دار
نویسه گردانی:
DʼR
دار /dār/ معنی ۱. تیر چوبی بلند و عمودی که بر سر آن حلقه و ریسمان میبندند و محکومین به اعدام را به آن حلقآویز میکنند. ۲. چهارچوبی که برای بافتن فرش و گلیم کاربرد دارد: دار قالی. ۳. [قدیمی] درخت: امروددار، دیودار، سپیددار (سپیدار)، سرخدار، ◻︎ تن ما چو میوهست و او میوهدار / بچینند یک روز میوه ز دار (اسدی: ۴۱۱). ۴. [قدیمی] تیر یا چوبی که در سقف خانه میاندازند. ⟨ دار زدن: (مصدر متعدی) به دار آویختن. فرهنگ فارسی عمید. //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////سائلان را از تو سیم و زائران را از تو زر دوستان را از تو بخت و دشمنان را از تو دار. ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// فرخی . /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// دیگر روز فرمود دارها بزدند و بسیار از طوسیان را بر آنها کشیدند. (تاریخ بیهقی). ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// شیرمردان دین در آخر کار نردبانی بساختند از دار. ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// سنایی. //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// گر کار من از عشقش با شحنه و دار افتد از شحنه نترسم من وز دار نیندیشم. /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// خاقانی. ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ز آن حسین از دار تو منصور شد کز هزاران تخت بهتر دار تو. ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// عطار. ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// نپرسد نیندیشد از کارشان همانگه کند زنده بردارشان. ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// فردوسی. //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// مترادف و متضاد ۱. صلابه، صلیب ۲. بیت، خانه، سرا، مقر، مکان، منزل ۳. چوب فعل بن گذشته: داشت بن حال: دار دیکشنری انگلیسی ترکی عربی gallows, tree
واژه های همانند
۴۴۹ مورد، زمان جستجو: ۰.۵۶ ثانیه
دار و برد. [ رُ ب َ ] (ترکیب عطفی ، اِ مرکب ) گیرو دار و کَرّ و فَرّ و تبختر. (برهان ) : بپوشید رستم سلیح نبردبه آوردگه رفت با دار و برد. فردوسی...
دار و بند. [ رُ ب َ ] (ترکیب عطفی ، اِ مرکب ) پایه و ستون : اندرهوا به امر وی استاده ست بی دار و بند پایه ٔ بحر و بر. ناصرخسرو.رجوع به دار شود.
دار و کوب . [ رُ ] (ترکیب عطفی ، اِ مرکب ) امر از داشتن و کوبیدن . داروگیر. بگیرو ببند : برآمد خروشیدن داروکوب درخشیدن خنجر و زخم چوب .فردوسی .
دار و گیر. [ رُ ] (ترکیب عطفی ،اِ مرکب ) امر از داشتن و گرفتن . || جاه وجلال و شوکت . (ناظم الاطباء). کرّ و فرّ : یکی حمله بردند بر سان شیرب...
گیر و دار. [ رُ ] (اِمص مرکب ، اِ مرکب ) مرکب از: دو فعل گیر (گرفتن ) به اضافه ٔ واو عطف و فعل دار (داشتن ). (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). اخذ...
کنگره دار. [ ک ُ گ ُ رَ / رِ ] (نف مرکب ) شرفه دار. (ناظم الاطباء): شَرفاء؛ خانه ٔ کنگره دار. (از منتهی الارب ).
کوکبه دار. [ ک َ / کُو ک َ ب َ / ب ِ ] (نف مرکب ) دارنده ٔ کوکبه . آنکه پیشاپیش پادشاهان کوکبه حمل کند : چو آن کوکب از برج خود شد روان تویی ...
کوهان دار.(نف مرکب ) آنکه دارای کوهان باشد. (ناظم الاطباء).
مجمره دار. [ م ِم َ رَ / رِ ] (نف مرکب ) مجمردار : و بر دست راست و چپ او چندین مجمره دار می روند. (سفرنامه ٔ ناصرخسرو ص 68). و رجوع به مجمردار...
مجموع دار. [ م َ ](نف مرکب ) به اصطلاح مردم هند، حافظ دفتر و آن که ضبط می کند اسناد مالیات یک ولایتی را. (ناظم الاطباء).