احمد جام

شیخ الاسلام «احمد ابن ابوالحسن جامی نامقی ترشیزی» معروف به شیخ احمد جام (زاده ۴۴۰ - درگذشته ۵۳۶ هجری قمری) معروف به «ابونصر احمد ژنده‌پیل» یا بطور خلاصه «ژنده‌پیل» از عارفان دوره سلجوقی بود.

وی از عارفان و صوفیان بنام قرن ششم هجری قمری است. زادگاه وی نامق از دیار ترشیز یا کاشمر فعلی بوده و مدفن وی در تربت جام می‌باشد. طول عمر وی را بیشتر مراجع ۹۵ سال و بعضی ۹۶ سال ذکر کرده‌اند.


زندگی‌نامه [ویرایش]

او در سال ۴۴۰ هجری قمری در روستای نامق زاده شد. نیاکان او از نوادگان جریر بن عبدالله، (از صحابه پیامبر اسلام) بودند. نام او با القابی که به او داده‌اند چنین است: «شیخ‌الاسلام، قطب‌الاوتاد، شیخ ابونصر احمد ژنده‌پیل». او را گاه «پیر جام» یا «شیخ جام» نیز نامیده‌اند.

در جوانی تحولی روحی به او دست داد و به عرفان روی آورد. از مردم کناره گرفت و ۱۸ سال در ارتفاعات نامق و کوهستان بزد گوشه گرفت و به مطالعه در قرآن و تفاسیر و تحقیق در حال عرفا پرداخت.

در چهل سالگی به تعلیم و ارشاد و گفتار و نگارش رساله و کتاب پرداخت. سفرهایی به نقاط مختلف کرد. در این سفرها بود که نفوذی در طبقات مختلف بوجود آورد و مردمانی به گرد او آمدند. شیخ جام در سال ۵۳۶ هجری قمری درگذشت. او را در معدآباد که بعدها به تربت جام شهرت یافت دفن کردند.

آثار [ویرایش]

آثار او به زبان فارسی هستند شامل یک رساله، شش کتاب به نثر و یک دیوان شعر:
رساله سمرقندیه
انس‌التائبین
مفتاح‌النجات
روضةالمذنبین و جنةالمشتاقین
کنوزالحکمة
سراج‌السائرین
بحارالحقیقة
دیوان شعر احمد جام

منابع [ویرایش]
مقدمه انیس التائبین، نویسنده: دکتر علی فاضل.
ایرج سعادتمند توندری. ترشیز ۱ - (نگاهی به تاریخ و جغرافیای شهرستان کاشمر). چاپ اول. مشهد: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی ضریح آفتاب، ۱۳۸۴. 296. شابک ‎۹۶۴-۲۴۹-۰۵۵-۰.

پیوند به بیرون [ویرایش]
مجموعه عکسهایی از مزار شیخ احمد جامی در وبگاه Archnet.com
شیخ احمد جام
مجموعه آرامگاهی شیخ احمد جام





مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به احمد جامی در ویکی‌گفتاورد موجود است.





رده‌های صفحه: زادگان ۱۰۴۸ (میلادی)
درگذشتگان ۱۱۴۱ (میلادی)
شاعران اهل ایران
عارفان
اهالی تربت جام
اهالی ترشیز
از ویکی پدیا
قس
شیخ الاسلام احمد ابن ابوالحسن جامی نامقی ترشیزی معروف به شیخ احمد جام در سال 427 - ۴۴۰ هجری - در روستای نامق زاده شد. نیاکان او از نوادگان جریر بن عبدالله بودند. نام او با القابی که به او داده‌اند چنین است: شیخ‌الاسلام ، قطب‌الاوتاد ، شیخ ابونصر احمد ژنده ‌پیل. او را گاه پیر جام یا شیخ جام نیز نامیده‌اند.

وی از عارفان و صوفیان بنام قرن پنجم و ششم هجری قمری است. زادگاه وی نامق از دیار ترشیز یا کاشمر فعلی بوده و مدفن وی در تربت جام می‌باشد. طول عمر وی را بیشتر مراجع ۹۵ سال و بعضی ۹۶ سال ذکر کرده‌اند.

در جوانی خمار و لا ابالی بود و در سن بیست و دوسالگی تحولی روحی به او دست داد و به عرفان روی آورد. از مردم کناره گرفت و ۱۸ سال در ارتفاعات نامق و کوهستان بزد گوشه گرفت و به مطالعه در قرآن و تفاسیر و تحقیق در حال عرفا پرداخت. و به خدمت خضر مشرف شد .

در چهل سالگی به تعلیم و ارشاد و گفتار و نگارش رساله و کتاب پرداخت. سفرهایی به نقاط مختلف کرد. در این سفرها بود که نفوذی در طبقات مختلف بوجود آورد و مردمانی به گرد او آمدند. شیخ جام در سال 520 - ۵۳۶ هجری- درگذشت. او را در معدآباد که بعدها به تربت جام شهرت یافت دفن کردند.

آثار :
1.رساله سمرقندیه
2.انس‌التائبین
3.مفتاح‌النجات
4.روضةالمذنبین و جنةالمشتاقین
5.کنوزالحکمة
6.سراج‌السائرین
7.بحارالحقیقة
8.دیوان شعر احمد جام
9.خبة

نه در مسجد گذارندم که رندی نه در میخانه کاین خمار خام است

میان مسجد و میخانه راهیست غریبم عاشقم آن ره کدام است

خواستم شرح غم دل به قلم بنویسم اتشی در قلم افتاد که طومار بسوخت

غره مشو که مرکب مردان مرد را در سنگلاخ بادیه پی ها بریده اند

نومید هم مباش که رندان باده نوش نا گه به یک ترانه به منزل رسیده اند

عشق آیینه ایست کاندرو زنگی نیست با بی خبران در این سخن جنگی نیست

دانی که کرا عشق مسلم باشد آن را که ز بدنام شدن ننگی نیست




نگارش : مردی از دیار پارس

منبع : مرجع زندگی نامه مردان پارس- بزرگان سرزمین پارس

بازدید : 1873 دفعه

مستندات : ویکی پدیا & تذکره ریاض العارفین اثر رضا قلی خان هدایت

استفاده از مقاله فوق تنها با ذکر منبع به نام مردان پارس و درج آدرس صفحه به صورت کامل بلا مانع است