خسرو شیرین

خسرو و شیرین منظومه‌ای از نظامی گنجوی است که در آن از لحن باربد سخن رفته‌است.

نظامی این منظومه را در چهارچوب‌های زندگی خسرو در بزم شیرین، هنگام فرار از مقابل بهرام چوبینه و شب نشینی‌های آن دو با هم و غزل هر یک از کنیزان خسرو و شیرین و گفتگوی آن دو و سرود نکیسا و باربد، بیان می‌دارد.

شخصیت‌های اصلی داستان خسرو و شیرین به عبارتند از:

خسرو پرویز (پسر هرمز و نوه انوشیروان)
شیرین (برادر زاده ملکه آران)
شاپور (ندیمه خسروپرویز)
فرهاد (دلداده شیرین).
منابع [ویرایش]

ستایشگر، مهدی. واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد اوّل. چاپ دوّم. تهران: اطلاعات، ۱۳۸۱. ISBN 964-423-305-0.
یادگار گنبد دوار، تالیف منصور ثروت، چاپ امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۰
پیوند به بیرون [ویرایش]

فرهاد در دانشنامه ایرانیکا
خسرو و شیرین در ایرانیکا
[نمایش]
ن • ب • و
منظومه‌های عاشقانهٔ ادب فارسی
رده‌های صفحه: منظومه‌های عاشقانه فارسی اساطیر ایرانی عشاق نامدارکتاب‌های شعرمنظومه‌های فارسی نظامی گنجوی
قس عربی
قصة مشهورة فی الأدبین الفارسی والترکی . ذکرها الفردوسی فی الشاهنامة ثم نظمها نظامی الکنجوی وخسرو الدهلوی ونظمها بالترکیة شیخی وعطائی وأهی.
شرع نظامی فی نظم قصة خسرو و شیرین بعد فراغه من نظم مخزن الأسرار و هی تقع فی 6500 بیت من الشعر تقریباً، نظمها الشاعر فی بحر الهزج المسدس و فرغ من نظمها فی عام 585 من الهجرة. و قدم الشاعر هذه المنظومة للاتابک جهان بهلوان ثم قدمها لأخیه قزل أرسلان من بعده. و موضوع القصة یشتمل علی مغامرات الملک الساسانی خسرو برویز بن هرمز و غرامه مع معشوقته الجمیلة شیرین و نهایة منافسه التعیس فرهاد.و الباقی یدور حول زواج الملک من شیرین ثم حب شیرویه ابن الملک لها ، وقتل هذا الأبن أباه ، ورغب فی الزواج من شیرین ، فذهبت إلى ناووس الملک القتیل وشربت السم ، فماتت بجواره. فأستطاع نظامی أن یخرج لنا قصة غرامیة علی عکس الفردوسی الذی أخرجها قصة حماسیة من خلال الشاهنامة.
هذه بذرة مقالة عن الأدب تحتاج للنمو والتحسین، فساهم فی إثرائها بالمشارکة فی تحریرها.
تصنیفان: أدب فارسیأدب العصور
قس ترکی آذری
"Xosrov və Şirin" (خسرو و شیرین Khusraw o Shīrīn) (1180) — Nizami Gəncəvinin "Xəmsə" toplusuna daxil olan ikinci əsəridir. "Xosrov və Şirin" poeması Nizaminin romanik əsərlərinin, yəni əsasında roman süjeti duran bitkin obrazlar qalereyasına malik poemalarının birincisidir. Əsərin mövzusu İran Sasani hökmdarları sülaləsinin tarixindən götürülsə də, şairin bir çox problemlərin təqdimində öz doğma mühitinin hadisə, şəxsiyyət və problemlərindən çıxış etməsi şübhə doğurmur.
Şair bu əsərində məhəbbətin böyüklüyünü, insan ağlını, düşüncəsini tərənnüm edərək əsrlərlə unudulmayan bədii surətlər, ədəbi qəhrəmanlar yaratmışdır. Bu qəhrəmanlar sırasında dünya ədəbiyyatı xəzinəsinin gözəl incisi olan Şirin öndə durur. Böyük mütəfəkkir şair bu poemasında həm də Şərq ədəbiyyatında ilk dəfə olaraq əmək adamını - Fərhad surətini dərin məhəbbətlə qələmə almış, onu həm əmək, həm də eşq fədası kimi şahlara nümunə göstərmişdir.
Tacı aydan yüksək o Qızıl Arslan
Qərbin pənahıdır. Şərqə hökmran.
"Xosrov və Şirin", Nizami Gəncəvi
"Xosrov və Şirin" poemasının quruluşu da çox maraqlı və orijinaldır. Əsər bütün orta əsr poemaları kimi minacat, nət, kitabın yazılması səbəbi, Toğrul Arslan, Azərbaycan Atabəylər dövlətinin hökmdarı Məhəmməd ibn Eldəgiz Cavan Pəhləvan və onun qardaşı Qızıl Arslanın tərifi, eşq haqqında şairin mülahizələri kimi giriş fəsillərlə başlanır. Bütün bunlardan sonra əsərin məzmunu gəlir. Hadisələr Xosrovun atası Hürmüzün hakimiyyətinin təsviri ilə başlayır. Xosrovun doğulması, böyüməsi, Hürmüzün ədaləti və s. təhkiyə tərzində verilir. Sonra Şapur Şirin haqqında danışır. Mükalimələr, deyişmələr, Xosrovla Şirinin umuküsüsü və s. çox maraqlı və təbii şəkildə, bir çox hallarda musiqi məclislərində, çalğıçıların nəğmələrində canlandırılır. Hər iki aşiqin məhəbbət yolundakı iztirabları, qarşılaşdıqları maneələr, meydana çıxan əngəllər və s. əsəri daha da maraqlı edir, oxucunun həyəcanını artırır. Poema həcmli olub, özündə bir neçə janrı birləşdirdiyi üçün mürəkkəb qurluşu ilə seçilir. Əsərdə alleqorik təsvirlər ruhun tanrıya istiqamətləndiyini göstərir. Lakin təsvirlər o dərəcədə canlıdırlar ki, ehtiyatı əldən verən oxucu bunu anlamayaraq, əsəri xalis bir sevgi romanı kimi qavramış olur.
Poemadakı hadisələr İran taxtına aid olub, Firdovsinin "Şahnamə" poemasından götürülmüşdür. Əsərin qəhrəmanı tarixi şəxsiyyət olub, süjeti isə tarixi olmuş hadisələrə əsaslanır[1]. Nizami bu mövzunu ilk dəfə yazılı ədəbiyyata gətirən Firdovsini xatırlayır, sələfindən fərqləndiyini, qədim tarixlə bağlı olan bu məşhur mövzunu tamamilə yeni bir tərzdə işlədiyini bildirir:
Söylərkən o həkim bu xoş dastanı,
Çıxarıb içindən eşqi, fəğanı.
Altmış yaşındaydı yazanda bunu,
Saxlaya bilmirdi yayda oxunu.
Altmışda sevginin, eşqin həycanı
Titrədə bilməzdi yorğun qocanı.
"Xosrov və Şirin", Nizami Gəncəvi
Təsadüfi deyil ki, əsərin qəhrəmanı Xosrov Pərvizin həyatının ancaq Azərbaycan şahzadəsi Şirinlə bağlı məqamlarına daha çox diqqət yetirilir, şairə doğma olan bu gözəl az qala baş qəhrəman kimi təqdim edilir. Poemanın məzmun janrı şairin özü tərəfindən "həvəsnamə" kimi müəyyən edilsə də, Nizami özündən əvvəlki şairlər kimi sadəcə ötəri həvəs və yüngül ehtirasa deyil, insanı mənən zənginləşdirən və kamilləşdirən, onu ilahi mərtəbəyə qaldıran, onun xarakterini mənfidən müsbətə doğru dəyişdirən ülvi məhəbbətə himn yaratmışdır. Poemadakı monumental obrazlardan biri olan Fərhad sonrakı dövrlərdə bir çox Nizami ardıcıllarını ilhamlandırmış və o, bir sıra poemaların baş qəhrəmanı kimi təqdim edilmişdir.
Qəhrəman xarakterinin dinamik inkişafını romantik sənət tipinin tələbləri baxımından əks etdirən Nizami, poemanın sonunda öz qəhrəmanının məhəbbətin təsiri altında heyrətamiz dərəcədə dəyişərək ideal bir şəxsiyyətə çevrildiyini göstərmişdir. Şair Xosrovun faciəsini islam tarixindən götürdüyü başqa bir tarixi hadisə - Məhəmməd peyğəmbərin Xosrova məktub yazıb onu islam dininə dəvət etməsi və şahın həmin məktuba etinasızlıq göstərib onu cırması ilə bağlayır. Bu süjet poemanın sonunda əlavə kimi verilmişdir.
Nizami mövzunun mənşəyi, onun xalq yaradıcılığı və bədii ədəbiyyatdakı əksi barədə məlumat verir. O, mövzuyla bağlı tarixi nümunələri sayır, tarixi kitablardan və xalq ədəbiyyatından faydalandığını bildirib, Fərhada isnad edilən tarixi abidələri xatırlayır:
Xosrovdan, Şirindən qalan yadigar
Gizlində deyildir, durur aşikar:
Şəbdiz atın şəkli, Bisütun dağı,
Pərviz sarayının eyvanı, tağı...
"Xosrov və Şirin", Nizami Gəncəvi
Qeyd edildiyi kimi, şair əsərini əsasən məhəbbət üzərində qurmuşdur. Əsərin müqəddiməsində də o, bu məsələyə xüsusi yer ayırmış, eşq haqqında maraqlı mülahizələr söyləmişdir:
Eşqdir mehrabı uca göylərin,
Eşqsiz, ey dünya, nədir dəyərin?!
Eşqin qulu ol ki, doğru yol budur,
Ariflər yanında, bil, eşq uludur.
...Eşqsiz olsaydı xilqətin canı
Dirilik sarmazdı böyük cahanı.
Eşqsiz bir adam bir neydir - qırıq,
Yüz canı olsa da, ölüdür artıq.
"Xosrov və Şirin", Nizami Gəncəvi
Nizami Hürmüz şahın rəiyyətin xeyrinə qoyulmuş qanunları pozan doğma övladını amansız cəzalandırdığını göstərməklə qanun qarşısında hamının bərabər olması kimi dövrü üçün çox aktual, həm də qabaqcıl bir ideya irəli sürür. Axı orta əsrlərdə qoyulan qanunlar feodal əyanları tərəfindən pozula bilir və onlar məsuliyyətə cəlb olunmurdular. Nizami isə qanunu pozanların, xalqa zərər yetirənlərin, şahzadə olsa belə, amansız cəzalandırılmasını zəruri hesab edirdi. Odur ki, şair Hürmüzün bu ədalətli hökmünü ürəkdən alqışlayır, təsvir etdiyi hadisəni dövrü ilə bağlamağa cəhd edərək ötəri şəkildə dövrünün ədalətsizliklərindən şikayətlənir:
Hanı o ədalət, o insaf hanı?
Verə öz oğluna belə cəzanı.
İndi yüz yoxsulun tökülsə qanı,
Durub tərəf çıxan bir adam hanı?
"Xosrov və Şirin", Nizami Gəncəvi
Qadını həmişə cəmiyyətin tam ləyaqətli bir üzvu kimi görməyi arzulayan böyük şair tarixdən aldığı bu obrazı öz humanist ideyaları baxımından işləyib, qadınlıq haqqında yüksək fikirlərini onun vasitəsilə ifadə etmişdir. Şahzadə Şirin xristiyan Arran (Alban) hökmdarının - Mehinbanunun qardaşı qızıdir[2]. Şair tükənməz bir məhəbbətlə sevən Şirini saf mənəviyyata malik, ismətli qadınlıq qürurunu yüksək tutan bir adam kimi oxucularına sevdirir. Şirin nəhayətsiz dərəcədə sevdiyi Xosrovla kəbinsiz evlənmir. Ona Xosrovun gizlicə saraya gəlmək təklifini yetirən Şapura acıqlanaraq:
Mən gövhərəm, neçin gərək əksiləm,
Çağrılmamış gedəm, məgər mən yeləm?
"Xosrov və Şirin", Nizami Gəncəvi
deyərək öz şərəfini alçaltmayacağını qəti bildirir. Şair xarici görkəmcə çox gözəl təsvir etdiyi sevimli qəhrəmanının daxili aləmini də olduqca zəngin, onun gözəl hüsnü ilə səsləşəcək səviyyədə göstərir. O, sərxoş halda qəsrə gələn Xosrova qapı açmır, onu rədd edir, kəbinsiz evlənməyəcəyini söyləyir. Nəhayət, kəbin kəsildikdən sonra evlənir və sevgilisindən əli üzüldüyü zaman isə özünü öldürür. Şirinin öz sevgilisinin məzarı üstündə intihar etdiyini təsvir edərkən də şair onun bu fədakarlığını alqışlamaqla bərabər qadınlıq haqqında danışmış, qadını ülvi bir varlıq kimi tərifləmişdir:
Alqış bu ölümə, əhsən Şirinə,
Öldürən Şirinə, ölən Şirinə.
Məhəbbət yolunda ölüm budur, bax,
Canana belədir canı tapşırmaq...
Çox gözəl arvad var mərdlikdə bir şir,
Çox ipək içində şirlər gizlənir.
"Xosrov və Şirin", Nizami Gəncəvi

Poema Məhəmməd Cahan Pəhləvanın xahişi ilə yazılmışdır.
[redaktə]İstinadlar

↑ Paola Orsatti ḴOSROWO ŠIRIN AND ITS IMITATIONS (англ.). Iranica (August 15, 2006). Архивировано из первоисточника 28 августа 2011. Проверено 16 сентября 2010.
↑ ЗАРУБЕЖНАЯ ЛИТЕРАТУРА ДРЕВНИХ ЭПОХ, СРЕДНЕВЕКОВЬЯ И ВОЗРОЖДЕНИЯ ОЛИМП, АЗЕРБАЙДЖАНСКАЯ ЛИТЕРАТУРА Хосров и Ширин - Из «Хамсе» («Пятерицы»). • ACT • МОСКВА • 1997 cтp. 226
[redaktə]Mənbə

Qədim ədəbiyyat
Xosrov və Şirin, Nizami Gəncəvi(azərb.)
894.361'1 - dc 21 AZE Nizami Gəncəvi. Xosrov və Şirin. Bakı, "Lider nəşriyyat", 2004, 392 səh. ISBN 9952-417-08-8 (azərb.)
[redaktə]Həmçinin bax

Sirlər xəzinəsi
Leyli və Məcnun
Yeddi gözəl
İsgəndərnamə
[göstər]
g • m • r
Nizami Gəncəvinin Xəmsəsi
Kateqoriyalar: XəmsəƏdəbiyyat
قس آلمانی
Chosrau und Schirin oder auch Farhad und Schirin ist ein um 1200 entstandenes Epos des persischen Dichters Nezāmī.
Die Geschichte basiert auf einer wahren Begebenheit und beschreibt die Liebe des persischen Großkönigs Chosrau II. zu der aus Khusistan stammenden Christin Schirin. Nachdem sie sich schon als junge Prinzessin und Prinz ineinander verliebt haben, dauert es lange Jahre, bis sie heiraten. Besonders Chosrau muss einen Reifungsprozess durchmachen und etliche andere Beziehungen durchleben, ehe er seiner Schirin würdig ist. Schirin dagegen wird von Anfang an als Tugend in Person geschildert und ist eindeutig der stärkere Part.
Sehr bekannt ist das Kapitel, in dem sich der Ingenieur Farhād unglücklich und unsterblich in Schirin verliebt. Chosrau stellt ihm daraufhin die Aufgabe, mit der Axt eine Passstraße in den Berg Bisotun zu schlagen. Von seiner Liebe beflügelt, überlebt Farhād diese Arbeit und zeigt sich dadurch als der würdigere Liebhaber. Da sendet Chosrau Farhād die falsche Nachricht, dass Schirin gestorben sei, und Farhād sieht keinen Sinn mehr im Leben und stürzt sich in die Schlucht. Die Figur des Farhād wurde in viele Nachahmungen des Epos zur Zentralfigur und sprichwörtlich für übermenschliche Leistung. Selbst die sowjetische Propaganda bediente sich des "Arbeiters" Farhād.
Nizāmis Epos kann auch auf einer philosophischen Ebene gelesen werden. Auf dieser ist Schirin das Symbol für die Liebe an sich, und Chosrou muss Erotik (seine erste Frau Maria) und Ästhetik (seine zweite Frau Schakkar, "Zucker") als Vorstufen zur wahren Liebe (Schirin, "Süß") erkennen. Auf stilistischer Ebene sind vor allem die Sonnenauf- und -untergänge berühmt, durch deren Art der Schilderung der Dichter eine Vorahnung auf das folgende Geschehen gibt.
Das Epos diente zahlreichen persischen, türkischen und indischen Dichtern als Vorbild. Einige Schlüsselszenen, so zum Beispiel die Szene, in der sich Schirin in ein Bild von Chosrau verliebt, sind beliebte Motive der persischen Miniaturmalerei.
Das Epos bildet unter dem türkischen Namen Hüsrev ü Şirin den Erzählrahmen des Romans Rot ist mein Name (1998) des türkischen Literaturnobelpreisträgers Orhan Pamuk, der den islamischen Bilderstreit im ausgehenden 16. Jahrhundert in Folge der Verwendung der perspektivischen Malerei in der europäischen Kunst in Form eines historischen Kriminalromans u.a. unter Einbeziehung phantastischer Elemente verarbeitet.

„Chosrau und Schirin“



Briefmarke der DDR, 1990

Ausgaben [Bearbeiten]

Chosrau und Schirin. Übers. v. Johann Christoph Bürgel. Manesse, Zürich 1980. ISBN 371751590X
Siehe auch [Bearbeiten]

Wīs und Rāmīn (11. Jh.) von Fakhr-od-Dīn Ās'ād Gorgānī
Persische Literatur
Kategorien: Literarisches WerkLiteratur (12. Jahrhundert)Mittelalter (Literatur)Literatur (Persisch)Epos
قس انگلیسی
"Khosrow and Shirin", also spelled Khosrau and Shirn,Chosroes and Shirin, Husraw and Shireen and Khosru and Shirin, (Persian: خسرو و شیرین‎) is the title of a famous Persian tragic romance. The essential narrative is a love story of Persian[1] origin, which is found in the great epico-historical poems of Shahnameh and which is based on historical figures that were elaborated and romanticized by later Persian poets.
Variants of the story were also told under the titles "Shirin and Farhad" or "Farhad and Shirin".
Contents [hide]
1 Plot
2 Popularity in Persian literature
2.1 Nizami's version
3 Influence
4 Other versions
5 See also
6 References
7 External links
[edit]Plot

'Khosrow and Shirin' depicts the love of Sassanian king Khosrow II towards an Aramean[2] princess, Shirin.
Nezami's version begins with an account of Khosrow's birth and his education. This is followed by an account of Khosrow's feast in a farmer's house; for which Khosrow is severely chastised by his father. Khosrow asks forgiveness and repents his offence. Hormoz, who is now pleased with his son, forgives him. That very night, Khosrow sees his grandfather Anushirvan in a dream and Anushirvan gives him glad tidings of a wife named Shirin, a steed named Shabdiz, a musician named Barbad, and a great kingdom, that is Persia.
Shapur, Khosrow's close friend and a painter, tells Khosrow of the Armenian queen Mahin Banu and her niece Shirin. Hearing Shapur's descriptions of Shirin's flawless features, the young prince falls in love with Shirin, the Armenian princess. Shapur travels to Armenia to look for Shirin. Shapur finds Shirin and shows the image of Khosrow to Shirin. Shirin falls in love with Khosrow and escapes from Armenia to Khosrow's capital Mada'in; but meanwhile, Khosrow also flees from his father's anger and sets out for Armenia in search of Shirin.
In the way, he finds Shirin unclothed bathing and washing her flowing hair; Shirin also sees him; but since Khosrow was traveling in peasant clothes, they do not recognize one another. Khosrow arrives in Armenia and is welcomed by Shamira the queen of Armenia- yet he finds out that Shirin is in Mada'in. Again, Shapur is sent to bring Shirin. When Shirin reached Armenia again, Khosrow - because of his father's death- has to return to Mada'in. The two lovers keep going to opposite places till finally Khosrow is overthrown by a general named Bahrām Chobin and flees to Armenia.
In Armenia, Khosrow finally meets Shirin and is welcomed by her. Shirin, however, does not agree to marry Khosrow; unless Khosrow first claims his country back from Bahram Choobin. Thus, Khosrow leaves Shirin in Armenia and goes to Constantinopole. The Caesar agrees to assist him against Bahram Choobin conditioned that he married his daughter Maryam. Khosrow is also forced to promise not to marry as long as Maryam is alive. Khosrow succeeds in defeating his enemy and reclaims his throne. Maryam, due to her jealousy, keeps Khosrow away from Shirin.
Meanwhile, an architect named Farhad, falls in love with Shirin and becomes Khosrow's love-rival. Khosrow cannot bide Farhad, so he sends him on an exile to Behistun mountain with the impossible task of carving stairs out of the cliff rocks. Farhad begins his task hoping that Khosrow will allow him marry Shirin. Yet, Khosrow sends a messenger to Farhad and gives him false news of Shirin's death. Hearing this false news, Farhad throws himself from the mountaintop and dies. Khosrow writes a letter to Shirin, expressing his regret for Farhad's death. Soon after this incident, Maryam also dies; and Shirin replies Khosrow's letter with another letter of condolences.
Khosrow, before proposing marriage to Shirin, tries to have intimacy with another woman named Shekar in Isfahan; which further delays the lovers' union. Finally, Khosrow goes to Shirin's castle to see her. Shirin, seeing that Khosrow is drunk, does not let him in the castle. She particularly reproaches Khosrow for his intimacy with Shekar. Khosrow, sad and rejected, returns to his palace.
Shirin eventually consents to marry Khosrow after several romantic and heroic episodes. Yet, Shirouyeh, Khosrow's son from his wife Maryam, is also in love with Shirin. Shirouyeh finally murders his father Khosrow and sends a messenger to Shirin conveying that after one week, she would have to marry him. Shirin, in order to avoid marrying Shiroyeh, kills herself. Khosrow and Shirin were buried together in one grave.
[edit]Popularity in Persian literature



Khosrow Parviz discovers Shirin bathing in a pool
There are many references to the legend throughout the poetry of other Persian poets including Farrokhi, Qatran, Mas'ud-e Sa'd-e Salman, Othman Mokhtari, Naser Khusraw, Anwari and Sanai. Nizam al-Mulk mentioned that the legend was a popular story in his era.[3]
[edit]Nizami's version
Although the story was known before Nizami, it was brought to its greatest romantic height by him. Unlike the Shahnameh, which focuses on the history, kingship and battles of Khosrow, Nizami decided to focus on the romantic aspect of the story.
When the Seljuq Sultan Arsalan Shah requested a love epic from the poet without specifying the subject further, Nizami picked on the story of lovers Khosrow and Shirin, a theme set in his own region and based on at least partly historical facts, through an aura of legend already surrounded it.
Nizami Ganjavi (1141–1209) himself considered it the sweetest story in the world:
“ The tale of Khosraw and Shirin is well known
And by Truth, there is no sweeter story than it.
”
It is believed to be one of the better works of Nizami and his first wife Afaq died after it was completed. Many versions of Nizami's work have been retold. The story has a constant forward drive with exposition, challenge, mystery, crisis, climax, resolution, and finally, catastrophe.
Besides Ferdowsi, Nizami's poem was influenced by Asad Gorgani and his Vis and Ramin.[4] which is of the same meter and has similar scenes. Nizami's concern with astrology also has a precedent in the elaborate astrological description of the night sky in Vis and Ramin. Nizami had a paramount influence on the romantic tradition, and Gorgani can be said to have initiated much of the distinctive rhetoric and poetic atmosphere of this tradition, with the absence of the Sufi influences, which are seen in Nizami's epic poetry.
[edit]Influence

According to the Encyclopædia Iranica: "The influence of the legend of Farhad is not limited to literature, but permeates the whole of Persian culture, including folklore and the fine arts. Farhad’s helve supposedly grew into a tree with medicinal qualities, and there are popular laments for Farhad, especially among the Kurds (Mokri)." [3]
In 2011, the Iranian government's censors refused a publishing house permission to reprint the centuries-old classic poem that had been a much-loved component of Persian literature for 831 years. While the Iranian Ministry of Culture and Islamic Guidance offered no immediate official explanation for refusing to permit the firm to publish their eighth edition of the classic, the Islamic government's concerns reportedly centered on the "indecent" act of the heroine, Shirin, in embracing her husband.[5]
Orhan Pamuk's novel, My Name is Red (1998), has a plot line between two characters, Shekure and Black, which echoes the Khosrow and Shirin story, which is also retold in the book. The novel uses the Turkish spelling of Koshrow's name, Husrev.
[edit]Other versions

The tale has been retold by countless Sufi poets and writers in areas which were previously part of the Persian Empire or had Persian influences, such as the neighboring Pakistan. In Europe, the story was told by Hungarian novelist Mor Jokai. However, the story is usually told under the name of "Shirin Farhad". It is a standard tale used in Punjabi Kisse. The story has been put to film five times: 1926,[6] 1931,[7] 1945,[8] 1956[9] and 1975.[10]
The tale was used as the inspiration for a 2008 Iranian film, Shirin, made by Abbas Kiarostami. In this formally unusual film, the story is told via the reactions of an audience of Iranian women as they sit watching the film in a cinema. The viewer has to divine the story by only ever seeing these emoting faces and listening to the film's soundtrack.
The song was also referenced in the Jonathan Richman song "Shirin and Farhad"
[edit]See also

Heer Ranjha
Layla and Majnun
Sassui Punhun
Romeo and Juliet
Yusuf and Zulaikha
[edit]References

^ Chelkowski, P. "Nezami's Iskandarnameh:"in Colloquio sul poeta persiano Nizami e la leggenda iranica di Alessandro magno, Roma,1977). pp 10: "The Persian legend of Alexander the Great seems to overshadow all of the other fantastic Alexander stories not only in the tale of the successful accomplishment of many a "mission-impossible" but especially concerning the nature of his career. In Iran he rose from the stature of a damned evil conquerer of the country, to that of a national Iranian hero king, and even more, to that of the great prophet of God, preparing all the nations for the true religion. Yet the Persian legend of Alexander is very little known in the Western world."" pp 13: "Nizami was a typical product of the Iranian culture. He created a bridge between Islamic Iran and pre-Islamic Iran and also between Iran and the whole ancient world. His great humanism, strong character, sensibility, drama, colorful description of nature, rich language, and the poetic genius created a new standard of literary achievements and captured the imagination of countless imitators". pg 17: "In the case of previous romances of Khosraw and Bahram, Nizami dealt with national Iranian heroes, though from pre-Islamic times. In the tale of Layla and Majnun, the Arab nationality of the lover is of no importance since the story is based on a simple Arab folktale which was later absorbed and embellished by the Persians". pp 19: "Alexander was glorified by the Muslims as a divine agent, a prophet-king and the blessed conquerer of the lands that were to become the stronghold of Islam. To some Muslims, Islam was a realization of Alexander's "koine" --- a commonwealth where people could live in harmony and in peace of heart and mind. In this atmosphere attempts were made to make out of Alexander not only a Muslim but a Persian as well". pg 21: "However, it was not Tabari directly, but Ferdowsi who was Nizami's source of inspiration and material in composing Iskandarnameh. Nizami constantly alludes to the Shahnameh in his writing, especially in the prologue to the Iskandarnameh. It seems that he was always fascinated by the work of Firdawsi and made it a goal of his life to write an heroic epic of the same stature. pg22: "It seems that Nezami's favorite pastime was reading Firdawsi's monumental epic Shahnameh (The book of Kings)". pg 22: "In fact, although Alexander conquered Iran, he was soon conquered by Persian customs and ways of life. In many aspects he was so overwhelmed by Persian civilization that he became more Persian than the Persians. He tried to make a blend of the Greek and Persian civilization --- even genetically, when he sponsored mass marriages between his troops and Persian women. He himself married Roxane (Rowshanak) the daughter of the Sogdian prince -- not the daughter of Darius the Third, as both Firdawsi and Nizami believed. Like Alexander, Arabs, Turks, Mongols and other people who overran the Iranian plateau also came under the spell of Persian culture. Foreign invaders remained to become contributors and patrons of Persian art and culture. To give one example, some of Nizami's benefactors were of Turkic stock."
^ The Encyclopædia Iranica gives the ethnicity of Shirin as Armenian (Encyclopædia Iranica, entry "Farhad", Heshmat Moayyad), but this is not correct. Shirin was a (semitic) Aramean and not an (Indo-European) Armenian. The author of the entry in the Encyclopædia Iranica may have followed the 12th century poet Ahmad ibn Umar ibn Alī, also known as Nizamī-i Arūzī-i Samarqandī, 1110 and 1161 AD. This source, written about five centuries later, is not reliable concerning her ethnic identity. The Khuzistan Chronicle, written by an Aramean Syriac Christian from Khuzistan (Beth Huzaye in Aramaic/Syriac) [Iran], probably in 680, is described as the Syriac counterpart of the Armenian work of Sebeos. We read about the relationship between the bishop Isho Yahb and the Persian king Khosrau II Parvez (590-628): "Isho Yahb was treated respectfully throughout his life, by the king himself and his two Christian wives Shirin the Aramean and Mary the Roman". (Theodor. Nöldeke: Die von Guidi herausgegebene syrische Chronik, Wien 1893, p. 10.) The Chronicle of Séert (Siirt) is an anonymously authored historiographical text written by the Nestorian Church in Persia and the Middle East, possibly as early as the 9th century AD. The text deals with ecclesiastical, social, and political issues of the Christian church giving a history of its leaders and notable members. LVIII. - History of Khosrau Parvez, son of Hormizd "Khosrau, by gratitude for Maurice, ordered to rebuild churches and to honor the Christians. He built himself two churches for Marie (Maryam) and a large church and a castle in the country of Beth Lashpar for his wife Shirin, the Aramean." (Patrologia Orientalis, Tome VII. - Fascicule 2, Histoire Nestorienne (Chronique de Séert), Seconde Partie (1), publiée et traduite par Mgr Addai Scher, Paris 1911, Published Paris : Firmin-Didot 1950 p. 467.)
^ a b Heshmat Moayyad (1999-12-15). "Farhad". Encyclopedia Iranica. Retrieved 2010-07-26.
^ Dick Davis (2005-01-06). "Vis o Rāmin". Encyclopaedia Iranica. Retrieved 2008-04-25.
^ http://www.rferl.org/content/iranian_censors_heavy_hand_falls_on_a_persian_classic/24299532.html
^ Shirin Farhad (1926) at the Internet Movie Database
^ Shirin Farhad (1931) at the Internet Movie Database
^ Shirin Farhad (1945) at the Internet Movie Database
^ Shirin Farhad (1956) at the Internet Movie Database
^ Shirin Farhad (1975) at the Internet Movie Database
[edit]External links

Encyclopædia Iranica, "Farhad", Heshmat Moayyad [1] [Encyclopædia Iranica, "ḴOSROWO ŠIRIN AND ITS IMITATIONS", Paola Orsatti [2]
Nizami: "Khosru & Shireen", Medieval Sourcebook
The Story of Khosrow and Shirin at iranian.com
View page ratings
Rate this page
What's this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)

Submit ratings
Categories: Persian mythologyPersian literatureMedieval legendsFictional duosSufi literatureLove
قس مازرونی
خسرو ئو شیرین اتا عاشقونه داستان هسه که اتا کیتاب که ونه نوم همینتا هسه دله بمو. اینتا ره نظامی گنجوی بنویشته. ونه داستان ای هسه که خسرو پرویز ایران شا شیرین ارمنستون شا کیجا عاشق بونه ئو ای میون اتا ریکا که ونه نوم فرهاد هسه هم اینتا کیجا عاشق بونه. خسرو فرهاد ره مجبور کنه تا اتا کو ره بکنه ئو فرهاد هم اینتا کار ره شیرین برسین وسر انه انجوم دنه تا آخر میرنه.

رج: کیتاب
قس ترکی استانبولی
Hüsrev ü Şirin, II. Murat'ın ricası üzerine, onun adına Şeyhî tarafından kaleme alınmış bir mesnevi.
6400 beyitten oluşan Hüsrev-ü Şirin'de Sasani hükümdarlarından Hürmüz'ün oğlu Hüsrev-i Perviz, Azerbaycan'da Berde kentinin prensesi olan Şirin ve Ferhat arasında geçen olayları konu edinmiştir. Dram ve aşk temalıdır. Bazı tarihçilere göre eserin kaynağı gerçek bir olaya dayanmaktadır.
Hüsrev ü Şirin ilk kez Nizamî (1140-1203) tarafından kaleme alınmış, daha sonraları eserin konusu farklı şairler tarafından tekrar tekrar işlenmiştir. Şeyhi de bu önemli eserinin yaklaşık 2000 beyitten oluşan baş kısmını Nizamî'den değiştirerek tercüme etmiş, kalan bölümünü ise kendisi yazmıştır. Fakat Şeyhi bu eserini bitiremeden vefat etmiştir.
Bu ünlü tema, çoğu zaman aynı isimle bazen de Ferhad ü Şirin(Ferhat ile Şirin) ismiyle birçok ünlü edebiyatçı tarafından tekrar kaleme alınmıştır. Fakat bu versiyonların içinde en çok yer eden ve ünlenen Şeyhî'ninkidir.
Kategoriler: MesnevilerDivan edebiyatı eserleriKurgusal Iraklılar
قس چینی
霍斯陆和席琳（波斯語： خسرو و شیرین‎）是一部著名的波斯爱情悲剧故事。故事题材来源于波斯地区，并能在著名的波斯历史叙事长诗《列王记》中找到历史人物原型，后来又经过一代代诗人的精心刻画，终于成为了波斯与地区乃至世界著名的爱情故事。2006年诺贝尔文学奖得住奥尔罕帕慕克的小说《我的名字叫红》中就多次提到这著名的爱情悲剧故事。
该故事有一些变体故事，叫作《法尔哈德和席琳》或是《席琳和法尔哈德》。
目录 [隐藏]
1 故事情节
2 历史事件原型
3 在波斯语文学中的重要地位
3.1 内扎米版本的《霍斯陆与席琳》
4 影响
[编辑]故事情节

《霍斯陆和席琳》描述了萨珊王国的国王霍斯陆和阿拉穆国（位于古叙利亚和美索不达米亚北部）的公主席琳的爱情故事。内扎米（著名的伊朗诗人，霍斯陆和席琳故事各版本中最著名的韵文诗作者）的版本是从描述霍斯陆的出生和所受到的教育开始的。之后讲到了因为霍斯陆惹怒了他的父亲霍尔墨兹，因此作为惩罚，霍斯陆不得不在一个农民家吃饭，霍斯陆希望能够得到父亲的原谅并且对自己的冒犯感到羞愧。当天的晚上，霍斯陆梦见了自己的祖父，并得到了来自祖父的预兆，说他将得到一个叫作席琳的妻子，一匹叫作莎布迪兹的战马，一名叫做巴巴德的乐师，和一个伟大的王国，伊朗。
一天，霍斯陆的好友沙普尔，同时也是一个画家，他告诉了霍斯陆在阿拉穆国，有一个王后叫作马欣•巴奴以及她的侄女席琳的事情。听了沙普尔描述的席琳的无暇美貌，年轻的王子即刻就坠入了爱河。后来沙普尔到阿拉穆国找席琳，并且把霍斯陆画像带给了席琳，席琳看到了霍斯陆的画像后也爱上了这英俊的王子，并偷偷逃出了宫殿来到了霍斯陆的国都，马达因城。但是她并不知道，就在相同的时刻，霍斯陆不顾父王的震怒，已经私自逃出王宫远赴阿拉穆国去寻找他心中的情人席琳了。
在去寻找席琳的途中，霍斯陆无意中看到了席琳赤身裸体地在河中沐浴，席琳也看到了霍斯陆，但是因为霍斯陆化装成一个农民的样子，并没有认出他来。后来霍斯陆到了阿拉穆国，并收到了王室的礼遇，这时他才得知席琳已经去了自己的国都寻他了。几经周折，沙普尔找到了席琳并且带着席琳回到了阿拉穆国，但就在这时，伊朗国王的死讯传到了阿拉穆国，霍斯陆必需回国参加父亲的盛大葬礼。至此，霍斯陆和席琳天各一方，直到有一天，霍斯陆被一个叫作巴赫拉姆的大臣篡位，并逃亡到了阿拉穆国。
在那里，霍斯陆终于得以见到席琳，他心中的情人，并得到了席琳的招待。可是席琳拒绝嫁给霍斯陆，除非霍斯陆能从篡位的大臣手中夺回自己的王位。因此，霍斯陆再次离开了他的心上人只身前往君士坦丁堡。凯撒大帝决定帮助霍斯陆夺回王位，但是条件是霍斯陆必需娶他的女儿麦尔彦姆，并且在麦尔彦姆有生之年不得娶其他妻子。霍斯陆被迫答应了这个条件并且夺回了自己的王位。麦尔彦姆，出于对席琳的妒忌，始终使霍斯陆远离着席琳，这个他始终铭记在心的女人。
这时候，在霍斯陆的伊朗帝国，一个叫作法尔哈德的建筑家，爱上了美丽的席琳，成为了霍斯陆的情敌。霍斯陆无法忍受别人对自己心上人的追求，发配法尔哈德到贝斯希顿山（伊朗西部的高山）修石阶，这对于法尔哈德显然是永远无法完成的任务。但是法尔哈德仍然心存希望，开始了修石阶的任务，希望能够得到霍斯陆的准许，和席琳成婚。然而，霍斯陆派了一位信使到法尔哈德那里，谎称席琳已死。法尔哈德悲痛欲绝，在贝斯希顿山绝顶处跳崖自尽。得知这一消息后，席琳悲痛欲绝。而霍斯陆写了一封信，表达对这件事情的悔恨，希望以此得到席琳的原谅。就在这件事发生不久之后，麦尔彦姆去世了。
在霍斯陆提议和席琳成婚之前，曾经有过一段和伊斯法罕的美女莎卡尔的暧昧感情，但后来由于爱上了席琳，这件事被霍斯陆推到了脑后。最终，霍斯陆不顾可能发生的尴尬而试图进入席琳的城堡，席琳看到霍斯陆已经喝得很醉，又想到霍斯陆和莎卡尔的暧昧，恼羞成怒便把他拒之以门外，并大声谴责了他对于爱情的不专。霍斯陆被心上人如此地拒之门外，伤心欲绝地回到了自己的宫中。
经过了霍斯陆数次的恳切挽回，在战场上英勇地表现，和浪漫的告白，还有一次是霍斯陆为了救席琳而杀死了一只发狂的雄狮，席琳终于答应了霍斯陆的求婚，。然而，霍斯陆和麦尔彦姆所生的儿子席柔亚也爱上了美丽的席琳，为了阻止父亲得到自己的心上人，失去理智的席柔亚谋杀了自己的父亲，霍斯陆。并且在一周后差人告知了席琳，并要求席琳与之成婚。为了避免这一切的发生，席琳怀着对霍斯陆的爱和恨，结束了自己的生命。 最后，霍斯陆和席琳被埋葬在了一起。
[编辑]历史事件原型

这个故事和一个历史上真实发生的爱情故事有关联，昏庸的波斯萨珊王朝的国王霍尔米兹德（Hormizd）(579-590 CE)的儿子霍斯陆本应是王位继承人，但是一场由霍斯陆的两个舅舅策划的政变夺取了霍斯陆的继承权。老国王也因此退位并被囚禁起来。霍斯陆到了拜占庭帝国去寻求皇帝莫里斯的帮助（582-602 CE）。这些情节都是有真实的历史事件发生的，并且还记录在了菲尔多西（Ferdowsi）的《列王记》(Shahnameh)中。
[编辑]在波斯语文学中的重要地位

众多诗人都在他们的作品中反复引用这一爱情故事并在起自己的作品中加以艺术加工，其中包括Farrokhi, Qatran, Mas'ud-e Sa'd-e Salman, Othman Mokhtari, Naser Khusraw, Anwari，Sanai和著名的内扎米（Nizami）等。
[编辑]内扎米版本的《霍斯陆与席琳》
尽管在内扎米的时代以前，这个故事已经家喻户晓了，但是是经过内扎米的文学加工后，这一浪漫故事才在文学史上登上了前所未有的高度。不同于着重记录霍斯陆的王权斗争史的《列王记》，内扎米着重描述的事情这段故事中的浪漫爱情。当塞尔柱苏丹图格鲁二世（Tugrul II）要求内扎米完成一部爱情史诗时，内扎米选择了《霍斯陆和席琳》的爱情故事，内扎米认为这是世界上最令人心碎也是最使人心醉的爱情故事了。
[编辑]影响

按照《伊朗大百科全书》的话说，这个故事的影响力不仅仅局限在文学领域中，它的影响力弥漫在整个波斯文化中，无论是民俗学领域或是美术领域。特别是在库尔德人中间，甚至流传着法尔哈德的挽歌。
奥尔罕·帕慕克的小说《我的名字叫红》中的两个角色，谢库瑞和黑，他们之间的故事也和《霍斯陆和席琳》的故事有着千丝万缕的联系。
查看条目评分
给本文评分
这是什么？
可信度
客观性
完整性
可读性
我非常了解与本主题相关的知识（可选）

提交评分
4个分类：波斯神話波斯文学中世紀傳說虚构二人组