к юго-западу от Хамадана, административного центра провинции и на расстоянии 285 километров к юго-западу от Тегерана, столицы страны.
[править]История
Мавзолей поэта и мистика Мир Рази
Туйсеркан был основан на руинах древнего города Раудавар, разрушенного монгольскими войсками, в первой половине XIII века. По преданию в Раудаваре был похоронен пророк Аввакум (проведший последние годы жизни в близлежащей Экбатане), мавзолей которого является одной из основных городских достопримечательностей[5].
[править]Население
На 2006 год население составляло 42 520 человек[4]; в национальном составе преобладают луры и лаки[6], в конфессиональном — мусульмане-шииты.
Численность населения по годам
1986 1991 1996 2006 2012
28 145 32 725 37 886 42 520 45 287[7]
[править]Примечания
↑ Атлас Мира. — М.: ПКО «Картография» Федерельного агентства геодезии и картографии Министерства транспорта Российской Федерации: Издательство Оникс, 2007 - стр. 128
↑ 1 2 3 Физико-географические данные (англ.)
↑ 1 2 GeoNames (англ.)
↑ 1 2 3 4 World Gazetteer (англ.)
↑ Habaqooq-e-Nabi Mausoleum (англ.)
↑ Road Maintenance & Transportation Organization of İslamic Republic of İran (RMTO): Provincial Transportation and Terminals Department of Hamedan: Preface
↑ предполагаемое
Категории: Населённые пункты по алфавитуГорода Хамадана
واژه های همانند
۲ مورد، زمان جستجو: ۰.۱۴ ثانیه
تویسرکان . [ س َ / س ِ ] (اِخ ) قصبه ای است ۞ در حوالی و جانب شمالی نهاوند... . (انجمن آرا) (آنندراج ). یکی از بخشهای ولایت ثلاث قدیم (مل...
جامع تویسرکان . [ م ِ ع ِ س ِ ] (اِخ ) مؤلف مرآت البلدان آرد: مسجد جامع اولی بکلی منهدم شده و آثاری از آن باقی نمانده و تاریخ آن معلوم ...