عقیق سلیمانی

عَقیق سلیمانی یا سنگ باباقوری یا خلنگ نوع رگه‌دار سنگ یمانی (chalcedony) است. سنگ یمانی خود گونه‌ای از در کوهی (کوارتز) است.

رنگ رگه‌های عقیق سلیمانی سفید و سیاه است. به آن گونه که رگه‌های رنگی‌اش بجای سیاه، طیف‌هایی از قرمز هستند عقیق یمانی (Sardonyx) می‌گویند.

عقیق یمانی را معمولاً به صورت دامله (گنبدی) یا به صورت تیله می‌تراشند و همچنین برای تراش فرونقش[۱] (intaglio) و برجسته (cameo) هم از آن استفاده می‌شود. برخی از عقیق‌های سلیمانی طبیعی هستند ولی بسیار از آنها را با رنگ کردن و لکه‌دار کردن عقیق تولید می‌کنند.

جزئیات فنی
ترکیب شیمیایی و نام SiO2 - دیوکسید سیلیکون
درجه سختی ۷
وزن مخصوص ۲٫۶۵ - ۲٫۶۶۷
نمایه شفافیت ۱٫۵۴۳ - ۱٫۵۵۲ تا ۱٫۵۴۵ - ۱٫۵۵۴
دوشکستگی ۰٫۰۰۹
علامت نوری مثبت
ویژگی نوری تک‌محوری
در فرهنگ عوام چشم‌های آشفته و لوچ را به رگه‌های سنگ باباقوری تشبیه می‌کنند و چشم‌های باباقوری می‌نامند.
مهرداد وحدتی می افزاید
گویا همین سنگ را به عربی جزع، یا عقیق یمانی گویند و جز یمن از ظفار نیز خیزد به شرح زیر:
"الجَزْع ( العقیق الیمانی ) (الأونیکس فی الترجمات الحرفیة) (بالإنجلیزیة : Onyx) حجر من الأحجار الکریمة. وهو حجر مشطب (مقطع) بألوان کثیرة, إذ یتقاطع البیاض مع الألوان الصفراء والحمراء والسوداء, غالبا ما یوجد على شکل مستطیل, وهو مماثل للعقیق من حیث التکوین. من أسمائه : الجزع - الجزع العقیقی - العقیق العینی - جزع ظفار. وسمی جزع من الفعل جزع أی خاف وفزع إذ یذکر أن هذا الحجر یثیر الخوف فی قلب من تختم أو تحلى به. ومسحوق الجزع (الأونیکس) یستخدم فی جلو حجر الیاقوت وتحسین لونه.

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Onyx»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در 20 ژانویه 2008).
فرهنگ‌های آریانپور.