سکه شناسی

زیر رشته تاریخ که سکه را چون گواهی تاریخی کار می گیرد. سکه‌شناسی (در لاتین:numisma "سکه" از ریشه یونانی νομίζειν به معنی "کاربرد قانونی")دانش مطالعه انواع گوناگون پول از قبیل شمش، حلقه، سکه، اسکناس، تمبر و اوراق بهادار است. در سکه‌شناسی، همچنین به ابزارهای ساخت پول از قبیل مهر، سرسکه و ضرابخانه توجه می‌شود. ابزارهای اعتبار پول همچون توزین و عیارسنج از دیگر مباحث دانش سکه‌شناسی‌است. این دانش به تاریخ پول و مراکز حفظ و تبدیل آن در جهان می‌پردازد. سکه‌شناسی محدود به سکه و پول نمی‌شود؛ بلکه شبه‌پول‌هایی مانند مدال، نشان و ژتون را نیز در برمی‌گیرد.

سکه هم اثری باستانی‌است که در سکه‌شناسی مدنظر است از سوی دیگر، پدیده اقتصادی‌است. بنابراین سکه‌شناسی، به باستان‌شناسی، تاریخ و اقتصاد وابسته است. همچنین سکه‌شناسی به کتیبه‌خوانی و زبان‌شناسی، نشانه‌شناسی و تشخیص علایم روی سکه، گاه‌شماری و تقویم برای تعیین زمان سکه و جغرافیا برای تعیین محل آن نیازمند است.

هرچند سکه‌هایی که در گذشته‌های دور ضرب شده‌اند، نمی‌توانند مورد تحریف جدی قرار گیرند، سکه‌شناسی ضعف‌های ویژه‌ای دارد. سکه‌ها در طول زمان ساییده، زنگ‌زده و شکسته می‌شوند. سکه‌شناسان گاهی به دلیل تداخل حروف و کلمات، در مورد شناسایی سکه به اشتباه می‌افتند. برای دقت در کار، نمونه‌های بسیاری از یک سکه مورد نیاز است که معمولاً چنین نمونه‌هایی به دست نمی‌آید. بخشی از سکه‌های موجود از سوی کسانی در اختیار سکه‌شناسان گذاشته می‌شود که از محل و چگونگی یافت آن آگاهی ندارند. جعل سکه از دیگر مسائلی‌است که سکه‌شناس را به اشتباه می‌اندازد.