نادر گلچین

نادر گلچین (زاده ۱۳۱۵ در رشت) هنرمند پیش‌کسوت آواز سنتی و از خوانندگان صاحب‌نام ایران است.[۱]

گلچین از جمله خوانندگان صاحب سبک و دارای صدایی خاص خود است. بیشتر آثار او به سال‌های پیش از انقلاب باز می گردد. از آثار مهم او در آن دوران می‌توان به «یوسف گم گشته» اشاره کرد و از دیگر آثار او می توان به تصنیف مرغ سحر، ناوک مژگان، قصه شهر عشق، مسبب، من دیگه بچه نمیشم و آلبومهای گریز، نفس باد صبا، زلف بنفشه و... یاد کرد. در سالهای پس از انقلاب پس از ۳۵ سال کناره‌گیری تنها آلبومی به نام گریز که کار مشترک فریدون شهبازیان و نادر گلچین است را منتشر کرد.

گلچین صدایی خاص با سوزی پنهانی و نیز پخته و پرورده دارد که با ساختار ارکستری هماهنگی زیادی دارد. او همچنین از تحریرهای شمرده و پخته آوازی برخوردار است و سعی می‌کند که محدوده صدایش را بشناسد و در همان محدوده از تمامی ظرفیت‌های صدایی اش بهره ببرد. وی شعر را به خوبی می شناسد و به همان خوبی و شمردگی در آوازهایش ادا می کند.[۲] او با آهنگسازان و هنرمندان زیادی از جمله فریدون شهبازیان، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان همکاری داشته است.[۳]

زندگی

نادر گلچین در سال ۱۳۱۵ در شهررشت دیده به جهان گشود. از کودکی به موسیقی علاقه فراوانی داشت و از ۱۲ سالگی همکاری با رادیو رشت را آغاز کرد که در اختیار تیپ رشت بود و زیر نظر مدیران ارتش اداره می‌شد و خواننده محلی گیلان شد. همکاران وی دراین رادیو عبارت بودند از: علی اکبرپور (آلتو، ویولن) نادر پوردلجو (قره‌نی) و عده‌ای دیگر از هنرمندان به نام رشت، که مدت‌ها این همکاری ادامه داشت. سال سوم دبیرستان به هنرپیشگی روی آورد و در تئاتر رشت در نمایشنامه‌های "بارگاه هارون الرشید"، "خواب‌های پینه دوز" شرکت کرد و آوازهایی را دربازیگری اجرا کرد.

نادر گلچین در سال ۱۳۳۹ به تهران آمد و بی‌درنگ فعالیت‌های هنری خود را در اداره هنرهای زیبا و وزارت فرهنگ و هنر آغاز کرد. اولین برنامه خود را با ارکستر محمود تاج‌بخش اجرا کرد و تا سال ۱۳۵۴ در این اداره به ترتیب با ارکسترهای فرامرز پایور، عباس خوشدل، عبدالکریم مهرافشان، عماد رام و مصطفی پورتراب ادامه همکاری داد.

او در سال ۱۳۵۰ همکاری خود را با رادیو ایران شروع کرد که تا سال ۱۳۶۲ ادامه یافت. گلچین در برنامه‌های مختلف رادیو، به ویژه برنامه گلها فعالیت چشمگیری داشت. و با هنرمندانی چون: فرامرز پایور، منصور صارمی، پرویز یاحقی، حبیب‌اله بدیعی، علی‌اصغر بهاری، جلیل شهناز، فرهنگ شریف، فضل‌اله توکل، جهانگیر ملک، امیرناصر افتتاح، محمد اسماعیلی، آبتین اجلالی و منصور نریمان همکاری کرد. از کارهای او که بسیار مورد استقبال شنوندگانش واقع شد، اجرای آهنگ "آمد نوبهار" اثر مهدی خالقی بود که به رهبری فرهاد فخرالدینی بازسازی و با گروه کر رادیو اجرا شد.

نادر گلچین بر اساس قراردادهای فرهنگی ـ هنری بین ایران و دیگر کشورها، همراه با ارکستر فرامرز پایور، به الجزایر رفت و موسیقی سنتی ایران را به هنردوستان آن کشور معرفی نمود. از دیگر کارهای برجسته این هنرمند، کنسرتی بود که به نفع زلزله‌زدگان بوئین‌زهرا، همراه با ارکستر عماد رام برگزار کرد.

نادر گلچین در طول فعالیت‌های هنری خود، متجاوز از ۳۰۰ آواز و آهنگ اجرا کرد و در کنار کار خوانندگی، مدیر مسئول یک شرکت تکثیر نوار مجاز موسیقی نیز می‌باشد.[۴]

کناره‌گیری پس از انقلاب

در سالهای پس از انقلاب نادر گلچین از صحنه موسیقی کشور کناره‌گیری کرد. خود او در این باره در مصاحبه‌ای با روزنامه همشهری اظهار داشته است: من عضوی از وزارت فرهنگ و هنر بودم سالها در این وزارت خانه با ارکسترهای مختلف همکاری داشتم. آن موقع به اقتضای جوانی حس و حال فعالیت در من زیاد بود ولی با نزدیک شدن به ایام پیری خود به خود میل به فعالیت‌های هنری کاهش یافت. در ظاهر اینطور نشان نمی دهم ولی به قول شاعر "بر ظاهر آباد من امید مبند من خانه ویرانه ام از من بگریز"[۵]

نادر گلچین پس از ۳۵ سال در ایران آلبومی به نام «گریز» منتشر کرد که کار مشترکی با فریدون شهبازیان بود.

در ۱۷ دی ماه در فرهنگسرای هنر( ارسباران) مراسمی برای نکوداشت نادر گلچین و یادمان محمودی خوانساری برگزار شد و از این هنرمندان عرصه موسیقی تقدیربه‌عمل آمد.[۶] گلچین مدت‌هاست از بیماری و نارسایی تنفسی رنج می‌برد.[۷]



پانویس

↑ همشهری آن‌لاین، نادر گلچین در بیمارستان کسری
↑ همشهری آن‌لاین، نگاهی به آلبوم گریز اثر مشترک شهبازیان - گلچین
↑ وب‌گاه خانه موسیقی
↑ وب‌گاه راستخون به نقل از کتاب: مردان موسیقی سنتی و نوین ایران (جلد سوم)
↑ همشهری آن‌لاین، گزارش کامل دومین نشست نقد نغمه
↑ خبرگزاری فارس، نکوداشت نادر گلچین و یادمان محمودی خوانساری
↑ همشهری آن‌لاین، نادر گلچین در بیمارستان کسری


منابع

همشهری آن‌لاین، نگاهی به آلبوم گریز اثر مشترک شهبازیان - گلچین
وب‌گاه راستخون به نقل از کتاب: مردان موسیقی سنتی و نوین ایران (جلد سوم)
همشهری آن‌لاین، گزارش کامل دومین نشست نقد نغمه
همشهری آن‌لاین، نادر گلچین در بیمارستان کسری
خبرگزاری فارس، نکوداشت نادر گلچین و یادمان محمودی خوانساری
از ویکی پدیا