قاضی زاده

قاضی زاده . [ دَ / دِ ] (اِخ ) موسی بن محمدبن قاضی محمود رومی چلبی از مردم بروسه یکی از دانشمندان ریاضی و هیأت و حکمت است که به خراسان و ماوراءالنهر سفر کرد و به سال 811 در شیراز و به سال 815 در سمرقند بود و چون امیر الغ- بیک تأسیس رصدخانه ٔ سمرقند را به غیاث الدین جمشید دستور داد و غیاث الدین به سال 832 قبل از اتمام رصدخانه وفات یافت قاضی زاده متصدی تکمیل آن گردید. سال وفات وی بدست نیامد و معروف است که پیش از اتمام رصدخانه در حدود سال 840 وفات یافته و پس از او علی قوشچی متوفی 879 آن را اتمام نموده است . تألیفاتی به عربی دارد. او راست : 1- شرح التذکرة، خطی . در هیأت . زرکلی گوید: آن را در کتابخانه ٔ لورنز یانة در فلورانس بشماره «271 شرقی » دیدم که به سال 811 در شیراز نوشته شده . 2- شرح اشکال التأسیس سمرقندی ، خطی در هندسه که آن را در سمرقند به سال 815 به انجام رسانید. 3- حاشیه ای بر شرح هدایة، خطی و آن حاشیه ای است بر شرح هروی بر هدایة الحکمة ابهری . 4- شرح ملخص در هیأت ، چاپی . (الشقائق النعمانیة در حاشیه ٔ ابن خلکان . ج 1 ص 17 - 30) (کشف الظنون و الفهرس التمهیدی ص 472) (معجم المطبوعات ستون 1488) (عثمانلی مؤلفلری ج 3 ص 291) (الاعلام زرکلی چ 2 ج 7 ص 282) (معجم المطبوعات ج 2 ستون 1489).