صابر راستی کردار

صابر راستی کردار؛ نوآوری و تحول در تایپوگرافی دیجیتال فارسی فونت فارسیمنبع تصویر،BBC اطلاعات مقاله نویسنده,نیما اکبرپور شغل,کارشناس فناوری اطلاعات ۷ ساعت پیش در دنیای دیجیتال که زیبایی خطوط غیرلاتین غالبا نادیده گرفته می‌شود، صابر راستی کردار، طراح فونت و عضو فعال جامعهٔ نرم‌افزار آزاد و متن‌باز، محصولاتی خلق کرد که نه‌تنها چشم‌نواز بلکه کاربردی بودند. او با رویکردش در طراحی فونت، توانست چشم‌انداز خط دیجیتال فارسی را دگرگون کند. کسی که درگذشت او در سن ۳۶ سالگی بر اثر سرطان، جامعه فناوری و طراحان را به تأملی دوباره درباره تأثیر غیر قابل انکارش بر تایپوگرافی دیجیتال فارسی واداشت. سفری به سوی نوآوری به درازای یک عمر صابر راستی کردار، متولد بندرعباس و بزرگ‌شده شیراز، فقط محصول محیط فرهنگی پیرامون خود نبود، بلکه خود تلاش کرد تا در شکل‌دهی آن نقش داشته باشد. برای همین بود که از یک برنامه‌نویس، تبدیل به یک چهره قابل احترام در جامعه متن‌باز شد. اگر از خوانندگان قدیمی متون فارسی در اینترنت باشید، یا با وبلاگ‌هایی که دو دهه قبل محتوای فارسی را در اینترنت دگرگون کردند، آشنا باشید، می‌دانید که فونت‌های مورد استفاده در سایت‌ها و وبلاگ‌ها، به ویژه در نوشته‌های طولانی تا چه اندازه دشوار و آزاردهنده بودند. همین مساله باعث شد تا او به فکر طراحی فونت‌های متناسب با فضای دیجیتال بیفتد. مشهورترین اثر اصلی او، فونت (قلم) وزیرمتن، که بعدها در نسخه فارسی برنامه پیام‌رسان تلگرام استفاده شده، نمایانگر تعهد او بود به بهبود خوانایی و جذابیت خط فارسی در بسترهای دیجیتال. Skip مطالب پیشنهادی and continue reading مطالب پیشنهادی اکبر گلپایگانی میراث گلپا؛ «می‌دونستی که خاک فرش منه رفتی نموندی» . معرفی کتاب «آوای زاغ بور»؛ ترجمه۶۰ سال شعر زنان ایران به انگلیسی کلاژ عکس هفته فرهنگ و هنر؛ دار و بیدار و بیداد، صدای زده در خون، شاعر و بنفشه‌ها ابراهیم گلستان ابراهیم گلستان؛ روشنفکری برای یک قرن End of مطالب پیشنهادی او در وبلاگش درباره چگونگی آغاز به طراحی فونتی خوانا برای متون فارسی می‌نویسد: «تمام این تلاش‌ها برای این بود که فونتی بیاید که خاص نباشد. آشنا باشد. نرم و آرام باشد. خوانا باشد. یکدست و هماهنگ باشد. منطبق با انتظار ناخودآگاه از تایپ فیس قلم باشد. بعد از مدتی تکراری نشود. هم‌اندازه تاهوما باشد. به گونه‌ای باشد که هر کس نیاز به قلم پیدا کرد، بگوید وزیر بد هم نیست. اگر فلان فونت یا بهمان فونت به این صفحه، به این برنامه، به این تصویر و به هر چیزی نیاید عوض‌اش وزیری هست که کارمان را راه بیندازد. خوب است. ساده است. مثل تاهوما. وزیری که مال هیچ کس نیست یا بهتر از آن، وزیری که مال همه است چرا که تحت مالکیت عمومی منتشر شده. هر کسی هر کاری دلش بخواهد ‌می‌تواند با او انجام دهد. تغییرش دهد، مجوز جدیدی بگذارد، بفروشد. هر کاری. فونتی آمده که هیچ چیز خاصی ندارد. اصلا به همین دلیل بود که نسخه مونواسپیسِ آن هم در آمد. وزیر آمد که مثل تاهوما تنها کار مردم را راه بیندازد. صمیم و ساحل و گندم و تنها و پرستو هم همینطور. اگر چه طراحی این تایپ فیس‌ها زحمت خیلی زیادی برد اما شاید ارزشش رو داشته. نمی‌دانم! شاید هم همه اینها یک اشتباه بوده و وزیر به هیچ یک از اهدافش نرسیده.» هر کدام از فونت‌های طراحی‌شده او چون سمیم، تنها، شبنم، و گندم، ترکیبی منحصر به فرد از خوانایی و زیبایی بصری هستند. اما تلاش او برای گنجاندن وزیرمتن در کتابخانه فونت‌های گوگل، نقطه عطفی بود در دموکراتیزه کردن طراحی و در دسترس قرار دادن تایپوگرافی فارسی رایگان برای عموم. فونتی که از زبان‌های فارسی، عربی، ترکی ایرانی، کردی، پشتو، اردو، گیلکی، ازبکی، قزاقی و بلوچی پشتیبانی می‌کند. صابر راستی کردارمنبع تصویر،BBC گوگل‌فونت چیست و چرا مهم است؟ گوگل فونت کتابخانه‌ای حاوی فونت‌های رایگان و منبع‌باز است که توسط گوگل توسعه یافته است. بیش از هزار فونت طراحی‌شده به دست طراحانی از سراسر جهان در این کتابخانه در دسترس است. کاربران برای استفاده از این فونت‌ها که با اپلیکیشن‌های گوشی‌ها و کامپیوترها سازگارند، نیازی به دانلود و نصب ندارند. در عین حال پروژه‌های تجاری و غیرتجاری اجازه دارند از آنها برای طراحی وب‌سایت، برنامه، محصولات تبلیغاتی و موارد مشابه، به رایگان استفاده کنند. گوگل فونتمنبع تصویر،BBC توضیح تصویر، واژه ویکی‌پدیای فارسی که با استفاده از فونت‌های طراحی‌شده به دست صابر راستی‌کردار نوشته شده تلاش بی‌وقفه در عین بیماری آخرین نوشته وبلاگی صابر، "زندگی با سرطان"، واقعیت پشت تلاش‌های خلاقانه‌اش را آشکار می‌کند. مبارزه او با این بیماری، منجر به توقف کارش نشد و او فونت‌های خود را مرتبا به‌روزرسانی می‌کرد. این تعهد ناگسستنی در کنار دشواری‌های مبارزه با سرطان نه تنها معرف شخصیت اوست، بلکه جایگاه و تعهدش را به دنیای فناوری و نوشتار دیجیتال فارسی نشان می‌دهد. واکنش جامعه فناوری و طراحی به درگذشت او، ترکیبی بود از اندوه عمیق برای از دست دادن یک ذهن درخشان و بزرگداشت میراث ماندگار او. کار او نه تنها تجربه دیجیتال خوانندگان فارسی و زبان‌های دیگر را بهبود بخشید، بلکه استاندارد جدیدی برای طراحی خط تعیین کرد که الهام‌بخش طراحان نسل بعد خواهد بود. هر بار که حروف طراحی‌شده به دست او بر نمایشگرهای دیجیتالی خوانده می‌شوند، شاهدی خواهند بود بر استعداد و نگاهش به دنیای فناوری دیجیتال. مراسم خاکسپاری راستی کردار در قطعه هنرمندان گورستان رضوانیه شهر فسا، علاوه بر حضور آشنایان دور و نزدیک، مورد توجه افرادی قرار گرفت که دورادور تحسینش می‌کردند.