مقدمه ابن خلدون

مقدمه ابن خلدون کتابی نوشته شده از ابن خلدون است که در آن تاریخ اجتماعی و تاریخ اقتصادی جهان اسلام در سده ۸ و سده ۹ق بررسی شده‌است.[۱] مقدمه ابن خلدون در حقیقت مقدمه کتاب العبر و دیوان المبتداء و الخبر فی ایام العرب و العجم و البربر و من عاصرهم من ذوی السلطان الاکبر است.[۲] محتوای کتاب این کتاب به ویژه به امور خراج، سیاست‌های مالی، نفوذ و مسکوکات و ادارات مربوط به آن‌ها مانند دیوان‌ها پرداخته و آن‌ها را روشن می‌کند.[۱] دیده شدن این مقدمه مقدمه ابن خلدون تنها در ابتدای سده ۱۹م مورد توجه خاورشناسان قرار گرفت و در همان سده از این مرحله در گذشت و دیگر دانشمندان اروپا نیز آن را مورد پژوهش قرار دادند.[۲] دربارهٔ کتاب‌سوزی مدائن وقتی سعد ابن ابی وقاص بر مدائن دست یافت در آنجا کتاب‌های بسیار دید. نامه به عمر بن خطاب نوشت و در باب این کتاب‌ها دستوری خواست. عمر در پاسخ نوشت که آن همه را به آب افکن که اگر در آنچه در آن کتاب‌ها هست سبب راهنمایی است خداوند برای ما قرآن فرستاده که از آن راه‌نماینده‌تر است و اگر در آن کتاب‌ها جز مایهٔ گمراهی نیست خداوند ما را از شر آن در امان داشته‌است. ازین سبب آن همه کتاب را در آب یا آتش افکندند (زرین‌کوب، دو قرن سکوت ص ۱۰۶)(ابن‌خلدون، مقدمه چاپ مصر ص ۶–۲۸۵).[۳][۴] فرانز رزنتال استاد زبان‌های سامی و زبان عربی[۵] در دانشگاه ییل، اسلام‌شناس[۶] و مترجم کتاب مقدمه، در پانوشت این گفته ابن خلدون می‌نویسد «این روایت دیگری از یک افسانه معروف است!».[۷] البته سال‌ها بعد از انتشار کتاب دو قرن سکوت که شخص زرین‌کوب ادعا کرده بود (شاید به تبعیت از ابن خلدون؛ به هر حال :) کتاب‌های مدائن بدست اعراب نابود شده، در کتاب کارنامه اسلام (۱۳۴۸) کتاب‌سوزی اعراب در تیسفون را نفی می‌کند: «روایتی هم ک گفته‌اند کتابخانه مدائن را اعراب نابود کردند ظاهراً هیچ اساس ندارد و مآخذ آن تازه‌است.»[۸] نگاهی به متن مقدمه هر گاه بدانیم غلبه و پیروزی ملت‌ها تنها در پرتو دلیری و گستاخی میسر می‌گردد، پیداست که قومی که در بادیه‌نشینی ریشه‌دارتر و خوی وحشیگری او افزون‌تر از دیگران باشد، در غلبه بر اقوام دیگر تواناتر خواهد بود. چون بادیه نشینی یکی از موجبات دلاوری است، بی‌گمان، یک نژاد وحشی از نژاد شهرنشین دلاورتر است و بنابراین چنین قومی در چیرگی و غلبه بر خصم و ربودن ثروت‌های اقوام دیگر تواناتر است.[۹] ترجمه فارسی این کتاب در ایران توسط محمد پروین گنابادی به فارسی ترجمه شده‌است.[۱۰] منابع ورهرام، غلامرضا (۱۳۷۱)، منابع تاریخی ایران در دوران اسلامی، تهران: امیر کبیر، ص. ص۱۸ ابن خلدون (۱۳۷۵)، مقدمه ابن خلدون (جلد اول)، ترجمهٔ محمد پروین گنابادی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ص. ص۲۹–۳۰ دو قرن سکوت، زرین‌کوب. عبدالحسین، انتشارات امیرکبیر، 1330 مقدمه ابن خلدون، به اهتمام کاترمر 1858 http://news.yale.edu/2003/04/15/memoriam-franz-rosenthal-87»Franz[پیوند مرده] Rosenthal, the Sterling Professor Emeritus of Arabic at Yale University" http://books.google.com/books/about/The_Muqaddimah.html?id=Op6CQgAACAAJ[پیوند مرده] فرانز رزنتال، ترجمه مقدمه ابن خلدون، چاپ دانشگاه پرینستون، ص ۳۷۳: This is a variant of the famous legend according to which, Umar ordered the destruction of the celebrated library in Alexandria زرین‌کوب, عبدالحسین. کارنامه اسلام. pp. صفحه شانزده قالب پی دی الف. . ج. ۱. ترجمهٔ محمد پروین گنابادی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ۱۳۵۲. ص. ۲۶۳ [(ذکر شده در کتاب سعدی ضیاء موحد) (ذکر شده در کتاب سعدی ضیاء موحد)] مقدار |پیوند= را بررسی کنید (کمک). دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۷. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک) «عبدالرحمن بن خلدون ( Ebn Khaldon )». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۹ فوریه ۲۰۱۹. رده‌ها: ادبیات تسنن تاریخ علوم مسلمانان کتاب‌ها درباره تمدن‌هاکتاب‌های ۱۳۷۷ (میلادی)کتاب‌های اقتصادی کتاب‌های تاریخی کتاب‌های درباره تاریخ‌نگاری کتاب‌های عربی سده ۱۴ (میلادی)فرهنگ اسلامی ادبیات عربی قرون وسطی این صفحه آخرین‌بار در ‏۱۱ نوامبر ۲۰۲۲ ساعت ‏۱۶:۴۵ ویرایش شده‌است.