عبد الحسین زرین کوب

دکتر عبدالحسین زرین کوب در اواخر اسفند

۱۳۰۱ هجری شمسی در

بروجرد چشم به جهان ګشود ، تحصیلات

ابتدایی و متوسطه را در بروجرد به پایان

رسانید . پس از پایان تحصیلات متوسطه به

دبیری در دبیرستانهای بروجرد پرداخت و در

سال ۱۳۲۷ لیسانس خود را از دانشکده

ادبیات دانشګاه تهران دریافت کرد . سپس

وارد دوره ی دکتری ادبیات شد که سر انجام

در سال ۱۳۳۴ موفق به اخذ درجه ی دکتر ی

از دانشګاه تهران شد . دکتر زرین کوب از سال

۱۳۴۱ به بعد در فواصل تدریس در دانشګاه

تهران در دانشګاههای هند ، پاکستان ، آکسفورد

انګلستان ، سوربن ، پرینستون و .... به تدریس

پرداخت . در ضمن این فعالیتها ، به علم ملل و

نحل و مباحث مربوطه به کلام ، نقد ادبی و

تاریخ علاقه یافت و آثار ارزشمندی در این زمینه

تالیف کرد .

دکتر زرین کوب در سالهای اخیر بیشتر اوقات

خود را به مطالعه و تحقیق و تدریس مباحثی

در عرفان ، ادیان و تاریخ ګذرانده است و با دانشمندان

و استادانی چون ملک‏الشعرای بهار، عباس اقبال، ابراهیم

پورداود، سعید نفیسی، محیط طباطبایی، مدرس رضوی،

جلال همایی و دیگران که دکه‏ها میعادگاهشان بود، ذوق‏ها

می‏کرد و لذت‏ها می‏برد.



دهها کتاب و صد ها مقاله حاصل تحقیقات

ارزشمند اين دانشمند بزرګ قرن حاضر در

طی پنجاه سال ګذشته بوده است .



برخی از کتب منتشر شده ی دکتر زرین کوب :





دو قرن سکوت

از کوچه رندان

آشنایی با نقد ادبی

پیر ګنجه در جستجوی نا کجا آباد

روزګاران

شعله ی طور

پله پله تا ملاقات خدا

با کاروان حله

حدیث خوش سعدی

بحر در کوزه

سر نی ( نقد و شرح تحلیلی و تطبیقی مثنوی )



از این استاد فقید دکتر زرین کوب هم یاد داشتهایی

چاپ نشده که از آنها می توان در باره ی زندګی

و اندیشه ی فردوسی ، زندګی کوروش کبیر ،

نردبان شکسته را نام برد .



استاد زرین کوب به سعدی و شعر و نثر و

غزلش عشق می ورزید . او علاقه فراوان داشت

تا در مورد این نابغه ی پارس کتابی انتقادی و

کامل در باره ی نبوغ درخشان این شاعر بزرګ

ایرانی بنویسد . اما متاسفانه چنین مجالی نیافت .

دکتر زرین‏کوب دارای شوقی وافر به آموختن و دریافتن، همتی

بی‏وقفه به پژوهش و نمایاندن، قلمی توانا و نکته‏پرداز در نوشتن و

باز نمودن، طبعی شیوا و گزیده‏گو در سخن‏سرایی (شعر) ، بصیرتی

گسترده در دست‏یابی به منابع و مآخذ، بالاخره زبانی مسلّط و قدرتی

کم‏مانند در تلفیق و آمیختن منطقی مطالب و عرضه کردن آنها به طور

وسیع به قصد بهره‏بری عموم بود.

فهرست تألیفاتِ او (کتاب‏ها) بر اساس تنوع موضوعی و ذکر سال چاپ

هر یک به ترتیب سنواتی چنین است که می‏آورم و به ذکر نخستین چاپ

از هر یک از آنها اکتفا می‏شود. بعضی از کتاب‏های او به چاپ‏های متعدد

رسیده است.

نقد ادبی و تاریخ ادبیات فارسی
۱۳۲۳ - فلسفه شعر (چاپ بروجرد)
۱۳۳۸ - نقد ادبی
۱۳۴۳ - با کاروان حله
۱۳۴۶ - شعر بی دروغ، شعر بی‏نقاب
۱۳۴۹ - از کوچه رندان
۱۳۶۳ - سیری در شعر فارسی
۱۳۶۴ - سرّ نی
۱۳۶۶ - بحر در کوزه
۱۳۷۰ - پله پله تا ملاقات خدا
۱۳۷۲ - پیر گنجه، در جستجوی ناکجاآباد
۱۳۷۲ - آشنایی با نقد ادبی
۱۳۷۵ - از گذشته ادبی ایران
۱۳۷۷ - از نی‏نامه (برگزیده مثنوی معنوی) با همکاری قمرِ آریان
تاریخ ایران :
۱۳۳۰ - دو قرن سکوت
۱۳۴۳ - تاریخ ایران بعد از اسلام
۱۳۵۴ - فتح عرب در ایران (به زبان انگلیسی در تاریخ ایران کمبریج)
۱۳۶۴ - تاریخ مردم ایران (دو جلد)
۱۳۷۳ - روزگاران ایران
۱۳۷۵ - دنباله روزگاران ایران
۱۳۷۵ - روزگاران دیگر
تاریخ اسلام :
۱۳۴۶ - بامداد اسلام
۱۳۴۸ - کارنامه اسلام
اندیشه (تصوف، کلام، اخلاق، فلسفه) :
۱۳۴۲ - ارزش میراث صوفیه
۱۳۵۳ - فرار از مدرسه
۱۳۵۷ - جستجو در تصوف ایران
۱۳۶۲ - دنباله جستجو در تصوف
۱۳۶۹ - در قلمرو وجدان
۱۳۷۷ - شعله طور (درباره زندگی و اندیشه حلاّج)
ترجمه ها :
۱۳۲۶ - بنیاد شعر فارسی (از ج. دارمستتر)
۱۳۲۸ - ادبیات فرانسه در قرون وسطی (از سلسله «چه می‏دانم؟»)
۱۳۲۸ - ادبیات فرانسه در دروه رنسانس (از سلسله «چه می‏دانم؟»)
۱۳۲۹ - متافیزیک (از فیلیسین شاله)
۱۳۳۲- شرح قصیده ترسائیه خاقانی (از ولادیمیر مینورسکی)
۱۳۳۷ - فن شعر ارسطو
۱۳۵۷ - ارسطو و فن شعر
مجموعه مقالات :
۱۳۵۱ - یادداشت‏ها و اندیشه‏ها
۱۳۵۳ - نه شرقی نه غربی، انسانی
۱۳۵۶ - از چیزهای دیگر
۱۳۶۳ - با کاروان اندیشه
۱۳۶۵ - دفتر ایام
۱۳۶۸ - نقش بر آب
۱۳۷۶ - حکایت همچنان باقی
نوشته‏های ادبی و تاریخ‏نگاری :

۱۳۴۷ - تک درخت (رساله‏ای است)
۱۳۵۴ - تاریخ در ترازو
درسی :
۱۳۳۵ - قرائت فارسی (سه جلد)
۱۳۵۸ - نقد ادبی (با حمید زرین‏کوب)