آونگ

آونگ . [ وَ ] (اِ) رشته ای که انگور و دیگر میوه بندند و آویزند (فرهنگ اسدی ، خطی )، و این کار برای تازه ماندن و گنده نشدن میوه است به زمستان . معلاق . آوند. بند :
چون برگ لاله بودم [ من ] واکنون
چون سیب پژمریده بر آونگم .

رودکی .

دختر رز که تو بر طارم تاکش دیدی
مدتی شد که در آونگ سرش در کنب است .

انوری .

|| (ص ) آویخته . معلق . دَرْوا. آونگان . آویزان . دلنگان :
عیار حلم گرانش پدید نتوان کرد
اگر سپهر ترازو شود زمین پاسنگ
هزاریک گر از آن زآسمان درآویزد
چنان بود که ز کاهی کُهی کنند آونگ .

فرخی .

وآنگه او را سوی دروازه ٔ گرگانج برند
سرنگون باد گران از سر پیلان آونگ .

فرخی .

بخت مردی است از قیاس دو روی
خلق گشته بدو درون ، آونگ .

ناصرخسرو.

آونگ دوزخیم بزنجیر معصیت
دوزخ نهنگ و ما چو یکی لقمه ٔ نهنگ .

سوزنی .

نگونش در آن چاه آونگ کرد
هنوز اندر آنجاست آونگ مرد.

زجاجی .

|| هر چیز درآویخته و معلق و دروا: انگور، خربزه ، سیب ، هندوانه ٔ آونگ :
توئی که خوشه ٔ پروین بر این بلند رواق
ز بهر نقل جلال تو بسته اند آونگ .

ظهیر فاریابی .

یا ما سر خصم را بکوبیم به سنگ
یا او تن ما بدار سازد آونگ
القصه در این سراچه ٔ پرنیرنگ
یک مرده به نام به که صد زنده به ننگ .

شاه نظر.

- آونگ شدن ؛ آویخته گشتن :
جانی چو بدار هجرت آونگ شود
صحرای جهان بر دل من تنگ شود.

؟

- آونگ کردن ؛ آونگ بستن . آویختن :
وظیفه ٔ تو رسید و نیافت راه ز در
زهی کرم که ز روزن بکردیَش آونگ .

مولوی .

- امثال :
خانه ٔ خرس و انگور آونگ !
|| (اِ) جسمی وزین که تحت اثرقوه ٔ ثقل واقع و پیرامون نقطه ای ثابت جنبان باشد، وآن بر دو گونه است بسیط و یا ساده و آمیغی یا مرکب .و از اقسام مرکب شاهین ترازو و رقاصک ساعت است .