اجازه ویرایش برای همه اعضا

مشتری برجیس زاوش هرمز اورمزد

نویسه گردانی: MŠTRY BRJYS ZʼWŠ HRMZ ʼWRMZD
مُشتَری[۷] یا هُرمُز[۸] یا اورمزد یا برجیس یا زاوش بزرگ‌ترین سیاره سامانه خورشیدی است. از نظر فاصله از خورشید، مشتری پنجمین سیاره بعد از تیر و ناهید و زمین و بهرام است.
محتویات [نمایش]
نگاه کلی [ویرایش]

معمولا مشتری چهارمین شی درخشان آسمان می‌باشد (بعد از خورشید، ماه و ناهید) اگرچه گهگاه مریخ درخشان‌تر به‌نظر می‌آید.
جرم مشتری ۲٫۵ بار از مجموع جرم سیارات سامانه خورشیدی بیش‌تر است. جرم مشتری ۳۱۸ بار بیش‌تر از جرم زمین است. قطر آن ۱۱ برابر قطر زمین است. مشتری می‌تواند ۱۳۰۰ زمین را درخود جای دهد. میانگین فاصله آن از خورشید در حدود ۷۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار کیلومتر می‌باشد یعنی بیشتر از ۵ برابر فاصله زمین از خورشید. ستاره‌شناسان با تلسکوپهای مستقر در زمین و ماهوارههائی که در مدار زمین می‌گردند به مطالعه مشتری می‌پردازند. ایالات متحده تا کنون ۶ فضاپیمای بدون سرنشین را به مشتری فرستاده‌است. در ژوئیه ۱۹۹۴، هنگامی که ۲۱ تکه از دنباله دار شومیکر-لوی ۹ با اتمسفر مشتری برخورد نمود ستاره‌شناسان شاهد رویدادی بسیار تماشائی بودند. این برخورد باعث انفجارهای مهیبی شد که بعضی از آن‌ها قطری بزرگتر از قطر زمین داشت.
ویژگی‌های فیزیکی [ویرایش]

مشتری گوی غول پیکری از مخلوط گاز و مایع است و احتمالا مقداری سطح جامد دارد. سطح سیاره از ابرهای ضخیم زرد، قرمز، قهوه‌ای و سفید رنگ پوشیده شده‌است. مناطق روشن رنگی «ناحیه» و قسمتهای تاریک تر «كمربند» نامیده می‌شوند. کمربندها و ناحیه‌ها به موازات استوای سیاره قرار دارند. مچنین مشتری دارای جاذبه بسیار قوی نیز می باشد.
مدار و چرخش [ویرایش]

هرمز در یک مدار کمی بیضی‌گون به دور خورشید می‌چرخد. هر دور ۱۲ سال زمینی طول می‌کشد. همچنان که سیاره به دور خورشید می‌گردد، به دور محور فرضی خود نیز می‌گردد. چرخش هرمز به دور خود سریع‌تر از هر سیارهٔ دیگری در سامانهٔ خورشیدی است؛ تنها ۹ ساعت و ۵۶ دقیقه کافی است تا هرمز یک بار به دور خود بچرخد. (مقایسه کنید با چرخش ۲۴ ساعتهٔ زمین به دور خود)
برای اندازه‌گیری سرعت گردش سیارات گازی به دور خود، دانشمندان مجبورند روش‌های غیر مستقیم به کار ببرند. آن‌ها ابتدا سرعت متوسط چرخش ابرهای قابل مشاهده را اندازه‌گیری می‌نمایند. هرمز به قدر کافی امواج رادیویی ارسال می‌کند که به وسیله رادیو تلسکوپهای زمینی دریافت گردد. در حال حاضر دانشمندان از اندازه امواج برای محاسبه سرعت چرخش هرمز استفاده می‌نمایند. قدرت امواج، تحت تاثیر میدان مغناطیسی سیاره، در یک الگوی تکراریِ ۹ ساعت و ۵۶ دقیقه‌ای تغییر می‌کند؛ زیرا سرچشمهٔ میدان مغناطیسی، هسته سیاره می‌باشد. این تغییرات نشان دهندهٔ سرعت چرخش داخلی سیاره‌است. چرخش سریع هرمز باعث برآمدگی در استوا و پخی در قطب‌هایش می‌شود. قطر استوایی هرمز ۷ درصد بیشتر از قطر آن در راستای قطب‌هاست.
جرم و چگالی [ویرایش]



هم‌سنجی سیاره‌های منظومه خورشیدی با تعدادی از ستاره‌های مشهور:
الف:
زمین (۴) ← ناهید (۳) ← مریخ (۲) ← تیر (۱)
ب:
مشتری (۸) ← زحل (۷) ← اورانوس(۶) ← نپتون (۵) ← زمین (بدون شماره)
پ:
شباهنگ (۱۱) ← خورشید (۱۰) ← ولف ۳۵۹ (۹) ← مشتری (بدون شماره)
ت:
دبران (۱۴) ← نگهبان شمال (۱۳) ← رأس پیکر پسین (۱۲) ← شباهنگ (بدون شماره)
ث:
ابط‌الجوزا (۱۷) ←قلب عقرب (۱۶) ← پای شکارچی (۱۵) ← دبران (بدون شماره)
ج:
وی‌وای سگ بزرگ (۲۰) ←وی‌وی قیفاووس (۱۹) ← مو قیفاووس (۱۸) ← ابط‌الجوزا (بدون شماره)
هرمز از هر سیاره دیگری در سامانه خورشیدی سنگین‌تر است. جرم آن ۳۱۸ بار بیش تر از زمین می‌باشد ولی با وجود جرم زیاد، نسبتا دارای چگالی کمی می‌باشد. متوسط چگالی آن ۱٫۳ گرم در سانتیمترمکعب می‌باشد یعنی اندکی بیشتر از چگالی آب. چگالی مشتری در حدود یک چهارم چگالی زمین می‌باشد زیرا سیاره به صورت عمده از عناصر سبک هیدروژن و هلیوم تشکیل شده‌است. از سوی دیگر زمین عمدتا از عناصر سنگین آهنی و سنگی تشکیل شده‌است. عناصر شیمیائی سازنده مشتری بیش تر شبیه خورشید می‌باشد تا زمین. احتمالا مشتری دارای هسته‌ای از عناصر سنگین می‌باشد. هسته احتمالا ترکیبی مشابه هسته زمین اما ۲۰ تا ۳۰ برابر سنگین‌تر می‌باشد..
نیروی گرانش در سطح سیاره ۲٫۴ برابر بیش تر از سطح زمین می‌باشد. یعنی شئی که روی زمین ۱۰۰ نیوتون وزن دارد، در روی هرمز وزنی برابر با ۲۴۰ نیوتون خواهد داشت. جو هرمز تشکیل شده‌است از ۸۶ درصد هیدروژن ۱۴ درصد هلیوم و مقدار ناچیزی متان، آمونیاک، فسفین، آب، استلین، اتان، ژرمانیم و مونو اکسید کربن. درصد هیدروژن بر پایه تعداد مولکول‌های موجود در جو می‌باشد تا جرم کلی آنها.
این سیاره از لایه‌های رنگی از ابرها در ارتفاعات مختلف تشکیل شده‌است. مرتفع‌ترین ابرهای سفید از کریستالهای منجمد آمونیاک تشکیل شده‌اند. قسمتهای تاریک‌تر و ابرهای کم ارتفاع‌تر در کمربندها واقع شده‌اند. پایین‌ترین سطحی را که می‌توان مشاهده کرد ابرهای آبی رنگ تشکیل داده‌اند. دانشمندان انتظار کشف ابرهای آب‌دار را در ۷۰ کیلومتری سطح زیرین ابرهای آمونیاکی دارند. هر چند که تاکنون چنین سطحی کشف نشده‌است.
لکه سرخ بزرگ [ویرایش]

بارزترین جلوه سطح هرمز لکه سرخ بزرگ آن می‌باشد که توده گاز چرخانی است که شباهت به گردباد دارد. قطر این لکه سه برابر قطر زمین است. رنگ لکه معمولاً از قرمز آجری به قهوه‌ای کمرنگ تغییر می‌کند و گاه این لکه کاملا محو می‌گردد. رنگ آن احتمالا ناشی از مقدار کم فسفر و گوگرد در کریستال‌های آمونیاک می‌باشد. سرعت چرخش لکه در لبه آن در حدود ۳۶۰ کیلومتر در ساعت است. این لکه در فاصله یکسانی از استوا به آرامی از شرق به غرب حرکت می‌کند. ناحیه‌ها و کمربندها و لکه بزرگ بسیار پایدار و مشابه سیستم چرخش زمین می‌باشد. از زمانی که رابرت هوک در سال ۱۶۶۴ این لکه را کشف کرد, این خصوصیات تغییرات چندانی نداده‌اند.
دما [ویرایش]

دمای هوا در ابرهای بالائی هرمز در حدود ۱۴۵- درجه سانتی‌گراد می‌باشد. اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهد که دمای مشتری با افزایش عمق در زیر ابرها افزایش می‌یابد. دمای هوا در سطحی که فشار اتمسفر ۱۰ برابر زمین می‌باشد، به ۲۱ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. دانشمندان فکر می‌کنند که اگر مشتری دارای گونه‌ای از زیست باشد، حیات در این سطح ساکن خواهد بود، چنین حیاتی در گاز خواهد بود زیرا در این سطح هیچ قسمت جامدی وجود ندارد. دانشمندان تا کنون هیچ مدرکی از حیات برروی مشتری نیافته‌اند. نزدیک مرکز سیاره دما بسیار بیشتر می‌باشد. دمای هسته در حدود ۲۴ هزار درجه، یعنی داغ‌تر از سطح خورشید می‌باشد. ستاره‌شناسان عقیده دارند که خورشید، سیارات و دیگر اجسام منظومه خورشیدی از چرخش ابرهائی از گاز و غبار شکل گرفته‌اند. جاذبه گازی و ذرات غبار آنها را به صورت ابرهای ضخیم گوی مانند از مواد در آورد در حدود ۴،۵ میلیارد سال پیش مواد به هم فشرده شدند تا اجسام متعدد سامانه خورشیدی به وجود آمدند. فشردگی مواد تولید گرما نمود. گرمای بسیاری هنگامی که مشتری شکل گرفت تولید شد.
میدان مغناطیسی [ویرایش]

هرمز نیز همانند زمین و اکثر سیارات، مانند یک آهنربای بزرگ عمل می‌کند. میدان مغناطیسی هرمز ۱۴ بار قوی‌تر از زمین می‌باشد. بر طبق اندازه‌گیری‌های گرفته شده توسط فضاپیماها، میدان معناطیسی مشتری قوی‌ترین در سامانه خورشیدی می‌باشد (به جز لکه‌های خورشیدی و ناحیه‌های کوچکی از سطح خورشید). دانشمندان به طور کامل از چگونگی تولید میدان مغناطیسی آگاه نیستند هر چند که احتمال می‌دهند که حرکت هیدروژن فلزی داخل هسته سیاره تولید میدان می‌نماید. میدان مغناطیسی مشتری بسیار قوی تر از میدان مغناطیسی زمین می‌باشد زیرا هرمز بسیار بزرگ تر و با سرعت بیشتری به دور خود می‌گردد. میدان مغناطیسی مشتری الکترون‌ها و پروتون‌ها و دیگر ذرات دارای بار الکتریکی را در کمربند پرتوافشان (رادیواکتیو) که در اطراف سیاره قراردارد به دام می‌اندازد. این ذرات بسیار قدرتمند می‌باشند به طوری که می‌توانند به ابزارهای فضاپیماهایی که نزدیک سیاره شده‌اند آسیب برساند. در داخل ناحیه‌ای از فضا که مغناط‌کره نامیده می‌شود میدان مغناطیسی مشتری همانند یک زره عمل می‌کند. این زره سیاره را از بادهای خورشیدی و ذرات پر انرژی متوالی که از خورشید می‌آیند محافظت می‌نماید. اغلب این ذرات الکترونها و پروتونهائی هستند که با سرعت ۵۰۰ کیلومتر در ثانیه حرکت می‌کنند. میدان، ذرات الکتریکی باردار شده را در کمربند رادیواکتیو به دام می‌اندازد مرکز تله مغناط‌کره نزدیک قطبهای میدان مغناطیسی می‌باشد. در آن قسمت از سیاره که از خورشید دور می‌باشد مغناط‌کره به صورت دنباله‌ای عظیم در فضا کشیده می‌شود که دنباله مگنتو نامیده می‌شود. طول این دنباله ۷۰۰ میلیون کیلومتر می‌باشد. امواج رادیویی که از مشتری به رادیو تلسکوپهای زمینی می‌رسند دو نوع می‌باشند فورانهای انرژی و تابش‌های پی‌درپی. فورانهای نیرومند هنگامی رخ می‌دهند که آیو، نزدیک‌ترین ماه هرمز و چهارمین آنها از میان مرکز مغناطیسی سیاره گذر می‌نماید. تابش‌های پی در پی از سطح هرمز و هم‌چنین ذرات پر انرژی کمربند رادیواکتیو مشتری می‌آیند.
قمرها [ویرایش]

نوشتار اصلی: فهرست ماه‌های مشتری

هرمز حداقل دارای ۶۳ ماه‌است که ۱۶ ماه آن قطری بیش از ۱۰ کیلومتر دارند. چهار ماه از بزرگترین ماه‌های هرمز به ترتیب فاصله از این سیاره عبارتند از: آیو، اروپا، گانیمد و کالیستو. این چهار ماهک را قمرهای گالیله‌ای می‌نامند زیرا ستاره‌شناس ایتالیایی گالیله آنها را در سال ۱۶۱۰ به وسیله اولین تلسکوپ کشف کرد. آیو دارای آتشفشانهای فعال بسیاری می‌باشد. هر فوران گازی آن دارای گوگرد می‌باشد. رنگ زرد نارنجی سطح آیو احتمالا از مقدار بسیار زیاد گوگرد جامد که در سطح سیاره انباشته شده می‌باشد. اروپا کوچکترین ماه گالیله‌ای می‌باشد با قطری برابر با ۳ هزار و ۱۳۰ کیلومتر. اروپا دارای سطحی از یخ صاف و ترک خورده می‌باشد.
بزرگترین ماه گالیله‌ای گانیمد با قطری برابر با ۵۲۶۸ کیلومتر است. گانیمد بزرگتر از سیاره تیر می‌باشد. کالیستو با قطری برابر با ۴۸۰۶ کیلومتر اندکی کوچکتر از تیر می‌باشد. به نظر می‌آید کالیستو و گانیمند از یخ و اندکی مواد سنگی ساخته شده باشند. هر دوماهک دارای دهانه‌های بسیاری می‌باشند. بقیه ماهکهای مشتری بسیار کوجکتر از ماهکهای گالیله‌ای هستند. امالیتا و هیمالایا دو ماهک بزرگ بعدی می‌باشند. امالیتا به شکل سیب زمینی می‌باشد با قطری برابر با ۲۶۲ کیلومتر. قطر هیمالیا برابر با ۱۷۰ کیلومتر می‌باشد. بیشتر ماههای باقیمانده مشتری با تلسکوپ‌های بزرگ زمینی کشف شده‌اند. دانشمندان متیس و اداریستا را در سال ۱۹۷۹ با مطالعه عکسهائی که فضاپیمای ویجر گرفته بود کشف کردند.
نوشتار اصلی: حلقه‌های مشتری
هرمز دارای سه حلقه باریک در اطراف استوای خود می‌باشد. این حلقه‌ها بسیار کم‌نورتر از حلقه‌های کیوان می‌باشند. به نظر می‌آید حلقه‌های هرمز عمدتا از ذرات ریز غبار ساخته شده باشند. حلقه اصلی درحدود ۳۰ کیلومتر ضخامت و بیش‌تر از ۶۴۰۰ کیلومتر عرض دارد. مدار امالیتا درون حلقه قرار می‌گیرد.


دانشمندان دانشگاه مریلند و مؤسسهٔ ماکس‌پلانک، راز دیرین علت بی‌هنجاری‌های حلقه‌های نازک هرمز را دریافته‌اند. در پژوهش منتشر شده در نسخهٔ ۱۲ اردیبهشت مجلهٔ نیچر (Nature)، دانشمندان گسترش اندک بیرونی‌ترین حلقه به خارج از مدار تبه، یکی از اقمار مشتری، را گزارش دادند و دیگر دانشمندان انحراف‌هایی را در مدل پذیرفته شده شکل گیری حلقه‌ها مشاهده کردند؛ بنا بر این مدل، از برهمکنش سایه و نور خورشید بر روی ذرات غبار، حلقه‌ها تشکیل می‌شوند. داگلاس هامیلتون، استاد ستاره‌شناسی دانشگاه مریلند گفت: "معلوم می‌شود که محدودهٔ افزایش حلقهٔ بیرونی و دیگر رفتارهای عجیب در حلقه‌های هرمز در هالهٔ ابهامند." "همچنان که حلقه‌ها به دور سیاره می‌چرخند، ذرات غبار داخل حلقه‌ها هنگام گذر از میان سایهٔ سیاره به طور متناوب بارگیری و تخلیه بار می‌شوند. میدان مغناطیسی قوی سیاره بر این تغییرات منظم بارهای الکتریکی ذرات غبار اثر می‌گذارد. در نتیجه ذرات کوچک غبار به خارج از مرز بیرونی حلقهٔ مورد نظر سوق داده می‌شوند و حتی ذرات بسیار کوچک میل مداری یا جهت مداری خود را نسبت به سیاره تغییر می‌دهند." هامیلتون و هارالد کروگر، دستیار نویسندهٔ آلمانی برای اولین بار اطلاعات برخوردی جدید در مورد اندازهٔ ذرات غبار و سرعتشان و جهت‌های مداری آن‌ها را که فضاپیمای گالیله در طول سفرش از حلقه‌های مشتری در سال ۱۳۸۲-۱۳۸۱ دریافت کرده بود، مطالعه کردند. کروگر مجموعه اطلاعات جدید را بررسی کرد و هامیلتون مدل‌های رایانه‌ای دقیقی را ایجاد کرد که با غبار و اطلاعات تصویری روی حلقه‌های هرمز هماهنگ بود و خروج از مرکز مشاهده شده را توضیح می‌داد. کروگر گفت: "با مدل خود می‌توانیم تمام ساختارهای ضروری حلقه غباری مشاهده شده را توضیح دهیم." بر طبق نظر هامیلتون، سازوکارهای مشخص شده در این مدل، حلقه‌های هر سیاره‌ای در هر سامانهٔ ستاره‌ای را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ولی این اثرات ممکن است بدین گونه که در مشتری است، آشکار نشود. هامیلتون گفت: "ذرات یخی در حلقه‌های معروف کیوان خیلی بزرگ‌تر و سنگین‌تر از آن هستند که به طور قابل ملاحظه‌ای با این روند شکل گیرند، به همین دلیل بی‌هنجاری‌های مشابه در آن‌جا مشاهده نمی‌شود." "یافته‌های ما بر طبق اثرات سایه ممکن است جنبه‌هایی از شکل گیری سیاره‌ای را روشن کند. زیرا ذرات غبار باردار باید به صورت توده‌های بزرگ‌تر ترکیب شوند، تا این که در نهایت سیارات و ماه‌ها شکل گیرند." غباری که حلقه‌های کم رنگ هرمز را تشکیل می‌دهد، در زمانی که ذرات باقی مانده در فضا به صورت ماه‌های داخلی کوچک به ترتیب از نزدیک‌ترین تا دورترین: آدراستیا، متیس، آمالتیا و تبه فروپاشی کردند، شکل گرفتند.
این غبار به صورت یک حلقهٔ اصلی، یک هالهٔ میانی و دو حلقهٔ کم رنگ‌تر با فاصلهٔ بیشتر مرتب شده‌است. حلقه‌ها بیشتر در مدارهای این چهار ماه محدود شده‌اند. ولی برجستگی اندک و آشکار گسترش غبار به سوی خارج از مدار تبه تا این زمان دانشمندان را شگفت زده کرده‌است.
دانشمند ایتالیایی گالیله اولین کسی بود که اقمار مشتری را کشف کرد. نخستین بار گالیله چهار تا از بزرگ‌ترین قمرهای سیاره را در سال ۹۸۹ هجری خورشیدی مشاهده کرد. در۱۶ آذر ۱۳۷۴، فضاپیمای گالیله متعلق به ناسا به مشتری رسید و اولین مدار از ۳۵ مدار دور سیاره را آغاز کرد. در بیشتر از هفت سال، این فضاپیما ۱۴۰۰۰ تصویر از هرمز و ماه‌ها و حلقه‌های آن گرفت. در ۳۰ شهریور ۱۳۸۲ فضاپیمای گالیله در یک فرود قابل کنترل قرار داده شد تا ماموریت خود را با سقوط در جو هرمز خاتمه دهد. علاوه بر ابزارهای عکسبرداری، فضاپیما یک آشکارساز غبار بسیار حساس حمل می‌کرد که هزاران برخورد از ذرات غبار مسیرش به سوی حلقهٔ هرمز در سال ۸۲-۱۳۸۱ را ثبت کرد. یکی از کشف‌های جدید فضاپیمای گالیله گسترش تبه بود.[۹]
برخورد دنباله دار شومیکر-لوی ۹ [ویرایش]

در مارس ۱۹۹۳ سه ستاره‌شناس به نام‌های یوجین شومیکر، کارولین شومیکر و دیوید اچ لوی یک دنباله‌دار را نزدیک مشتری کشف نمودند. این دنباله‌دار بعدها شومیکر-لوی ۹ نام گرفت. به علت جاذبه مشتری دنباله‌دار به سوی مشتری کشیده شد. هنگامی که دنباله‌دار کشف شد به ۲۱ تکه شکسته شده بود احتمالا هنگامی که به سیاره نزدیک شده بود در اثر گرانش سیاره متلاشی شده بود محاسبات بر مبنای مکان و سرعت دنباله دار نشان داد که در ژوئیه ۱۹۹۴ تکه‌های دنباله‌دار با اتمسفر مشتری برخورد خواهند نمود. دانشمندان امیدوار بودند که اطلاعات زیادی از اثرات برخورد دنباله‌دار و سیاره به دست بیاورد. ستاره‌شناسان تلسکوپهای بزرگ و مهم روی زمین را در تاریخ پیش بینی شده به سوی مشتری نشانه روی کردند.
دانشمندان همچنین هرمز را به وسیله تلسکوپ قذرتمند هابل و فضاپیمای گالیله که در راه خود به سوی مشتری بود مشاهده می‌نمودند. تکه‌ها به پشت مشتری که از زمین و تلسکوپ هابل قابل مشاهده نبود برخورد نمود اما چرخش مشتری باعث می‌شد که بعد از نیم ساعت اثر برخورد قابل مشاهد باشد.دانشمندان حدس می‌زدند که بزرگترین قطعه‌ها قطری برابر با۵/-۴ کیلومتر راداشته باشند.
برخورد به طور مستقیم توسط فضاپیمای گالیله که درفاصله ۲۴۰ میلیون کیلومتری سیاره قرار داشت قابت مشاهده بود اما بدیل ریسک از کار افتادن دستگاه‌های فضاپیما و از دست دادن هدف اصلی ماموریت داده‌ها ثبت و ارسال نگردید. برخورد باعث انفجارهای عظیمی گردید احتمالا به علت فشار و گرم شدن و پخش شدن اتمسفر گازی سیاره.اگر برخوردی اینچنینی با زمین رخ می‌داد در اثر گرد و غبار ناشی از ان و سرد شدن زمین احتمالا زیست بر روی زمین از بین می‌رفت.
ماموریت‌ها به هرمز [ویرایش]

تاکنون چندین فضاپیمای سازمان‌های فضایی آمریکا و اروپا به هرمز سفر کرده یا از کنار آن گذشته‌اند:
پایونیر ۱۰ (۱۹۷۳)
پایونیر ۱۱ (۱۹۷۴)
وویجر ۱ (۱۹۷۹)
وویجر ۲ (۱۹۷۹)
اولیس (۱۹۹۲ و ۲۰۰۴)
گالیله (۱۹۹۵)
کاسینی-هویگنس (۲۰۰۰)
نیوهورایزنز (۲۰۰۷)
جونو (۲۰۱۶) [۱۰]
نام [ویرایش]

نام سیارات سامانه خورشیدی در پارسی از اسطوره‌های ایرانی سرچشمه می‌گیرد. اما نام اکثر سیارات سامانه خورشیدی در زبان‌های غربی از اسطوره‌های رومی و یونانی سرچشمه می‌گیرد. برای نام سیاره مشتری چندین صورت نوشتاری وجود دارد. که به سبب تبدیل از شکل گفتاری به شکل نوشتاری ناشی شده‌است. در فارسی این شکل‌ها تغییر یافته اهورامزدا می‌باشند. باید توجه کرد که صورتی بیش از سایرین رایج بوده و هست همان شکل مشتری است.
در زیر فهرستی از نام‌ها را که برگرفته از فرهنگ دهخداست مشاهده می‌کنید. (نام‌های پایانی غیر پارسی هستند.)
نام‌های پارسی:
مشتری (هورمز)
زاوش
اهورامزدا
مشترید
ارمزد (اورمزد)
برجیس (؟)
مژدو آورسر (؟)
نام‌های عربی:
مشتری (از یونانی)
سعد اکبر
منتهی الارب
احور
خطیب فلک
قاضی فلک
نام‌های دیگر:
زئوس (زوس، زاوش، زواش، زوش) : یونانی
ژوپیتر: رومی( که خداوندان طبیعت هستند)
برهسپت : هندی
رووخسپی
برای آشنایی با برخی از شکل‌ها توضیح هر کدام را عینا از واژه‌نامه‌های دهخدا و معین در صفحه نامهای مشتری ذکر شده‌است. همچنین برای دیدن نام تمام سیارات در زبان‌های مختلف به این صفحهٔ ارزشمند [۱] مراجعه نمائید.
ادبیات [ویرایش]

رمان دنباله دار علمی تخیلی اودیسه، تالیف آرتور چارلز کلارک طی دوره سی و سه ساله ۱۹۶۴-۱۹۹۷ در مورد چند سفر تخیلی به ماه‌های این سیاره تالیف شده‌است. این رمان از بزرگترین آثار علمی تخیلی جهان بوده و منشاء ساخت فیلمهای سینمایی معروف از جمله ساخته کلاسیک استانلی کوبریک بوده‌است.
جستارهای وابسته [ویرایش]

جو مشتری
منابع [ویرایش]

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ مشتری (سیاره) موجود است.
↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Yeomans, ‎Donald K.. HORIZONS System. . NASA JPL, 2006-07-13. Retrieved on 2007-08-08. — At the site, go to the "web interface" then select "Ephemeris Type: ELEMENTS", "Target Body: Jupiter Barycenter" and "Center: Sun".
↑ Orbital elements refer to the barycenter of the Jupiter system, and are the instantaneous osculating values at the precise مبدأ (ستاره‌شناسی) epoch. Barycenter quantities are given because, in contrast to the planetary centre, they do not experience appreciable changes on a day-to-day basis from to the motion of the moons.
↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ Seidelmann, ‎P. Kenneth. Report of the IAU/IAGWorking Group on cartographic coordinates and rotational elements: 2006. Archinal, B. A.; A’hearn, M. F.; et.al.. . Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy 90 (2007): 155–180. Retrieved on 2007-08-28.
↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ Refers to the level of 1 bar atmospheric pressure
↑ NASA: Solar System Exploration: Planets: Jupiter: Facts & Figures
↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ Williams, ‎Dr. David R.. Jupiter Fact Sheet. . NASA, November 16 2004. Retrieved on 2007-08-08.
↑ واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی. معادل‌های لاتین صفحه ۱۲۰ "Jupiter"
↑ http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-5ee5b3d77fa54e0bab1b143483dca6d3-fa.html
↑ پایگاه خبری ماهنامه نجوم: حلقه هرمز از برهمکنش نور خورشید و سایه شکل می‌گیرد، سارا تربتیان، ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۷
↑ “Juno - Mission overview”. NASA. NASA, 26 Aug 2011. Retrieved 3 Jan 2012.
http://www.nasa.gov/worldbook/jupiter_worldbook.html
اودیسه دو. آرتور سی کلارک. رضا فاضل. سروش
[نهفتن]
ن • ب • و
منظومه شمسی

خورشید تیر ناهید زمین مریخ سرس مشتری زحل اورانوس نپتون پلوتو هائومیا ماکی‌ماکی اریس
قمر ماه ماه‌های مریخ ماه‌های مشتری ماه‌های زحل ماه‌های اورانوس ماه‌های نپتون ماه‌های پلوتو هائومیا دیسنومیا
حلقه سیاره‌ای حلقه‌های مشتری حلقه‌های زحل حلقه‌های اورانوس حلقه‌های نپتون
شهاب‌وارها ریزسیاره‌ها سیارک‌ها کمربند سیارک‌ها سنتوری جسم فرانپتونی کمربند کویپر دیسک فشرده دنباله‌دارها ابر اورت
جرم آسمانی ستاره سیاره سیاره کوتوله اجرام کوچک سامانه خورشیدی سامانه سیاره‌ای اجرام کوچک فهرست اجرام منظومه خورشیدی بر پایه اندازه فهرست سیارک‌ها درگاه:سامانه خورشیدی
پویشی در جهان بیکران (دکتر حسین سالاری) نجوم و فضانوردی
رده: مشتری (سیاره)

قس عربی

المشتری هو أضخم کواکب المجموعة الشمسیة. سمی بالمشتری لأنه یستشری فی سیره أی یَلِجُ ویمضی ویجدُ فیه بلا فتور ولا انکسار.[12] وکان المشتری معروفاً للفلکیین القدماء وارتبط بمیثولوجیا وأدیان العدید من الشعوب. وقد أطلق الرومان علیه اسم جوبیتر وهو إله السماء والبرق.[13] ویظهر المشتری من الأرض بسطوع کبیر فیبلغ قدره الظاهری −2.94 مما یجعله ثالث الأجرام تألقاً فی سماء اللیل بعد القمر والزهرة

المشتری خامس الکواکب بعداً عن الشمس وأکبر کواکب المجموعة الشمسیة.[14] وهو عملاق غازی وکتلته أقل بقلیل من 1/1000 من کتلة الشمس، لکنها تساوی ثلثی کتلة مجموع باقی کواکب المجموعة. ویضم تصنیف العمالقة الغازیة کل من زحل وأورانوس ونبتون إضافةً إلى المشتری. ویطلق على هذه الکواکب الأربعة اسم الکواکب الجوفیانیة.

یتکون المشتری بشکل رئیسی من الهیدروجین، ویشکل الهیلیوم أقل بقلیل من ربع کتلته. وفی الغالب یحتوی على نواة صخریة تتکون من عناصر أثقل. شکل المشتری کروی مفلطح بسبب سرعة دورانه الکبیرة. یظهر الغلاف الجوی الخارجی تمایزاً واضحاً لعدة نطاقات فی خطوط طول مختلفة. مما یؤدی إلى الاضطراب والعواصف على طول هذه الحدود. کما تتشکل نتیجة هذه إحدى المعالم الممیزة للمشتری وهی البقعة الحمراء العظیمة وهی عاصفة عملاقة معروفة على الأقل منذ القرن السابع عشر عندما تم رصدها لأول مرة بالمرقاب. یحیط بهذا الکوکب نظام حلقات خافت، وحقل مغناطیسی قوی. کما یوجد 63 قمراً تدور حوله، منهم أربعة أقمار کبیرة تدعى بأقمار غالیلیو وکانت قد اکتشفت من قبل غالیلو غالیلی سنة 1610. یملک أکبر هذه الأقمار غانیمید قطراً أکبر من قطر کوکب عطارد.

أرسلت عدة بعثات فلکیة لاستکشاف المشتری معظمها خلال بدایة برنامجی بیونیر وفویاجر وفیما بعد بواسطة مرکبة غالیلیو المداریة. وآخر مرکبة حلقت فوق المشتری کانت نیوهورایزونز سنة 2007. وقد استخدم هذا المسبار جاذبیة المشتری لتسریعه لمتابعة رحلته نحو بلوتو. تستهدف الرحلات المستقبلیة للمشتری والکواکب الجوفیانیة استکشاف احتمال وجود محیط سائل تحت الغطاء الجلیدی للقمر أوروبا.

محتویات [أخف]
1 البنیة
1.1 الترکیب
1.2 الکتلة
1.3 البنیة الداخلیة
2 الغلاف الجوی
2.1 طبقات الغیوم
2.2 البقعة الحمراء العظیمة ودوامات أخرى
3 حلقات المشتری
4 الغلاف المغناطیسی
5 المدار والدوران
6 الأقمار
6.1 أقمار غالیلیو
6.2 تصنیف الأقمار
7 الرصد
8 الاستکشافات
8.1 ما قبل المقراب
8.2 الرصد باستخدام المقرابات الأرضیة
8.3 الرصد باستخدام المقراب الکاشوفی
8.4 الاستکشاف بواسطة المرکبات الفضائیة
8.4.1 رحلات التحلیق
8.4.2 مهمة غالیلو
8.4.3 المهمات المستقبلیة
9 العلاقة مع النظام الشمسی
9.1 الاصطدامات
9.2 اصطدام یولیو 1994
9.3 اصطدام عام 2009
10 احتمالیة الحیاة
11 المیثولوجیا القدیمة
12 مصادر
13 المراجع
14 اقرأ أیضا
[عدل]البنیة

یتکون المشتری بشکل أساسی من مواد فی الحالة الغازیة والسائلة وهو أکبر الکواکب العملاقة فی المجموعة الشمسیة. یبلغ قطره عند خط الاستواء 142,984 کم وکثافته 1.326 غ/سم3 مما یجعله ثانی الکواکب الغازیة من حیث الکثافة بعد کوکب نبتون، مع العلم أن کثافته أقل من کثافة أی من الکواکب الصخریة الأربعة فی المجموعة الشمسیة.

[عدل]الترکیب
یتکون الغلاف الجوی العلوی للمشتری من حوالی 88–92% من الهیدروجین و 8–12% من الهیلیوم. وهذه النسبة هی نسبة حجمیة أو نسبة عدد مولات الجزیء. لکن بما أن کتلة ذرة الهیلیوم حوالی 3 أضعاف کتلة ذرة الهیدروجین، فإن النسبة تتغیر عند التعبیر عنها کنسبة مئویة کتلیة، لیصبح ترکیب المشتری حوالی 75% هیدروجین و24% هیلیوم والباقی عبارة عن مواد مختلفة. تحتوی الطبقة الداخلیة من الغلاف الجوی على مواد بکثافة أعلى وتکون النسبة الکتلیة لهذه المواد حوالی 71% هیدروجین و 24%هیلیوم و5% مواد مختلفة. یحتوی الغلاف الجوی على کمیات ضئیلة من المیثان وبخار الماء والأمونیا ومرکبات السیلیکون. وهناک أیضاً أثار للکربون والإیثان وکبریتید الهیدروجین والنیون والأکسجین والکبریت والفوسفین. أما الطبقة الأبعد من الغلاف الجوی فتحتوی على بلورات متجمدة من الأمونیا..[15][16] کما تبین من خلال الفحص بالأشعة تحت الحمراء والأشعة فوق البنفسجیة وجود أثار للبنزین ومرکبات هیدروکربونیة أخرى.[17]

تتطابق نسبة الهیدروجین والهیلیوم فی الغلاف الجوی بشکل کبیر مع ترکیب السدیم الشمسی الابتدائی وفق النموذج النظری. وتبلغ کمیة النیون فی الغلاف الجوی العلوی حوالی 20 جزءاً فی الملیون وتساوی هذه الکمیة عشر ماهو موجود فی الشمس.[18] کما أن الهیلیوم مستنفذ على الرغم من أن نسبته تساوی 80% مما تحویه الشمس، ویعتقد أن سبب استنفاذ الهیلیوم هو هطوله إلى داخل الکوکب.[19] أما ترکیز الغازات الخاملة فی المشتری فهی ما بین ضعفین إلى ثلاثة أضعاف مماهی علیه فی الشمس.

یعتقد بالاستناد إلى التحلیل الطیفی أن ترکیب زحل یشابه إلى حد کبیر ترکیب المشتری، فی حین أن ترکیب الکوکبین الغازیین الآخریین مختلف من حیث نسبة الهیدروجین-هیلیوم.[20] ومن الجدیر بملاحظته أن وفرة العناصر الأثقل فی الکواکب الأبعد من المشتری غیر واضحة تماماً بسبب النقص فی المسابیر الداخلة للغلاف الجوی لهذه الکواکب.

[عدل]الکتلة


مقارنة تقریبة بین الأرض والمشتری تظهر فیها البقعة الحمراء.
تبلغ کتلة المشتری ضغفی ونصف کتلة باقی کواکب المجموعة الشمسیة. ویقع مرکز الثقل الثنائی مع الشمس على بعد 1.068 نصف قطر شمسی من مرکز الشمس. وعلى الرغم من أن قطر المشتری أکبر بـ 11 مرة من قطر الأرض، إلا أن کثافته أقل. ویبلغ حجم المشتری حوالی 1,321 ضعفا من حجم الأرض ومع ذلک فإن کتلته أکبر بـ 318 مرة فقط من کتلة الأرض.[2][21] یبلغ نصف قطر المشتری حوالی عُشر نصف قطر الشمس[22] وکتلته حوالی 0.001 من کتلة الشمس وبذلک تکون الکثافة لکلا الجرمین متشابهة.[23] غالباً ما تستخدم کتلة المشتری مقیاساً لوصف کتل باقی الأجرام، وخصوصاً الکواکب الوقعة خارج المجموعة الشمسیة والأقزام البنیة. فعلى سبیل المثال تبلغ کتلة الکوکب HD 209458 b حوالی 0.69 کتلة مشتری بینما تبلغ کتلة کوروت-7ب 0.015 کتلة مشتری.[24]

یظهر النموذج النظری للمشتری، أنه فی حالة کان المشتری یملک کتلة أکبر مماهی علیه فإن ذلک سیؤدی إلى انکماشه.[25] فمن أجل تغیر قلیل فی کتلة المشتری فإن تغیر نصف القطر لن یکون ملحوظا حتى یصل إلى قیمة أکبر من 500 ضعف کتلة الأرض أو 1.6 من کتلة المشتری،[25] فإن داخل الکوکب سینضغط بشکل أکبر مماهو علیه بسبب زیادة تأثیر قوة الجاذبیة مما سیؤدی إلى تناقص حجم الکوکب على الرغم من الزیادة فی کثافة المادة. لذلک یعتقد أن القطر الکبیر للمشتری ناتج عن ترکیبه والتاریخ التطوری للکوکب. ومن شأن عملیة الانکماش أن تستمر الزیادة فی الکتل حتى یتم الوصول إلى نقطة الاشتعال النجمی کما هو الحال فی ارتفاع کتلة الأقزام البنیة والتی تبلغ کتلتها حوالی 50 ضعفا من کتلة المشتری.[26] ومن غیر المعروف فیما إذا کانت العملیات التی تؤدی إلى نشوء کواکب مثل المشتری مشابه لتلک العملیات التی تؤدی إلى نشوء أنظمة نجمیة متعددة.

وعلى الرغم من أن المشتری یحتاج إلى 75 ضعفا من کمیة الهیدروجین المتواجدة فیها لیبدأ فی عملیة حرقه واشتعاله، إلا أنه نصف قطر أصغر قزم أحمر أکبر بـ 30% فقط من کتلة المشتری.[27][28] ویبقى المشتری مع ذلک یصدر حرارة إلى الخارج أکثر مما یستقبل من الشمس، وکمیة الحرارة التی یصدرها داخل الکوکب تعادل کمیة الحرارة الکلیة التی یستقبلها من الشمس. وقد یرجع ذلک إلى آلیة کلفن هلمهولتز.[29].[30] کان المشتری عند تشکله أکثر حرارة وقطره یعادل ضعفی قطره الحالی.[31]

[عدل]البنیة الداخلیة


مقطع ربعی لکوکب المشتری یوضح البنیة الداخلیة له بنواة صخریة محاطة بطبقة من الهیدروجین المعدنی.
یعتقد أن المشتری یحتوی على نواة کثیفة تحوی على مزیج من العناصر. تحاط هذه النواة بطبقة من الهیدروجین المعدنی مع بعض الهیلیوم، وتتکون الطبقة الخارجیة فی الغالب من جزیئات الهیدروجین.[30] لکن ماتزال خلف هذه الخطوط العریضة معلومات غیر مؤکدة. فتوصف النواة غالباً على أنها نواة صخریة لکن لا تتوافر معلومات حول ترکیبها وکذلک خواص المواد ودرجات الحرارة والضغوط فی ذلک العمق. وقد أُقترح وجود للنواة فی سنة 1997 بسبب قیاسات الجاذبیة،[30] وأشرت هذه القیاسات على وجود کتلة تتراوح ما بین 12 إلى 45 مرة من کتلة الأرض، أو حوالی 3% إلى 15% من کتلة المشتری.[29][32] ویعتقد أن النواة کانت متواجدة على الأقل فی فترة من تاریخ المشتری، وقد أقترح نموذج التشکل أن البنیة الداخلیة تتألف من الصخور أو الجلید، وکانت کبیرة بمافیه الکفایة من أجل جذب الهیدروجین والهیلیوم من السدیم النجمی الأولی. ومن ثم تقلصت النواة بسبب تیارات الحمل للهیدروجین المعدنی السائل والممتزج مع النواة المنصهرة، لترفع مکونات النواة إلى طبقات أعلى من داخل الکوکب. على أی حال فإن قیاسات الجاذبیة المأخوذة حتى الآن لیست دقیقة بما فیه الکفایة، لذلک من الممکن أن تکون نواة المشتری متلاشیة الآن.[30][33]

یرتبط عدم الیقین من النموذج بسبب هامش الخطأ فی قیاسات البارامترات، ومن هذه البارامترات معاملات الدوران (J6) والتی تستخدم لقیاس عزم الجاذبیة الکوکبی، ونصف القطر الاستوائی للمشتری، ودرجة الحرارة عند الضغط 1 بار. من المخطط إطلاق مهمة جونو سنة 2011، ومن المتوقع لهذه المهمة أن تقترب من قیم هذه البارامترات. وبذلک سیتم إحراز تقدم حول مسألة نواة المشتری.[34]

تحاط النواة بطبقة من الهیدروجین المعدنی والتی تمتد إلى حوالی مسافة 78% من نصف قطر الکوکب.[29] وتتساقط قطرات من المطر المؤلف من الهیلیوم والنیون فی هذه الطبقة. وتوجد وفرة من هذین العنصرین فی الغلاف الجوی العلوی.[19][35]

وتتوضع طبقة من غاز الهیدروجین فوق الهیدروجین المعدنی، وتکون درجة الحرارة عند هذا العمق أعلى من الدرجة الحرجة وتساوی للهیدروجین 33 کلفن فقط.[36] وفی هذه الحالة لایمکن التمییز بین الحالة السائلة والغازیة ویسمى السائل فی هذه المرحلة بالسائل فوق الحرج. على أی حال من الأسهل معاملة الهیدروجین کغاز یمتد من الطبقات العلیا للغلاف الجوی إلى طبقات الغیوم على ارتفاع 1000 کم، وکسائل فی الطبقات الأدنى على الرغم من عدم وجود حدود فیزیائیة تفصل بینهما.[37][38]

تزداد درجة الحرارة والضغط باضطراد عند التوجه باتجاه النواة. ویعتقد أن الحرارة تصل لـ 1000 کلفن والضغط 200 غیغا باسکال فی مناطق تحول طوری حیث تکون حرارة الهیدروجین خلف النقطة الحرجة ویصبح هیدروجین معدنی. فی حین تصل الحرارة فی النواة إلى 36000 کلفن والضغط بین 3000 إلى 4500 کلفن.[29]

[عدل]الغلاف الجوی

مقال تفصیلی :جو المشتری
یملک المشتری أکبر غلاف جوی بین کواکب المجموعة الشمسیة، فغلافه الجوی یمتد حتى ارتفاع 5000 کم.[39][40] وبما أن المشتری کوکب غازی فقد جرت العادة على اعتبار قاعدة الغلاف الجوی فی النقطة التی یکون فیها الضغط الجوی یعادل 10 بار أو عشر أضعاف الضغط الجوی الأرضی.[39]

[عدل]طبقات الغیوم


یبین الشکل الحرکة التناوبیة بین حزم طبقات الغیوم.
دائماً یکون المشتری مغطى بالغیوم المرکبة من بللورات الأمونیا إضافة إلى احتمال وجود بیکبریتید الأمونیوم. وتتموضع هذه السحب فی التربوبوز، وتکون مرتبة على شکل نطاقات مختلفة وفق خطوط العرض، وتعرف باسم المناطق المداریة. وهذه المناطق مقسمة إلى مناطق ذات ألوان براقة، وأخرى أحزمة معتمة، ویسبب تداخل هذه الدورات المتضاربة إلى نشوء عواصف واضطرابات وتبلغ سرعة الریاح 100 متر/ثانیة.[41] کما لوحظ اختلاف المناطق فی العرض واللون والکثافة من سنة إلى أخرى، لکنها بقیت ملحوظة بشکل جید بالنسبة للفلکیین لیمیزوها فیما بینها.[21] یبلغ عمق طبقات الغیوم حوالی 50 کم، وتحتوی على الأقل على طبقتین من الغیوم. الطبقة السفلى طبقة سمیکة والطبقة العلویة رقیقة وأکثر شفافیة. ومن الممکن وجود طبقة رقیقة من غیوم الماء متوضعة تحت طبقة الأمونیا، کدلیل ناتج عن ومضات البرق المکتشف فی الغلاف الجوی للمشتری.وعادةً ما ینتج البرق بسبب قطبیة الماء، مما یجعلها قادرةً على إجراء عملیات التفریغ الکهربائی اللازم لتولید البرق.[29] وتصل قیمة التفریغ الکهربائی لأکثر من ألف ضعف مما هی علیه على الأرض.[42] وتشکل سحب الماء عواصف رعدیة مدفوعة بالحرارة المرتفعة من داخله.[43]

تنتج الألوان البنیة والبرتقالیة لغیوم المشتری من تقلبات العناصر المکونة لها والتی تتغیر ألوانها عندما تتعرض للأشعة الفوق بنفسجیة القادمة من الشمس. ولکن لایزال الترکیب الأکید لمکونات هذه الغیوم غیر مؤکد، ولکن یعتقد أن هذه المرکبات عبارة عن مرکبات الفوسفور أو الکبریت أو الهیدروکربونات.[29][44] وتعرف المرکبات الملونه بحوامل الألوان والتی تمتزج بالطبقة السفلیة الکثیفة والأکثر سخونة، وتحدث هذه المناطق عندما یزداد الحمل الخلیوی مؤدیاً إلى تشکل بللورات الأمونیا والتی بدورها تخفی الطبقات السفلیة عن النظر.[45]

یملک المشتری انحرافا محوریا قلیلا، مما یعنی أن منطقة القطبین تتلقى دائماً أشعة شمسیة أقل مما تتلقاه المنطقة الاستوائیة. فیکون انتقالالحمل الحراری ضمن المناطق الداخلیة أکثر فعالیة مما هو علیه فی منطقة القطبین، ویعتقد أن هذا یؤدی إلى توازن فی حرارة طبقات الغیوم.[21]

[عدل]البقعة الحمراء العظیمة ودوامات أخرى
مقال تفصیلی :البقعة الحمراء العظیمة


صورة تم الحصول لها للمشتری والبقعة الحمراء العظیمة فی 25 فبرایر 1979 بواسطة المسبار فویاجر 1 عندما کان المسبار على ارتفاع 9.2 ملیون کم من المشتری. ویوجد نمط سحابة مائل إلى الیسار من البقعة الحمراء العظیمة وهی منطقة ذات خصائص حرکیة معقدة. کما توجد بقعة بیضاء تحت البقعة الحمراء مباشرةً وتساوی تقریباً نصف قطر الأرض.
تعتبر البقعة الحمراء العظیمة من أکثر ملامح المشتری شهرة، وهی عبارة عن إعصار مضاد مستمر یقع على 22 درجة جنوب خط الاستواء. ومن المعلوم أنه قد تم تمییز هذه البقعة منذ سنة 1831[46] وربما قبل ذلک فی سنة 1665.[47][48] وتشیر بعض النماذج الریاضیة إلى أن هذه العاصفة هی عاصفة مستمرة وسمة دائمة لهذا الکوکب.[49] وبسبب کبر هذ العاصفة فیمکن مراقبتها من الأرض باستخدام مقراب بفوهة 12 سم أو أکبر.[50]

شکل هذه البقعة على شکل قطع ناقص وتدور بعکس عقارب الساعة وتتم دورة کاملة کل ست أیام.[51] وتبلغ أبعاد البقعة الحمراء العظیمة 24–40,000 کمX 12–14,000 کم، وبالتالی هی کبیرة بمافیه الکفایة لتستطیع أن تسع کوکبین أو ثلاث کواکب بقطر الأرض.[52] ویبلغ أقصى ارتفاع للعاصفة 8کم فوق السحب المحیطة بها.[53]

مثل هذه العواصف أمر شائع فی الکواکب الغازیة بسبب اضطرابات الغلاف الجوی، فیملک المشتری أیضاً بقعاً بیضاءَ وبقعاً أخرى بنیة بیضویة الشکل أیضاً. وتمیل البیضاء إلى أن تتواجد فی السحب الباردة نسبیاً فی طبقات الغلاف الجوی العلیا. أما البنیة فهی أکثر حرارة وتتواجد ضمن طبقات الغیوم العادیة. ویمکن أن تمتد هذه العواصف لعدة ساعات وحتى عدة قرون.

کانت هناک أدلة قویة على أن البقعة الحمراء هی عبارة عن عاصفة ولیست من الملامح التضاریسیة للکوکب وحتى قبل أن یثبت فویاجر أنها عاصفة. فهذه البقعة تدور بشکل تفاضلی بشکل یناسب دوران الغلاف الجوی الکلی، وأحیاناً تکون أسرع وأخرى أبطأ. وقد تم رصد دورانها حول الکوکب خلال سجلات تأریخها العدید من المرات بالنسبة لأی ثابت تحتها.

رصد فی سنة 2000 تغیرات فی ملامح الغلاف الجوی فی النصف الجنوبی من الکوکب، وکانت تشبه فی المظهر البقعة الحمراء العظیمة لکنها أصغر منها. وقد نشأت هذه العاصفة من عدة عواصف بیضاء صغیرة، وقد لوحظت هذه العواصف سنة 1938. وقد دمجت هذه العواصف البیضاء بعاصفة واحدة وازدادت کثافتها وتغیر لونها من الأبیض إلى الأحمر ویطلق علیها اسم البقعة الحمراء الصغیرة..[54][55][56]

[عدل]حلقات المشتری

مقال تفصیلی :حلقات المشتری


حلقات المشتری
یملک المشتری نظام حلقات خافتاً یتکون من ثلاثة قطاعات رئیسیة: الحلقة الداخلیة على شکل طارة تعرف باسم هالو، وهی حلقة مضیئة نسبیاً، بینما تعرف الحلقة الخارجیة باسم حلقة الخیط الرقیق أو حلقة غوسمر.[57] ویعتقد أن هذه الحلقة مکونة بشکل رئیسی من الغبار بالإضافة إلى الجلید مثل باقی حلقات المشتری.[29] بینما تعرف الحلقة المتوسطة باسم الحلقة الرئیسیة وتتکون غالباً من مقذوفات قادمة من القمرین أدراستیا ومیتس. تسحب المواد الراجعة إلى القمر إلى المشتری بسبب تأثیر جاذبیته الکبیر. وهکذا ینحرف مدار المواد باتجاه المشتری فی حین تضاف مواد جدیدة بسبب تأثیرات إضافیة.[58] وبشکل مشابه، ینتج القمران ثیبی وأمالثیا الغبار إلى حلقة الخیط الرقیق.[58] کما توجد دلائل على وجود حلقة صخریة على طول مدار أمالثیا والتی قد تکون ناتجة عن حطام صخری اصطدامی مع القمر أمالثیا.[59]

[عدل]الغلاف المغناطیسی

مقال تفصیلی :الغلاف المغناطیسی للمشتری


ظاهرة الشفق القطبی على المشتری وتظهر ثلاث نقاط ساطعة بسبب التدفقات المغناطیسیة المتولدة بفعل أقمار المشتری الثلاث أیو وغانیمید وأوروبا بالإضافة إلى منطقة ساطعة جداً دائریة الشکل تدعى الإهلیلج الرئیسی.
یحد المشتری حقل مغناطیسی أکبر باربع عشرة مرة من الحقل المغناطیسی الأرضی. ویتراوح ما بین 4.2 جاوس عند خط استواء المشتری إلى ما بین 10–14 جاوس عند القطبین. مما یجعله أکبر حقل مغناطیسی فی المجموعة الشمسیة باستثناء البقع الشمسیة.[45] ویعتقد أن هذا الحقل نشأ بفعل التیارات الدوامیة للمواد الموصلة ضمن نواة الهیدروجین المعدنی. یتأین غاز ثنائی أکسید الکبریت الصادر عن براکین القمر إیو والمشکل حلقة غازیة حول هذا القمر. وینتج عن هذا التأین أیونات الأکسجین والکبریت. وهذا الإیونات بالإضافة إلى إیونات الهیدروجین المتواجدة فی الغلاف الجوی للمشتری تشکل غلاف بلازما عند خط استواء المشتری. یتشارک غلاف البلازما بالدوران مع الکوکب مما یؤدی إلى تشوه فی المغناطیسیة ثنائیة القطب للکوکب وتحولها إلى مغناطیسیة قرصیة. تولد الإلکترونات ضمن غلاف البلازما إشارات رادیویة قویة یحث تولد نبضات تتراوح ما بین 0.6–30 میجا هرتز.[60]

یتسبب التفاعل ما بین الغلاف المغناطیسی للمشتری والریاح الشمسیة حصول انحناء صدمی، مما یؤدی إلى إحاطة الغلاف المغناطیسی للمشتری بفاصل مغناطیسی متوضع على الحافة الداخلیة للغمد المغناطیسی. تتفاعل الریاح الشمسیة مع الغلاف المغناطیسی فی هذه المنطقة مسببة تمدد الغلاف المغناطیس فی الجزء المواجه للریاح والذی یمتد للخارج لیصل إلى حدود مدار زحل. یتوضع أربع أکبر أقمار للمشتری ضمن الغلاف المغناطیسی، مما یجعلهم محمیین من الریاح الشمسیة.[29]

یعتبر الغلاف المغناطیسی للمشتری مسؤول عن الانبعاثات الرادیویة الصادرة من المنطقة القطبیة للکوکب. ویسبب تفاعل هذا الغلاف مع حلقات الانبعاثات البرکانیة الصادرة عن القمر إیو والتی یتحرک هذا القمر ضمنها، تسبب إلى أصدار أمواج ألففین التی تحمل أیونات المواد إلى المنطقة القطبیة. ونتیجة لهذا تتشکل أمواج رادیویة بسبب التسریع الدورانی لآلیة المازر (تضخیم الموجات القصار بالإصدار الإشعاعی المنبه). وتصدر هذه الطاقة على طول سطوح مخروطیة الشکل. وعندما تتقاطع الأرض مع هذه المخاریط، فإن الأمواج الرادیویة الصادرة عن المشتری تزید عن تلک الصادرة عن الشمس.[61]

[عدل]المدار والدوران



دوران کوکب المشتری حول الشمس على نصف قطر تقریبی 778 ملیون کیلومتر ویتم دورته کل 11.86 سنة.
المشتری هو الکوکب الوحید فی المجموعة الشمسیة والذی یملک مرکز کتلة ثنائی یقع خارج حجم الشمس، وعلى بعد حوالی 7% من نصف قطر الشمس..[62] تبلغ متوسط المسافة ما بین الشمس والمشتری حوالی 778 ملیون کم أی حوالی 5.2 ضعف من متوسط المسافة ما بین الأرض والشمس. ویکمل مداره حول الشمس فی 11.86 سنة، وهذه الفترة تساوی 2/5 من الفترة المداریة لزحل، مما یشکل رنین مداری 5:2 بین أکبر کوکبین فی المجموعة.[63] یمیل المدار الإهلیلجی للمشتری بمقدار 1.31° مقارنة مع الأرض. وبسبب الشذوذ المداری البالغ 0.048 فإن المسافة بین الشمس والمشتری تتفاوت کل 75 ملیون سنة ما بین الحضیض والأوج، أو بین أقرب وأبعد نقطة على الکوکب على طول مسار المدار.

یعتبر المیل المحوری للمشتری صغیر نسبیاً ویبلغ 3.13° فقط. وکنتیجة لذلک لا یشهد هذا الکوکب تغیرات فصلیة کبیرة، على العکس من الأرض وعطارد على سبیل المثال.[64]

دوران المشتری هو الدوران الأسرع بین کواکب المجموعة الشمسیة، فیتم دورة کاملة حول محوره فی أقل من 10 ساعات. وینتج عن هذا انتفاخ استوائی من السهل رؤویته من خلال المقرابات الأرضیة. یتطلب تحقیق هذا الدوران تسارع جاذبیة عند خط الاستواء 1.67 م/ثا−2، فی حین أن تسارع الجاذبیة یصل عند خط الاستواء 24.79 م/ثا−2. وبالتالی فإن صافی فائض التسارع عند خط الاستواء هو 23.12 م/ثا−2. شکل المشتری کروی مفلطح ممایعنی أن قطر المشتری عند خط الاستواء أکبر من القطر الواصل بین القطبین. ویزید القطر الاستوائی عن القطر بین القطبین بما یقارب 9275 کم.[38]

بما أن المشتری کوکب غیر صلب، فإن الغلاف الجوی العلوی یخضع لدوران تفاضلی. فتکون فترة دوران الغلاف الجوی فی المنطقة القطبیة أطول بخمس دقائق منها فی المنطقة الاستوائیة. تستخدم ثلاث أنظمة من الأطر المرجعیة وخصوصاً عند الحاجة للتمثیل البیانی لحرکة الغلاف الجوی. یطبق النظام الأول من خط العرض 10 شمالاً إلى الخط 10 جنوباً وینتج عنه الفترة الیومیة الأقصر للکوکب وتبلغ وفق هذا النظام 9 ساعة و50 دقیقة و30 ثانیة. أما النظام الثانی فیشمل جمیع خطوط العرض من الشمال إلى الجنوب وینتج فترة 9 ساعة و55 دقیقة و40.6 ثانیة. أما النظام الثالث فعرف بواسطة علم الفلک الکاشوفی ویتوافق مع دوران الغلاف المغناطیسی، وفترة دورانه هی الفترة الرسمیة لدوران المشتری.[65]

[عدل]الأقمار

مقال تفصیلی :أقمار المشتری


المشتری مع الأقمار الغالولیة
یملک المشتری 64 قمراً ومن بینها 47 قمرا قطرها أقل من 10 کم واکتشفت منذ عام 1975. تعرف الأقمار الأربع الأکبر باسم أقمار غالیلیو

[عدل]أقمار غالیلیو
مقال تفصیلی :أقمار غالیلیو


الأقمار الغالولیة من الیسار إلى الیمین مع اعتبار المسافة أیو وأوروبا وغانیمید وکاستیلو.
هی أربعة أقمار تابعة لکوکب المشتری اکتشفها جالیلیو جالیلی فی ینایر عام 1610 للمیلاد. هذه الاقمار هی أکبر أقمار کوکب المشتری وتم اشتقاق أسمائهم من عشاق زیوس : آیو وأوروبا وغانیمید وکالیستو. یشکل مدار آیو وأوروبا وغانیمید نموذجا یدعى برنین لابلاس. فکل أربع دورات لآیو حول المشتری، یدور أوروبا دورتین تماماً وغانیمید یدور دورة واحدة تماماً. یسبب هذا الرنین تأثیرات جاذبیة على هذه الأقمار الثالثة تؤدی إلى تشوه مداراتهم على شکل قطع ناقص، کما أن کل قمر یتلقى سحب إضافی من جاره عند نفس النقطة فی کل دورة یقوم فیها. فی حین تقوم قوة المد والجزر الناشئة من کتلة المشتری فی محاولة تدویر مدارتهم.[66]

یتسبب الشذوذ المداری لمدارات هذه الأقمار فی انحناء منتظم لشکل الأقمار الثلاثة. فتقوم جاذبیة المشتری بتمدیدها للخارج عندما تقترب منه، وبالتقلص للداخل وتصبح أکثر کرویة عندما تبتعد عنه. یتسبب هذا التمدد والتقلص بارتفاع الحرارة الداخلیة للأقمار نتیجة الاحتکاکات التی تحدث بفعل هذه الآلیة. ویعتقد أن قوة المد والجزر هذه تسبب النشاط البرکانی الکبیر للقمر الأقرب آیو والذی یخضع لقوة مد وجزر أکثر من الباقی. وبدرجات أقل یظهر ذلک النشاط فی الأدلة الجیولوجیة على سطح أوروبا خلال مراحله الأولى.

مقارنة بین أقمار غالیلو وقمر الأرض
الاسم القطر الکتلة نصف القطر المداری الفترة المداریة
کم % کغ % کم % یوم %
إیو 3643 105 8.9×1022 120 421,700 110 1.77 7
أوروبا 3122 90 4.8×1022 65 671,034 175 3.55 13
غانیمید 5262 150 14.8×1022 200 1,070,412 280 7.15 26
کالیستو 4821 140 10.8×1022 150 1,882,709 490 16.69 61
[عدل]تصنیف الأقمار


صورة لملامح أقمار المشتری.
صنفت أقمار المشتری قبل اکتشافات مهمة فویاجر إلى أربع مجموعات، وصنفت کل مجموعة على أساس العوامل المداریة المشترکة. لکن تعقدت الصورة منذ نجاح مهمة فویاجر واکتشاف عدد کبیر من الأقمار الصغیر الخارجیة. وتصنف أقمار المشتری حالیاً ضمن ثمانی مجموعات رئیسیة، على الرغم من أن بعض هذه المجموعات أکثر تمایزاً من غیرها.

تقسم أقمار المشتری إلى قسمین رئیسیین، القسم الأول ویحوی على ثمانیة أقمار داخلیة ذات مدارت دائریة تقریباً وتدور فی مستوی خط استواء المشتری وهی أقمار نظامیة ویعتقد أنها تشکلت من المشتری. أما باقی الأقمار فهی أقمار غیر نظامیة وهی غیر معروفة العدد وصغیرة وذات مدارات إهلیلجیة، ویعتقد أنه کویکبات أو شظایا کویکبات تم أسرها بسبب جاذبیة المشتری. تتشارک الأقمار الغیر النظامیة بعناصر المداریة متشابهة مما یرجح فرضیة الأصل المشترک لکل مجموعة، ومن الممکن أن قمر کبیر أو جسم أسر وتحطم مشکلاً هذه الأقمار.[67][68]

الأقمار النظامیة
الأقمار الداخلیة تتألف المجموعة الداخلیة من أربعة أقمار صغیرة کل منها قطره أقل من 200 کم ونصف قطر مداری أقل من 200000 کم ولدیها انحراف مداری أقل من نصف درجة
أقمار غالیلو [69] تتألف من أربعة أقمار اکتشفها غالیلو وسیمون موریس ویتراوح مدارهم بین 40000 و 2000000 کم وتتضمن بعض من أکبر أقمار المجموعة الشمسیة
الأقمار غیر النظامیة
ثیمیستو وهذه المجموعة عبارة عن قمر وحید ویقع مداره فی منتصف بین أقمار غالیلو ومجموعة هیمالایا
مجموعة هیمالایا وهی مجموعة عنقودیة من الأقمار یتوضع مداراتها ما بین 11,000,000–12,000,000 کم من المشتری.
کاربو وهی حالة تحوی قمر وحید أخرى ویقع على الحافة الداخلیة لمجموعة أنانک ویدور حول المشتری بحرکة تراجعیة
مجموعة أنانک مجموعة من الأقمار بحرکة تراجعیة وحدود مداراتها غیر معروفة تماماً وتتراوح ما بین 21,276,000 من المشتری إلى مع متوسط فی الانحراف المداری یصل إلى 149 درجة.
مجموعة کارم وهی أیضاً مجموعة من الأقمار تدور بحرکة تراجعیة وبمتوسط مدار 23,404,000 کم مع متوسط انحراف مداری 165 درجة.
مجموعة باسیفی هی مجموعة مکونة من أقمار تتحرک بحرکة تراجعیة دائرة حول المشتری على مسافة تتراوح بین 22.8 و 24.1 جیجامتر وزاویة میلان تتراوح تقریباً بین 144.5° و 158.3°
[عدل]الرصد



الحرکة التراجعیة لکواکب المجموعة الشمسیة الخارجیة نتیجة تموضعها النسبی مع الأرض.
عادة مایکون المشتری رابع جرم من حیث الإضاء فی سماء الأرض (بعد الشمس والقمر والزهرة).[45] على الرغم من أن المریخ أحیاناً یکون أکثر إضاءة من المشتری. ویعتمد ذلک على تموضع المشتری بالنسبة للأرض، والذی سیؤدی إلى تغیر القدر الظاهری له من -2.9 فی الوضع الأکثر إضاءة إلى -1.6 فی الوضع المقابل أثناء الاقتران مع الشمس. وبالمثل یتنوع القطر الزاو له من 50.1 إلى 29.8 ثانیة قوسیة.[2] ویحدث الوضع المقابل عندما یمر المشتری خلال الحضیض، ویحدث هذا مرة خلال الفترة المداریة. واقترب المشتری من الحضیص فی شهر مارس سنة 2011.[70]

تجتاز الأرض المشتری کل 398.9 یوم خلال دورانها حول الشمس وتدعى هذه المدة فترة اقترانیة وعندما یحدث هذا یبدو أن المشتری أنه یخضع لحرکة تراجعیة بالنسبة للنجوم. لذلک یبدو لفترة أن المشتری یتحرک إلى الخلف فی سماء اللیل منجزاً حرکة حلقیة.

تتکون الفترة المداریة للمشتری من 12 عام تقریباً وهی تتوافق مع الأبراج الفلکیة لدائرة البروج، ومن الممکن أن هذه الدورة هی أساس الأبراج الفلکیة.[21]

لا تزید زاویة الطور عند رؤویتها من الأرض عن 11.5 درجة لأن مدار المشتری یقع خارج مدار الأرض. کما أن المشتری یظهر مضیئأ بشکل کامل عند رؤویته بواسطة المقرابات. وقد تمت رؤویته بشکل هلال من خلال البعثات الفضائیة.[71]

[عدل]الاستکشافات

[عدل]ما قبل المقراب


نموذج من المجسطی یبین حرکة المشتری (☉) بالنسبة إلى الأرض (⊕)
یرجع رصد المشتری إلى القرن السابع أو الثامن قبل المیلاد لعلماء الفلک البابلیین.[72] کما علق الباحث فی تاریخ علم الفلک الصینی کسی زیزونغ بأن غان دی قد اکتشف أحد أقمار المشتری بالعین المجردة فی سنة 365 قبل المیلاد. وإذا صح هذا فإنه سیکون قد اکتشف قمر للمشتری قبل غالیلو بألفی سنة.[73][74] ووفقاً لکتاب المجسطی فإن کلاودیوس بطلیموس قام بتشید نموذج فلکی یظهر أن الأرض هی مرکز الکون وقام بالاعتماد على فلک التدویر بحساب حرکة المشتری بالنسبة للأرض ویقدر الفترة المداریة للمشتری حول الأرض بـ 4332.38یوم أی 11.86 سنة.[75] قام أریابهاتا الریاضی والفلکی الهندی فی سنة 499 باستخدام نموذج مرکزیة الأرض لیحسب مدار المشتری حول الأرض وقدره بـ 4332.2722 یوم وهو مایعادل 11.86 سنة[76]

[عدل]الرصد باستخدام المقرابات الأرضیة


صورة بألوان غیر حقیقة ملتقطة بواسطة فویاجر تبین تفاصیل الغلاف الجوی للمشتری والبقعة الحمراء إضافة إلى إعصار أبیض.
اکتشف غالیلو فی سنة 1610 أکبر أربع أقمار من أقمار المشتری وهم أیو وأوروبا وغانیمیدا وکاستیلو باستخدام مقراب. ویعتقد أنه أول اکتشاف لأقمار کواکب باستخدام المقربات باستثناء قمر الأرض. کما أن غالیلو کان أول من اکتشف بأن الحرکة السماویة لم تکن متمرکزة حول الأرض. وکانت هذه النقطة الرئیسیة التی تدعم نظریة مرکزیة الشمس لکوبرنیکوس، وبذلک دعم غالیلو نظریة حرکة الکواکب لکوبرنیکوس مما جعله تحت تهدید محاکم التفتیش.[77] کما رصد جیوفانی کاسینی باستخدام مقرابه خلال سنة 1660 شرائط وبقع ملونة على سطح المشتری، کما لاحظ تفلطح الکوکب عند القطبین. کما قدر فترة دوران الکوکب.[16] ولاحظ فی سنة 1690 بأن الغلاف الجوی یتحرک بدوران تفاضلی.[29]

ویعتقد أن البقعة الحمراء العظیمة رصدت لأول مرة سنة 1664 بواسطة روبرت هوک وفی سنة 1665 من قبل کاسینی. کما نشر الصیدلانی هنریش شوب أول رسمة تظهر تفاصیل البقعة الحمراء العظیمة فی سنة 1831.[78]

لکن رصد البقعة الحمراء العظیمة غاب خلال الفترة ما بین 1665 و 1708، قبل أن تصبح واضحة جداً فی سنة 1878. کما سجل أنها تلاشت عن الرؤیا فی سنة 1883 وبدایة القرن العشرین.[79]

قام کل من جیوفانی بورلی وکاسینی بعمل جداول دقیقة لحرکة أقمار المشتری، مما سمح بالتنبؤ بالأوقات التی تکون فیها الأقمار أمام أو خلف المشتری. کما تم رصد المشتری فی سنة 1670 فی الموقع الذی یکون فیه فی الاتجاه المعاکس للأرض بالنسبة للشمس، وقد تأخر هذا الحدث 17 دقیقة عما کان متوقع. وقد أول أوول رومر هذا بأنه غیر لحظی، وقد فسر هذا التناقض بین الرؤیا والحسابات بأنه الزمن اللازم لسرعة الضوء.[80]

اکتشف إدوارد إیمرسون برنارد فی سنة 1892 القمر الخامس من أقمار المشتری، باستخدام عاکس بقطر 36 إنش فی مرصد لیک فی کالیفورنیا. وسرعان ماجعله اکتشاف هذا الجرم الصغیر نسبیاً شهیراً، وقد سمی هذا القمر لاحقاً باسم أمالثیا.[81] وکان هذا القمر آخر قمر لکوکب یتم اکتشافه یاستخدام الأجهزة البصریة.[82] تم اکتشاف ثمانیة أقمار إضافیة بواسط المسبار فویاجر 1 فی سنة 1979

حدد روبرت ویلدت حزم تمتص الأمونیا والمیثان من خلال تحلیل طیف المشتری فی سنة 1932..[83]



صورة بالأشعة تحت الحمراء للمشتری ملتقطة بواسطة المرصد الأوروبی الجنوبی
کما تم رصد ثلاثة أعاصیر مضادة طویلة العمر فی سنة 1938. وقد استمرت هذه الأعاصیر لفترة طویلة منفصلة عن بعضهم البعض، على الرغم من اقترابها من بعضها البعض أحیاناً، لکنها لم تندمج حتی سنة 1998 عندما اندمج اثنان منهم، وبعد ذلک جذب الإعصار الثالث سنة 2000.[84]

[عدل]الرصد باستخدام المقراب الکاشوفی
حدد بیرنارد بورکی وکینیث فرانکین فی سنة 1955 نبضات رادیویة بتردد 22.2 MHz قادمة من المشتری..[29] وقد تطابقت فترة النبضات مع دوران الکوکب، مما جعلهم قادین على إعادة تحدید سرعة الدوران. وقد وجد أن النبضات القادمة من المشتری تنقسم إلى نوعین: النبضات الطویلة والتی تصل مدتها لعدة ثوانٍ، والنبضات القصیرة والتی تستمر لأجزاء بالمئة من الثانیة.[85]

اکتشف العلماء لاحقاً وجود ثلاث أنواع من الموجات الرادیویة منبعثة من المشتری:

نبضات دیسمتریة (طول الموجة بعشرات الأمتار) تتغیر مع دوران المشتری، وتتأثر بتداخل آیو مع غلاف المشتری المغناطیسی..[86]
أمواج بنبضات دیسمتریة (ویکون طول الموجة بالسنتیمترات وقد اکتشفت عن طریق فرانک دراکی وهین هفاتوم فی سنة 1959.[29] وأساس هذه الإشارة ناتج عن الحزام نتوئی الشکل المتواجد حول خط استواء المشتری. وتنتج هذه الإشارة عن إشعاع سیکلوترونی من الإلکترونات والتی تتسارع فی حقل المشتری المغناطیسی.[87]
إشعاعات حراریة تنتج عن حرارة الغلاف الجوی للمشتری..[29]
[عدل]الاستکشاف بواسطة المرکبات الفضائیة
زار المشتری منذ سنة 1973 العدید من المرکبات الفضائیة، وکان من أهم هذه الرحلات المسبار بیونیر 10، وهو أول مسبار أقترب إلى مسافة کافیة من أکبر کواکب المجموعة الشمسیة وأرسل إلى الأرض اکتشافات حول خصائص والظواهر المتعلقة بالکوکب.[88][89]

[عدل]رحلات التحلیق
مهمات التحلیق
المسبار أکثر
اقتراب المسافة
بیونیر 10 3 دیسمبر، 1973 130,000 کم
بیونیر 11 4 دیسمبر, 1974 34,000 کم
فویاجر 1 5 مارس, 1979 349,000 کم
فویاجر 2 9 یولیو, 1979 570,000 کم
یولیوس 8فبرایر, 1992[90] 408,894 کم
4 فبرایر, 2004[90] 120,000,000 km
کاسینی 30 دیسمبر, 2000 10,000,000 کم
نیوهورایزونز 28 فبرایر, 2007 2,304,535 کم
مع بدایة سنة 1973 قامت العدید من المرکبات الفضائیة بمناورات کوکبیة جعلتهم قادرین على استکشاف مجالات من المشتری. وقد نجحت مهمتی بیونیر فی الحصول على صور قریبة للغلاف الجوی للمشتری والعدید من أقماره. وقد اکتشفت حقل إشعاعی أکبر مما هو متوقع بالقرب من الکوکب، وقد تمکنت کلا المرکبتین من النجاة فی هذه البیئة. وقد استخدمت مدارات المرکبتین لإعادة تقدیر کتلة نظام المشتری. وأعطت قیاسات الإشارة الرادیویة نتائج جیدة وأفضل النتائج کانت حول قطر الکوکب ومقدار التفلطح فی القطبین.[21][91]

نجحت مهمة فویاجر بعد ست سنوات إلى تطویر الفهم حول أقمار غالیلو واکتشف حلقات المشتری. کما أکدت أن البقعة الحمراء العظیمة عبارة عن إعصار. ولوحظ بمقارنة الصور الملتقطة بواسطة فویاجر وبیونیر حدوث تغیرات فی البقعة، فقد تغیر لونها من البرتقالی إلى بنی غامق. کما اکتشف حیز من الذرات المتأینة على طول مسار مدار آیو، کما لوحظ ومضات من البرق فی الجانب المظلم من الکوکب.[15][21]

کانت المهمة التالیة لاستکشاف المشتری المسبار العامل على الطاقة الشمسیة یولیوس. وتم إجراء مناورة تحلیق لتحقیق مدار قطبی حول الشمس. وخلال مرور المرکبة تم دراسة الغلاف المغناطیسی للمشتری، لکن لم یتم التقاط صور لأن المسبار لم یکن مجهز بکمیرات. کما تم إجراء تحلیق آخر بعد 6 سنوات لکنها کانت على مسافة کبیرة جداً.[90]



صورة للمشتری ملتقطة فی 24 ینایر 1979 عندما کان على مسافة 40 ملیون کم.
حلق المسبار کاسینی فی سنة 2000 فوق زحل والمشتری وزود العلماء بصور عالیة الدقة لم تحقق من قبل لهذا الکوکب. وفی 19 دیسمبر 200 التقط المسبار صور للقمر هیمالایا، لکن دقة الصورة کانت منخفضة بحیث لم تسمح برؤویة تفاصیل سطحه.[92]

حلق المسبار نیوهورایزونز وهو فی طریقه إلى بلوتو فوق المشتری بمساعدة الجاذبیة وحقق أکثر اقتراب من المشتری فی 28 فبرایر 2007.[93] وقد حددت کامیرات المسبار بلازما خارجة من براکین آیو ودرس کل الأقمار الغالیلیة الأربعة بتفصیل، کما رصد عن مسافة بعید القمرین هیمالایا وإلارا.[94] کما بدأ بتصویر نظام المشتری فی 4 سبتمبر من سنة 2006.[95][96]

[عدل]مهمة غالیلو


المشتری کما ظهر بواسطة المسبار کاسینی
لم یتم توجیه مرکبة إلى مخصصة إلى مدار المشتری حتى الآن سوى غالیلیو. والذی دخل فی مدار حول المشتری فی 7 دیسمبر من سنة 1995. وقد دار فی مدار حول المشتری أکثر من سبع سنوات. وأجرى عدة عملیات تحلیق فوق أقمار غالیلو وأمالثیا. کم شهد المسبار أقتراب النیزک شومخر لیفی 9 من المشتری فی سنة 1994، معطیاً وجهة نظر فریدة من نوعها لهذا الحدث. لقد کانت المعلومات المکتسبة من نظام المشتری کبیرة، لکن تصمیم المسبار غالیلیو کان محدود وفشل الهوائی فی إرسال تلک المعلومات.[97]

حرر مسبار صغیر من المرکبة الفضائیة فی یولیو من سنة 1995 لکشف الغلاف الجوی. ودخل الغلاف الجوی للمشتری فی 7 دیسمبر. وهبط بمساعدة المظلة مسافى 150 کم فی الغلاف الجوی، وجمع بیانات لمدة 57.6 دقیقة، ومن ثم حطم نتیجة الضغط (حوالی 22 ضعف الضغط الجوی وعند حرارة تصل إلى 153 درجة مئویة).[98] ویحتمل أنه صهر بعد ذلک، وربما تبخر. وقد خاض المسبار غالیلیو نفس التجربة عندما وجه عمداً إلى الکوکب فب 21 سبتمبر من سنة 2003 بسرعة أکبر من 50 کم/سا لتجنب إمکانیة التحطم واحتمال التلوث من القمر أوروبا الذی کان یؤمل أن یوجد علیه احتمال للحیاة.[97]

[عدل]المهمات المستقبلیة
تخطط ناسا لإجراء مهمة لدراسة تفاصیل المشتری من خلال مدار قطبی وتدعى بمهمة جونو وقد إطلق هذا المسبار فی سنة 2011.[99]

کما أقترحت کل من ناسا ووکالة الفضاء الأوروبیة على مهمة مشترکة تدعى مهمة أوروبا نظام المشتری -لابلاس لاستکشاف المشتری. وقد أعلن فی سنة 2009 أن هذه المهمة لها الأولویة على المهمة المشترکة الأخرى مهمة تیتان نظام المشتری.[100][101] وما زالت تمویل مساهمة وکالة الفضاء الأوروبیة لهذا المشروع تواجه منافسة من مشاریع الوکالة الأخرى.[102] ویعتقد أن وقت إطلاق المهمة سیکون فی حدود سنة 2020. تتکون هذه المهمة من مسبار لاستکشاف أوروبا من تصمیم ناسا ومسبار آخر لاستکشاف غانیمید من تصمیم وکالة الفضاء الأوروبیة.[103] وبسبب احتمال وجود محیط من السوائل على سطح الأقمار أوروبا وغانیمید وکالیستو، فهناک اهتمام کبیر فی دراسة الأقمار الجلیدیة بکل تفصیل. وقد أخرت مشاکل التمویل تقدم هذه العملیة إلى أن ألغیت فی سنة 2005 مهمة استکشاف الأقمار الجلیدیة.[104] کما درست مهمة مدار أوروبا المشتری من قبل وکالة الفضاء الأوروبیة، لکن ألغیت هذه المهمة لیحل محلها مهمة أوروبا لنظام المشتری -لابلاس.[105]

[عدل]العلاقة مع النظام الشمسی



یبین المخطط کویکبات طروادة إضافة إلى حزام الکویکبات الرئیسی.
تأثر جاذبیة المشتری مع الشمس على شکل المجموعة الشمسیة. فأغلب مدارات کواکب المجموعة الشمسیة تتموضع بشکل أقرب لمدار المشتری منها لمستوی استواء الشمس باستثناء عطارد، فهو الکوکب الوحید الأقرب لخط استواء الشمس. کما أن فجوة کیرکوود ضمن حزام الکویکبات ناتجة بسبب تأثیر المشتری. کما یحتمل أن المشتری مسؤول عن القصف الشدید المتأخر الذی حصل فی تاریخ النظام الشمسی الداخلی.[106]

تتحکم جاذبیة المشتری مع أقماره بعدد هائل من الکویکبات التی تغزو مناطق نقاط لاغرانج التی تسبق وتلی المشتری فی مداره حول الشمس. وتعرف هذه الکویکبات بکویکبات طروادة، وتقسم هذه الکویکبات إلى کویکبات إغریقیة وأخرى طروادیة حسب الإلیاذة. وأول هذه الکویکبات المکتشفة کان أخیل 588 وقد اکتشفه ماکس ولف فی سنة 1906. ومنذ ذلک الوقت اکتشف أکثر من ألفی کویکب.[107] وأکبر هذه الکویکبات هو هیکتور 624.

تنتمی معظم المذنبات الدوریة قصیرة المدار إلى عائلة المشتری، وتعرف کمذنبات بنصف المحور الرئیسی أقل من مماهو علیه للمشتری. ویعتقد أن منشأ هذه المذنبات هو حزام کایبر خارج مدار نبتون. وتضرب مدار هذه المذنبات خلال اقترابه من المشتری لیصل لأقل فترة ومن ثم یتدور مداره بسبب التأثیر المنتظم لجاذبیة کل من المشتری والشمس.[108]

[عدل]الاصطدامات


صورة ملتقطة بواسطة مرصد هابل تظهر بقعة بطول یصل لحوالی 5000 میل نتیجة اصطدام المشتری عام 2009.[109]
عُرف المشتری بشفاط المجموعة الشمسیة،[110] بسبب تأثیر الجاذبیة الکبیر، وتموضع المشتری بالقرب من نظام الداخلی للمجموعة الشمسیة. فهو یتلقى بشکل متکرر أکثر المذنبات فی المجموعة الشمسیة.[111] وکان یعتقد أن المشتری یخدم کدرع واقی یحمی النظام الشمسی الداخلی من قصف المذنبات. على أی حال، تبین دراسات المحاکاة الحاسوبیة بالکمبیوترات الحدیثة أن المشتری لا یقوم بإنقاص عدد المذنبات التی تمر فی النظام الشمسی الداخلی، فجاذبیة المشتری تقوم بحرف مدارات عدد من المذنبات للداخل بشکل مساوی تقریباً لعدد المذنبات التی تقذفه.[112] ما زال هذا الموضوع محل جدل بین الفلکیین. فیعتقد البعض أنها تسحب مذنبات نحو الأرض، فی حین یعتقد الآخرین أنها تحمی الأرض من مذنبات سحابة أورط.[113]

عمل مسح على الرسومات الفلکیة التاریخیة فی سنة 1997، وأُقترح أنه من الممکن أن الفلکی "کاسینی" قد سجل أثر لاصطدام فی سنة 1690. کما أن المسح حدد ثمانی حالات رصدیة مرشحة لاصطدامات صغیرة.[114]

[عدل]اصطدام یولیو 1994
مقال تفصیلی :شومیکار-لیفی 9


صورة تلسکوب هابل الفضائی.حطام الکویکب شومیکار-لیفی (فی 21 قطعة)، أثناء سقوطه على المشتری، 17 مایو 1994


بقع غامقة نشأت فی مواقع اصطدامات أجزاء کویکب "شومیکار-لیفی 9" على الجزء الجنوبی للمشتری. یولیو 1994 ،(NASA).
اکتشف الکویکب شومیکار-لیفی 9 عام 1993 وکان قریبا من المشتری. وعد اجراء القیاسات الفلکیة علیه فی عام 1994، تبین من الدراسة الحاسوبیة له أنه سوف یسقط علی المریخ خلال شهرین نظرا لشدة انجذابه إلى المشتری. واستعد الفلکیون لتسجیل هذا الحدث الفرید فی المجموعة الشمسیة. ورأوا کیف تجزأ الکویکب الذی کانت مقاییسه تبلغ نحو 2 کیلومتر إلى 21 قطعة وأصبحت مرتبة فی هیئة سلسلة متوالیة ومتجه نحو المشتری. وکبقا للحسابات اصطدمت ال 21 شظیة متتالیة بالمشتری فی الفترة ما بین 16-22 یولیو من سنة 1994 فی النصف الجنوبی للکوکب، وهو أول رصد مباشر لاصطدامات بین جرمین من النظام الشمسی. وقدرت الطاقة الناتجة عن تلک الاصطدامات بطاقة نحو 50 قنبلة هیروشیما. زودت هذه الاصطدامات بیانات مفیدة عن ترکیب الغلاف الجوی للمشتری.[115][116]

[عدل]اصطدام عام 2009
مقال تفصیلی :اصطدام المشتری عام 2009
اکتشف فی 19 یولیو من سنة 2009 موقع اصطدام على خط طول 216 درجة تقریباً وفق النظام الثانی.[117][118] ویقع هذا الاصطدام خلف البقعة السوداء المتواجدة فی الغلاف الجوی للمشتری، وقریبة فی الحجم لحجم البقعة الاندماجیة الناتجة من اندماج ثلاث أعاصیر. أظهر الرصد بقعة مضیئة فی المکان الذی حدث فیه الاصطدام، مما یعنی أن الاصطدام أدى إلى تسخین الطبقات السفلى من الغلاف الجوی فی المنطقة القریبة من القطب الجنوبی.[119]

بمقارنة اصطدامی شومیکار-لیفی 9 وحدث المشتری 2009 یقدر العلماء أن حدث المشتری نتج عن سقوط کویکب یبلغ قطره أقل من 1 کیلومتر على المشتری.

[عدل]احتمالیة الحیاة

أظهرت تجربة میلر-یوری المجراة سنة 1953 بأن یمکن لتفاعل البرق والمرکبات الکیمیائیة الموجودة فی الغلاف الجوی البدائی للأرض أن تنشأ مرکبات عضویة (من ضمنها الحموض الأمینیة) وهی البنیة الأساسیة لبناء الوحدة الحیة. وتضمن الغلاف الجوی فی عملیة المحاکاة وجود الماء والمیثان والأمونیا وجزیئات الهیدروجین، وقد وجدت جمیع هذه الجزیئات فی الغلاف الجوی للمشتری. لکن یوجد فی الغلاف الجوی للمشتری تیارات هوائیة عمودیة قویة، والتی ستحمل هذه المرکبات إلى الطبقات السفلى، وستؤدی الحرارة العالیة فی الطبقات السفلى إلى إیقاف هذه العملیة الکیمیائیة، مما سیمنع أی تشکل للمرکبات العضویة کما هو على الأرض.[120]

ویعتبر أنه من غیر المحتمل وجود حیاة مشابه للأرض على المشتری، فلا یوجد سوى کمیات قلیلة من الماء فی الغلاف الجوی. کما أن احتمال وجود أی سطح صلب على المشتری سیقع فی طبقات عمیقة مما یعنی أنه سیخضع لضغط هائل. قبل مهمة فویاجر کانت هناک فرضیة بوجود نوع من الحیاة فی الطبقات العلیا من الغلاف الجوی للمشتری على أساس الأمونیا أو الماء. وتعتمد هذه الفرضیة على نمط البیئة البحریة فی البحار التی تعتمد على وجود عوالق بحریة فی الطبقات العلیا تقوم بعملیة التمثیل الضوئی.[121][122] قد یقود احتمال وجود محیطات تحت القشرة لبعض أقمار المشتری إلى احتمال وجود الحیاة هناک.

[عدل]المیثولوجیا القدیمة

عرف المشتری منذ العصور القدیمة. فهو مرئی بالعین المجردة فی ظلمة اللیل، کما یمکن أن یرى فی النهار فیما إذا کانت الشمس منخفضة.[123] وقد مثل المشتری عند البابلیون الإله مردوخ وقد استخدموا مداره القریب من 12 عام لتحدید دائرة البروج على طول مسار الشمس.[21][124]

فی حین أطلق الرومان علیه اسم جیوبتر على اسم الإله الرئیسی وفق المیثولوجیا الرومانیة.[125][126] أما الرمز الفلکی لهذا الکوکب فمستمد من صاعقة زیوس وفق المیثولوجیا الإغریقیة والذی اعتمد أیضاً من قبل الرومان لاحقاً.[127]

ویشیر الصینیون والیابنیون والکوریون إلى المشتری بالنجمة الخشبیة (بالصینیة 木星) وفق العناصر الخمسة الصینیة[128]

[عدل]مصادر

(إنجلیزیة) Bertrand M. Peek (1981). The Planet Jupiter: The Observer's Handbook. Londra: Faber and Faber Limited. ISBN ISBN 0-571-18026-4,.
(إنجلیزیة) Eric Burgess (1982). By Jupiter: Odysseys to a Giant. New York: Columbia University Press. ISBN ISBN 0-231-05176-X.
(إنجلیزیة) John H. Rogers (1995). The Giant Planet Jupiter. Cambrisbnge: Cambrisbnge University Press. ISBN ISBN 0-521-41008-8,.
(إنجلیزیة) Reta Beebe (1996). Jupiter: The Giant Planet. Washington: Smithsonian Institute Press. ISBN ISBN 1-56098-685-9.
(إنجلیزیة) AA.VV. (1999). Kelly J. Beatty; Carolyn Collins Peterson; Andrew Chaiki. ed. The New Solar System. Massachusetts: Sky Publishing Corporation. ISBN ISBN 0-933346-86-7,.
(إنجلیزیة) D. C. Jewitt; S. Sheppard ; C. Porco (2004). Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere. Cambrisbnge: Cambrisbnge University Press. ISBN ISBN 0-521-81808-7.
(إنجلیزیة) Linda T. Elkins-Tanton (2006). Jupiter and Saturn. New York: Chelsea House. ISBN ISBN 0-8160-5196-8.
[عدل]المراجع

^ Seligman، Courtney. Rotation Period and Day Length. accessed 2009-08-13.
↑ أ ب ت ث ج ح خ د ذ ر Williams، Dr. David R. (November 16, 2004). Jupiter Fact Sheet. NASA. accessed 2007-08-08.
^ The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter. (2009-04-03). accessed 2009-04-10. (produced with Solex 10 written by Aldo Vitagliano; see also Invariable plane)
^ Yeomans، Donald K. (2006-07-13). HORIZONS System. NASA JPL. accessed 2007-08-08. — At the site, go to the "web interface" then select "Ephemeris Type: Elements", "Target Body: Jupiter Barycenter" and "Center: Sun".
^ Orbital elements refer to the barycenter of the Jupiter system, and are the instantaneous osculating values at the precise J2000 epoch. Barycenter quantities are given because, in contrast to the planetary centre, they do not experience appreciable changes on a day-to-day basis from to the motion of the moons.
↑ أ ب ت ث Seidelmann, P. Kenneth; Archinal, B. A.; A’Hearn, M. F.; et al. (2007). "Report of the IAU/IAGWorking Group on cartographic coordinates and rotational elements: 2006". Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy 90 (3): 155–180. Bibcode 2007CeMDA..98..155S. doi:10.1007/s10569-007-9072-y. Retrieved 2007-08-28.
↑ أ ب ت ث ج ح خ د Refers to the level of 1 bar atmospheric pressure
^ Solar System Exploration: Jupiter: Facts & Figures. NASA. (7 May 2008).
^ Astrodynamic Constants. JPL Solar System Dynamics
(2009-02-27). accessed 2007-08-08.
^ Seidelmann, P. K.; Abalakin, V. K.; Bursa, M.; Davies, M. E.; de Burgh, C.; Lieske, J. H.; Oberst, J.; Simon, J. L.; Standish, E. M.; Stooke, P.; Thomas, P. C. (2001). Report of the IAU/IAG Working Group on Cartographic Coordinates and Rotational Elements of the Planets and Satellites: 2000. HNSKY Planetarium Program. accessed 2007-02-02.
^ Anonymous (March 1983). "Probe Nephelometer". Galileo Messenger (NASA/JPL) (6). Retrieved 2007-02-12.
^ الباحث العربی/لسان العرب http://www.baheth.info/all.jsp?term=المشتری
^ Stuart Ross Taylor (2001). Solar system evolution: a new perspective : an inquiry into the chemical composition, origin, and evolution of the solar system (2nd, illus., revised ed.). Cambridge University Press. ص. 208. ISBN 0-521-64130-6.
^ As of 2008, the largest known planet outside the Solar System is TrES-4.
↑ أ ب Gautier, D.; Conrath, B.; Flasar, M.; Hanel, R.; Kunde, V.; Chedin, A.; Scott N. (1981). "The helium abundance of Jupiter from Voyager". Journal of Geophysical Research 86 (A10): 8713–8720. Bibcode 1981JGR....86.8713G. doi:10.1029/JA086iA10p08713.
↑ أ ب Kunde, V. G. et al. (September 10, 2004). "Jupiter's Atmospheric Composition from the Cassini Thermal Infrared Spectroscopy Experiment". Science 305 (5690): 1582–86. Bibcode 2004Sci...305.1582K. doi:10.1126/science.1100240. PMID 15319491. Retrieved 2007-04-04.
^ Kim, S. J.; Caldwell, J.; Rivolo, A. R.; Wagner, R. (1985). "Infrared Polar Brightening on Jupiter III. Spectrometry from the Voyager 1 IRIS Experiment". Icarus 64 (2): 233–48. Bibcode 1985Icar...64..233K. doi:10.1016/0019-1035(85)90201-5.
^ Niemann, H. B.; Atreya, S. K.; Carignan, G. R.; Donahue, T. M.; Haberman, J. A.; Harpold, D. N.; Hartle, R. E.; Hunten, D. M.; Kasprzak, W. T.; Mahaffy, P. R.; Owen, T. C.; Spencer, N. W.; Way, S. H. (1996). "The Galileo Probe Mass Spectrometer: Composition of Jupiter's Atmosphere". Science 272 (5263): 846–849. Bibcode 1996Sci...272..846N. doi:10.1126/science.272.5263.846. PMID 8629016.
↑ أ ب Mahaffy، Paul. Highlights of the Galileo Probe Mass Spectrometer Investigation. NASA Goddard Space Flight Center, Atmospheric Experiments Laboratory. accessed 2007-06-06.
^ Ingersoll, A. P.; Hammel, H. B.; Spilker, T. R.; Young, R. E. (June 1, 2005). Outer Planets: The Ice Giants. (PDF) Lunar & Planetary Institute. accessed 2007-02-01.
↑ أ ب ت ث ج ح خ Burgess,Eric (1982). By Jupiter: Odysseys to a Giant. New York: Columbia University Press. ISBN 0-231-05176-X.
^ Shu,Frank H. (1982). The physical universe: an introduction to astronomy. Series of books in astronomy (12th ed.). University Science Books. ص. 426. ISBN 0-935702-05-9.
^ Davis, Andrew M.; Turekian, Karl K. (2005). Meteorites, comets, and planets. Treatise on geochemistry,. 1. Elsevier. ص. 624. ISBN 0-08-044720-1.
^ خطأ فی استخدام قالب template:cite web: Parameters url and title must be specifiedJean Schneider (2009). Paris Observatory. accessed 2009-10-01.
↑ أ ب Seager, S.; Kuchner, M.; Hier-Majumder, C. A.; Militzer, B. (2007). "Mass-Radius Relationships for Solid Exoplanets". The Astrophysical Journal 669 (2): 1279–1297. arXiv:0707.2895. Bibcode 2007ApJ...669.1279S. doi:10.1086/521346.
^ Guillot, Tristan (1999). "Interiors of Giant Planets Inside and Outside the Solar System". Science 286 (5437): 72–77. Bibcode 1999Sci...286...72G. doi:10.1126/science.286.5437.72. PMID 10506563. Retrieved 2007-08-28.
^ Burrows, A.; Hubbard, W. B.; Saumon, D.; Lunine, J. I. (1993). "An expanded set of brown dwarf and very low mass star models". Astrophysical Journal 406 (1): 158–71. Bibcode 1993ApJ...406..158B. doi:10.1086/172427.
^ Queloz، Didier، “VLT Interferometer Measures the Size of Proxima Centauri and Other Nearby Stars”، European Southern Observatory، November 19, 2002.. وُصِل لهذا المسار فی 2007-01-12.
↑ أ ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز س Elkins-Tanton,Linda T. (2006). Jupiter and Saturn. New York: Chelsea House. ISBN 0-8160-5196-8.
↑ أ ب ت ث Guillot, T.; Stevenson, D. J.; Hubbard, W. B.; Saumon, D. (2004). "Chapter 3: The Interior of Jupiter". In Bagenal, F.; Dowling, T. E.; McKinnon, W. B. Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere. Cambridge University Press. ISBN 0-521-81808-7.
^ Bodenheimer, P. (1974). "Calculations of the early evolution of Jupiter". Icarus. 23 (3): 319–25. Bibcode 1974Icar...23..319B. doi:10.1016/0019-1035(74)90050-5.
^ Guillot, T.; Gautier, D.; Hubbard, W. B. (1997). "New Constraints on the Composition of Jupiter from Galileo Measurements and Interior Models". Icarus 130 (2): 534–539. arXiv:astro-ph/9707210. Bibcode 1997astro.ph..7210G. doi:10.1006/icar.1997.5812.
^ Various (2006). McFadden, Lucy-Ann; Weissman, Paul; Johnson, Torrence. ed. Encyclopedia of the Solar System (2nd ed.). Academic Press. ص. 412. ISBN 0-12-088589-1.
^ Horia, Yasunori; Sanoa, Takayoshi; Ikomaa, Masahiro; Idaa, Shigeru (2007). "On uncertainty of Jupiter's core mass due to observational errors". Proceedings of the International Astronomical Union (Cambridge University Press) 3 (S249): 163–166. doi:10.1017/S1743921308016554.
^ Lodders, Katharina (2004). "Jupiter Formed with More Tar than Ice". The Astrophysical Journal 611 (1): 587–597. Bibcode 2004ApJ...611..587L. doi:10.1086/421970. Retrieved 2007-07-03.
^ Züttel, Andreas (September 2003). "Materials for hydrogen storage". Materials Today 6 (9): 24–33. doi:10.1016/S1369-7021(03)00922-2.
^ Guillot, T. (1999). "A comparison of the interiors of Jupiter and Saturn". Planetary and Space Science 47 (10–11): 1183–200. arXiv:astro-ph/9907402. Bibcode 1999P&SS...47.1183G. doi:10.1016/S0032-0633(99)00043-4.
↑ أ ب Lang، Kenneth R. (2003). Jupiter: a giant primitive planet. NASA. accessed 2007-01-10.
↑ أ ب Seiff, A.; Kirk, D.B.; Knight, T.C.D. et al. (1998). "Thermal structure of Jupiter's atmosphere near the edge of a 5-μm hot spot in the north equatorial belt". Journal of Geophysical Research 103 (E10): 22857–22889. Bibcode 1998JGR...10322857S. doi:10.1029/98JE01766.
^ *Miller, S.; Aylword, A.; Milliword, G. (2005). "Giant Planet Ionospheres and Thermospheres: the Importance of Ion-Neutral Coupling". Space Science Reviews 116 (1–2): 319–343. Bibcode 2005SSRv..116..319M. doi:10.1007/s11214-005-1960-4.
^ Ingersoll, A. P.; Dowling, T. E.; Gierasch, P. J.; Orton, G. S.; Read, P. L.; Sanchez-Lavega, A.; Showman, A. P.; Simon-Miller, A. A.; Vasavada, A. R. Dynamics of Jupiter’s Atmosphere. (PDF) Lunar & Planetary Institute. accessed 2007-02-01.
^ Surprising Jupiter: Busy Galileo spacecraft showed jovian system is full of surprises. NASA
(February 25, 2006). accessed 2007-02-20.
^ Kerr, Richard A. (2000). "Deep, Moist Heat Drives Jovian Weather". Science 287 (5455): 946–947. doi:10.1126/science.287.5455.946b. Retrieved 2007-02-24.
^ Strycker, P. D.; Chanover, N.; Sussman, M.; Simon-Miller, A.(2006). "A Spectroscopic Search for Jupiter's Chromophores".DPS meeting #38, #11.15, American Astronomical Society.
↑ أ ب ت Gierasch, Peter J.; Nicholson, Philip D. (2004). Jupiter. World Book @ NASA. accessed 2006-08-10.
^ Denning, W. F. (1899). "Jupiter, early history of the great red spot on". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 59: 574–584. Bibcode 1899MNRAS..59..574D.
^ Kyrala, A. (1982). "An explanation of the persistence of the Great Red Spot of Jupiter". Moon and the Planets 26 (1): 105–7. Bibcode 1982M&P....26..105K. doi:10.1007/BF00941374.
^ [7]
^ Sommeria, Jöel; Steven D. Meyers & Harry L. Swinney (February 25, 1988). "Laboratory simulation of Jupiter's Great Red Spot". Nature 331 (6158): 689–693. Bibcode 1988Natur.331..689S. doi:10.1038/331689a0.
^ Covington,Michael A. (2002). Celestial Objects for Modern Telescopes. Cambridge University Press. ص. 53. ISBN 0-521-52419-9.
^ Cardall, C. Y.; Daunt, S. J. The Great Red Spot. University of Tennessee. accessed 2007-02-02.
^ Jupiter Data Sheet. Space.com. accessed 2007-02-02.
^ Phillips، Tony (March 3, 2006). Jupiter's New Red Spot. NASA. accessed 2007-02-02.
^ Jupiter's New Red Spot. (2006). accessed 2006-03-09.
^ Steigerwald، Bill (October 14, 2006). Jupiter's Little Red Spot Growing Stronger. NASA. accessed 2007-02-02.
^ Goudarzi، Sara (May 4, 2006). New storm on Jupiter hints at climate changes. USA Today. accessed 2007-02-02.
^ Showalter, M.A.; Burns, J.A.; Cuzzi, J. N.; Pollack, J. B. (1987). "Jupiter's ring system: New results on structure and particle properties". Icarus 69 (3): 458–98. Bibcode 1987Icar...69..458S. doi:10.1016/0019-1035(87)90018-2.
↑ أ ب Burns, J. A.; Showalter, M.R.; Hamilton, D.P.; et al. (1999). "The Formation of Jupiter's Faint Rings". Science 284 (5417): 1146–50. Bibcode 1999Sci...284.1146B. doi:10.1126/science.284.5417.1146. PMID 10325220.
^ Fieseler, P.D. (2004). "The Galileo Star Scanner Observations at Amalthea". Icarus 169 (2): 390–401. Bibcode 2004Icar..169..390F. doi:10.1016/j.icarus.2004.01.012.
^ Brainerd، Jim، “Jupiter's Magnetosphere”، The Astrophysics Spectator، 2004-11-22.. وُصِل لهذا المسار فی 2008-08-10.
^ Radio Storms on Jupiter. NASA
(February 20, 2004). accessed 2007-02-01.
^ Herbst, T. M.; Rix, H.-W. (1999). Guenther, Eike; Stecklum, Bringfried; Klose, Sylvio. ed. Star Formation and Extrasolar Planet Studies with Near-Infrared Interferometry on the LBT. San Francisco, Calif.: Astronomical Society of the Pacific. ص. 341–350. Bibcode 1999ASPC..188..341H. ISBN 1-58381-014-5. – See section 3.4.
^ Michtchenko, T. A.; Ferraz-Mello, S. (February 2001). "Modeling the 5 : 2 Mean-Motion Resonance in the Jupiter–Saturn Planetary System". Icarus 149 (2): 77–115. Bibcode 2001Icar..149..357M. doi:10.1006/icar.2000.6539.
^ Interplanetary Seasons. Science@NASA. accessed 2007-02-20.
^ Ridpath,Ian (1998). Norton's Star Atlas (19th ed.). Prentice Hall. ISBN 0-582-35655-5.
^ Musotto, S.; Varadi, F.; Moore, W. B.; Schubert, G. (2002). "Numerical simulations of the orbits of the Galilean satellites". Icarus 159 (2): 500–504. Bibcode 2002Icar..159..500M. doi:10.1006/icar.2002.6939.
^ Jewitt, D. C.; Sheppard, S.; Porco, C. (2004). Bagenal, F.; Dowling, T.; McKinnon, W. ed (PDF). Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere. Cambridge University Press. ISBN 0-521-81808-7.
^ Nesvorný, D.; Alvarellos, J. L. A.; Dones, L.; Levison, H. F. (2003). "Orbital and Collisional Evolution of the Irregular Satellites". The Astronomical Journal 126 (1): 398–429. Bibcode 2003AJ....126..398N. doi:10.1086/375461.
^ Showman, A. P.; Malhotra, R. (1999). "The Galilean Satellites". Science 286 (5437): 77–84. doi:10.1126/science.286.5437.77. PMID 10506564.
^ Horizons output. Favorable Appearances by Jupiter. accessed 2008-01-02. (Horizons)
^ Encounter with the Giant. NASA
(1974). accessed 2007-02-17.
^ A. Sachs (May 2, 1974). "Babylonian Observational Astronomy". Philosophical Transactions of the Royal Society of London (Royal Society of London) 276 (1257): 43–50 (see p. 44). doi:10.1098/rsta.1974.0008. JSTOR 74273
^ Xi, Z. Z. (1981). "The Discovery of Jupiter's Satellite Made by Gan-De 2000 Years Before Galileo". Acta Astrophysica Sinica 1 (2): 87. Bibcode 1981AcApS...1...87X.
^ Dong,Paul (2002). China's Major Mysteries: Paranormal Phenomena and the Unexplained in the People's Republic. China Books. ISBN 0-8351-2676-5.
^ Olaf Pedersen (1974). A Survey of the Almagest. Odense University Press. ص. 423, 428.
^ tr. with notes by Walter Eugene Clark (1930). The Aryabhatiya of Aryabhata. University of Chicago Press. ص. 9, Stanza 1.
^ Westfall، Richard S. Galilei, Galileo. The Galileo Project. accessed 2007-01-10.
^ Murdin,Paul (2000). Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics. Bristol: Institute of Physics Publishing. ISBN 0-12-226690-0.
^ SP-349/396 Pioneer Odyssey—Jupiter, Giant of the Solar System. NASA
(August 1974). accessed 2006-08-10.
^ Roemer's Hypothesis. MathPages. accessed 2007-01-12.
^ Tenn، Joe (March 10, 2006). Edward Emerson Barnard. Sonoma State University. accessed 2007-01-10.
^ Amalthea Fact Sheet. NASA JPL
(October 1, 2001). accessed 2007-02-21.
^ Dunham Jr., Theodore (1933). "Note on the Spectra of Jupiter and Saturn". Publications of the Astronomical Society of the Pacific 45: 42–44. Bibcode 1933PASP...45...42D. doi:10.1086/124297.
^ Youssef, A.; Marcus, P. S. (2003). "The dynamics of jovian white ovals from formation to merger". Icarus 162 (1): 74–93. Bibcode 2003Icar..162...74Y. doi:10.1016/S0019-1035(02)00060-X.
^ Weintraub، Rachel A. (September 26, 2005). How One Night in a Field Changed Astronomy. NASA. accessed 2007-02-18.
^ Garcia، Leonard N. The Jovian Decametric Radio Emission. NASA. accessed 2007-02-18.
^ Klein, M. J.; Gulkis, S.; Bolton, S. J. (1996). Jupiter's Synchrotron Radiation: Observed Variations Before, During and After the Impacts of Comet SL9. NASA. accessed 2007-02-18.
^ NASA – Pioneer 10 Mission Profile
^ NASA – Glenn Research Center
↑ أ ب ت Chan, K.; Paredes, E. S.; Ryne, M. S. (2004). Ulysses Attitude and Orbit Operations: 13+ Years of International Cooperation. (PDF) American Institute of Aeronautics and Astronautics. accessed 2006-11-28.
^ Lasher، Lawrence (August 1, 2006). Pioneer Project Home Page. NASA Space Projects Division. accessed 2006-11-28.
^ Hansen, C. J.; Bolton, S. J.; Matson, D. L.; Spilker, L. J.; Lebreton, J.-P. (2004). "The Cassini-Huygens flyby of Jupiter". Icarus 172 (1): 1–8. Bibcode 2004Icar..172....1H. doi:10.1016/j.icarus.2004.06.018.
^ Mission Update: At Closest Approach, a Fresh View of Jupiter. accessed 2007-07-27.
^ Pluto-Bound New Horizons Provides New Look at Jupiter System. accessed 2007-07-27.
^ New Horizons targets Jupiter kick. BBC News Online
(January 19, 2007). accessed 2007-01-20.
^ Alexander، Amir (September 27, 2006). New Horizons Snaps First Picture of Jupiter. The Planetary Society. accessed 2006-12-19.
↑ أ ب McConnell، Shannon (April 14, 2003). Galileo: Journey to Jupiter. NASA Jet Propulsion Laboratory. accessed 2006-11-28.
^ Magalhães، Julio (December 10, 1996). Galileo Probe Mission Events. NASA Space Projects Division. accessed 2007-02-02.
^ Goodeill، Anthony (2008-03-31). New Frontiers – Missions - Juno. NASA. accessed 2007-01-02.
^ Talevi, Monica; Brown, Dwayne (2009-02-18). NASA and ESA Prioritize Outer Planet Missions. accessed 2009-02-18.
^ Rincon، Paul، “Jupiter in space agencies' sights”، BBC News، 2009-02-18.. وُصِل لهذا المسار فی 2009-02-28.
^ Volonte، Sergio، “Cosmic Vision 2015-2025 Proposals”، ESA، 2007-07-10.. وُصِل لهذا المسار فی 2009-02-18.
^ Laplace: A mission to Europa & Jupiter system. ESA. accessed 2009-01-23.
^ Berger، Brian، “White House scales back space plans”، MSNBC، 2005-02-07.. وُصِل لهذا المسار فی 2007-01-02.
^ Atzei، Alessandro (2007-04-27). Jovian Minisat Explorer. ESA. accessed 2008-05-08.
^ Kerr, Richard A. (2004). "Did Jupiter and Saturn Team Up to Pummel the Inner Solar System?". Science 306 (5702): 1676. doi:10.1126/science.306.5702.1676a. PMID 15576586. Retrieved 2007-08-28.
^ List Of Jupiter Trojans. IAU Minor Planet Center. accessed 2010-10-24.
^ Quinn, T.; Tremaine, S.; Duncan, M. (1990). "Planetary perturbations and the origins of short-period comets". Astrophysical Journal, Part 1 355: 667–679. Bibcode 1990ApJ...355..667Q. doi:10.1086/168800.
^ Dennis Overbye. “Hubble Takes Snapshot of Jupiter’s ‘Black Eye’”، New York Times، 2009-07-24.. وُصِل لهذا المسار فی 2009-07-25.
^ Lovett، Richard A.، “Stardust's Comet Clues Reveal Early Solar System”، National Geographic News، December 15, 2006.. وُصِل لهذا المسار فی 2007-01-08.
^ Nakamura, T.; Kurahashi, H. (1998). "Collisional Probability of Periodic Comets with the Terrestrial Planets: An Invalid Case of Analytic Formulation". Astronomical Journal 115 (2): 848–854. Bibcode 1998AJ....115..848N. doi:10.1086/300206. Retrieved 2007-08-28.
^ Horner, J.; Jones, B. W. (2008). "Jupiter - friend or foe? I: the asteroids". International Journal of Astrobiology 7 (3–4): 251–261. arXiv:0806.2795. Bibcode 2008IJAsB...7..251H. doi:10.1017/S1473550408004187.
^ Overbyte، Dennis، “Jupiter: Our Comic Protector?”، Thew New York Times، 2009-07-25.. وُصِل لهذا المسار فی 2009-07-27.
^ Tabe, Isshi; Watanabe, Jun-ichi; Jimbo, Michiwo (February 1997). "Discovery of a Possible Impact SPOT on Jupiter Recorded in 1690". Publications of the Astronomical Society of Japan 49: L1–L5. Bibcode 1997PASJ...49L...1T.
^ Baalke، Ron. Comet Shoemaker-Levy Collision with Jupiter. NASA. accessed 2007-01-02.
^ Britt، Robert R.، “Remnants of 1994 Comet Impact Leave Puzzle at Jupiter”، space.com، August 23, 2004.. وُصِل لهذا المسار فی 2007-02-20.
^ Staff. “Amateur astronomer discovers Jupiter collision”، ABC News online، 2009-07-21.. وُصِل لهذا المسار فی 2009-07-21.
^ Salway، Mike (July 19, 2009). Breaking News: Possible Impact on Jupiter, Captured by Anthony Wesley. IceInSpace. accessed 2009-07-19.
^ Grossman، Lisa، “Jupiter sports new 'bruise' from impact”، July 20, 2009. من New Scientist.
^ Heppenheimer، T. A. (2007). Colonies in Space, Chapter 1: Other Life in Space. National Space Society. accessed 2007-02-26.
^ Life on Jupiter. Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy & Spaceflight. accessed 2006-03-09.
^ Sagan, C.; Salpeter, E. E. (1976). "Particles, environments, and possible ecologies in the Jovian atmosphere". The Astrophysical Journal Supplement Series 32: 633–637. Bibcode 1976ApJS...32..737S. doi:10.1086/190414.
^ Staff. “Stargazers prepare for daylight view of Jupiter”، ABC News Online، June 16, 2005.. وُصِل لهذا المسار فی 2008-02-28.
^ Rogers, J. H. (1998). "Origins of the ancient constellations: I. The Mesopotamian traditions". Journal of the British Astronomical Association, 108: 9–28. Bibcode 1998JBAA..108....9R.
^ Harper، Douglas (November 2001). Jupiter. Online Etymology Dictionary. accessed 2007-02-23.
^ Indo-European and the Indo-Europeans. American Heritage Dictionary of the English Language. (2000). accessed 2008-09-27.
^ See for example: “IAUC 2844: Jupiter; 1975h”، International Astronomical Union، October 1, 1975.. وُصِل لهذا المسار فی 2010-10-24. That particular word has been in use since at least 1966. See: Query Results from the Astronomy Database. Smithsonian/NASA. accessed 2007-07-29.
^ China: De Groot,Jan Jakob Maria (1912). Religion in China: universism. a key to the study of Taoism and Confucianism. 10. G. P. Putnam's Sons. ص. 300. Retrieved 2010-01-08.
Japan: Crump,Thomas (1992). The Japanese numbers game: the use and understanding of numbers in modern Japan. Routledge. ص. 39–40. ISBN 0415056098.
Korea: Hulbert,Homer Bezaleel (1909). The passing of Korea. Doubleday, Page & company. ص. 426. Retrieved 2010-01-08.
[عدل]اقرأ أیضا

اصطدام شومیکار-لیفی 9
اصطدام المشتری عام 2009
غالیلیو، مرکبة فضائیة إلى المشتری
فویاجر 1 مدعمة بصور للمشتری
فویاجر 2
بوابة نظام شمسی


بوابة فلک
هناک المزید من الصور والملفات فی ویکیمیدیا کومنز حول: المشتری
[أظهر]ع • ن • ت
النظام الشّمسی
[أظهر]ع • ن • ت
أقمار المشتری

هذه المقالة مقالة مختارة اعتبارا من نسخة 21 دیسمبر 2011 (فرق). للمزید انظر صفحة النقاش أو التصویت.




تصنیفات: المشتریعمالقة غازیةکواکب المجموعة الشمسیة

قس انگلیسی

Jupiter is the fifth planet from the Sun and the largest planet in the Solar System.[13] It is a gas giant with mass one-thousandth that of the Sun but is two and a half times the mass of all the other planets in the Solar System combined. Jupiter is classified as a gas giant along with Saturn, Uranus and Neptune. Together, these four planets are sometimes referred to as the Jovian or outer planets. The planet was known by astronomers of ancient times,[14] and was associated with the mythology and religious beliefs of many cultures. The Romans named the planet after the Roman god Iuppiter.[15] When viewed from Earth, Jupiter can reach an apparent magnitude of −2.94, making it on average the third-brightest object in the night sky after the Moon and Venus. (Mars can briefly match Jupiter's brightness at certain points in its orbit.)
Jupiter is primarily composed of hydrogen with a quarter of its mass being helium, although helium only comprises about a tenth of the number of molecules. It may also have a rocky core of heavier elements,[16] but like the other gas giants, Jupiter lacks a well-defined solid surface. Because of its rapid rotation, the planet's shape is that of an oblate spheroid (it possesses a slight but noticeable bulge around the equator). The outer atmosphere is visibly segregated into several bands at different latitudes, resulting in turbulence and storms along their interacting boundaries. A prominent result is the Great Red Spot, a giant storm that is known to have existed since at least the 17th century when it was first seen by telescope. Surrounding Jupiter is a faint planetary ring system and a powerful magnetosphere. There are also at least 67 moons, including the four large moons called the Galilean moons that were first discovered by Galileo Galilei in 1610. Ganymede, the largest of these moons, has a diameter greater than that of the planet Mercury.
Jupiter has been explored on several occasions by robotic spacecraft, most notably during the early Pioneer and Voyager flyby missions and later by the Galileo orbiter. The most recent probe to visit Jupiter was the Pluto-bound New Horizons spacecraft in late February 2007. The probe used the gravity from Jupiter to increase its speed. Future targets for exploration in the Jovian system include the possible ice-covered liquid ocean on the moon Europa.
Contents [hide]
1 Structure
1.1 Composition
1.2 Mass
1.3 Internal structure
2 Atmosphere
2.1 Cloud layers
2.2 Great Red Spot and other vortices
3 Planetary rings
4 Magnetosphere
5 Orbit and rotation
6 Observation
7 Research and exploration
7.1 Pre-telescopic research
7.2 Ground-based telescope research
7.3 Radiotelescope research
7.4 Exploration with space probes
7.4.1 Flyby missions
7.4.2 Galileo mission
7.4.3 Future probes
7.4.4 Canceled missions
8 Moons
8.1 Galilean moons
8.2 Classification of moons
9 Interaction with the Solar System
9.1 Impacts
10 Possibility of life
11 Mythology
12 See also
13 References
14 Further reading
15 External links
Structure

Jupiter is composed primarily of gaseous and liquid matter. It is the largest of four gas giants as well as the largest planet in the Solar System with a diameter of 142,984 km at its equator. The density of Jupiter, 1.326 g/cm3, is the second highest of the gas giant planets. The density is lower than any of the four terrestrial planets.
Composition
Jupiter's upper atmosphere is composed of about 88–92% hydrogen and 8–12% helium by percent volume or fraction of gas molecules. Since a helium atom has about four times as much mass as a hydrogen atom, the composition changes when described as the proportion of mass contributed by different atoms. Thus, the atmosphere is approximately 75% hydrogen and 24% helium by mass, with the remaining one percent of the mass consisting of other elements. The interior contains denser materials such that the distribution is roughly 71% hydrogen, 24% helium and 5% other elements by mass. The atmosphere contains trace amounts of methane, water vapor, ammonia, and silicon-based compounds. There are also traces of carbon, ethane, hydrogen sulfide, neon, oxygen, phosphine, and sulfur. The outermost layer of the atmosphere contains crystals of frozen ammonia.[17][18] Through infrared and ultraviolet measurements, trace amounts of benzene and other hydrocarbons have also been found.[19]
The atmospheric proportions of hydrogen and helium are very close to the theoretical composition of the primordial solar nebula. Neon in the upper atmosphere only consists of 20 parts per million by mass, which is about a tenth as abundant as in the Sun.[20] Helium is also depleted, although only to about 80% of the Sun's helium composition. This depletion may be a result of precipitation of these elements into the interior of the planet.[21] Abundances of heavier inert gases in Jupiter's atmosphere are about two to three times that of the Sun.
Based on spectroscopy, Saturn is thought to be similar in composition to Jupiter, but the other gas giants Uranus and Neptune have relatively much less hydrogen and helium.[22] Because of the lack of atmospheric entry probes, high quality abundance numbers of the heavier elements are lacking for the outer planets beyond Jupiter.
Mass


Jupiter's diameter is one order of magnitude smaller (×0.10045) than the Sun, and one order of magnitude larger (×10.9733) than the Earth. The Great Red Spot has roughly the same size as the circumference of the Earth.
Jupiter's mass is 2.5 times that of all the other planets in the Solar System combined—this is so massive that its barycenter with the Sun lies above the Sun's surface at 1.068 solar radii from the Sun's center. Although this planet dwarfs the Earth with a diameter 11 times as great, it is considerably less dense. Jupiter's volume is that of about 1,321 Earths, yet the planet is only 318 times as massive.[3][23] Jupiter's radius is about 1/10 the radius of the Sun,[24] and its mass is 0.001 times the mass of the Sun, so the density of the two bodies is similar.[25] A "Jupiter mass" (MJ or MJup) is often used as a unit to describe masses of other objects, particularly extrasolar planets and brown dwarfs. So, for example, the extrasolar planet HD 209458 b has a mass of 0.69 MJ, while Kappa Andromedae b has a mass of 12.8 MJ.[26]
Theoretical models indicate that if Jupiter had much more mass than it does at present, the planet would shrink.[27] For small changes in mass, the radius would not change appreciably, and above about 500 M⊕ (1.6 Jupiter masses)[27] the interior would become so much more compressed under the increased gravitation force that the planet's volume would decrease despite the increasing amount of matter. As a result, Jupiter is thought to have about as large a diameter as a planet of its composition and evolutionary history can achieve. The process of further shrinkage with increasing mass would continue until appreciable stellar ignition is achieved as in high-mass brown dwarfs around 50 Jupiter masses.[28]
Although Jupiter would need to be about 75 times as massive to fuse hydrogen and become a star, the smallest red dwarf is only about 30 percent larger in radius than Jupiter.[29][30] Despite this, Jupiter still radiates more heat than it receives from the Sun; the amount of heat produced inside the planet is similar to the total solar radiation it receives.[31] This additional heat radiation is generated by the Kelvin–Helmholtz mechanism through adiabatic contraction. This process results in the planet shrinking by about 2 cm each year.[32] When it was first formed, Jupiter was much hotter and was about twice its current diameter.[33]
Internal structure


This cut-away illustrates a model of the interior of Jupiter, with a rocky core overlaid by a deep layer of liquid metallic hydrogen.
Jupiter is thought to consist of a dense core with a mixture of elements, a surrounding layer of liquid metallic hydrogen with some helium, and an outer layer predominantly of molecular hydrogen.[32] Beyond this basic outline, there is still considerable uncertainty. The core is often described as rocky, but its detailed composition is unknown, as are the properties of materials at the temperatures and pressures of those depths (see below). In 1997, the existence of the core was suggested by gravitational measurements,[32] indicating a mass of from 12 to 45 times the Earth's mass or roughly 3%–15% of the total mass of Jupiter.[31][34] The presence of a core during at least part of Jupiter's history is suggested by models of planetary formation involving initial formation of a rocky or icy core that is massive enough to collect its bulk of hydrogen and helium from the protosolar nebula. Assuming it did exist, it may have shrunk as convection currents of hot liquid metallic hydrogen mixed with the molten core and carried its contents to higher levels in the planetary interior. A core may now be entirely absent, as gravitational measurements are not yet precise enough to rule that possibility out entirely.[32][35]
The uncertainty of the models is tied to the error margin in hitherto measured parameters: one of the rotational coefficients (J6) used to describe the planet's gravitational moment, Jupiter's equatorial radius, and its temperature at 1 bar pressure. The Juno mission, which launched in August 2011, is expected to narrow down the value of these parameters, and thereby make progress on the problem of the core.[36]
The core region is surrounded by dense metallic hydrogen, which extends outward to about 78 percent of the radius of the planet.[31] Rain-like droplets of helium and neon precipitate downward through this layer, depleting the abundance of these elements in the upper atmosphere.[21][37]
Above the layer of metallic hydrogen lies a transparent interior atmosphere of hydrogen. At this depth, the temperature is above the critical temperature, which for hydrogen is only 33 K[38] (see hydrogen). In this state, there are no distinct liquid and gas phases—hydrogen is said to be in a supercritical fluid state. It is convenient to treat hydrogen as gas in the upper layer extending downward from the cloud layer to a depth of about 1,000 km,[31] and as liquid in deeper layers. Physically, there is no clear boundary—gas smoothly becomes hotter and denser as one descends.[39][40]
The temperature and pressure inside Jupiter increase steadily toward the core. At the phase transition region where hydrogen—heated beyond its critical point—becomes metallic, it is believed the temperature is 10,000 K and the pressure is 200 GPa. The temperature at the core boundary is estimated to be 36,000 K and the interior pressure is roughly 3,000–4,500 GPa.[31]
Atmosphere

Main article: Atmosphere of Jupiter
Jupiter has the largest planetary atmosphere in the Solar System, spanning over 5000 km in altitude.[41][42] As Jupiter has no surface, the base of its atmosphere is usually considered to be the point at which atmospheric pressure is equal to 10 bars, or ten times surface pressure on Earth.[41]
Cloud layers


This looping animation shows the movement of Jupiter's counter-rotating cloud bands. In this image, the planet's exterior is mapped onto a cylindrical projection. Animation at larger widths: 720 pixels, 1799 pixels.
Jupiter is perpetually covered with clouds composed of ammonia crystals and possibly ammonium hydrosulfide. The clouds are located in the tropopause and are arranged into bands of different latitudes, known as tropical regions. These are sub-divided into lighter-hued zones and darker belts. The interactions of these conflicting circulation patterns cause storms and turbulence. Wind speeds of 100 m/s (360 km/h) are common in zonal jets.[43] The zones have been observed to vary in width, color and intensity from year to year, but they have remained sufficiently stable for astronomers to give them identifying designations.[23]
The cloud layer is only about 50 km deep, and consists of at least two decks of clouds: a thick lower deck and a thin clearer region. There may also be a thin layer of water clouds underlying the ammonia layer, as evidenced by flashes of lightning detected in the atmosphere of Jupiter. This is caused by water's polarity, which makes it capable of creating the charge separation needed to produce lightning.[31] These electrical discharges can be up to a thousand times as powerful as lightning on the Earth.[44] The water clouds can form thunderstorms driven by the heat rising from the interior.[45]
The orange and brown coloration in the clouds of Jupiter are caused by upwelling compounds that change color when they are exposed to ultraviolet light from the Sun. The exact makeup remains uncertain, but the substances are believed to be phosphorus, sulfur or possibly hydrocarbons.[31][46] These colorful compounds, known as chromophores, mix with the warmer, lower deck of clouds. The zones are formed when rising convection cells form crystallizing ammonia that masks out these lower clouds from view.[47]
Jupiter's low axial tilt means that the poles constantly receive less solar radiation than at the planet's equatorial region. Convection within the interior of the planet transports more energy to the poles, balancing out the temperatures at the cloud layer.[23]
Great Red Spot and other vortices


This view of Jupiter's Great Red Spot and its surroundings was obtained by Voyager 1 on February 25, 1979, when the spacecraft was 9.2 million km (5.7 million mi) from Jupiter. Cloud details as small as 160 km (100 mi) across can be seen here. The colorful, wavy cloud pattern to the left of the Red Spot is a region of extraordinarily complex and variable wave motion. To give a sense of Jupiter's scale, the white oval storm directly below the Great Red Spot is approximately the same diameter as Earth.
The best known feature of Jupiter is the Great Red Spot, a persistent anticyclonic storm that is larger than Earth, located 22° south of the equator. It is known to have been in existence since at least 1831,[48] and possibly since 1665.[49][50] Mathematical models suggest that the storm is stable and may be a permanent feature of the planet.[51] The storm is large enough to be visible through Earth-based telescopes with an aperture of 12 cm or larger.[52]
The oval object rotates counterclockwise, with a period of about six days.[53] The Great Red Spot's dimensions are 24–40,000 km × 12–14,000 km. It is large enough to contain two or three planets of Earth's diameter.[54] The maximum altitude of this storm is about 8 km above the surrounding cloudtops.[55]
Storms such as this are common within the turbulent atmospheres of gas giants. Jupiter also has white ovals and brown ovals, which are lesser unnamed storms. White ovals tend to consist of relatively cool clouds within the upper atmosphere. Brown ovals are warmer and located within the "normal cloud layer". Such storms can last as little as a few hours or stretch on for centuries.


Time-lapse sequence (over 1 month) from the approach of Voyager 1 to Jupiter, showing the motion of atmospheric bands, and circulation of the Great Red Spot. Full size video here
Even before Voyager proved that the feature was a storm, there was strong evidence that the spot could not be associated with any deeper feature on the planet's surface, as the Spot rotates differentially with respect to the rest of the atmosphere, sometimes faster and sometimes more slowly. During its recorded history it has traveled several times around the planet relative to any possible fixed rotational marker below it.
In 2000, an atmospheric feature formed in the southern hemisphere that is similar in appearance to the Great Red Spot, but smaller. This was created when several smaller, white oval-shaped storms merged to form a single feature—these three smaller white ovals were first observed in 1938. The merged feature was named Oval BA, and has been nicknamed Red Spot Junior. It has since increased in intensity and changed color from white to red.[56][57][58]
Planetary rings



The rings of Jupiter
Main article: Rings of Jupiter
Jupiter has a faint planetary ring system composed of three main segments: an inner torus of particles known as the halo, a relatively bright main ring, and an outer gossamer ring.[59] These rings appear to be made of dust, rather than ice as with Saturn's rings.[31] The main ring is probably made of material ejected from the satellites Adrastea and Metis. Material that would normally fall back to the moon is pulled into Jupiter because of its strong gravitational influence. The orbit of the material veers towards Jupiter and new material is added by additional impacts.[60] In a similar way, the moons Thebe and Amalthea probably produce the two distinct components of the dusty gossamer ring.[60] There is also evidence of a rocky ring strung along Amalthea's orbit which may consist of collisional debris from that moon.[61]
Magnetosphere

Main article: Magnetosphere of Jupiter


Aurora on Jupiter. Three bright dots are created by magnetic flux tubes that connect to the Jovian moons Io (on the left), Ganymede (on the bottom) and Europa (also on the bottom). In addition, the very bright almost circular region, called the main oval, and the fainter polar aurora can be seen.
Jupiter's broad magnetic field is 14 times as strong as the Earth's, ranging from 4.2 gauss (0.42 mT) at the equator to 10–14 gauss (1.0–1.4 mT) at the poles, making it the strongest in the Solar System (except for sunspots).[47] This field is believed to be generated by eddy currents—swirling movements of conducting materials—within the liquid metallic hydrogen core. The volcanoes on the moon Io emit large amounts of sulfur dioxide forming a gas torus along the moon's orbit. The gas is ionized in the magnetosphere producing sulfur and oxygen ions. They, together with hydrogen ions originating from the atmosphere of Jupiter, form a plasma sheet in Jupiter's equatorial plane. The plasma in the sheet co-rotates with the planet causing deformation of the dipole magnetic field into that of magnetodisk. Electrons within the plasma sheet generate a strong radio signature that produces bursts in the range of 0.6–30 MHz.[62]
At about 75 Jupiter radii from the planet, the interaction of the magnetosphere with the solar wind generates a bow shock. Surrounding Jupiter's magnetosphere is a magnetopause, located at the inner edge of a magnetosheath—a region between it and the bow shock. The solar wind interacts with these regions, elongating the magnetosphere on Jupiter's lee side and extending it outward until it nearly reaches the orbit of Saturn. The four largest moons of Jupiter all orbit within the magnetosphere, which protects them from the solar wind.[31]
The magnetosphere of Jupiter is responsible for intense episodes of radio emission from the planet's polar regions. Volcanic activity on the Jovian moon Io (see below) injects gas into Jupiter's magnetosphere, producing a torus of particles about the planet. As Io moves through this torus, the interaction generates Alfvén waves that carry ionized matter into the polar regions of Jupiter. As a result, radio waves are generated through a cyclotron maser mechanism, and the energy is transmitted out along a cone-shaped surface. When the Earth intersects this cone, the radio emissions from Jupiter can exceed the solar radio output.[63]
Orbit and rotation



Jupiter (red) completes one orbit of the Sun (center) for every 11.86 orbits of the Earth (blue)
Jupiter is the only planet that has a center of mass with the Sun that lies outside the volume of the Sun, though by only 7% of the Sun's radius.[64] The average distance between Jupiter and the Sun is 778 million km (about 5.2 times the average distance from the Earth to the Sun, or 5.2 AU) and it completes an orbit every 11.86 years. This is two-fifths the orbital period of Saturn, forming a 5:2 orbital resonance between the two largest planets in the Solar System.[65] The elliptical orbit of Jupiter is inclined 1.31° compared to the Earth. Because of an eccentricity of 0.048, the distance from Jupiter and the Sun varies by 75 million km between perihelion and aphelion, or the nearest and most distant points of the planet along the orbital path respectively.
The axial tilt of Jupiter is relatively small: only 3.13°. As a result this planet does not experience significant seasonal changes, in contrast to Earth and Mars for example.[66]
Jupiter's rotation is the fastest of all the Solar System's planets, completing a rotation on its axis in slightly less than ten hours; this creates an equatorial bulge easily seen through an Earth-based amateur telescope. This rotation requires a centripetal acceleration at the equator of about 1.67 m/s2, compared to the equatorial surface gravity of 24.79 m/s2; thus the net acceleration felt at the equatorial surface is only about 23.12 m/s2. The planet is shaped as an oblate spheroid, meaning that the diameter across its equator is longer than the diameter measured between its poles. On Jupiter, the equatorial diameter is 9275 km longer than the diameter measured through the poles.[40]
Because Jupiter is not a solid body, its upper atmosphere undergoes differential rotation. The rotation of Jupiter's polar atmosphere is about 5 minutes longer than that of the equatorial atmosphere; three systems are used as frames of reference, particularly when graphing the motion of atmospheric features. System I applies from the latitudes 10° N to 10° S; its period is the planet's shortest, at 9h 50m 30.0s. System II applies at all latitudes north and south of these; its period is 9h 55m 40.6s. System III was first defined by radio astronomers, and corresponds to the rotation of the planet's magnetosphere; its period is Jupiter's official rotation.[67]
Observation



Conjunction of Jupiter and the Moon


The retrograde motion of an outer planet is caused by its relative location with respect to the Earth.
Jupiter is usually the fourth brightest object in the sky (after the Sun, the Moon and Venus);[47] at times Mars appears brighter than Jupiter. Depending on Jupiter's position with respect to the Earth, it can vary in visual magnitude from as bright as −2.9 at opposition down to −1.6 during conjunction with the Sun. The angular diameter of Jupiter likewise varies from 50.1 to 29.8 arc seconds.[3] Favorable oppositions occur when Jupiter is passing through perihelion, an event that occurs once per orbit. As Jupiter approached perihelion in March 2011, there was a favorable opposition in September 2010.[68]
Earth overtakes Jupiter every 398.9 days as it orbits the Sun, a duration called the synodic period. As it does so, Jupiter appears to undergo retrograde motion with respect to the background stars. That is, for a period Jupiter seems to move backward in the night sky, performing a looping motion.
Jupiter's 12-year orbital period corresponds to the dozen astrological signs of the zodiac, and may have been the historical origin of the signs.[23] That is, each time Jupiter reaches opposition it has advanced eastward by about 30°, the width of a zodiac sign.
Because the orbit of Jupiter is outside the Earth's, the phase angle of Jupiter as viewed from the Earth never exceeds 11.5°. That is, the planet always appears nearly fully illuminated when viewed through Earth-based telescopes. It was only during spacecraft missions to Jupiter that crescent views of the planet were obtained.[69]
Research and exploration

Pre-telescopic research


Model in the Almagest of the longitudinal motion of Jupiter (☉) relative to the Earth (⊕).
The observation of Jupiter dates back to the Babylonian astronomers of the 7th or 8th century BC.[70] The Chinese historian of astronomy, Xi Zezong, has claimed that Gan De, a Chinese astronomer, made the discovery of one of Jupiter's moons in 362 BC with the unaided eye. If accurate, this would predate Galileo's discovery by nearly two millennia.[71][72] In his 2nd century work the Almagest, the Hellenistic astronomer Claudius Ptolemaeus constructed a geocentric planetary model based on deferents and epicycles to explain Jupiter's motion relative to the Earth, giving its orbital period around the Earth as 4332.38 days, or 11.86 years.[73] In 499, Aryabhata, a mathematician-astronomer from the classical age of Indian mathematics and astronomy, also used a geocentric model to estimate Jupiter's period as 4332.2722 days, or 11.86 years.[74]
Ground-based telescope research
In 1610, Galileo Galilei discovered the four largest moons of Jupiter—Io, Europa, Ganymede and Callisto (now known as the Galilean moons)—using a telescope; thought to be the first telescopic observation of moons other than Earth's. Galileo's was also the first discovery of a celestial motion not apparently centered on the Earth. It was a major point in favor of Copernicus' heliocentric theory of the motions of the planets; Galileo's outspoken support of the Copernican theory placed him under the threat of the Inquisition.[75]
During the 1660s, Cassini used a new telescope to discover spots and colorful bands on Jupiter and observed that the planet appeared oblate; that is, flattened at the poles. He was also able to estimate the rotation period of the planet.[18] In 1690 Cassini noticed that the atmosphere undergoes differential rotation.[31]


False-color detail of Jupiter's atmosphere, imaged by Voyager 1, showing the Great Red Spot and a passing white oval.
The Great Red Spot, a prominent oval-shaped feature in the southern hemisphere of Jupiter, may have been observed as early as 1664 by Robert Hooke and in 1665 by Giovanni Cassini, although this is disputed. The pharmacist Heinrich Schwabe produced the earliest known drawing to show details of the Great Red Spot in 1831.[76]
The Red Spot was reportedly lost from sight on several occasions between 1665 and 1708 before becoming quite conspicuous in 1878. It was recorded as fading again in 1883 and at the start of the 20th century.[77]
Both Giovanni Borelli and Cassini made careful tables of the motions of the Jovian moons, allowing predictions of the times when the moons would pass before or behind the planet. By the 1670s, it was observed that when Jupiter was on the opposite side of the Sun from the Earth, these events would occur about 17 minutes later than expected. Ole Rømer deduced that sight is not instantaneous (a conclusion that Cassini had earlier rejected[18]), and this timing discrepancy was used to estimate the speed of light.[78]
In 1892, E. E. Barnard observed a fifth satellite of Jupiter with the 36-inch (910 mm) refractor at Lick Observatory in California. The discovery of this relatively small object, a testament to his keen eyesight, quickly made him famous. The moon was later named Amalthea.[79] It was the last planetary moon to be discovered directly by visual observation.[80] An additional eight satellites were subsequently discovered before the flyby of the Voyager 1 probe in 1979.


Infrared image of Jupiter taken by the ESO's Very Large Telescope.
In 1932, Rupert Wildt identified absorption bands of ammonia and methane in the spectra of Jupiter.[81]
Three long-lived anticyclonic features termed white ovals were observed in 1938. For several decades they remained as separate features in the atmosphere, sometimes approaching each other but never merging. Finally, two of the ovals merged in 1998, then absorbed the third in 2000, becoming Oval BA.[82]
Radiotelescope research
In 1955, Bernard Burke and Kenneth Franklin detected bursts of radio signals coming from Jupiter at 22.2 MHz.[31] The period of these bursts matched the rotation of the planet, and they were also able to use this information to refine the rotation rate. Radio bursts from Jupiter were found to come in two forms: long bursts (or L-bursts) lasting up to several seconds, and short bursts (or S-bursts) that had a duration of less than a hundredth of a second.[83]
Scientists discovered that there were three forms of radio signals transmitted from Jupiter.
Decametric radio bursts (with a wavelength of tens of meters) vary with the rotation of Jupiter, and are influenced by interaction of Io with Jupiter's magnetic field.[84]
Decimetric radio emission (with wavelengths measured in centimeters) was first observed by Frank Drake and Hein Hvatum in 1959.[31] The origin of this signal was from a torus-shaped belt around Jupiter's equator. This signal is caused by cyclotron radiation from electrons that are accelerated in Jupiter's magnetic field.[85]
Thermal radiation is produced by heat in the atmosphere of Jupiter.[31]
Exploration with space probes
Main article: Exploration of Jupiter
Since 1973 a number of automated spacecraft have visited Jupiter, most notably the Pioneer 10 space probe, the first spacecraft to get close enough to Jupiter to send back revelations about the properties and phenomena of the Solar System's largest planet.[86][87] Flights to other planets within the Solar System are accomplished at a cost in energy, which is described by the net change in velocity of the spacecraft, or delta-v. Entering a Hohmann transfer orbit from Earth to Jupiter from low Earth orbit requires a delta-v of 6.3 km/s[88] which is comparable to the 9.7 km/s delta-v needed to reach low Earth orbit.[89] Fortunately, gravity assists through planetary flybys can be used to reduce the energy required to reach Jupiter, albeit at the cost of a significantly longer flight duration.[90]
Flyby missions
Flyby missions
Spacecraft Closest
approach Distance
Pioneer 10 December 3, 1973 130,000 km
Pioneer 11 December 4, 1974 34,000 km
Voyager 1 March 5, 1979 349,000 km
Voyager 2 July 9, 1979 570,000 km
Ulysses February 8, 1992[91] 408,894 km
February 4, 2004[91] 120,000,000 km
Cassini December 30, 2000 10,000,000 km
New Horizons February 28, 2007 2,304,535 km


Voyager 1 took this photo of the planet Jupiter on January 24, 1979, while still more than 25 million mi (40 million km) away.
Beginning in 1973, several spacecraft have performed planetary flyby maneuvers that brought them within observation range of Jupiter. The Pioneer missions obtained the first close-up images of Jupiter's atmosphere and several of its moons. They discovered that the radiation fields near the planet were much stronger than expected, but both spacecraft managed to survive in that environment. The trajectories of these spacecraft were used to refine the mass estimates of the Jovian system. Occultations of the radio signals by the planet resulted in better measurements of Jupiter's diameter and the amount of polar flattening.[23][92]
Six years later, the Voyager missions vastly improved the understanding of the Galilean moons and discovered Jupiter's rings. They also confirmed that the Great Red Spot was anticyclonic. Comparison of images showed that the Red Spot had changed hue since the Pioneer missions, turning from orange to dark brown. A torus of ionized atoms was discovered along Io's orbital path, and volcanoes were found on the moon's surface, some in the process of erupting. As the spacecraft passed behind the planet, it observed flashes of lightning in the night side atmosphere.[17][23]
The next mission to encounter Jupiter, the Ulysses solar probe, performed a flyby maneuver to attain a polar orbit around the Sun. During this pass the spacecraft conducted studies on Jupiter's magnetosphere. Since Ulysses has no cameras, no images were taken. A second flyby six years later was at a much greater distance.[91]
In 2000, the Cassini probe, en route to Saturn, flew by Jupiter and provided some of the highest-resolution images ever made of the planet. On December 19, 2000, the spacecraft captured an image of the moon Himalia, but the resolution was too low to show surface details.[93]
The New Horizons probe, en route to Pluto, flew by Jupiter for gravity assist. Its closest approach was on February 28, 2007.[94] The probe's cameras measured plasma output from volcanoes on Io and studied all four Galilean moons in detail, as well as making long-distance observations of the outer moons Himalia and Elara.[95] Imaging of the Jovian system began September 4, 2006.[96][97]
Galileo mission


Jupiter as seen by the space probe Cassini.
So far the only spacecraft to orbit Jupiter is the Galileo orbiter, which went into orbit around Jupiter on December 7, 1995. It orbited the planet for over seven years, conducting multiple flybys of all the Galilean moons and Amalthea. The spacecraft also witnessed the impact of Comet Shoemaker-Levy 9 as it approached Jupiter in 1994, giving a unique vantage point for the event. While the information gained about the Jovian system from Galileo was extensive, its originally designed capacity was limited by the failed deployment of its high-gain radio transmitting antenna.[98]
An atmospheric probe was released from the spacecraft in July 1995, entering the planet's atmosphere on December 7. It parachuted through 150 km of the atmosphere, collected data for 57.6 minutes, and was crushed by the pressure to which it was subjected by that time (about 22 times Earth normal, at a temperature of 153 °C).[99] It would have melted thereafter, and possibly vaporized. The Galileo orbiter itself experienced a more rapid version of the same fate when it was deliberately steered into the planet on September 21, 2003, at a speed of over 50 km/s, to avoid any possibility of it crashing into and possibly contaminating Europa—a moon which has been hypothesized to have the possibility of harboring life.[98]
Future probes
NASA currently has a mission underway to study Jupiter in detail from a polar orbit. Named Juno, the spacecraft launched in August 2011, and will arrive in late 2016.[100] The next planned mission to the Jovian system will be the European Space Agency's Jupiter Icy Moon Explorer (JUICE), due to launch in 2022.[101]
Canceled missions
Because of the possibility of subsurface liquid oceans on Jupiter's moons Europa, Ganymede and Callisto, there has been great interest in studying the icy moons in detail. Funding difficulties have delayed progress. NASA's JIMO (Jupiter Icy Moons Orbiter) was cancelled in 2005.[102] A subsequent proposal for a joint NASA/ESA mission, called EJSM/Laplace, was developed with a provisional launch date around 2020. EJSM/Laplace would have consisted of the NASA-led Jupiter Europa Orbiter, and the ESA-led Jupiter Ganymede Orbiter.[103] However by April 2011, ESA had formally ended the partnership citing budget issues at NASA and the consequences on the mission timetable. Instead ESA planned to go ahead with a European-only mission to compete in its L1 Cosmic Vision selection.[104]
Moons



Jupiter with the Galilean moons
Wikimedia Commons has media related to: Moons of Jupiter
Main article: Moons of Jupiter
See also: Timeline of discovery of Solar System planets and their moons
Jupiter has 67 natural satellites.[105] Of these, 51 are less than 10 kilometres in diameter and have only been discovered since 1975. The four largest moons, known as the "Galilean moons", are Io, Europa, Ganymede and Callisto.
Galilean moons
Main article: Galilean moons


The Galilean moons. From left to right, in order of increasing distance from Jupiter: Io, Europa, Ganymede, Callisto.
The orbits of Io, Europa, and Ganymede, some of the largest satellites in the Solar System, form a pattern known as a Laplace resonance; for every four orbits that Io makes around Jupiter, Europa makes exactly two orbits and Ganymede makes exactly one. This resonance causes the gravitational effects of the three large moons to distort their orbits into elliptical shapes, since each moon receives an extra tug from its neighbors at the same point in every orbit it makes. The tidal force from Jupiter, on the other hand, works to circularize their orbits.[106]
The eccentricity of their orbits causes regular flexing of the three moons' shapes, with Jupiter's gravity stretching them out as they approach it and allowing them to spring back to more spherical shapes as they swing away. This tidal flexing heats the moons' interiors by friction. This is seen most dramatically in the extraordinary volcanic activity of innermost Io (which is subject to the strongest tidal forces), and to a lesser degree in the geological youth of Europa's surface (indicating recent resurfacing of the moon's exterior).
The Galilean moons, compared to Earth's Moon
Name IPA Diameter Mass Orbital radius Orbital period
km % kg % km % days %
Io ˈaɪ.oʊ 3643 105 8.9×1022 120 421,700 110 1.77 7
Europa jʊˈroʊpə 3122 90 4.8×1022 65 671,034 175 3.55 13
Ganymede ˈɡænimiːd 5262 150 14.8×1022 200 1,070,412 280 7.15 26
Callisto kəˈlɪstoʊ 4821 140 10.8×1022 150 1,882,709 490 16.69 61
Classification of moons


Jupiter's moon Europa.
Before the discoveries of the Voyager missions, Jupiter's moons were arranged neatly into four groups of four, based on commonality of their orbital elements. Since then, the large number of new small outer moons has complicated this picture. There are now thought to be six main groups, although some are more distinct than others.
A basic sub-division is a grouping of the eight inner regular moons, which have nearly circular orbits near the plane of Jupiter's equator and are believed to have formed with Jupiter. The remainder of the moons consist of an unknown number of small irregular moons with elliptical and inclined orbits, which are believed to be captured asteroids or fragments of captured asteroids. Irregular moons that belong to a group share similar orbital elements and thus may have a common origin, perhaps as a larger moon or captured body that broke up.[107][108]
Regular moons
Inner group The inner group of four small moons all have diameters of less than 200 km, orbit at radii less than 200,000 km, and have orbital inclinations of less than half a degree.
Galilean moons[109] These four moons, discovered by Galileo Galilei and by Simon Marius in parallel, orbit between 400,000 and 2,000,000 km, and include some of the largest moons in the Solar System.
Irregular moons
Themisto This is a single moon belonging to a group of its own, orbiting halfway between the Galilean moons and the Himalia group.
Himalia group A tightly clustered group of moons with orbits around 11,000,000–12,000,000 km from Jupiter.
Carpo Another isolated case; at the inner edge of the Ananke group, it orbits Jupiter in prograde direction.
Ananke group This retrograde orbit group has rather indistinct borders, averaging 21,276,000 km from Jupiter with an average inclination of 149 degrees.
Carme group A fairly distinct retrograde group that averages 23,404,000 km from Jupiter with an average inclination of 165 degrees.
Pasiphaë group A dispersed and only vaguely distinct retrograde group that covers all the outermost moons.
Interaction with the Solar System

Along with the Sun, the gravitational influence of Jupiter has helped shape the Solar System. The orbits of most of the system's planets lie closer to Jupiter's orbital plane than the Sun's equatorial plane (Mercury is the only planet that is closer to the Sun's equator in orbital tilt), the Kirkwood gaps in the asteroid belt are mostly caused by Jupiter, and the planet may have been responsible for the Late Heavy Bombardment of the inner Solar System's history.[110]


This diagram shows the Trojan asteroids in Jupiter's orbit, as well as the main asteroid belt.
Along with its moons, Jupiter's gravitational field controls numerous asteroids that have settled into the regions of the Lagrangian points preceding and following Jupiter in its orbit around the sun. These are known as the Trojan asteroids, and are divided into Greek and Trojan "camps" to commemorate the Iliad. The first of these, 588 Achilles, was discovered by Max Wolf in 1906; since then more than two thousand have been discovered.[111] The largest is 624 Hektor.
Most short-period comets belong to the Jupiter family—defined as comets with semi-major axes smaller than Jupiter's. Jupiter family comets are believed to form in the Kuiper belt outside the orbit of Neptune. During close encounters with Jupiter their orbits are perturbed into a smaller period and then circularized by regular gravitational interaction with the Sun and Jupiter.[112]
Impacts
See also: Comet Shoemaker–Levy 9, 2009 Jupiter impact event, and 2010 Jupiter impact event


Hubble image taken on July 23 showing a blemish of about 5,000 miles long left by the 2009 Jupiter impact.[113]
Jupiter has been called the Solar System's vacuum cleaner,[114] because of its immense gravity well and location near the inner Solar System. It receives the most frequent comet impacts of the Solar System's planets.[115] It was thought that the planet served to partially shield the inner system from cometary bombardment. Recent computer simulations suggest that Jupiter does not cause a net decrease in the number of comets that pass through the inner Solar System, as its gravity perturbs their orbits inward in roughly the same numbers that it accretes or ejects them.[116] This topic remains controversial among astronomers, as some believe it draws comets towards Earth from the Kuiper belt while others believe that Jupiter protects Earth from the alleged Oort cloud.[117]
A 1997 survey of historical astronomical drawings suggested that the astronomer Cassini may have recorded an impact scar in 1690. The survey determined eight other candidate observations had low or no possibilities of an impact.[118] A fireball was photographed by Voyager 1 during its Jupiter encounter in March 1979.[119] During the period July 16, 1994, to July 22, 1994, over 20 fragments from the comet Shoemaker–Levy 9 (SL9, formally designated D/1993 F2) collided with Jupiter's southern hemisphere, providing the first direct observation of a collision between two Solar System objects. This impact provided useful data on the composition of Jupiter's atmosphere.[120][121]
On July 19, 2009, an impact site was discovered at approximately 216 degrees longitude in System 2.[122][123] This impact left behind a black spot in Jupiter's atmosphere, similar in size to Oval BA. Infrared observation showed a bright spot where the impact took place, meaning the impact warmed up the lower atmosphere in the area near Jupiter's south pole.[124]
A fireball, smaller than the previous observed impacts, was detected on June 3, 2010, by Anthony Wesley, an amateur astronomer in Australia, and was later discovered to have been captured on video by another amateur astronomer in the Philippines.[125] Yet another fireball was seen on August 20, 2010.[126]
On September 10, 2012, another fireball was detected.[119][127]
Possibility of life

In 1953, the Miller–Urey experiment demonstrated that a combination of lightning and the chemical compounds that existed in the atmosphere of a primordial Earth could form organic compounds (including amino acids) that could serve as the building blocks of life. The simulated atmosphere included water, methane, ammonia and molecular hydrogen; all molecules still found in the atmosphere of Jupiter. The atmosphere of Jupiter has a strong vertical air circulation, which would carry these compounds down into the lower regions. The higher temperatures within the interior of the atmosphere breaks down these chemicals, which would hinder the formation of Earth-like life.[128]
It is considered highly unlikely that there is any Earth-like life on Jupiter, as there is only a small amount of water in the atmosphere and any possible solid surface deep within Jupiter would be under extraordinary pressures. In 1976, before the Voyager missions, it was hypothesized that ammonia or water-based life could evolve in Jupiter's upper atmosphere. This hypothesis is based on the ecology of terrestrial seas which have simple photosynthetic plankton at the top level, fish at lower levels feeding on these creatures, and marine predators which hunt the fish.[129][130]
The possible presence of underground oceans on some of Jupiter's moons has led to speculation that the presence of life is more likely there.
Further information: Extraterrestrial life
Mythology



Jupiter, woodcut from a 1550 edition of Guido Bonatti's Liber Astronomiae.
The planet Jupiter has been known since ancient times. It is visible to the naked eye in the night sky and can occasionally be seen in the daytime when the sun is low.[131] To the Babylonians, this object represented their god Marduk. They used the roughly 12-year orbit of this planet along the ecliptic to define the constellations of their zodiac.[23][132]
The Romans named it after Jupiter (Latin: Iuppiter, Iūpiter) (also called Jove), the principal god of Roman mythology, whose name comes from the Proto-Indo-European vocative compound *Dyēu-pəter (nominative: *Dyēus-pətēr, meaning "O Father Sky-God", or "O Father Day-God").[133] In turn, Jupiter was the counterpart to the mythical Greek Zeus (Ζεύς), also referred to as Dias (Δίας), the planetary name of which is retained in modern Greek.[134]
The astronomical symbol for the planet, , is a stylized representation of the god's lightning bolt. The original Greek deity Zeus supplies the root zeno-, used to form some Jupiter-related words, such as zenographic.[135]
Jovian is the adjectival form of Jupiter. The older adjectival form jovial, employed by astrologers in the Middle Ages, has come to mean "happy" or "merry," moods ascribed to Jupiter's astrological influence.[136]
The Chinese, Korean and Japanese referred to the planet as the wood star, Chinese: 木星; pinyin: mùxīng, based on the Chinese Five Elements.[137] Chinese Taoism personified it as the Fu star. The Greeks called it Φαέθων, Phaethon, "blazing." In Vedic Astrology, Hindu astrologers named the planet after Brihaspati, the religious teacher of the gods, and often called it "Guru", which literally means the "Heavy One."[138] In the English language, Thursday is derived from "Thor's day", with Thor associated with the planet Jupiter in Germanic mythology.[139]
In the Central Asian-Turkic myths, Jupiter called as a "Erendiz/Erentüz", which means "eren(?)+yultuz(star)". There are many theories about meaning of "eren". Also, these peoples calculated the orbit of Jupiter as 11 years and 300 days. They believed that some social and natural events connected to Erentüz's movements on the sky.[140]
See also


Book: Jupiter
Book: Solar System
Wikipedia books are collections of articles that can be downloaded or ordered in print.
Hot Jupiter
Jovian–Plutonian gravitational effect
Jupiter in fiction
Space exploration
References

^ Jupiter, entry in the Oxford English Dictionary, prepared by J. A. Simpson and E. S. C. Weiner, vol. 8, second edition, Oxford: Clarendon Press, 1989. ISBN 0-19-861220-6 (vol. 8), ISBN 0-19-861186-2 (set.)
^ Seligman, Courtney. "Rotation Period and Day Length". Retrieved 2009-08-13.
^ a b c d e f g h i j k l m n o p Williams, Dr. David R. (November 16, 2004). "Jupiter Fact Sheet". NASA. Retrieved 2007-08-08.
^ "The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter". 2009-04-03. Retrieved 2009-04-10. (produced with Solex 10 written by Aldo Vitagliano; see also Invariable plane)
^ Yeomans, Donald K. (2006-07-13). "HORIZONS Web-Interface for Jupiter Barycenter (Major Body=5)". JPL Horizons On-Line Ephemeris System. Retrieved 2007-08-08. — At the site, go to the "web interface" then select "Ephemeris Type: Elements", "Target Body: Jupiter Barycenter" and "Center: Sun".
^ Orbital elements refer to the barycenter of the Jupiter system, and are the instantaneous osculating values at the precise J2000 epoch. Barycenter quantities are given because, in contrast to the planetary centre, they do not experience appreciable changes on a day-to-day basis due to the motion of the moons.
^ a b c d e Seidelmann, P. Kenneth; Archinal, B. A.; A'hearn, M. F. et al. (2007). "Report of the IAU/IAG Working Group on cartographic coordinates and rotational elements: 2006". Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy 98 (3): 155–180. Bibcode 2007CeMDA..98..155S. doi:10.1007/s10569-007-9072-y. edit
^ a b c d e f g h Refers to the level of 1 bar atmospheric pressure
^ "Solar System Exploration: Jupiter: Facts & Figures". NASA. 7 May 2008.
^ "Astrodynamic Constants". JPL Solar System Dynamics. 2009-02-27. Retrieved 2007-08-08.
^ Seidelmann, P. K.; Abalakin, V. K.; Bursa, M.; Davies, M. E.; de Burgh, C.; Lieske, J. H.; Oberst, J.; Simon, J. L.; Standish, E. M.; Stooke, P.; Thomas, P. C. (2001). "Report of the IAU/IAG Working Group on Cartographic Coordinates and Rotational Elements of the Planets and Satellites: 2000". HNSKY Planetarium Program. Retrieved 2007-02-02.
^ Anonymous (March 1983). "Probe Nephelometer". Galileo Messenger (NASA/JPL) (6). Retrieved 2007-02-12.
^ As of 2008, the largest known planet outside the Solar System is TrES-4.
^ De Crespigny, Rafe. "Emperor Huan and Emperor Ling". Asian studies, Online Publications. Retrieved 1 May 2012. "Xu Huang apparently complained that the astronomy office had failed to give them proper emphasis to the eclipse and to other portents, including the movement of the planet Jupiter (taisui). At his instigation, Chen Shou/Yuan was summoned and questioned, and it was under this pressure that his advice implicated Liang Ji."
^ Stuart Ross Taylor (2001). Solar system evolution: a new perspective : an inquiry into the chemical composition, origin, and evolution of the solar system (2nd, illus., revised ed.). Cambridge University Press. p. 208. ISBN 0-521-64130-6.
^ Saumon, D.; Guillot, T. (2004). "Shock Compression of Deuterium and the Interiors of Jupiter and Saturn". The Astrophysical Journal 609 (2): 1170–1180. arXiv:astro-ph/0403393. Bibcode 2004ApJ...609.1170S. doi:10.1086/421257.
^ a b Gautier, D.; Conrath, B.; Flasar, M.; Hanel, R.; Kunde, V.; Chedin, A.; Scott N. (1981). "The helium abundance of Jupiter from Voyager". Journal of Geophysical Research 86 (A10): 8713–8720. Bibcode 1981JGR....86.8713G. doi:10.1029/JA086iA10p08713.
^ a b c Kunde, V. G. et al. (September 10, 2004). "Jupiter's Atmospheric Composition from the Cassini Thermal Infrared Spectroscopy Experiment". Science 305 (5690): 1582–86. Bibcode 2004Sci...305.1582K. doi:10.1126/science.1100240. PMID 15319491. Retrieved 2007-04-04.
^ Kim, S. J.; Caldwell, J.; Rivolo, A. R.; Wagner, R. (1985). "Infrared Polar Brightening on Jupiter III. Spectrometry from the Voyager 1 IRIS Experiment". Icarus 64 (2): 233–48. Bibcode 1985Icar...64..233K. doi:10.1016/0019-1035(85)90201-5.
^ Niemann, H. B.; Atreya, S. K.; Carignan, G. R.; Donahue, T. M.; Haberman, J. A.; Harpold, D. N.; Hartle, R. E.; Hunten, D. M.; Kasprzak, W. T.; Mahaffy, P. R.; Owen, T. C.; Spencer, N. W.; Way, S. H. (1996). "The Galileo Probe Mass Spectrometer: Composition of Jupiter's Atmosphere". Science 272 (5263): 846–849. Bibcode 1996Sci...272..846N. doi:10.1126/science.272.5263.846. PMID 8629016.
^ a b Mahaffy, Paul. "Highlights of the Galileo Probe Mass Spectrometer Investigation". NASA Goddard Space Flight Center, Atmospheric Experiments Laboratory. Retrieved 2007-06-06.
^ Ingersoll, A. P.; Hammel, H. B.; Spilker, T. R.; Young, R. E. (June 1, 2005). "Outer Planets: The Ice Giants" (PDF). Lunar & Planetary Institute. Retrieved 2007-02-01.
^ a b c d e f g Burgess, Eric (1982). By Jupiter: Odysseys to a Giant. New York: Columbia University Press. ISBN 0-231-05176-X.
^ Shu, Frank H. (1982). The physical universe: an introduction to astronomy. Series of books in astronomy (12th ed.). University Science Books. p. 426. ISBN 0-935702-05-9.
^ Davis, Andrew M.; Turekian, Karl K. (2005). Meteorites, comets, and planets. Treatise on geochemistry,. 1. Elsevier. p. 624. ISBN 0-08-044720-1.
^ Jean Schneider (2009). "The Extrasolar Planets Encyclopedia: Interactive Catalogue". Paris Observatory.
^ a b Seager, S.; Kuchner, M.; Hier-Majumder, C. A.; Militzer, B. (2007). "Mass-Radius Relationships for Solid Exoplanets". The Astrophysical Journal 669 (2): 1279–1297. arXiv:0707.2895. Bibcode 2007ApJ...669.1279S. doi:10.1086/521346.
^ Guillot, Tristan (1999). "Interiors of Giant Planets Inside and Outside the Solar System". Science 286 (5437): 72–77. Bibcode 1999Sci...286...72G. doi:10.1126/science.286.5437.72. PMID 10506563. Retrieved 2007-08-28.
^ Burrows, A.; Hubbard, W. B.; Saumon, D.; Lunine, J. I. (1993). "An expanded set of brown dwarf and very low mass star models". Astrophysical Journal 406 (1): 158–71. Bibcode 1993ApJ...406..158B. doi:10.1086/172427.
^ Queloz, Didier (November 19, 2002). "VLT Interferometer Measures the Size of Proxima Centauri and Other Nearby Stars". European Southern Observatory. Retrieved 2007-01-12.
^ a b c d e f g h i j k l m Elkins-Tanton, Linda T. (2006). Jupiter and Saturn. New York: Chelsea House. ISBN 0-8160-5196-8.
^ a b c d Guillot, T.; Stevenson, D. J.; Hubbard, W. B.; Saumon, D. (2004). "Chapter 3: The Interior of Jupiter". In Bagenal, F.; Dowling, T. E.; McKinnon, W. B. Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere. Cambridge University Press. ISBN 0-521-81808-7.
^ Bodenheimer, P. (1974). "Calculations of the early evolution of Jupiter". Icarus. 23 23 (3): 319–25. Bibcode 1974Icar...23..319B. doi:10.1016/0019-1035(74)90050-5.
^ Guillot, T.; Gautier, D.; Hubbard, W. B. (1997). "New Constraints on the Composition of Jupiter from Galileo Measurements and Interior Models". Icarus 130 (2): 534–539. arXiv:astro-ph/9707210. Bibcode 1997astro.ph..7210G. doi:10.1006/icar.1997.5812.
^ Various (2006). McFadden, Lucy-Ann; Weissman, Paul; Johnson, Torrence. ed. Encyclopedia of the Solar System (2nd ed.). Academic Press. p. 412. ISBN 0-12-088589-1.
^ Horia, Yasunori; Sanoa, Takayoshi; Ikomaa, Masahiro; Idaa, Shigeru (2007). "On uncertainty of Jupiter's core mass due to observational errors". Proceedings of the International Astronomical Union (Cambridge University Press) 3 (S249): 163–166. doi:10.1017/S1743921308016554.
^ Lodders, Katharina (2004). "Jupiter Formed with More Tar than Ice". The Astrophysical Journal 611 (1): 587–597. Bibcode 2004ApJ...611..587L. doi:10.1086/421970. Retrieved 2007-07-03.
^ Züttel, Andreas (September 2003). "Materials for hydrogen storage". Materials Today 6 (9): 24–33. doi:10.1016/S1369-7021(03)00922-2.
^ Guillot, T. (1999). "A comparison of the interiors of Jupiter and Saturn". Planetary and Space Science 47 (10–11): 1183–200. arXiv:astro-ph/9907402. Bibcode 1999P&SS...47.1183G. doi:10.1016/S0032-0633(99)00043-4.
^ a b Lang, Kenneth R. (2003). "Jupiter: a giant primitive planet". NASA. Retrieved 2007-01-10.
^ a b Seiff, A.; Kirk, D.B.; Knight, T.C.D. et al. (1998). "Thermal structure of Jupiter's atmosphere near the edge of a 5-μm hot spot in the north equatorial belt". Journal of Geophysical Research 103 (E10): 22857–22889. Bibcode 1998JGR...10322857S. doi:10.1029/98JE01766.
^ Miller, Steve; Aylward, Alan; Millward, George (January 2005). "Giant Planet Ionospheres and Thermospheres: The Importance of Ion-Neutral Coupling". Space Science Reviews 116 (1–2): 319–343. Bibcode 2005SSRv..116..319M. doi:10.1007/s11214-005-1960-4. edit
^ Ingersoll, A. P.; Dowling, T. E.; Gierasch, P. J.; Orton, G. S.; Read, P. L.; Sanchez-Lavega, A.; Showman, A. P.; Simon-Miller, A. A.; Vasavada, A. R. "Dynamics of Jupiter’s Atmosphere" (PDF). Lunar & Planetary Institute. Retrieved 2007-02-01.
^ Watanabe, Susan, ed. (February 25, 2006). "Surprising Jupiter: Busy Galileo spacecraft showed jovian system is full of surprises". NASA. Retrieved 2007-02-20.
^ Kerr, Richard A. (2000). "Deep, Moist Heat Drives Jovian Weather". Science 287 (5455): 946–947. doi:10.1126/science.287.5455.946b. Retrieved 2007-02-24.
^ Strycker, P. D.; Chanover, N.; Sussman, M.; Simon-Miller, A. (2006). "A Spectroscopic Search for Jupiter's Chromophores". DPS meeting #38, #11.15. American Astronomical Society. Bibcode 2006DPS....38.1115S.
^ a b c Gierasch, Peter J.; Nicholson, Philip D. (2004). "Jupiter". World Book @ NASA. Retrieved 2006-08-10.[dead link]
^ Denning, W. F. (1899). "Jupiter, early history of the great red spot on". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 59: 574–584. Bibcode 1899MNRAS..59..574D.
^ Kyrala, A. (1982). "An explanation of the persistence of the Great Red Spot of Jupiter". Moon and the Planets 26 (1): 105–7. Bibcode 1982M&P....26..105K. doi:10.1007/BF00941374.
^ Philosophical Transactions Vol. I (1665-1666.). Project Gutenberg. Retrieved on 2011-12-22.
^ Sommeria, Jöel; Steven D. Meyers & Harry L. Swinney (February 25, 1988). "Laboratory simulation of Jupiter's Great Red Spot". Nature 331 (6158): 689–693. Bibcode 1988Natur.331..689S. doi:10.1038/331689a0.
^ Covington, Michael A. (2002). Celestial Objects for Modern Telescopes. Cambridge University Press. p. 53. ISBN 0-521-52419-9.
^ Cardall, C. Y.; Daunt, S. J. "The Great Red Spot". University of Tennessee. Retrieved 2007-02-02.
^ "Jupiter Data Sheet". Space.com. Retrieved 2007-02-02.
^ Phillips, Tony (March 3, 2006). "Jupiter's New Red Spot". NASA. Retrieved 2007-02-02.
^ "Jupiter's New Red Spot". 2006. Retrieved 2006-03-09.
^ Steigerwald, Bill (October 14, 2006). "Jupiter's Little Red Spot Growing Stronger". NASA. Retrieved 2007-02-02.
^ Goudarzi, Sara (May 4, 2006). "New storm on Jupiter hints at climate changes". USA Today. Retrieved 2007-02-02.
^ Showalter, M.A.; Burns, J.A.; Cuzzi, J. N.; Pollack, J. B. (1987). "Jupiter's ring system: New results on structure and particle properties". Icarus 69 (3): 458–98. Bibcode 1987Icar...69..458S. doi:10.1016/0019-1035(87)90018-2.
^ a b Burns, J. A.; Showalter, M.R.; Hamilton, D.P.; et al. (1999). "The Formation of Jupiter's Faint Rings". Science 284 (5417): 1146–50. Bibcode 1999Sci...284.1146B. doi:10.1126/science.284.5417.1146. PMID 10325220.
^ Fieseler, P.D.; Adams, Olen W; Vandermey, Nancy; Theilig, E.E; Schimmels, Kathryn A; Lewis, George D; Ardalan, Shadan M; Alexander, Claudia J (2004). "The Galileo Star Scanner Observations at Amalthea". Icarus 169 (2): 390–401. Bibcode 2004Icar..169..390F. doi:10.1016/j.icarus.2004.01.012.
^ Brainerd, Jim (2004-11-22). "Jupiter's Magnetosphere". The Astrophysics Spectator. Retrieved 2008-08-10.
^ "Radio Storms on Jupiter". NASA. February 20, 2004. Retrieved 2007-02-01.
^ Herbst, T. M.; Rix, H.-W. (1999). Guenther, Eike; Stecklum, Bringfried; Klose, Sylvio. ed. Star Formation and Extrasolar Planet Studies with Near-Infrared Interferometry on the LBT. San Francisco, Calif.: Astronomical Society of the Pacific. pp. 341–350. Bibcode 1999ASPC..188..341H. ISBN 1-58381-014-5. – See section 3.4.
^ Michtchenko, T. A.; Ferraz-Mello, S. (February 2001). "Modeling the 5 : 2 Mean-Motion Resonance in the Jupiter–Saturn Planetary System". Icarus 149 (2): 77–115. Bibcode 2001Icar..149..357M. doi:10.1006/icar.2000.6539.
^ "Interplanetary Seasons". Science@NASA. Retrieved 2007-02-20.
^ Ridpath, Ian (1998). Norton's Star Atlas (19th ed.). Prentice Hall. ISBN 0-582-35655-5.
^ Horizons output. "Favorable Appearances by Jupiter". Retrieved 2008-01-02. (Horizons)
^ "Encounter with the Giant". NASA. 1974. Retrieved 2007-02-17.
^ A. Sachs (May 2, 1974). "Babylonian Observational Astronomy". Philosophical Transactions of the Royal Society of London (Royal Society of London) 276 (1257): 43–50 (see p. 44). Bibcode 1974RSPTA.276...43S. doi:10.1098/rsta.1974.0008. JSTOR 74273
^ Xi, Z. Z. (1981). "The Discovery of Jupiter's Satellite Made by Gan-De 2000 Years Before Galileo". Acta Astrophysica Sinica 1 (2): 87. Bibcode 1981AcApS...1...87X.
^ Dong, Paul (2002). China's Major Mysteries: Paranormal Phenomena and the Unexplained in the People's Republic. China Books. ISBN 0-8351-2676-5.
^ Olaf Pedersen (1974). A Survey of the Almagest. Odense University Press. pp. 423, 428.
^ tr. with notes by Walter Eugene Clark (1930). The Aryabhatiya of Aryabhata. University of Chicago Press. p. 9, Stanza 1.
^ Westfall, Richard S. "Galilei, Galileo". The Galileo Project. Retrieved 2007-01-10.
^ Murdin, Paul (2000). Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics. Bristol: Institute of Physics Publishing. ISBN 0-12-226690-0.
^ "SP-349/396 Pioneer Odyssey—Jupiter, Giant of the Solar System". NASA. August 1974. Retrieved 2006-08-10.
^ "Roemer's Hypothesis". MathPages. Retrieved 2007-01-12.
^ Tenn, Joe (March 10, 2006). "Edward Emerson Barnard". Sonoma State University. Retrieved 2007-01-10.
^ "Amalthea Fact Sheet". NASA JPL. October 1, 2001. Retrieved 2007-02-21.
^ Dunham Jr., Theodore (1933). "Note on the Spectra of Jupiter and Saturn". Publications of the Astronomical Society of the Pacific 45: 42–44. Bibcode 1933PASP...45...42D. doi:10.1086/124297.
^ Youssef, A.; Marcus, P. S. (2003). "The dynamics of jovian white ovals from formation to merger". Icarus 162 (1): 74–93. Bibcode 2003Icar..162...74Y. doi:10.1016/S0019-1035(02)00060-X.
^ Weintraub, Rachel A. (September 26, 2005). "How One Night in a Field Changed Astronomy". NASA. Retrieved 2007-02-18.
^ Garcia, Leonard N. "The Jovian Decametric Radio Emission". NASA. Retrieved 2007-02-18.
^ Klein, M. J.; Gulkis, S.; Bolton, S. J. (1996). "Jupiter's Synchrotron Radiation: Observed Variations Before, During and After the Impacts of Comet SL9". NASA. Retrieved 2007-02-18.
^ NASA – Pioneer 10 Mission Profile. NASA. Retrieved on 2011-12-22.
^ NASA – Glenn Research Center. NASA. Retrieved on 2011-12-22.
^ Fortescue, Peter W.; Stark, John and Swinerd, Graham Spacecraft systems engineering, 3rd ed., John Wiley and Sons, 2003, ISBN 0-470-85102-3 p. 150.
^ Hirata, Chris. "Delta-V in the Solar System". California Institute of Technology. Archived from the original on July 15, 2006. Retrieved 2006-11-28.
^ Wong, Al (May 28, 1998). "Galileo FAQ: Navigation". NASA. Retrieved 2006-11-28.
^ a b c Chan, K.; Paredes, E. S.; Ryne, M. S. (2004). "Ulysses Attitude and Orbit Operations: 13+ Years of International Cooperation" (PDF). American Institute of Aeronautics and Astronautics. Retrieved 2006-11-28.
^ Lasher, Lawrence (August 1, 2006). "Pioneer Project Home Page". NASA Space Projects Division. Retrieved 2006-11-28.
^ Hansen, C. J.; Bolton, S. J.; Matson, D. L.; Spilker, L. J.; Lebreton, J.-P. (2004). "The Cassini–Huygens flyby of Jupiter". Icarus 172 (1): 1–8. Bibcode 2004Icar..172....1H. doi:10.1016/j.icarus.2004.06.018.
^ "Mission Update: At Closest Approach, a Fresh View of Jupiter". Retrieved 2007-07-27.
^ "Pluto-Bound New Horizons Provides New Look at Jupiter System". Retrieved 2007-07-27.
^ "New Horizons targets Jupiter kick". BBC News Online. January 19, 2007. Retrieved 2007-01-20.
^ Alexander, Amir (September 27, 2006). "New Horizons Snaps First Picture of Jupiter". The Planetary Society. Retrieved 2006-12-19.
^ a b McConnell, Shannon (April 14, 2003). "Galileo: Journey to Jupiter". NASA Jet Propulsion Laboratory. Retrieved 2006-11-28.
^ Magalhães, Julio (December 10, 1996). "Galileo Probe Mission Events". NASA Space Projects Division. Retrieved 2007-02-02.
^ Goodeill, Anthony (2008-03-31). "New Frontiers – Missions – Juno". NASA. Retrieved 2007-01-02.
^ "Esa selects 1bn-euro Juice probe to Jupiter". BBC News Online. 2 May 2012. Retrieved 2012-05-02.
^ Berger, Brian (2005-02-07). "White House scales back space plans". MSNBC. Retrieved 2007-01-02.
^ "Laplace: A mission to Europa & Jupiter system". ESA. Retrieved 2009-01-23.
^ New approach for L-class mission candidates, ESA, 19 Apr 2011
^ Sheppard, Scott S.. "The Giant Planet Satellite and Moon Page". Departament of Terrestrial Magnetism at Carniege Institution for science. Retrieved 2012-09-11.
^ Musotto, S.; Varadi, F.; Moore, W. B.; Schubert, G. (2002). "Numerical simulations of the orbits of the Galilean satellites". Icarus 159 (2): 500–504. Bibcode 2002Icar..159..500M. doi:10.1006/icar.2002.6939.
^ Jewitt, D. C.; Sheppard, S.; Porco, C. (2004). Bagenal, F.; Dowling, T.; McKinnon, W. ed (PDF). Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere. Cambridge University Press. ISBN 0-521-81808-7.
^ Nesvorný, D.; Alvarellos, J. L. A.; Dones, L.; Levison, H. F. (2003). "Orbital and Collisional Evolution of the Irregular Satellites". The Astronomical Journal 126 (1): 398–429. Bibcode 2003AJ....126..398N. doi:10.1086/375461.
^ Showman, A. P.; Malhotra, R. (1999). "The Galilean Satellites". Science 286 (5437): 77–84. doi:10.1126/science.286.5437.77. PMID 10506564.
^ Kerr, Richard A. (2004). "Did Jupiter and Saturn Team Up to Pummel the Inner Solar System?". Science 306 (5702): 1676. doi:10.1126/science.306.5702.1676a. PMID 15576586. Retrieved 2007-08-28.
^ "List Of Jupiter Trojans". IAU Minor Planet Center. Retrieved 2010-10-24.
^ Quinn, T.; Tremaine, S.; Duncan, M. (1990). "Planetary perturbations and the origins of short-period comets". Astrophysical Journal, Part 1 355: 667–679. Bibcode 1990ApJ...355..667Q. doi:10.1086/168800.
^ Dennis Overbye (2009-07-24). "Hubble Takes Snapshot of Jupiter’s ‘Black Eye’". New York Times. Retrieved 2009-07-25.
^ Lovett, Richard A. (December 15, 2006). "Stardust's Comet Clues Reveal Early Solar System". National Geographic News. Retrieved 2007-01-08.
^ Nakamura, T.; Kurahashi, H. (1998). "Collisional Probability of Periodic Comets with the Terrestrial Planets: An Invalid Case of Analytic Formulation". Astronomical Journal 115 (2): 848–854. Bibcode 1998AJ....115..848N. doi:10.1086/300206. Retrieved 2007-08-28.
^ Horner, J.; Jones, B. W. (2008). "Jupiter – friend or foe? I: the asteroids". International Journal of Astrobiology 7 (3–4): 251–261. arXiv:0806.2795. Bibcode 2008IJAsB...7..251H. doi:10.1017/S1473550408004187.
^ Overbyte, Dennis (2009-07-25). "Jupiter: Our Comic Protector?". Thew New York Times. Retrieved 2009-07-27.
^ Tabe, Isshi; Watanabe, Jun-ichi; Jimbo, Michiwo; Watanabe; Jimbo (February 1997). "Discovery of a Possible Impact SPOT on Jupiter Recorded in 1690". Publications of the Astronomical Society of Japan 49: L1–L5. Bibcode 1997PASJ...49L...1T.
^ a b Franck Marchis (2012-09-10). "Another fireball on Jupiter?". Cosmic Diary blog. Retrieved 2012-09-11.
^ Baalke, Ron. "Comet Shoemaker-Levy Collision with Jupiter". NASA. Retrieved 2007-01-02.
^ Britt, Robert R. (August 23, 2004). "Remnants of 1994 Comet Impact Leave Puzzle at Jupiter". space.com. Retrieved 2007-02-20.
^ Staff (2009-07-21). "Amateur astronomer discovers Jupiter collision". ABC News online. Retrieved 2009-07-21.
^ Salway, Mike (July 19, 2009). "Breaking News: Possible Impact on Jupiter, Captured by Anthony Wesley". IceInSpace. IceInSpace News. Retrieved 2009-07-19.
^ Grossman, Lisa (July 20, 2009). "Jupiter sports new 'bruise' from impact". New Scientist.
^ Bakich, Michael (2010-06-04). "Another impact on Jupiter". Astronomy Magazine online. Retrieved 2010-06-04.
^ Beatty, Kelly (22 August 2010). "Another Flash on Jupiter!". Sky & Telescope. Sky Publishing. Archived from the original on 27 August 2010. Retrieved 23 August 2010. "Masayuki Tachikawa was observing ... 18:22 Universal Time on the 20th ... Kazuo Aoki posted an image ... Ishimaru of Toyama prefecture observed the event"
^ Hall, George (September 2012). "George's Astrophotography". Retrieved 17 September 2012. "10 Sept. 2012 11:35 UT .. observed by Dan Petersen"
^ Heppenheimer, T. A. (2007). "Colonies in Space, Chapter 1: Other Life in Space". National Space Society. Retrieved 2007-02-26.
^ "Life on Jupiter". Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy & Spaceflight. Retrieved 2006-03-09.
^ Sagan, C.; Salpeter, E. E. (1976). "Particles, environments, and possible ecologies in the Jovian atmosphere". The Astrophysical Journal Supplement Series 32: 633–637. Bibcode 1976ApJS...32..737S. doi:10.1086/190414.
^ Staff (June 16, 2005). "Stargazers prepare for daylight view of Jupiter". ABC News Online. Retrieved 2008-02-28.
^ Rogers, J. H. (1998). "Origins of the ancient constellations: I. The Mesopotamian traditions". Journal of the British Astronomical Association, 108: 9–28. Bibcode 1998JBAA..108....9R.
^ Harper, Douglas (November 2001). "Jupiter". Online Etymology Dictionary. Retrieved 2007-02-23.
^ "Greek Names of the Planets". Retrieved 2012-07-14. "In Greek the name of the planet Jupiter is Dias, the Greek name of god Zeus." See also the Greek article about the planet.
^ See for example: "IAUC 2844: Jupiter; 1975h". International Astronomical Union. October 1, 1975. Retrieved 2010-10-24. That particular word has been in use since at least 1966. See: "Query Results from the Astronomy Database". Smithsonian/NASA. Retrieved 2007-07-29.
^ "Jovial". Dictionary.com. Retrieved 2007-07-29.
^ China: De Groot, Jan Jakob Maria (1912). Religion in China: universism. a key to the study of Taoism and Confucianism. 10. G. P. Putnam's Sons. p. 300. Retrieved 2010-01-08.
Japan: Crump, Thomas (1992). The Japanese numbers game: the use and understanding of numbers in modern Japan. Routledge. pp. 39–40. ISBN 0415056098.
Korea: Hulbert, Homer Bezaleel (1909). The passing of Korea. Doubleday, Page & company. p. 426. Retrieved 2010-01-08.
^ "Guru". Indian Divinity.com. Retrieved 2007-02-14.
^ Falk, Michael (1999). "Astronomical Names for the Days of the Week". Journal of the Royal Astronomical Society of Canada 93: 122–33. Bibcode 1999JRASC..93..122F. doi:10.1016/j.newast.2003.07.002.
^ "Türk Astrolojisi". ntvmsnbc.com. Retrieved 2010-04-23.
Further reading

Bagenal, F.; Dowling, T. E.; McKinnon, W. B., eds. (2004). Jupiter: The planet, satellites, and magnetosphere. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-81808-7.
Beebe, Reta (1997). Jupiter: The Giant Planet (Second ed.). Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press. ISBN 1-56098-731-6.
External links

Find more about Jupiter at Wikipedia's sister projects
Definitions and translations from Wiktionary
Media from Commons
Learning resources from Wikiversity
News stories from Wikinews
Quotations from Wikiquote
Source texts from Wikisource
Textbooks from Wikibooks
Hans Lohninger et al. (November 2, 2005). "Jupiter, As Seen By Voyager 1". A Trip into Space. Virtual Institute of Applied Science. Retrieved 2007-03-09.
Dunn, Tony (2006). "The Jovian System". Gravity Simulator. Retrieved 2007-03-09.—A simulation of the 62 Jovian moons.
Seronik, G.; Ashford, A. R. "Chasing the Moons of Jupiter". Sky & Telescope. Retrieved 2007-03-09.
Anonymous (May 2, 2007). "In Pictures: New views of Jupiter". BBC News. Retrieved 2007-05-02.
Cain, Fraser. "Jupiter". Universe Today. Retrieved 2008-04-01.
"Fantastic Flyby of the New Horizons spacecraft (May 1, 2007.)". NASA. Retrieved 2008-05-21.
"Moons of Jupiter articles in Planetary Science Research Discoveries". Planetary Science Research Discoveries. University of Hawaii, NASA.
June 2010 impact video
[show] v t e
Jupiter
[show] v t e
Moons of Jupiter
[show] v t e
Spacecraft missions to Jupiter
[show] v t e
واژه های قبلی و بعدی
واژه های همانند
هیچ واژه ای همانند واژه مورد نظر شما پیدا نشد.
نظرهای کاربران
نظرات ابراز شده‌ی کاربران، بیانگر عقیده خود آن‌ها است و لزوماً مورد تأیید پارسی ویکی نیست.
برای نظر دادن ابتدا باید به سیستم وارد شوید. برای ورود به سیستم روی کلید زیر کلیک کنید.