چاک
نویسه گردانی:
CAK
چاک /čāk/ معنی ۱. شکاف؛ تراک؛ رخنه. ۲. (صفت) پاره. ۳. (صفت) چاکدار. ⟨ چاکچاک: (اسم صوت) ۱. = چاکاچاک: ◻︎ ز بس نعره و چاکچاک تبر / ندانست کس پای گفتی ز سر (فردوسی: ۷/۳۴۳). ۲. (صفت) پُر از چاک و شکاف؛ پارهپاره؛ بریدهبریده: ◻︎ همه دشت سر بود بیتن به خاک / به سر بر ز گرز گران چاکچاک (فردوسی: ۵/۱۸۷). ⟨ چاکِ پیرهن: [قدیمی] گریبان؛ یقۀ پیرهن: ◻︎ یکی تیغ باریک برگردنش / پدید آمده چاک پیراهنش (فردوسی: ۸/۴۲۷). ⟨ چاکِ جامه: [قدیمی] دامن جامه. ⟨ چاک خوردن: (مصدر لازم) ۱. شکافته شدن؛ ترک پیدا کردن. ۲. دریده شدن. ⟨ چاک دادن: (مصدر متعدی) ۱. شکاف دادن؛ دراندن. ۲. پاره کردن. ⟨ چاک روز: [قدیمی، مجاز] سپیدۀ صبح: ◻︎ کنون میگساریم تا چاک روز / چو رخشان شود تاج گیتی فروز (فردوسی: ۶/۵۱۳). فرهنگ فارسی عمید مترادف و متضاد ۱. ترک، درز، رخنه، ۲. منفذ، سوراخ، شکاف، فاق ۳. پارگی، دریدگی ۴. پاره، دریده ۵. قباله، بنچاق ۶. دریچه، پنجره ۷. سپیده صبح فعل بن گذشته: چاک خورد بن حال: چاک خور دیکشنری انگلیسی ترکی عربی cleavage, cleft, cut, fissure, incision, nick, rift, slash, slit, split, tear
واژه های همانند
۳۴ مورد، زمان جستجو: ۰.۱۱ ثانیه
چاک کردن . [ ک َ دَ ] (مص مرکب ) چاک زدن . پاره کردن . دریدن . شکافتن . خراشیدن : بکردند چاک آن کیی جوشنش بشمشیر شد پاره پاره تنش . فردوسی ....
چاک گشتن . [ گ َ ت َ ] (مص مرکب ) پاره شدن . شکافته شدن . دریده گشتن : سر فور دیدند پر خون و خاک همه تنش گشته بشمشیر چاک . فردوسی .بدیدندش ...
چاک سینه . [ ک ِ ن َ / ن ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) چاک گریبان . (آنندراج ). گریبان . یقه : گلشن اندام او موج لطافت میزندمیتوان دیدن ز چاک...
چاک دادن . [ دَ ] (مص مرکب ) شکافتن . پاره کردن . زخم زدن . دریدن .
پیرهن چاک . [ رَ / پیرْ هََ ] (ص مرکب ) که پیراهن وی دریده باشد. || جامه بتن دریده از مستی . مست ِ دریده پیراهن : زلف آشفته و خوی کرده وخند...
چاک و بست . [ ک ُ ب َ ] (ترکیب عطفی ، اِ مرکب ) بند و گشاد. در تداول عوام «دهان بی چاک و بست » و «چاک و بست نداشتن دهان » مصطلح است که ده...
چاک و چیل . [ ک ُ ] (اِ مرکب ، اتباع ) چک و چیل . لب و لوچه . پک و پوز. || آب از چاک و چیلش راه افتادن ؛ در تداول عوام کنایه از سخت خواها...
{اصطلاح} در رفتن، فرار کردن، فلنگ را بستن
چهارده چاک . [ چ َ دَه ْ ] (اِخ ) تیره ای از ایل اینانلو از ایلات خمسه ٔ فارس . (جغرافیای سیاسی کیهان ص 86). رجوع به ایل اینانلو شود.
چاک آستین . [ ک ِ ] (اِ مرکب ) چاکی که در آستین کنند و این دو نوع بود، یکی در طول و رسم مردم ولایات همین است و دوم در عرض و این را در ...