مشک دوغ

مشک دوغ = نهره، خیک

مشک آب = پوست بز تو خالی که چهار دست و پای آن در انتها بسته و از قسمت گردن حالتی درب مانند با یک تکه چوب

مخروطی بعنوان در آنرا مسدود کرده است.

در ایلات و عشایر دو دست آنرا به یکطرف طناب و دو پای آن را به طرف دیگر همان طناب بسته بر سه پایه ای قرار داده

و شیر را در آن می ریزند و با زدن مَشک یعنی با جلو و عقب تکان دادن مَشک، کره را از شیر جدا می کنند.

در بعضی مناطق گرمسیر در این مشک آب می ریزند و با آن آب می فروشند. و عده ای دیگر در همین مَشک دوغ می

ریزند و بعنوان مشک دوغ از آن استفاده می شود.

انواع مشک

1- گاوس : مشک بزرگی است که آن را از پوست ماده گاو درست میکنند و موقع مشک زنی دو نفر آن را تکان می دهند.

2- د سه ژن : مشک کوچکتر از گاوس را د سه ژن می گویند که یک نفر به راحتی آن را تکان میدهد.

3- توراغان: مشک کوچکتر از د سه ژن را توراغان می گوین که آن را از پوست گوسفن نر درست می کنند و بسار ظریف و نازک می باشد. دوغ تازه را درون این نوع مشکها میریزند که از ترش شدن آن جلوگیری می کند و آب اضافی را پالایش میدهد. در گذشته های دور روستائیان به جای دبه های پلاستیکی از آنها استفاده میکردند و دوغ خود را برای فروش به شهر می آوردند.

4- مشکوله: این نوع مشک را از پوست (( کاور)) (3) یا گیس که نیر (4) درست می کنند. گنجایش این نوع مشک 5-3 لیتر است می باشد. روستائیان موقع درو کردن و گیاه چیدن آن را از ماست پر کرده هنگام صبحانه و نهار و عصرانه بجای نان خورش از آن استفاده کرده و بامزه ی تمام نوش جان مینمایند.

5- کنّه: نوعی مشک است که گنجایش 20-15 لیتر که از پوست بز نر دست می کنند. کشاورزان موقع درو نمودن و گیاه چیدن به جای کوزه آن را پر از آب کرده همراه خود به صحرا میبرند و آن را با گونی یا پارچه نخی می پیچیند. آب آن شیرین تر و گواراتر و خنک تر از آب کوزه می باشد. نظر به اینکه زنان یا دختران روستایی موقع غروب آفتاب آن را سرچشمه ی آبادی می برند و پر آب نموده و آن را بغل کرده یل روی دوش می گیرند در این مورد معمایی دارند.
سایت بیجارآن لاین
http://www.bijaronline.com/index.php?newsid=14