آجی چای

آجی چای (تلخه رود، شور سو) یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین رودخانه‌های جاری در استان آذربایجان شرقی می‌باشد. مساحت حوزهٔ آبریز این رودخانه، ۹٬۲۰۰ کیلومتر مربع و حداکثر دبی آن ۴۰٫۶ متر مکعب در ثانیه است. طول این رودخانه ۲۶۵ کیلومتر است و در مناطق مرکزی استان آذربایجان‌شرقی در جریان می‌باشد. رود آجی چای از به‌هم پیوستن رودخانه‌های بیوک‌چای، تاجیار، پسلار، رازلیق و وانق‌چای در نزدیکی شهرستان سراب تشکیل می‌شود. این رودخانه که بیشتر جهت شرقی-غربی دارد، از سمت شمال به کوه‌های سبلان، قوشه‌داغ و ارسباران و از سمت جنوب به کوه‌های سهند و بزقوش محدود شده‌است.[۲] این رود پس از گذر از شمال شهر تبریز (درهٔ شمال کوه عینالی) و جلگهٔ تبریز از شمال‌شرقی جزیرهٔ شاهی به سمت دریاچهٔ ارومیه سرازیر می‌شود. از شاخه‌های اصلی آجی چای می‌توان به رودخانه‌های آب‌شهد، چکی‌چای شهر مهربان، زرنق رود (چایلیخ) شهر زرنق، روستای کیوج، اوجان‌چای، زینجناب، سعیدآباد و مهران‌رود اشاره کرد. آجی چای از دامنه‌های سبلان سرچشمه گرفته و پس از طی حدود ۲۲۰ کیلومتر و عبور از درهٔ ونیار در شمال شهر تبریز و پس از پیوستن آب‌های سرچشمه گرفته از کوه سهند، به دشت وسیع تبریز وارد می‌شود. آجی چای پس از مشروب کردن دشت تبریز به دریاچهٔ ارومیه می‌ریزد.[۳] فرتور مندرج در این برگه به پل ونیار اختصاص دارد که از دیرباز (دوران صفوی) در شمال شرق شهر تبریز (جادهٔ قدیم اهر - تبریز) روی پهنهٔ آجی چای بناشده بود که ناگهان به دلیل ساخت نافرجام پل مدنی، این پل تاریخی که دارای سه‌طاق و دیواره‌های بلند متشکل از سنگ و گچ بود در بهار سال ۱۳۹۲ و به صورت شبانه و پنهانی کوبیده و زدوده و روبیده شد.[۴] منابع NJ 38-7 Tabriz, Iran; Azerbaijan; Armenia بایگانی‌شده در ۳ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine Iran, Series 1501, Joint Operations Graphic (Air) 1:250,000, U.S. National Imagery and Mapping Agency. The Komur enters the Aji Chay just north of Tabriz, and just before the Sian Chay enters the Aji Chay. Komūr Chāy (BGN Standard) در سرور تحت شبکه نام‌های جغرافیایی «آجی‌چای (آجی چای) قدیمی‌ترین و مهم‌ترین رودخانهٔ جاری استان آذربایجان شرقی». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۸ آذر ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۱۲ دی ۱۳۹۵. «گزارش سیمای طرح سد شهد مدنی». شرکت آب منطقه‌ای استان آذربایجان شرقی. دریافت‌شده در ۱۲ دی ۱۳۹۵.[پیوند مرده] سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی[پیوند مرده] سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح (۱۳۸۰)، فرهنگ جغرافیایی شهرستان تبریز، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، شابک ۹۶۴-۶۳۸۳-۵۸-۰ نبو ایران رودهای ایران ریزشگاه دریاچه ارومیه تلخه‌رود قوری‌چایاسبه‌ریزمهرانه‌رودزرینه‌رود رودخانه سقزرودخانه خورخورهگدارچایرود الملولیلانسیمینه‌رودمهابادرودباراندوزچاینازلی‌چایروزه رودزولاچایشهرچایصوفی‌چایگنبر چایی ریزشگاه خلیج فارس اروندرود کارون ارمندکوهرنگبازفتخرساندز رودخانه بختیاریرودخانه سزاردجله زاب کوچکرود زابرود سیروانرود لیلهرود زمکانمارونرود جراحیبهمن‌شیرمهرانمند قره‌آغاجکرخه سیمره گاماسیاب قلقل‌رودقره‌سورود جزمانکشکانحله دالکیشاپوررود زهره ریزشگاه دریای عمان باهو کلات ریزشگاه دریای خزر ارس آغ چایسفیدرود شاه‌رود رود الموتزرجوبزنجان‌رودرود شهرچای رود قارلانقورود چالوسرود سردابرودخانه هراز رود لاراترک سومبارشیرین سودوهزار رودرود قره‌سوگرگان‌رودآستاراچایبابلرودتجن ریزشگاه گاوخونی زاینده‌رود ریزشگاه دریاچه نمک رودخانه قم‌رودابهررودجاجرودرودخانه کرج وارنگه‌رودولایت‌رودشورکاترودخانه کن ریزشگاه دریاچه بختگان کُر سیوند ریزشگاه هامون جازموریان هلیل‌رود ریزشگاه بیابان قره‌قوم تجن هری‌رود کشف‌رود ریزشگاه کویر نمک بردسکن رودخانه حصاررودخانه خارزنجرودخانه درونهرودخانه سنگ نصوحرودخانه شش‌طراز رودخانه نابایکال شور تربت حیدریه کال سالار ریزشگاه دشت خارتوران کال شور خارتوران رود ماسیت رود بار رودخانه بوژان رودخانه سنگرد رودخانه خضرآبادکال شور جاجرم کال شور جوین کال شور میامی کال شور سبزوار از به هم پیوستن رودهای درون پرانتز، رود بزرگ‌تر تشکلیل می‌شود. رده‌ها: استان آذربایجان شرقی تبریزحوضه آبریز دریاچه ارومیه رودهای استان آذربایجان شرقی رودهای تبریز زمین‌چهرهای استان آذربایجان شرقی این صفحه آخرین‌بار در ‏۲ ژانویهٔ ۲۰۲۴ ساعت ‏۱۸:۴۶ ویرایش شده است.