ضلع
نویسه گردانی:
ḌLʽ
ضلع. [ ض ِ ل َ ] (ع اِ) ضِلْع. استخوان پهلو (و یؤنث ). ج ، اَضلُع، و ضُلوع ، اَضلاع . و قولهم : هم عَلَی َّ ضِلَعٌ جائرة؛ یعنی ستمکارانند بر من . (منتهی الارب ). || کوه جداگانه . (مهذب الاسماء). کوهی خرد جداگانه . (منتخب اللغات ). کوهچه ٔ تنهاگانه . کوه پست باریک نرم سهل گذار، و منه الحدیث : کأنکم باعداء اﷲ بهذه الضلع الحمراء؛ ای مقتلین مذللین . چوب هرچه باشد. چوب پهنا و کج مانا به استخوان پهلوی حیوان . (منتهی الارب ). چوبی که در آن کجی باشد مانند استخوان پهلو. (منتخب اللغات ). || ضِلَعُ الخلف ؛ داغی است پس استخوان پهلو بطرف پشت . || ضِلعٌ من البطیخ ؛ یک قاش خربزه . || یوم الضِلعین (مثنی )؛ جنگی است از جنگهای عربان . || ضِلَعٌ عَوْجاء؛ زن ، بدان جهت که حواء از کوچک ضلع آدم پیدا شد، و از اینجاست که مردان از پهلوی چپ یک ضلع کم دارند. (منتهی الارب ).
واژه های همانند
۲۲ مورد، زمان جستجو: ۰.۱۹ ثانیه
ضلع. [ ض ِ ل َ ] (اِخ ) ضلع بنی الشیصبان ؛ موضعی است در بلاد غنی بن اعصر، و بنی الشیصبان بطنی از جن و کافرند. رجوع به ضلع بنی مالک شود. (معجم...
ضلع. [ ض ِ ل َ ] (اِخ ) ضِلع بنی مالک ؛ موضعی است در بلاد غنی بن اعصر، و بنومالک بطنی از جن و مسلمانند. ابوزیاد در نوادر گوید: و کانت ضلعان و ...
این واژه تازی است و پارسی جایگزین اینهاست:
گهم gahm (اوستایی: ghom)
بر -پهلو - راستا
ظلع. [ ظَ ل َ ] (ع مص ) تنگ آمدن جای از بسیاری مردم : ظلعت الارض ُ بأهلها؛ أی ضاقت .
ظلع. [ ظَ ] (ع اِ) شأن . حالت . وفی المثل : لایربع علی ظلعک من لیس یحزنه امرک ؛ یعنی به اهتمام شأن تو نرسد مگر غمخوار تو. اربع علی ظلعک ...
ظلع. [ ظُ ل َ ] (اِخ ) کوهی است بنی سلیم را.
زلع. [ زَ ] (ع مص ) ربودن چیزی را به فریب . || سوختن پای کسی را به آتش . (منتهی الارب ) (از آنندراج ) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)...
زلع. [ زَ ل َ ] (ع اِمص ) کفتگی پای و ظاهر پنجه یا شکافتگی پوست . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || کفتگی باطن قدم . (ناظم الاطبا...
زلع. [ ] (ع مص ) بلعیدن . (از دزی ج 1 ص 599). رجوع به همین کتاب شود.
زلا. [ زَل ْ لا ] (ع ص ) (از: «ز ل ل ») زن سبک سرین . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). || کمانی که تیر از آن زود...