نهیب

نهیب /na(e)hib/ (اسم) [پهلوی: nihip] ‹نهیو› ۱. فریاد بلند برای ترساندن؛ تشر. ۲. [قدیمی] ترس؛ بیم؛ هراس. ۳. [قدیمی] تشویش؛ اضطراب؛ نگرانی. ۴. [قدیمی] گزند؛ آسیب. ۵. [قدیمی] قهر؛ تندی؛ خشم. ۶. [قدیمی] مهلکه؛ معرکه. ۷. (موسیقی) گوشه‌ای در آواز افشاری و دستگاه‌های ماهور و نوا. ⟨ نهیب زدن: (مصدر متعدی) با زبان به کسی حمله کردن و تشر ‌زدن. فرهنگ فارسی عمید. اگر به صحن چمن فی المثل شجاعت او دهد نهیب که بین یاسمین دهان نرگس. //////////////////////////////////////////////// عرفی (از آنندراج). - نهیب دیدن ؛ ترس و اضطراب تحمل کردن : که چون بخت بیدار گیرد نشیب ز هر گونه ای دید باید نهیب . //////////////////////////////////////////////////////// فردوسی. //////////////////////////////////////////////////////// تیغش بخواب خورد همی خون مرگ را مرگ از نهیب خویش مر آن شاه را بخورد. عماره . بیامدیکی مردم پرفریب ترا دل پر از بیم کرد و نهیب . دقیقی . دلم گشت از آن خواب بد پرنهیب ز بالا بدیدم نشان نشیب . فردوسی . بدین بی نشان راغ و کوه بلند کده ساختید از نهیب گزند. فردوسی . چو ز افراز شد بخت سر بر نشیب سزد گر بود مرد راز و نهیب . فردوسی . برون شد سیاهی که بالا و شیب بجنبید و دریا ببست از نهیب . اسدی . دمید اژدها همچو ابر از نهیب چو سیل اندرآمد ز بالا به شیب . اسدی . از نهیب آن وی از اسب بیفتاد و غلامان درآمدند تا وی را تمام کنند. (تاریخ بیهقی ص 467). باختر در لرزه افتاد از نهیب گرچه او لشکر سوی خاور کشید. مسعودسعد.