واژ تک واژ

کوچک‌ترین یکای (واحد) زبان که دارای نقش دستوری و معنایی مستقل می‌باشد تکواژ یا علامت[۱][۲] نام دارد. هجاها و طول آنها نمی‌توانند برای بازشناختن تکواژها ابزار سودمندی باشند. معیار و سنجهٔ بنیادین این است که تکواژ را نمی‌توان به یکاهای دستوری کوچک‌تر بخش کرد.

در دانش زبان‌شناسی تکواژها را معمولاً میان دوابرو قرار می‌دهند {کن}، {من} شمار تکواژهای یک زبان خیلی بیشتر از شمار واج‌های آن است. برای فرد دانش‌آموخته توانایی کاربرد پیرامون صد هزار تکواژ همچون یک عدد پذیرفتنی پیشنهاد شده است.

محتویات [نهفتن]
۱ کوچکترین واحد معنی دار لغوی
۲ انواع morpheme ها=
۲.۱ تجزیه و تحلیل مورفولوژیک
۲.۲ انواع
۲.۳ پانوشته‌ها
۲.۴ جُستارهای وابسته
۲.۵ منابع
کوچکترین واحد معنی دار لغوی [ویرایش]

در زبان شناسی، morpheme کوچکترین واحد معنی دار و یا سایر واحد زبانی است که معنا دارد. این اصطلاح به عنوان بخشی از شاخه ای از زبان شناسی به نام مورفولوژی استفاده می شود. یک morpheme از واحدهای کوچکتر به نام phoneme (واج که کوچکترین واحد متمایز در صدا میباشد) در زبان محاوره ای و از grapheme (که کوچکترین واحد متمایز در زبان نوشتاری میباشد) در زبان نوشتاری تشکیل شده است. مفهوم کلمه و واحد معنی دار لغوی (morpheme) متفاوت هستند. کوچکترین واحد می تواند یا نمی تواند به تنهایی استفاده شود. یک یا چند morpheme یک کلمه را تشکیل میدهند. واحد معنی دار لغوی free (آزاد) است اگر آن را به تنهایی بتوان استفاده کرد. (مثال : "one"، "possible")، و یا bound (مقید) اگر آن را صرفا در کنار واحد معنی دار لغوی آزاد استفاده کنیم (مثال : "im" در impossible (غیر ممکن)). نماینده واقعی آوایی آن morph (واژک) هست، که با واژک های مختلف ("-in"، "im-") به نمایندگی از همان morpheme به عنوان allomorphs گروه بندی می شوند.

مثال های انگلیسی: - کلمه "unbreakable" (غیر قابل شکست) دارای ۳ morpheme میباشد: "un-" یک morpheme مقید است، "break" یک morpheme آزاد و"-able" یک morpheme مقید."un-" همچنین یک پیشوند، و "-able" یک پسوند میباشد. "un-" و "-able" هر دو ضمیمه میباشند. - plural-s دارای واژک "-s" (/s/) میباشد، مثلا در cats، و "-es" (/iz/) در کلمه dishes، و "-s" (/z/) در کلمه dogs. اینها allomorph هستند.

انواع morpheme ها= [ویرایش]

- Morphemeهای آزاد، مانند town (شهر) و dog(سگ)، می توانند با کلمات دیگر ظاهر شوند (مانند town hall (سالن شهر) یا dog house (خانه سگ)) و یا به تنهایی می توانند استفاده شوند. - morpheme های مقید (bound) مانند "un-" به نظر می رسد که تنها باmorphemes دیگر به شکل کلمه ظاهر میشوند. morpheme های مقید به طور کلی تمایل دارند که پیشوند و پسوند باشند. morpheme های غیر ضمیمه ای وجود دارد که فقط به صورت محدود بکار میروند مانند morpheme شناخته شده"cran" در کلمه "cranberry" (قره قروط). - morpheme های مشتقی (Derivational) می تواند به یک کلمه اضافه شده تا ایجاد یک واژه دیگر را بکنند: به عنوان مثال، اضافه کردن "-ness" به کلمه "happy"، برای بدست آمدن "happiness". آنها اطلاعات معنایی را میرسانند. - morpheme های صرفی (Inflectional) که شدت کلمه، تعداد، جهت، و .. را تغییر میدهند، بدون اینکه یک کلمه جدید یا یک کلمه در یک بخش جدید دستوری را بوجود بیاورند. همانطور که اگر morpheme "dog" با کوچکترین واحد نشانگر جمع "-s" نوشته شود، "dogs" را بوجود میاورد. آنها اطلاعات گرامری را نشان میدهند. - Allomorphs انواع دیگری از morphemeها هستند. به عنوان مثال، نشانگر جمع در زبان انگلیسی گاهی به شکل /-z/ ، /-s/ و یا /-iz/ نشان داده میشود.

تجزیه و تحلیل مورفولوژیک [ویرایش]

در پردازش زبان طبیعی برای زبانهای ژاپنی، چینی و دیگر زبان ها، تجزیه و تحلیل مورفولوژیک، روند جدا کردن یک سطر به morpheme های تشکیل دهنده آنست. تقسیم بندی کلمه برای این زبانها نیاز میباشد به دلیل اینکه مرزهای واژه ها توسط فضای خالی نشان داده نمیشوند. مشهورترین آنالیزگرهای مورفولوژیک ژاپنی Juman، ChaSen و Mecab میباشند.

انواع [ویرایش]

تکواژها، در بنیاد، به دو دستهٔ جداگانه بخش می‌گردند:

تکواژهای آزاد
تکواژهای وابسته
تکواژهای آزاد می‌توانند به تنهایی و به‌سان واژه‌های مستقل بکار روند. این موارد را می‌شود جهت نمونه ذکر کرد: لالایی، خواب، زر، گل، افسون.

ولی، تکواژهای وابسته تنها می‌توانند در پیوستگی با دیگر تکواژها رخ دهند، نمونه‌های آنها عبارت‌اند از: -ید، -انه، -ی، -مند.

پانوشته‌ها [ویرایش]

↑ Sign
↑ صفحه ۱۱۲ Contemporary Linguistics
جُستارهای وابسته [ویرایش]

واج
منابع [ویرایش]

ویکی‌پدیای انگلیسی
O'Grady, W., Dobrovolsky, M., and aronoff, M., Contemporary Linguistics, An Introduction, 2nd edition, St. Martin' Press, Inc., 1993. ISBN 0-312-06780-1
[نهفتن]
ن • ب • و
دستور زبان
واج
واکه
واکه‌های بلند • واکه‌های کوتاه
همخوان
حالت بیان: انسدادی، خیشومی، لرزشی، زنشی، سایشی، سایشی کناری، نزدیک واکه ای، نزدیک واکه کناری

نقاط تماس: دولبی، لب و دندانی، دندانی، لثوی، پشت لثوی، برگشته، کامی، نرم کامی، ملازی، حلقی، چاکنایی
تک‌واژ
آزاد
-
وابسته
وند (پیشوند/پسوند/میانوند/بیناوند/درون‌وند) • واژه‌بست
واژه
پاره‌های سخن
اسم • فعل • ضمیر • صفت • قید • حرف ربط • حرف اضافه • حرف ندا • عنوان • علامت اختصاری
ساختار
واژه ساده • واژه مرکب • واژه مشتق
گروه
نقش نحوی
گروه اسمی • گروه فعلی • گروه صفتی • گروه قیدی • گروه حرف اضافه‌ای • گروه برنهشتی
مفهوم
کنایه
فراکرد
کارکرد در جمله
فراکرد پایه • فراکرد پیرو
نقش نحوی
فراکرد اسمی • فراکرد صفتی • فراکرد قیدی
جمله
ساختار
جمله ساده • جمله مرکب • جمله پیچیده
پیام
جمله خبری • جمله پرسشی • جمله امری • جمله عاطفی • جمله دعایی
مفهوم
ضرب المثل
رده‌های صفحه: تک‌واژشناسی واحدهای تک‌واژی
از ویکی پدیا
قس عربی
المُرفیم هو أقل لفظة تفید معنى معینا متضمنا فیها. نحو أعجم کقولهم أعجمَ الکتابَ، فهو مرکب من مرفیمین: من ألف السلب تفید معنى الإزالة وفعل عجمَ.
ترادفه الکلمة فی اصطلاح بعض أهل اللغة العربیة ومنهم سیبویه والمبرد.[1]
[عدل]انظر أیضا

کلمة (توضیح) | حرف (توضیح) | حرف معنى
ألومرف | فونیم | مونیم
[عدل]مراجع

^ Arabic linguistic thought and dialectology — Google Books
تصنیف: وحدات لغویة
قس انگلیسی
In linguistics, a morpheme is the smallest semantically meaningful unit in a language. The field of study dedicated to morphemes is called morphology. A morpheme is not identical to a word, and the principal difference between the two is that a morpheme may or may not stand alone, whereas a word, by definition, is a freestanding unit of meaning. Every word comprises one or more morphemes.
Contents [hide]
1 Classification of morphemes
1.1 Free vs. bound
1.2 Derivational vs. inflectional
1.3 Allomorphs
2 Morphological analysis
3 Changing definitions of morpheme
4 See also
4.1 Linguistics
4.2 Lexicology
5 References
6 External links
[edit]Classification of morphemes

[edit]Free vs. bound
Every morpheme can be classified as either free or bound. These categories are mutually exclusive, and as such, a given morpheme will belong to exactly one of them.
Free morphemes can function independently as words (e.g. town, dog) and can appear with other lexemes (e.g. town hall, doghouse).
Bound morphemes appear only as parts of words, always in conjunction with a root and sometimes with other bound morphemes. For example, un- appears only accompanied by other morphemes to form a word. Most bound morphemes in English are affixes, particularly prefixes and suffixes. Bound morphemes that are not affixes are called cranberry morphemes, their nomenclature derived from the bound, non-affix function of cran- in the word cranberry.
[edit]Derivational vs. inflectional
Bound morphemes can be further classified as derivational or inflectional.
Derivational morphemes, when combined with a root, change either the semantic meaning or part of speech of the affected word. For example, in the word happiness, the addition of the bound morpheme -ness to the root happy changes the word from an adjective (happy) to a noun (happiness). In the word unkind, un- functions as a derivational morpheme, for it inverts the meaning of the word formed by the root kind.
Inflectional morphemes modify a verb's tense or a noun's number without affecting the word's meaning or class. Examples of applying inflectional morphemes to words are adding -s to the root dog to form dogs and adding -ed to wait to form waited.
[edit]Allomorphs
Allomorphs are variants of a morpheme that differ in pronunciation but are semantically identical. For example, in English, the plural marker -(e)s of regular nouns can be pronounced /-z/, /-s/, or /-ɨz/, depending on the final sound of the noun's singular form.
[edit]Morphological analysis

This unreferenced section requires citations to ensure verifiability.
In natural language processing for Japanese, Chinese and other languages, morphological analysis is the process of segmenting a sentence into a row of morphemes. Morphological analysis is closely related to part-of-speech tagging, but word segmentation is required for these languages because word boundaries are not indicated by blank spaces.[citation needed]
[edit]Changing definitions of morpheme

This unreferenced section requires citations to ensure verifiability.
In generative grammar, the definition of a morpheme depends heavily on whether syntactic trees have morphemes as leafs or features as leafs.
Direct surface to syntax mapping LFG – leafs are words
Direct syntax to semantics mapping
Leafs in syntactic trees spell out morphemes: Distributed morphology – leafs are morphemes
Branches in syntactic trees spell out morphemes:Radical Minimalism and Nanosyntax -leafs are "nano" morpho-syntactic features
Given the definition of morpheme as "the smallest meaningful unit" Nanosyntax aims to account for idioms where it is often an entire syntactic tree which contributes "the smallest meaningful unit." An example idiom is "Don't let the cat out of the bag" where the idiom is composed of "let the cat out of the bag" and that might be considered a semantic morpheme, which is composed of many syntactic morphemes. Other cases where the "smallest meaningful unit" is larger than a word include some collocations such as "in view of" and "business intelligence" where the words together have a specific meaning.
The definition of morphemes also play a significant role in the interfaces of generative grammar in the following theoretical constructs;
Event semantics The idea that each productive morpheme must have a compositional semantic meaning (a denotation), and if the meaning is there, there must be a morpheme (null or overt).
Spell-out The interface where syntactic/semantic structures are "spelled-out" using words or morphemes with phonological content. This can also be thought of as lexical insertion into the syntactics
[edit]See also

[edit]Linguistics
Alternation (linguistics)
Hybrid word
Morphological parsing
Theoretical linguistics
Word stem
[edit]Lexicology
Floating tone
Greek morphemes
Morphophonology
[edit]References

Spencer, Andrew (1992). Morphological Theory. Oxford: Blackwell.
[edit]External links

Look up morpheme in Wiktionary, the free dictionary.
Glossary of reading terms
Comprehensive and searchable morpheme reference
Linguistics 001 — Lecture 7 — Morphology by Prof. Mark Lieberman
Pronunciation of the word morpheme
[show] v t e
Lexicography
[show] v t e
Lexicology
View page ratings
Rate this page
What's this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)

Submit ratings
Categories: Greek loanwordsUnits of linguistic morphology
قس اسپرانتو
Biçimbirim, dilde tek başına anlamı olmayan ancak girdiği sözlükbirime anlam katan en küçük dilsel birimlerdir.
Biçimbirimler, biçimsel sınıflar ve alt-sınıfların dökümünü sağlamaya olanak verir. Ad çekim ekleri, çoğulluk eki ve eylem çekim ekleri Türkçedeki biçimbirimlerdir. Çekimsel ve türetimsel biçimbirim olarak iki türden biçimbirim vardır.
Kategoriler: AnlambilimDil bilgisiDilbilimSözcükbilim