یثه اهو ویریو

نام مهمترین و مشهورترین نیایش دینی مزدا پرستان است که از نخستین واژه های آن گرفته شده. این نیایش در سراسر اوستا پیوسته تکرار میشود و همواره بر سر زبان پیروان دین مزداست. نخستین گفتار دینی که هر کودک زرتشتی می آموزد، همین نیایش و پس از آن نیایش مشهور دیگری به نام «اشم وهو...» و در مرتبه سوم نیایشی به نام «ینگه هاتم» است.
دو نیایش «یثه اهو و یریو...» و «اشم وهو...» را «پیرامون یشت» هم میخوانند،زیرا در آغاز و انجام اکثر نیایش ها آمده و چنان است که گویی پیرامون و گرداگرد همه ی نیایشها و ستایشهای دیگر را فرا گرفته است. بخش «خرده اوستا» کنونی نیز با این دو نیایش آغاز میشود.
«یثه اهو و یریو...» را در اوستا «اهون ویریه» و در پهلوی «اهونور» یا «هونور» نیز گفته اند. این نیایش از پاره های «گاثانیک» (گاثا مانند) اوستاست و دارای سه سطر شانزده هجایی است و درنگ میان هجاها پس از هفتمین هجاست (7+9) و در وزن درست مانند «اهونویتی گاثا»ست و به نظر میرسد در اصل بر سر نخستین «گاثا» جای داشته؛ اما جای کنونی آن در بند 13 یسنه، هات 27 است.
«یثه اهو و یریو...» 21 واژه دارد که به نوشته ی دینکرت، اهوره مزدا 21 نسک اوستا را به شماره ی واژگان «اهونور» فروفرستاد و چون «اهونور» بنیاد دین و دانش است، همه ی 21 نسک اوستا، از حیث مطالب، به شماره ی سه سطر «اهونور» به سه بخش شده: گاثانیک، داتیک و هات مانسکریت.
برگردان فارسی نیایش «یثه اهو و یریو...» در گزارش کنونی اوستا، چنین است:
«همانگونه که او رد برگزیده و آرمانی جهانی (اهو)ست، رد مینوی(رتو) و بنیاد گذار کردارها و اندیشه های نیک زندگانی در راه مزداست. شهریاری از آن اهوره است. اهوره است که او* را به نگهبانی درویشان برگماشت.»

* زرتشت.