علی اصغر امیرانی
نویسه گردانی:
ʽLY ʼṢḠR ʼMYRʼNY
علی‌اصغر امیرانی (۱۲۹۴ بیجار - ۱۳۶۰ تهران) بنیان‌گذار، مدیر و نویسنده مجله خواندنیها بود که در اویل انقلاب ایران اعدام شد.[۱]
امیرانی دارای لیسانس حقوق از دانشگاه تهران بود. او از روزنامه‌نگاران اواخر پادشاهی رضاخان بود. او در سال ۱۳۱۹ مجله خواندنیها را منتشر کرد. این مجله نزدیک ۴۰ سال و تا پس از انقلاب اسلامی ایران پیوسته منتشر می‌شد[۲].
محتویات [نمایش]
کودکی و جوانی [ویرایش]
امیرانی کودکی خردسال بود که مادرش را ازدست‌داد و پدرش (که وکیل عدلیه بود و سفری نیز به اروپا داشت)، با خاله وی ازدواج نمود. تحصیلات مقدماتی را در مکتبخانه آغاز نمود و آنرا در مدرسه احمدیه بیجار ادامه داد. در این هنگام او خاله خود را نیز از دست داد و پدرش برای بار سوم با دخترعموی مادرش ازدواج کرد. پدرش که فردی روشنفکر بود، علی‌اصغر را برای ادامه تحصیل به تهران فرستاد. جایی که با پسر دکتر محمد مصدق همکلاس شد.[۳]
در تهران، به ناچار به مشاغلی همچون تدریس خصوصی، ساعت سازی، آهنگری و حتی مشاغل پست تری چون کارگری چاپخانه و پاروکردن برف مشغول شد. او سپس نقش پیک ارسال نشریات به خانه مشترکین را ایفا می‌نمود و بجای دستمزد، هزینه تمبر پستی را دریافت می‌کرد.[۴]
او نوشتن را از نشریه‌هایی که توزیعشان را بر عهده داشت آغاز نمود تا سرانجام به روزنامه اطلاعات یعنی معتبرترین روزنامه آن عصر پیوست.[۵]
خواندنیها [ویرایش]
نوشتار اصلی: خواندنیها
امیرانی سرانجام در سال ۱۳۱۹ موفق شد تا اتاقی اجاره کند و با جمع‌آوری خواندنی‌ترین و جالب‌ترین مطالب چاپ شده در نشریات روز، جزوه خواندنیها را چاپ نماید. این جزوه طی سال بعد به مجله‌ای نسبتا منظم تبدیل شد و انتشارش تا سال ۱۳۵۸ ادامه یافت. عمده سرشناسی امیرانی، حاصل انتشار چهل ساله این مجله‌است.[۶]
روابط با دربار و سرچشمه‌های قدرت [ویرایش]
امیرانی، در میان درباریان، بیش از همه به شاهپور غلامرضا نزدیک بود. منفورترین فرد دربار نیز از دید وی اشرف پهلوی بوده‌است. او از دوستان نزدیک سپهبد فضل‌الله زاهدی بود و با استفاده از همین دوستی موفق شد تا پس از کودتای ۲۸ مرداد، با وساطت میان وی و نشریاتی چون روزنامه کیهان و اطلاعات، موجبات تجدید انتشار آنها را فراهم آورد.[۷]
او هم چنین از امتیاز دوستی صمیمانه با امیر اسدالله علم برخوردار بود و به لطف همین دوستی توانست تصاویر تمام رنگی تاجگذاری شاه را در رقابتی نابرابر، حتا پیش از آسوشیتدپرس منتشر نماید.[۸]
دستگیری پیش از انقلاب [ویرایش]
در سال ۱۳۲۱، قوام‌السلطنه همه روزنامه‌ها و مجلات کشور را تعطیل نمود و مدیران آن ها را به زندان افکند. امیرانی نیز مانند دیگران دستگیر شد و نزدیک به دوماه در زندان بود.[۹]
دستگیری و اعدام [ویرایش]
امیرانی یک بار در ۲۲ اسفند ۱۳۵۷ دستگیر و پس از مدتی در تابستان ۱۳۵۸ آزاد گردید. در این هنگام وی به خواست خود ادامه انتشار خواندنیها را متوقف نمود. او مدتی بعد ازنو دستگیر شد. ابتدا به هشت سال زندان محکوم شد که حکم را نپذیرفت. در دادگاه فرجام او به اعدام محکوم شد و در روز ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ اعدام گردید.[۱۰]
منبع [ویرایش]
↑ خواندنیها - Khandaniha - بازداشت و تیرباران علی اصغر امیرانی به روایت اسناد جدید
↑ «امیرانی در آیینه خواندنیها» (فارسی). وب‌گاه سرای تاریخ، ۱۲ اسفند ۱۳۸۷. بازبینی‌شده در اسفند ۱۳۸۷.
↑ امیرانی در آینه خواندنیها. زبیده جهانگیری. نگارستان کتاب. ۱۳۸۳ (ISBN 964-8155-22-4) تهران
↑ امیرانی در آینه خواندنیها. زبیده جهانگیری. نگارستان کتاب. ۱۳۸۳ (ISBN 964-8155-22-4) تهران
↑ امیرانی در آینه خواندنیها. زبیده جهانگیری. نگارستان کتاب. ۱۳۸۳ (ISBN 964-8155-22-4) تهران
↑ امیرانی در آینه خواندنیها. زبیده جهانگیری. نگارستان کتاب. ۱۳۸۳ (ISBN 964-8155-22-4) تهران
↑ امیرانی در آینه خواندنیها. زبیده جهانگیری. نگارستان کتاب. ۱۳۸۳ (ISBN 964-8155-22-4) تهران
↑ امیرانی در آینه خواندنیها. زبیده جهانگیری. نگارستان کتاب. ۱۳۸۳ (ISBN 964-8155-22-4) تهران
↑ امیرانی در آینه خواندنیها. زبیده جهانگیری. نگارستان کتاب. ۱۳۸۳ (ISBN 964-8155-22-4) تهران
↑ امیرانی در آینه خواندنیها. زبیده جهانگیری. نگارستان کتاب. ۱۳۸۳ (ISBN 964-8155-22-4) تهران
این یک نوشتار خُرد پیرامون افراد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.
رده‌های صفحه: زادگان ۱۲۹۴درگذشتگان ۱۳۶۰اعدام‌شدگان اهل ایرانروزنامه‌نگاران اهل ایران
واژه های همانند
هیچ واژه ای همانند واژه مورد نظر شما پیدا نشد.