کندر لبان عربی
نویسه گردانی:
KNDR LBAN ʽRBY
صَمغ کُندُر که از گیاه کندر گرفته میشود به عنوان خوشبو کننده استفاده میشود. صمغ کندر را معمولاً با اسفنددانه میسوزانند.
برای استخراج صمغ کندر، به پوسته درخت کندر ضربهای میزنند و به صمغ برونچکیده اجازه خشک شدن میدهند. این کار را دو یا سه بار در سال انجام میدهند و آخرین چکیدهگیری معمولاً صمغ خوشبوتری تولید میکند زیرا مواد ترپن، سسکوئیترپن و دیترپن در آن بیشتر است.
کیفیت بهتر یک صمغ کندر را میتوان به آسانی از روی شفافیت آن تشخیص داد. بهترین صمغ کندر جهان از عمان میآید و پس از آن یمن و سومالی نیز در این زمینه شهرت دارند.
منبع [ویرایش]
ویکیپدیای انگلیسی.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ صمغ کندر موجود است.
این یک نوشتار خُرد پیرامون شیمی است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید.
ردهها: خوشبوکنندههاصمغهاضد افسردگیها
قس عربی
اللُّبَّان (من المصدر لبن بمعنى لبن الشجر وصمغه، وربما من الیونانیة[1] λίβανος) ضرب من صمغ الشجر اللبان یمضغ ویستخدم کبخور أحیانا ویحدث رائحة زکیة وکذلک له استخدامات عدیدة فی وصفات الطب الشعبی. للبان أنواع عدیدة یتم استخراجه مرتین أو ثلاثاً سنویا من شجرة الکُندُر أو شجرة اللبان أو اللبنى، یتم استخراج أجود أنواع اللبان عالمیا من أشجار اللبان من عمان حیث یعرف هذا اللبان باسم اللبان العمانی، یلیها بالجود اللبان الیمنی، إلا أن شجرة اللبان تنتشر فی بقیة أجزاء شبه الجزیرة العربیة وشمال الصومال وأثیوبیا. وقد کانت تعتمد على تجارة اللبان حضارات قدیمة فی الیمن مثل مملکة معین. ویذکران استخراج اللبان من شجرة الکندر یؤثر على خصوبة بذورها حیث تتدنی نسبة خصوبة بذور شجرة الکندر التی یتم استخراج اللبان منها إلى 18% فی حین یرتفع لدى الأشجار التی لم یتم استخراج اللبان منها إلى 80%.
محتویات [اعرض]
[عدل]مزایا وخصائص شجرة اللبان وأنواعه
تختلف شجرة اللبان من حیث حجمها وشکلها ونوعیة اللبان المستخرج منها بحکم اختلاف الظروف المناخیة والبیئیة لکل منطقة، فهی تحتاج إلى ظروف مناخیة وبیئیة خاصة
تتمیز بارتفاع معدل الرطوبة النسبیة وارتفاع درجة الحرارة ومناطق ذات تربة حجریة وکلسیة
ونموها یکون أفضل فی التربة الحصویة أکثر من التربة الطینیة خاصة سفوح الجبال وقیعان الأودیة
ترتبط جودة الإنتاج من هذه الشجرة بالنطاقات الجغرافیة والعوامل المناخیة الممیزة لکل نطاق وکذلک خبرة المشتغل على جنی هذا المحصول وفترات ومواقیت الحصاد،
تقاس جودة اللبان باللون النقی الأبیض المشوب بزرقة والخالی من الشوائب ویرتفع ثمنه لهذه الجودة وتقل الجودة کلما تغیر اللون إلى الاحمرار أو اختلط بشوائب أخرى.
ویمکن تقسیم أصناف اللبان إلى أربعة أنواع حسب الأفضلیة والجودة، فاجودها هو الذی یسمى (المیدی) ثم(الحوجری) ویأتی بعده (النجدی) ثم یلیه(الشزری) أما الرابع والأقل جودة فهو (الشعبی أو السهلی) یعتبر النوع الأول هو أفضل الأنواع لأن شجرته تنمو فی المناطق المرتفعة الجافة والتی لا یصیبها ضباب أو رطوبة الأمطار الموسمیة ولبعدها عن البحر
أما النوع الرابع هو الأقل جودة لان شجرته تنمو فی المناطق التی تتأثر بالأمطار الموسمیة إلى جانب قربها من البحر.
وتعطی الشجرة إنتاجها بعد فترة تتراوح بین ثمان وعشر سنوات من الإنبات وتنمو بسرعة عندما تکون بعیدة عن مناطق تساقط الأمطار الموسمیة، وهی من فصیلة البخوریات کثیرة الأغصان أوراقها خضراء داکنة، ویتراوح ارتفاعها ما بین ثلاثة إلى خمسة أمتار وهی ذات جذع واحد أو متفرع عند القاعدة، وتحتوی على غدد لبنیة تفرز مادة (الراتنج) الصمغیة، وتنمو فی مجموعات صغیرة وتتم عملیة انفصال اللحاء فی الشجرة على شکل قشور ورقیة، وافرعها قصیرة وکثیفة ووتریة، وتتجمع أوراق الشجرة عند الأطراف فی الأفرع، وأوراقها مرکبة وأزهارها تتشکل فی هیئة عناقید تتجمع عند أطراف الفروع وتتکاثر الشجرة من الحبوب الجافة التی تتحول من الأخضر إلى الأسود بعد فترة التزهیر ثم تتساقط بعد ذلک.
[عدل]تاریخ اللبان
عرف اللبان منذ عصور ما قبل المیلاد وقد اعتمدت على تجارته حضارات قدیمة مثل حضارات الیمن القدیمة مثل مملکة معین وسبأ والأنباط. کما ارتبطت تجارة اللبان بطریق البخور وهو طریق تجاری یربط الهند بالجزیرة العربیة ومصر.
تشیر المصادر التاریخیة إلى أن الملکة المصریة حتشبسوت (1500ق.م) کانت تجلب اللبان المقدس من بلاد بونت (جمهوریة أرض الصومال حالیا - شمال الصومال سابقاً)، کما تشیر المصادر التاریخیة إلى أن ازدیاد الطلب على اللبان یرجع إلى القرن السادس قبل المیلاد لبلاد الیونان وبلاد الشام والعراق وفارس ازاء ما کان یمثله اللبان من أهمیة للإمبراطوریتین الفارسیة والرومانیة فی الطقوس الدینیة.
وصل اللبان إلى أوروبا الغربیة عن طریق الحملات الصلیبیة على الشرق فی العصور الوسطى.حیث یذکر بعض الباحثین أن اللبان انتقل لأوربا الغربیة من لبنان.
[عدل]استخدامات اللبان
ترکیب اللبان الکیمیائی
یستخدم اللبان کعلک للمضغ کما یستخدم کأحد أنواع البخور، حیث تم استخدامه فی التبخیر فی بعض الطقوس الدینیة. کما أن ذکر اللبان قد ورد فی إنجیل متى. یحتوى اللبان على مادة الکورتیزون المثبطة للالتهابات. ویقول الباحثون ان الکورتیزون المتوفر فی اللبان ذا جودة عالیة وفاعلیة أفضل بکثیر من الکورتیزون الصناعی. ویشید الباحثون الغربیون بأن کورتیزون اللبان لیست له اعراض جانبیة کالکورتیزون الصناعی الذی یسبب مضاعفات خطیرة منها هشاشة العظام والبشرة الورقیة وقصور فی وظائف الکبد والکلى. وتوجد ادویة عدة تم تصنیعها بعد فصل واستخلاص مادة الکورتیزون من اللبان وغالبها ادویة غربیة.
[عدل]انظر أیضا
علک
[عدل]مراجع
^ http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-b6f42ea36c2843fea8bee9f86c499aac-fa.html
ابحث عن لبان فی
ویکاموس، القاموس الحر.
تصنیفات: مضادات الاکتئاببخورراتنجاتنباتاتعطورمواد خام نباتیة
قس انگلیسی
Frankincense, also called olibanum (Arabic: لُبَّانٌ, lubbān; Somali: luubaan; Hebrew: לבונה, levonah), is an aromatic resin obtained from trees of the genus Boswellia, particularly Boswellia sacra, B. carteri, B. thurifera, B. frereana, and B. bhaw-dajiana (Burseraceae). The English word is derived from old French "franc encens" (i.e. pure incense)[1] and is used in incense and perfumes.
There are four main species of Boswellia which produce true frankincense and each type of resin is available in various grades. The grades depend on the time of harvesting, and the resin is hand-sorted for quality.
Contents [show]
[edit]Description
Flowers and branches of the Boswellia sacra tree, the species from which most frankincense is derived
Frankincense is tapped from the very scraggy but hardy Boswellia tree by slashing the bark, which is called striping, and allowing the exuded resins to bleed out and harden. These hardened resins are called tears. There are numerous species and varieties of frankincense trees, each producing a slightly different type of resin. Differences in soil and climate create even more diversity of the resin, even within the same species.
Boswellia Sacra trees are considered unusual for their ability to grow in environments so unforgiving that they sometimes grow directly out of solid rock. The means of initial attachment to the stone is not known but is accomplished by a bulbous disk-like swelling of the trunk. This disk-like growth at the base of the tree prevents it from being torn away from the rock during the violent storms that frequent the region they grow in. This feature is slight or absent in trees grown in rocky soil or gravel. The tears from these hardy survivors are considered superior for their more fragrant aroma.
The trees start producing resin when they are about 8 to 10 years old.[2] Tapping is done 2 to 3 times a year with the final taps producing the best tears due to their higher aromatic terpene, sesquiterpene and diterpene content. Generally speaking, the more opaque resins are the best quality. Although fine resin is also produced more extensively in Yemen and along the northern coast of Somalia, from which the Roman Catholic Church draws its supplies.[3]
Recent studies have indicated that frankincense tree populations are declining, partly due to over-exploitation. Heavily tapped trees have been found to produce seeds that germinate at only 16% while seeds of trees that had not been tapped germinate at more than 80%. In addition, burning, grazing, and attacks by the longhorn beetle have reduced the tree population.[4]
[edit]History
Indirect burning of frankincense on a hot coal
Frankincense has been traded on the Arabian Peninsula and in North Africa for more than 5000 years.[5] A mural depicting sacks of frankincense traded from the Land of Punt adorns the walls of the temple of ancient Egyptian Queen Hatshepsut, who died in circa 1458 BCE.[6]
Frankincense was a part of the Ketoret which is used when referring to the consecrated incense described in the Hebrew Bible and Talmud. It is also referred to as the HaKetoret (the incense).[7] The frankincense of the Jews, as well as of the Greeks and Romans, was a substance now called Olibanum (from the Arabic al-lubbān), a product of certain trees of the genus Boswellia (Natural Order, Amyridaceae), growing on the limestone rocks of south Arabia, Somali-land (Isaiah 60:6 ; Jeremiah 6:20) and also growing in Israel (Song of Solomon 4:14).[8]
It was offered on the specialized incense altar in the time when the Tabernacle was located in the First and Second Jerusalem Temples. The ketoret was an important component of the Temple service in Jerusalem. It is mentioned in the Hebrew Bible book of Exodus 30:34, where it is named levonah (lebonah in the Biblical Hebrew), meaning "white" in Hebrew.[9] It was one of the ingredients in the perfume of the sanctuary (Exodus 30:34), and was used as an accompaniment of the meat-offering (Leviticus 2:1 , 2:16 , 6:15 , 24:7). When burnt it emitted a fragrant odour, and hence the incense became a symbol of the Divine name (Malachi 1:11 ; Song of Solomon 1:3) and an emblem of prayer (Psalm 141:2 ; Luke 1:10 ; Revelation 5:8 , 8:3). It was often associated with myrrh (Song of Solomon 3:6 , 4:6) and with it was made an offering to the infant Jesus (Matthew 2:11). A specially "pure" kind, lebhonah zakkah, was presented with the shewbread (Leviticus 24:7).[10]
"While burning incense was accepted as a practice in the later Roman Catholic church, the early church during Roman times forbade the use of incense in services resulting in a rapid decline in the incense trade."[11]
Frankincense was reintroduced to Europe by Frankish Crusaders (Frank-incense). Although it is better known as "frankincense" to westerners, the resin is also known as olibanum, which is derived from the Arabic al-lubān (roughly translated: "that which results from milking"), a reference to the milky sap tapped from the Boswellia tree. Some[who?] have also postulated that the name comes from the Arabic term for "Oil of Lebanon" since Lebanon was the place where the resin was sold and traded with Europeans.
The lost city of Ubar, sometimes identified with Irem in what is now the town of Shisr in Oman, is believed to have been a center of the frankincense trade along the recently rediscovered "Incense Road". Ubar was rediscovered in the early 1990s and is now under archaeological excavation.
The Greek historian Herodotus was familiar with Frankincense and knew it was harvested from trees in southern Arabia. He reports, however, that the gum was dangerous to harvest because of venomous snakes that lived in the trees. He goes on to describe the method used by the Arabians to get around this problem, that being the burning of the gum of the styrax tree whose smoke would drive the snakes away.[12] The resin is also mentioned by Theophrastus and by Pliny the Elder in his Naturalis Historia.
Southern Arabia was a major exporter of frankincense in ancient times, with some of it being traded as far as China. The Chinese writer and customs inspector Zhao Rugua wrote on the origin of Frankincense being traded to China:
"Ruxiang or xunluxiang comes from the three Dashi countries of Murbat (Maloba), Shihr (Shihe), and Dhofar (Nufa), from the depths of the remotest mountains.[13] The tree which yields this drug may generally be compared to the pine tree. Its trunk is notched with a hatchet, upon which the resin flows out, and, when hardened, turns into incense, which is gathered and made into lumps. It is transported on elephants to the Dashi (on the coast), who then load it upon their ships to exchange it for other commodities in Sanfoqi. This is the reason why it is commonly collected at and known as a product of Sanfoqi."[14]
Ruxiang was the Chinese name for frankincense, and Dashi the Chinese name for Arabia.
[edit]Quality
Frankincense
This section does not cite any references or sources. (December 2011)
Frankincense comes in many types, and its quality is based on color, purity, aroma, age, and shape. Silver and Hojari are generally considered the highest grades of frankincense. The Omanis themselves generally consider Silver to be a better grade than Hojari, though most Western connoisseurs think that it should be the other way round.[citation needed] This may be due to climatic conditions with the Hojari smelling best in the relatively cold, damp climate of Europe and North America, whereas Silver may well be more suited to the hot dry conditions of Arabia.
Local market information in Oman suggests that the term Hojari encompasses a broad range of high-end frankincense including Silver. Resin value is determined not only by fragrance but also by color and clump size, with lighter color and larger clumps being more highly prized. The most valuable Hojari frankincense locally available in Oman is even more expensive than Somalia's Maydi frankincense derived from B. frereana (see below). The vast majority of this ultra-high-end B. sacra frankincense is purchased by His Majesty Sultan Qaboos bin Said the ruler of Oman, and is notoriously difficult for western buyers to correctly identify and purchase.[citation needed]
[edit]Uses
Boswellia sacra tree, from which frankincense is derived, growing inside Biosphere 2
Frankincense is used in perfumery and aromatherapy. Frankincense essential oil is obtained by steam distillation of the dry resin. Some of the smell of the frankincense smoke is due to the products of pyrolysis.
Frankincense is lavishly used in many Christian Churches including the Eastern Orthodox, Oriental Orthodox, and Catholic Churches. According to the gospel of Matthew 2:11, gold, frankincense, and myrrh were among the gifts to Jesus by the Biblical Magi "from out of the East."
The aroma of frankincense is said to represent life and the Judaic, Christian, and Islamic faiths have often used frankincense mixed with oils to anoint newborn infants and individuals considered to be moving into a new phase in their spiritual lives.
The growth of Christianity depressed the market for frankincense during the 4th century AD. Desertification made the caravan routes across the Rub' al Khali or "Empty Quarter" of the Arabian Peninsula more difficult. Additionally, increased raiding by the nomadic Parthians in the Near East caused the frankincense trade to dry up after about A.D. 300.
[edit]Traditional medicine
Frankincense resin is edible and often used in various traditional medicines in Asia for digestion and healthy skin. Edible frankincense must be pure for internal consumption, meaning it should be translucent, with no black or brown impurities. It is often light yellow with a (very) slight greenish tint. It is often chewed like gum, but it is stickier because it is a resin.
Frankincense olibanum resin
In Ayurvedic medicine Indian frankincense (Boswellia serrata), commonly referred to as "dhoop," has been used for hundreds of years for treating arthritis, healing wounds, strengthening the female hormone system, and purifying the atmosphere from undesirable germs. The use of frankincense in Ayurveda is called "dhoopan". In Indian culture, it is suggested that burning frankincense daily in the house brings good health.[15]
Burning frankincense repels mosquitoes and thus helps protect people and animals from mosquito-borne illnesses, such as malaria, West Nile Virus, and Dengue Fever.[16]
[edit]Frankincense essential oil
The essential oil of frankincense is produced by steam distillation of the tree resin. The oil's chemical components are 75% monoterpenes, sesquiterpenes, monoterpenoles, sesquiterpenols, and ketones. It has a good balsamic and sweet fragrance, while the Indian frankincense oil has a very fresh smell. Contrary to recent claims, steam or hydro distilled frankincense oil does not contain any boswellic acid as these components (triterpenoids) are non-volatile and too large to come over in the steam distillation process. The chemistry of the essential oil is mainly monoterpenes and sesquiterpenes with small amounts of diterpenoid components being the upper limit in terms of molecular weight.[17][18][19]
[edit]Perfume
Olibanum is characterized by a balsamic-spicy, slightly lemon, and typical fragrance of incense, with a slightly conifer-like undertone. It is used in the perfume as well as cosmetics and pharmaceuticals industries.
[edit]Medical research
Frankincense
For therapy trials in ulcerative colitis, asthma, and rheumatoid arthritis there are only isolated reports and pilot studies from which there is not yet sufficient evidence of safety and efficacy. Similarly, the long-term effects and side effects of taking frankincense has not yet been scientifically investigated. As of May 2008 FASEB Journal announced that Johns Hopkins University and the Hebrew University of Jerusalem have determined that frankincense smoke is a psychoactive drug that relieves depression and anxiety in mice.[20] The researchers found that the chemical compound incensole acetate[21] is responsible for the effects.[20]
In a different study, an enriched extract of "Indian Frankincense" (usually Boswellia serrata) was used in a randomized, double-blinded, placebo-controlled study of patients with osteoarthritis. Patients receiving the extract showed significant improvement in their arthritis in as little as seven days. The compound caused no major adverse effects and, according to the study authors, is safe for human consumption and long-term use.[22]
In a study published in March 2009 by the University of Oklahoma Health Sciences Center it was reported that "Frankincense oil appears to distinguish cancerous from normal bladder cells and suppress cancer cell viability."[23]
[edit]Chemical composition
Structure of β-boswellic acid, one of the main active components of frankincense
These are some of the chemical compounds present in frankincense:
"acid resin (56 per cent), soluble in alcohol and having the formula C20H32O4"[24]
gum (similar to gum arabic) 30–36%[24]
3-acetyl-beta-boswellic acid (Boswellia sacra)[25]
alpha-boswellic acid (Boswellia sacra)[25]
4-O-methyl-glucuronic acid (Boswellia sacra)[25]
incensole acetate
phellandrene[24]
[edit]See also
Desi Sangye Gyatso
Frankincense Trail
Incense
Incense Route
Myrrh
Nabataeans
Pliny the Elder
Resin
Theophrastus
Palo Santo
Elemi
[edit]Notes
[edit]References
^ "www.Bibler.org - Dictionary - Frankincense". 2012-07-21.
^ "Omani World Heritage Sites". www.omanwhs.gov.om. Retrieved 2009-01-14.
^ BBC.co.uk
^ Remy Melina (December 21, 2011). "Christmas Staple Frankincense 'Doomed,' Ecologists Warn". |publisher=LiveScience}}
^ Paper on Chemical Composition of Frankincense
^ "Queen Hatshepsut's expedition to the Land of Punt: The first oceanographic cruise?". Dept. of Oceanography, Texas A&M University. Retrieved 2010-05-08.
^ Klein, Ernest, A Comprehensive Etymological Dictionary of the Hebrew Language for Readers of English, The University of Haifa, Carta, Jerusalem, p.292
^ "www.Bibler.org - Dictionary - Frankincense". 2012-07-21.
^ Klein, Ernest, A Comprehensive Etymological Dictionary of the Hebrew Language for Readers of English, The University of Haifa, Carta, Jerusalem, p.292
^ "www.Bibler.org - Dictionary - Frankincense". 2012-07-21.
^ Gibson (2011), p. 160.
^ Herodotus 3,107
^ Ralph Kauz (2010). Ralph Kauz. ed. Aspects of the Maritime Silk Road: From the Persian Gulf to the East China Sea. Volume 10 of East Asian Economic and Socio-cultural Studies - East Asian Maritime History. Otto Harrassowitz Verlag. p. 130. ISBN 3-447-06103-0. Retrieved December 26, 2011. "The frankincense was first collected in the Hadhramaut ports of Mirbat, Shihr, and Zufar whence Arab merchant vessels shipped it to Srivijaya, before it was then reexported to China. The term "xunluxiang" is derived form the Arab word "kundur". . . According to Li Xun, frankincense originally came from Persia.92 Laufer refers to the Xiangpu fftff by Hong Chu %Ws (? . . . Zhao Rugua notes: Ruxiang or xunluxiang comes from the three Dashi countries of Murbat (Maloba), Shihr (Shihe), and Dhofar (Nufa), from the depths of the remotest mountains. The tree which yields this drug may generally be compared to the pine tree. Its trunk is notched with a hatchet, upon which the"
^ Ralph Kauz (2010). Ralph Kauz. ed. Aspects of the Maritime Silk Road: From the Persian Gulf to the East China Sea. Volume 10 of East Asian Economic and Socio-cultural Studies - East Asian Maritime History. Otto Harrassowitz Verlag. p. 131. ISBN 3-447-06103-0. Retrieved December 26, 2011. "resin flows out, and, when hardened, turns into incense, which is gathered and made into lumps. It is transported on elephants to the Dashi (on the coast), who then load it upon their ships to exchange it for other commodities in Sanfoqi. This is the reason why it is commonly collected at and known as a product of Sanfoqi.94"
^ "Joint relief". www.herbcompanion.com. Retrieved 2009-01-12.
^ "Sultan Qaboos Cultural Center". www.sqcc.org. Retrieved 2009-01-17.[dead link]
^ Verghese, J., et al.(1987). "A Fresh Look at the Constituents of Indian Olibanum Oil". Flav. Fragr. J., Vol. 2, (3), 99-102
^ Hayashi, S., Amemori, H., Kameoka, H., Hanafusa M., Furukawa K. (1998). "Comparison of Volatile Compounds from Olibanum from Various Countries". J. Essent. Oil Res., 10, 25-30
^ Baser, S., Koch, A., Konig, W.A. (2001). "A Verticillane-type diterpene from Boswellia carterii Essential Oil". Flav. Frag. J., 16, 315-318
^ a b "Breaking News--The FASEB Journal (07-101865)". The FASEB Journal. Retrieved 2008-05-20.[dead link]
^ ACS.org
^ "A double blind, randomized, placebo controlled study of the efficacy and safety of 5-Loxin for treatment of osteoarthritis of the knee". Arthritis Research & Therapy. Retrieved 2008-10-09.
^ "Frankincense oil derived from Boswellia carteri induces tumor cell specific cytotoxicity.". www.ncbi.nlm.nih.gov.
^ a b c "Olibanum.—Frankincense.". Henriette's Herbal Homepage. www.henriettesherbal.com. Retrieved 2009-01-14.
^ a b c "Farmacy Query". www.ars-grin.gov. Retrieved 2009-01-14.
Müller, Walter W.: Weihrauch : ein arabisches Produkt und seine Bedeutung in der Antike, Realencyclopaedie / Pauly-Wissowa : Supp. ; 15, 1978, 700-777.
Gibson, Dan (2011). Qur'anic Geography: A Survey and Evaluation of the Geographical References in the Qur’an with Suggested Solutions for Various Problems and Issues. Independent Scholars Press, Canada. ISBN 978-0-9733642-8-6.
Groom, Nigel (1981). Frankincense & Myrrh: A Study of the Arabian Incense Trade. ISBN 0-86685-593-9.
Maloney, George A, (1997). Gold, Frankincense, and Myrrh: An Introduction to Eastern Christian Spirituality. ISBN 0-8245-1616-8.
[edit]External links
Tapped-out trees threaten frankincense AP Press Article December 23, 2006 (citing a study co-authored by botanists and ecologists from the Netherlands and Eritrea and published in The Journal of Applied Ecology, December 2006.)
Frankincense Provides Relief for Osteoarthritis
Phytochemical Investigations on Boswellia Species
Boswellia Serrata
Omani sites on the world heritage list
[http://frankincensetree.com/Welsh Frankincense Tree Project
Wikimedia Commons has media related to: Frankincense
Wikiquote has a collection of quotations related to: Frankincense
[edit]Articles
Atlantis of the Sands — Archaeology Magazine May–June 1997
Frankincense in Oman article
Spices Exotic Flavors and Medicines — UCLA Louise M. Darling Biomedical Library Spice Exhibit Frankincense and Myrrh 2002
Thinkgene.com - Incense is psychoactive: Scientists identify the biology behind the ceremony. May 2008
Scents of Place: Frankincense in Oman
What Is Frankincense?
The History of Frankincense
Frankincense: could it be a cure for cancer?
[edit]Related sites
History of Frankincense (www.itmonline.org)
Chemical compounds found in Boswellia sacra (Dr. Duke's Databases)
UNESCO Frankincense Trail Dhofar Province, Oman.
Trade Between Arabia and the Empires of Rome and Asia, Metropolitan Museum of Art.
Lost City of Arabia Interview with Dr. Juris Zarins, Nova, September 1996.
Frankincense and Oman, Sultan Qaboos Cultural Center.
The Indian Ocean in World History: Educational website Learn about the frankincense trade throughout history on this interactive website.
Short review of recent studies about incense as medicine now and in ancient times
Traditional Chinese medical use of frankincense
View page ratings
Rate this page
What's this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)
Submit ratings
Categories: AntidepressantsIncenseResinsBoswellia
قس عبری
לבונה היא שרף ריחני המופק מהעצים מסוג לבונה (שם מדעי: Boswellia) השייכים למשפחת הבָּשְמִיִים (Burseeraceae), בעיקר מהמין Boswellia thurifera (הידוע גם כ-Boswellia sacra או Boswellia carteri). השימוש העיקרי בלבונה הוא העלאת קטורת.
תוכן עניינים [הצגה]
[עריכה]מקור השם
המקור העברי של השם לבונה הוא מקראי, למשל בשיר השירים פרק ד' פסוק יד' המפרט את סוגי הבשמים: "נֵרְדְּ וְכַרְכֹּם, קָנֶה וְקִנָּמוֹן, עִם, כָּל-עֲצֵי לְבוֹנָה; מֹר, וַאֲהָלוֹת, עִם, כָּל-רָאשֵׁי בְשָׂמִים". משוער שהשם הגיע מהמילה לָבָן. בפניקית הוא קרוי "לבנת" ובארמית: "לְבוּנְתָּא".
באנגלית הלבונה קרויה "Frankincense", שם שמקורו בצרפתית עתיקה: "franc encens" ("קטורת טהורה"). הלבונה ידועה גם כ"אוליבאנום" (olibanum), שם שמקורו בערבית, "א(ל)-לֻבַּאן" (لُبَان ; כלומר "החלב"), ומתייחס למוהל החלבי שמפיקים מקליפת עץ הלבונה לשם הכנת הבושם.
[עריכה]תאור כללי
הלבונה מיוצרת על ידי ייבוש טבעי של נוזל השרף של עצי הלבונה. הלבונה מופיעה בצורת גרגרים לבנים־צהבהבים או אדומים. הלבונה מסיסה בנוזל אורגני, אך לא במים. טעמה מר, ריחה מוגבר על ידי חימום והוא כבד ומתקתק. ללבונה יש יכולת חיטוי, ולכן אחד השימושים בה הוא לתרופות.
אזורי הגידול העיקריים של עצי הלבונה, וכן גם מקור הלבונה, הם בדרום חצי האי ערב, סומליה ואתיופיה. על פי המסופר בתנ"ך סביר להניח כי בתקופת המלך שלמה גידלו את הלבונה בעמק הירדן ובאזור ים המלח[1].
מאזורי הגידול העיקריים ובייחוד מדרום חצי האי ערב [2], היו שיירות גמלים עם מטען של מור ולבונה יוצאות לחופי הים התיכון ובייחוד לעזה, על מנת להעביר את הסחורה שנחשבה יקרה מאוד (בדומה לזהב) ליוון ולרומא. כשכבש אלכסנדר הגדול את עזה הוא מצא מחסנים של לבונה שמהם שלח ספינה שלמה ליוון. מסופר על הקיסר נירון ששרף את כל מלאי הלבונה השנתי של העיר רומא בטקס ההלוויה לאשתו פופיאה.
המרכז הקדום של הסחר בלבונה היה כנראה העיר האבודה אובר שלעתים זוהתה עם האתר "אירם" בעומאן. אובר נתגלתה מחדש בתחילת שנות ה-90 של המאה ה-20 וכיום מתבצעות בה חפירות ארכאולוגיות. על הסחר במור ולבונה שלטו הנבטים, ולאורך הדרך שהובילו בה את השיירות, דרך הבשמים הקימו את עריהם. דרך הבשמים ועריה הוכרזו אתר מורשת עולמית על ידי אונסק"ו בשנת 2005.
הסחר בלבונה פסק סביב שנת 300 לספירה עקב עליית הנצרות, התפשטות המדבר שהקשתה על חציית השיירות ופשיטות של פרתים.
[עריכה]השימוש בלבונה
השימוש העיקרי בלבונה הוא בפולחן הדתי. על פי הרודוטוס נהגו בבבל לשרוף לבונה בשווי של 1,000 כיכר־כסף בחג לכבוד האל מרדוך. הכהנים במצרים העתיקה נהגו להקטיר לבונה במקדשי האלים, והסינים וההודים משתמשים בה עד היום.
ברפואה העממית משתמשים בלבונה בחבישה של פצעים וכיבים, כתרופה נגד הכשות נחשים ועקרבים ולמחלות של דרכי הנשימה והעיכול. מחקר חדש של חוקרים ישראלים גילה שלצמח יש השפעה בהפחתת חרדה ודיכאון באופן שעדין לא מוכר למדע. משמש גם בתור תבלין ובתור סם מרפא הנקרא בשם "מסטיק ערבי" או "מסטיק תימני" ביחד עם שרף עץ האלה בגלל הדמיון הרב בין שניהם, שהם יחד יכולים לשמש בתור קטורת בצורתם הקשה. כמו כן השימוש בלבונה נפוץ אצל רקדנים (רקדני בלט בעיקר), והוא משמש כחומר נגד החלקה.
[עריכה]ביהדות
בפולחן הדתי:
קטורת - יחד עם המור, סוג נוסף של בושם, שימשה הלבונה כקטורת בפולחן הדתי ביהדות. כך למשל הצו בתורה המורה להשתמש ב"שֶׁמֶן, לַמָּאֹר; בְּשָׂמִים לְשֶׁמֶן הַמִּשְׁחָה, וְלִקְטֹרֶת הַסַּמִּים." (שמות כה' ו'). [3]
מנחה – כחלק מהקורבן " וְנֶפֶשׁ, כִּי-תַקְרִיב קָרְבַּן מִנְחָה לַה'--סֹלֶת, יִהְיֶה קָרְבָּנוֹ; וְיָצַק עָלֶיהָ שֶׁמֶן, וְנָתַן עָלֶיהָ לְבֹנָה" (ויקרא ב' א')[4].
לחם הפנים - הן שתים עשרה כיכרות הלחם שהיו מונחות על השולחן במשכן ובבית המקדש: "וְנָתַתָּ עַל-הַמַּעֲרֶכֶת, לְבֹנָה זַכָּה; וְהָיְתָה לַלֶּחֶם לְאַזְכָּרָה, אִשֶּׁה לַה'" (ויקרא כד' ז'.)
תמרוקים – " מִי זֹאת, עֹלָה מִן-הַמִּדְבָּר, כְּתִימְרוֹת, עָשָׁן: מְקֻטֶּרֶת מֹר וּלְבוֹנָה, מִכֹּל אַבְקַת רוֹכֵל" (שיר השירים ג' ו').
[עריכה]בנצרות
הלבונה מוזכרת בברית החדשה בין המתנות שחילקו שלושת האמגושים (חכמי המזרח) לישו "וַיָּבֹאוּ הַבַּיְתָה וַיִּרְאוּ אֶת־הַיֶּלֶד עִם־מִרְיָם אִמּוֹ וַיִּפְּלוּ וַיִּשְׁתַּחֲווּ־לוֹ וַיִּפְתְּחוּ אֶת־אֹצְרֹתֵיהֶם וַיַּקְרִיבוּ לוֹ מִנְחָה זָהָב וּלְבוֹנָה וָמֹר" [5]. בתחילה התייחסה הכנסייה הקתולית להקטרת הלבונה כאל סממן פגאני ואסרה על הקטורת בייחוד משום שהנוצרים הנרדפים נדרשו להקטיר קטורת לפני דמות הקיסר כדי להוכיח את נאמנותם. אבל כשאירופה הפכה בהדרגה לנוצרית החלו גם אצל הקתולים להשתמש בקטורת ומשערים כי הכנסייה החלה להשתמש בלבונה כחלק מהפולחן הדתי החל מהמאה ה-4 לספירה.
[עריכה]ראו גם
שרף
מור
ענבר
נבטים
מסטיקא
גומי ערבי
[עריכה]קישורים חיצוניים
קישורים בשפה העברית:
רן שפירא, חומר טוב, לבונה, באתר הארץ, 22/06/2008
צמח הלבונה נוגד דיכאון וחרדה ערוץ 7
קישורים בשפה האנגלית:
על נתיב הלבונה המגזין סמית'סוניאן אוקטובר 1998.
אטלנטיס בחולות מגזין ארכאולוגיה מאי/יוני 1997.
תבלינים טעמים אקזוטיים ותרופות מתוך תערוכת של הספרייה הרפואית של UCLA
אונסק"ו נתיב הלבונה מחוז דופר עומאן.
[עריכה]הערות שוליים
^ "עַד שֶׁיָּפוּחַ הַיּוֹם, וְנָסוּ הַצְּלָלִים--אֵלֶךְ לִי אֶל-הַר הַמּוֹר, וְאֶל-גִּבְעַת הַלְּבוֹנָה" שיר השירים ד' ו'
^ המכונה במקרא שְבָא – " לָמָּה-זֶּה לִי לְבוֹנָה מִשְּׁבָא תָבוֹא" ירמיהו פרק ו' כ'
^ ובמקום אחר :"וַיֹּאמֶר יְהוָה אֶל-מֹשֶׁה קַח-לְךָ סַמִּים, נָטָף וּשְׁחֵלֶת וְחֶלְבְּנָה, סַמִּים, וּלְבֹנָה זַכָּה: בַּד בְּבַד, יִהְיֶה. לה וְעָשִׂיתָ אֹתָהּ קְטֹרֶת, רֹקַח מַעֲשֵׂה רוֹקֵחַ, מְמֻלָּח, טָהוֹר קֹדֶשׁ." (שמות ל' לד').
^ ובאותו פרק "וְאִם-תַּקְרִיב מִנְחַת בִּכּוּרִים, לַה'--אָבִיב קָלוּי בָּאֵשׁ, גֶּרֶשׂ כַּרְמֶל, תַּקְרִיב, אֵת מִנְחַת בִּכּוּרֶיךָ. וְנָתַתָּ עָלֶיהָ שֶׁמֶן, וְשַׂמְתָּ עָלֶיהָ לְבֹנָה; מִנְחָה, הִוא" (פסוקים יד-טו)
^ הבשורה על פי מתי פרק ב' י"א
קטגוריות: בשמיםתבליניםשרפים
واژه های همانند
هیچ واژه ای همانند واژه مورد نظر شما پیدا نشد.