مسجد سپهسالار

مسجد سپهسالار. [ م َ ج ِ دِ س ِ پ َ ] (اِخ ) مسجدی بزرگ در تهران . این مسجد که همراه مدرسه ای به همین نام است در تهران در کنار مجلس شورای ملی (میدان بهارستان ) واقع است . بانی آن میرزا حسین خان سپهسالارقزوینی صدراعظم دوره ٔ ناصرالدین شاه قاجار است . این مدرسه و مسجد پس از مدرسه ٔ چهارباغ اصفهان بزرگترین و باشکوه ترین بناهای مذهبی در ایران بشمار می آید. سپهسالار در سال 1296 هَ . ق . بنیانگذاری این ساختمان را آغاز کرد و چون در سال 1298 در مشهد وفات یافت ، برادرش یحیی خان مشیرالدوله در تکمیل و اتمام این بنا همت گماشت و پس از درگذشت او قسمتی از ناتمامیها و تزیینات تدریجاً بوسیله ٔ نائب التولیه های وقت انجام یافت . این ساختمان شامل مسجد و مدرسه هر دو می باشد و به هر دو اسم نیز شهرت دارد. ابعاد صحن آن تقریبا 61 در 62 متر است و ساختمانش دو طبقه و در هر طبقه حجراتی جهت سکنای طلاب ساخته شده که مجموعاً قریب شصت حجره می باشد. در چهار طرف اضلاع ساختمان چهار ایوان قرار دارد که ایوان بزرگ اصلی در طرف جنوب واقع شده و منتهی به مقصوره و گنبدی عظیم می شود که کمتر از گنبدهای مساجد بزرگ دوره ٔ صفویه نیست ولی نه بدان زیبایی .