احمد میمندی

ابوالحسن القاسم احمد بن حسن میمندی یا به کوتاهی احمد میمندی که به او عنوان افتخاری شمس‌الکُفاة داده بودند، وزیر دربار غزنوی در دوره سلطان محمود غزنوی و پسرش مسعود غزنوی بود. او پس از ابوالعباس اسفراینی به وزارت رسید. میمندی زبان فارسی که پیش از آن در دوره اسفراینی زبان رسمی دربار غزنوی شده بود را برانداخت و دوباره زبان عربی را زبان رسمی دربار کرد. زندگی‌نامه کودکی میمندی از جمله بزرگ زادگان میوند قندهار بود و از کودکی با سلطان محمود یکجا پرورش یافته و برادر رضاعی او بود.[۱] حسن، پدر احمد در حکومت سبکتگین پدر محمود عامل بُست بود و به اتهام خیانت در اموال دولتی به فرمان سبکتگین کشته شد، اما سبکتگین چندی بعد بی‌گناهی وی را دریافت و از کردهٔ خود پشیمان شد.[۲] مناصب از آنجا که میمندی در خانواده‌ای دیوانی پرورش یافت و نیز از کودکی در دربار غزنویان حضور داشت، آیین دبیری و امور دیوانی را به خوبی فرا گرفت و مناصب متعددی به دست آورد. او کارهای دیوانی را از ۳۸۴ قمری در دیوان محمود غزنوی که در آن وقت از سوی سامانیان سپهسالار خراسان بود آغاز کرد.[۳] در سال ۴۰۱ قمری پس از اینکه سلطان محمود بر ابوالعباس اسفراینی خشم گرفت و وزیر از مقام خود کناره گرفت و خود را در قلعهٔ غزنین محبوس کرد، میمندی از طرف سلطان به مدیریت امور پرداخت و در سال ۴۰۴ یا ۴۰۵ قمری رسماً بر منصب وزارت نشست.[۴] مورخان کفایت و کاردانی وزیر جدید را در غیاب سلطان در گردآوری مالیاتها و انتظام امور دیوانی و رسیدگی به حال رعایا، فراوان ستوده‌اند. او بر عمال مالیاتی سخت می‌گرفت و پریشانیهایی را که در نتیجهٔ بی‌تدبیری وزیر پیشین در گردآوری مالیاتها به وجود آمده بود، سامان داد و پس از بازگشت سلطان از هندوستان، مالی وافر از خراسان و هرات به خزانه فرستاد[۵] با اینحال، در سال ۴۱۶ قمری سلطان محمود بر میمندی خشم گرفت و او را پس از عزل از وزارت در دژ کالنجر زندانی کرد.[۴] بعد از او حسن بن محمد میکالی معروف به حسنک وزیر به وزارت سلطان محمود رسید.[۶] پس از به سلطنت رسیدن مسعود غزنوی در سال ۴۲۱ قمری او میمندی را از زندان آزاد کرد و از او خواست که وزارت را به عهده بگیرد. میمندی در ابتدا از قبول کردن منصب وزارت خودداری کرد اما سرانجام با اصرار سلطان در ماه صفر ۴۲۲ قمری خلعت وزارت پوشید.[۴][۶] مرگ میمندی در ۲۵ محرم ۴۲۴ قمری پس از اینکه ۱۵ روز بیمار بود در هرات درگذشت.[۴] پس از او احمد عبدالصمد به مقام وزارت دربار سلطان مسعود غزنوی رسید.[۷] منابع خلیلی، خلیل‌الله. سلطنت غزنویان. ص. ۲۵۶. شابک ۹۷۸۹۹۳۶۲۰۰۰۹۸. عتبی. تاریخ یمینی. ص. ۳۳۷. عتبی. تاریخ یمینی. ص. ۳۴۳. «احمد بن حسن میمندی | دائرةالمعارف بزرگ اسلامی | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی». www.cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۳۰. عتبی. تاریخ یمینی. ص. ۳۴۴–۳۴۵. Yūsofī, Ḡ. Ḥ. (2011). "AḤMAD MAYMANDĪ". Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 6. pp. 652–650. مقصودی، نورالدین؛ عشق آزادی، پروانه (۱۳۸۸). «احمد عبدالصمد از نگاه بیهقی و منوچهری» (PDF). بهارستان سخن (ادبیات فارسی). سال پنجم (شماره ۱۳): ص ۱–۲۲. آیکون خرد این یک مقالهٔ خرد تاریخ است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. رده‌ها: اهالی ایران در سده ۱۰ (میلادی)اهالی ایران در سده ۱۱ (میلادی)درگذشتگان ۱۰۳۲ (میلادی)زادگان سده ۱۰ (میلادی)مقامات دولت غزنویان وزیران غزنویان این صفحه آخرین‌بار در ‏۳۰ دسامبر ۲۰۲۰ ساعت ‏۱۶:۰۵ ویرایش شده‌است.