خیرات ریشه تاریخی

در کتاب «شهریاری ایلام» نوشته ی والتر هینتس ترجمه پرویز رجبی که سرگذشت ایلامیان باستان است و از 2450 پیش از میلاد آغاز می شود و تا 651 پیش از میلاد ادامه دارد چنین می خوانیم:
در همه ی گورهای ایلامیان، دست کم یک کوزه ی سفالین هست. حتی در کنار پای فقیرترین ایلامی هم کوزه ای چال می شد. ثروتمندان را یا در تابوت های گلی چال می کردند یا در آرامگاه های آجری خوش ساخت. ایلامی ها باور داشتند که پس از مرگ به آب و خوراک نیاز است. آشوربانیپال پادشاه آشوریان در نوشته های به جا مانده به خود می بالد که گورهای شاهان ایلامی را ویران کرده و استخوان های مردگان را در برابر آفتاب گذاشته و کوزه های آب درون گور آنها را شکسته و با این کار روان آنها را آزرده و آرامش را از ارواح شاهان گرفته است. ایلامیان وصیت می کردند که پس از مرگ برای آنها خیرات کنند؛ زیرا بر این باور بودند که خیرات، رستگاری مردگان را آسان تر می کند و روح آنان را از ناآرامی در امان نگه می دارد. (ص 76)