ارزان

ارزان . [ اَ ] (نف / ص ) آنچه ارزنده باشد ببهای وقت . (رشیدی ). چیزی که به قیمتش می ارزد. ارزش دار. که ارزد. || کم بها. رخیص . مقابل گران . (مؤید الفضلاء). مقابل ِ غالی و ثمین :
گر ارزان بدی مرغ ، با این سوار
نبودی مرا تیره شب کارزار.

فردوسی .

گرچه ارزان بهاتر بفروشند باری چیزی بمن رسد و خیر خیر غارت نشود. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 406).
جان پرمایه همی چون بفروشی بنفیر
چیز پرمایه همان به که به ارزان ندهی .

ناصرخسرو.

چیزی بگران هیچ خردمند نخرد
هر گه که بیابد به از آن چیز به ارزان .

ناصرخسرو.

هرچ او گران بخرد ارزان شود
در خنب و خنبه ریگ شود ارزنش .

ناصرخسرو.

نگویم زشت و بد را خوب و نیکو
گران نفروشم آنچ آن باشد ارزان .

ناصرخسرو.

چون جانش عزیزدار دایم
مفروش گران خریده ، ارزان .

ناصرخسرو.

گر بجانی بخری یکدم خوش ، ارزانست .

اثیرالدین اومانی .

شهر ما فردا پر از شکر شود
شکر ارزانست ارزانتر شود.

مولوی .

هر که او ارزان خرد ارزان دهد
گوهری ، طفلی به قرص نان دهد.

مولوی .

وصال دوست بجان گر میسرت گردد
بخر که دیر بدست اوفتد چنین ارزان .

سعدی .

نرخ متاعی که فراوان شود
گر بمثل جان بود ارزان شود.

جامی (تحفةالابرار).

|| لایق . شایسته . درخور. سزاوار ومسلم یعنی می ارزد ترا و قابلیت آن دارد. (رشیدی ) :
جان اگر میطلبی اینک جان
بتو جان و تو بجان ارزانی .

ولی دشت بیاضی .

- امثال :
ارزان بعلت ، گران بحکمت .
ارزان یافته خوار باشد .
هر روز خر نمیرد تا کوفته ارزان شود . (جامعالتمثیل ).
|| فرومایه . || مناسب .
- ارزان خریدن ؛ استرخاص . (زوزنی ) (تاج المصادر بیهقی ). ارتخاص . (تاج المصادر بیهقی ) (منتهی الأرب ).
- ارزان شدن ؛ رخص . کم بها شدن . (شعوری ).
- ارزان شمردن ؛ استرخاص . (زوزنی ) (تاج المصادر بیهقی ). ارتخاص .
- ارزان کردن ؛ ارخاص . (تاج المصادر بیهقی ). ارخاس :
ابا همگنانتان بتر زان کند
بشهر اندرون گوشت ارزان کند.

فردوسی .